lista UNESCO


Lista Dziedzictwa Światowego UNESCO

UNESCO (United Nations Scietific and Cultural Organization) to międzynarodowa organizacja zajmująca się oświatą, nauką i kulturą. Istniejąca od 1972 r. lista, na której jest obecnie ok. 800 pozycji w 134 krajach. Co rok na tę listę dopisywane są obiekty, zespoły obiektów i krajobrazy.

1978 - Kraków - najcenniejszy w Polsce zabytkowy zespół urbanistyczny (Stare Miasto z Wawelem, Kazimierz i Stradom). Cenne zbiory muzealne, m.in. "Dama z łasiczką (gronostajem)" Leonarda da Vinci w Muzeum Książąt Czartoryskich. W Krakowie znajduje się dzielnica żydowska Kazimierz.

1978 - Kopalnia soli w Wieliczce, czynna od XIII w. do ostatnich lat XX w. W tym czasie powstało pod ziemią 2040 komór na 9 poziomach sięgających od 57 do 327 m. Komory te połączone są szybami i sztolniami o łącznej długości 350 km.

1979 - Dawny obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu Istniał od 14 czerwca 1940 r. do 27 stycznia 1945 r. Przeznaczony początkowe do wyniszczenia polskiej inteligencji stał się miejscem zagłady Żydów. Zginęło tu 1-1,5 miliona ludzi 28 narodowości.

1979 - Białowieski Park Narodowy - najstarszy park narodowy w Polsce i najbardziej pierwotny las Europy. Jego symbolem jest żubr. W 1977 r. został wpisany na Listę Rezerwatów Biosfery .

1980 - Stare Miasto w Warszawie - wpisane ze względu na wierną rekonstrukcję zniszczonych w 90% budowli. Odbudowa trwała do 1954 r. Nie odbudowano jednak wówczas Zamku Królewskiego. który na całkowitą odbudowę miał czekać aż do 1984 r.

1992 - Stare Miasto w Zamościu - założone w XVI w. przez hetmana Jana Zamoyskiego jest przykładem renesansowego miasta założonego "na surowym korzeniu". Tzw. ,,Padwa Północy".

1997 - Zespól staromiejski Torunia obejmujący Stare Miasto i Nowe Miasto. Założony przez Krzyżaków, od 1466 w rękach polskich. Zachowany gotycki układ przestrzenny i cenne zabytki, w tym okazały gotycki ratusz oraz trzy monumentalne gotyckie kościoły. Toruń to miasto Kopernika.

1997 - Zamek w Malborku - największy zamek średniowiecznej Europy i największy ceglany zamek świata. Jego budowę rozpoczęli Krzyżacy w 1247 r. Od wojny trzynastoletnie] przez ponad 300 lat do 1772 r. był Siedzibą polskich starostów Na Liście UNESCO od 1997 r.

1999 - Kalwaria Zebrzydowska - duże założenie krajobrazowo - przestrzenne, pierwsze w Polsce i do dziś największe naśladownictwo Kalwarii w Jerozolimie. Ufundowane na pocz. XVII w. przez Mikołaja Zebrzydowskiego. Ulubione miejsce Jana Pawła II.

2001 - Kościoły pokoju w Jaworze i Świdnicy (jeden "obiekt"). Są to czynne do dziś mało znane kościoły ewangelickie na Dolnym Śląsku. Powstały po wojnie trzydziestoletniej (1618-1648) w wyniku Pokoju Westwalskiego. Pokonanym wówczas ewangelikom pozwolono na budowę trzech zaledwie świątyń. ale poza murami miast, bez wież i z nietrwałych materiałów. Z tych trzech kościołów zachowały się budowle w Jaworze i Świdnicy ( nie przetrwała natomiast świątynia w Głogowie). Są konstrukcji ryglowej, dość skromne z zewnątrz zaskakują bogactwem barokowych wnętrz.

2003 - Drewniane kościoły Małopolski. Jest to 6 kościołów położonych w Karpatach: Dębno Podhalańskie, Binarowa i Sękowa (obie miejscowości koło Gorlic), Blizne koło Brzozowa, Haczów koło Krosna i Lipnica Murowana koło Bochni. Kościoły te powstały w XV lub XVI w., są konstrukcji zrębowej. Mają cenne zabytki wewnątrz i polichromie ścienne. Wyróżnia się Haczów - jeden z największych drewnianych kościołów Europy.

2004 - Park Mużakowski położony nad Nysą Łużycką częściowo na terenie Polski (528 ha), częściowo Niemiec (206 ha). Część polska leży w granicach miasta Łęknica w woj. lubuskim. część niemiecka na terenie Bad Muskau w Saksonii. Jest to park typu krajobrazowego, jeden z najznakomitszych przykładów sztuki ogrodowej XIX w. Po stronie niemieckiej stoi pałac fundatora parku - księcia Henryka von Pűckler-Muskau.

2006 - Hala Stulecia (Ludowa) wraz z towarzyszącymi budowlami wzniesiona wg projektu Maksa Berga w l.1911-13 na obrzeżu wrocławskiego Parku Szczytnickiego, jako element wystawy w stulecie zwycięstwa wojsk sprzymierzonej Europy nad Napoleonem. Budowa była wielkim przedsięwzięciem technologicznym, przykładem najwyższej sprawności inżynierskiej i organizacyjnej. Otoczona terenem wystaw ogrodniczych; zaprojektowano Ogród Japoński.

Na Liście Dziedzictwa Światowego UNESCO są również stare miasta w Wilnie i Lwowie oraz zamek w Mirze na Białorusi. będący przez wiele lat jedną z rezydencji Radziwiłłów. Te trzy obiekty są obecnie poza granicami Polski, ale powstały w kręgu kultury polskiej.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
rosja lista unesco
BELGIA Lista Unesco
Lista UNESCO 2008
Wyklad lista UNESCO Europa
HOLADNIA Lista Unesco
LISTA UNESCO Holandia
lista unesco rozdawajka
LISTA UNESCO ?lgia
BELGIA Lista Unesco
LISTA UNESCO Niemcy
Lista UNESCO
Lista światowego dziedzictwa UNESCO
lista swiatowa unesco
Pierwsza Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO
lista światowego dziedzictwa UNESCO Polska
Lista światowego dziedzictwa UNESCO, pedagogika porównawcza(1)
Lista polskiego dziedzictwa UNESCO

więcej podobnych podstron