Wzorce umowne

Wzory umów, umowy typowe, formularze, regulaminy, ogólne warunki umów.

1-wzorzec wiąże, gdy został doręczony stronie przy zawarciu umowy,

wyjątek: wiąże pomimo, ze nie został doręczony

art.384.... gdy posługiwanie się wzorcem jest w stosunkach danego rodzaju zwyczajowo przyjęte, wiąże on także wtedy, gdy druga strona mogła się z łatwością dowiedzieć o jego treści.

Nie dotyczy to jednak umów zawieranych z udziałem konsumentów, z wyjątkiem umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego.

2-wydanie wzorca w czasie trwania stosunku umownego o charakterze ciągłym wiążę drugą stronę gdy:

b). a strona nie wypowiedziała umowy w najbliższym terminie wypowiedzenia.

3-walka na formularze (tylko pomiędzy profesjonalistami)

Kontrola materialna(szczególna ochrona konsumentów)

Dyrektywa 93/13`O niedozwolonych umowach konsumenckich`

Implementacja 2-III-2000 na mocy ustawy `O ochronie niektórych praw konsumenckich oraz odpowiedzialności za produkt niebezpieczny`

3-o nieuczciwych klauzulach w umowach konsumenckich

Konsument-art384 osoba pr. lub fiz. która zawiera umowę z przedsiębiorcą w celu bezpośrednio niezwiązanym z prowadzeniem działalności gospodarczej.

-definicja legalna :postanowienia umowy, które nie zostały uzgodnione indywidualnie z konsumentem (w szczególności wynikające z wzorców umownych)

`indywidualne` precyzowane w 385§3-to takie, na których treść konsument nie miał wpływu rzeczywistego

Wyłączenie spod ochrony postanowień, które określają główne świadczenia stron (ratio legis: przepis ma chronić ale nie przed głupotą, nierozwagą- volenti non fit iniuria).Przedmiotem ochrony są te postanowienia umowy, które mają charakter dodatkowy, uzupełniający, uboczny ale które mogą mieć istotną treść np.:odp.za niewyk. nienależyte wykonanie.

Przesłanki usprawiedliwiające uznanie postanowienia za niedozwolone 385 (1)KC

1-sprzeczność z dobrymi obyczajami (vide 65kc)

są to obyczaje powszechnie przestrzegane w ramach obrotu jako dobre tj. powinny być przestrzegane (zestaw norm moralnych i obyczajowych)

(dyrektywa niżej stawia próg mówiąc o stworzeniu „znacznej nierównowagi”)

Konsument wykazuje, że postanowienia , które atakuje stwarzają rażącą nierównowagę (choć nie zawsze gdyż sam fakt rażącej dysproporcji nie uzasadnia ochrony, dodatkowo musi to być w danej sytuacji sprzeczne z dobrymi obyczajami)

To pojęcia ocenne (równowaga, dobre obyczaje). Sądy dokonują indywidualnych ocen.

Ustawodawca dokonał przykładowego wyliczenia postanowień, które w razie wątpliwości uważa się za niedozwolone.

385(3) są to 23 klauzule objęte domniemaniem - to tzw. szara lista (czarnej listy w RP nie ma)

Przedsiębiorca nie może się na nią powołać w stosunku do konsumenta.

Działa ex tunc - orzeczenie ma charakter deklaratywny .Sama umowa w pozostałym zakresie wiąże dalej a w miejsce klauzul mogą wejść przepisy semiimperatywne(przepisy ustawy).

Wyrok w sprawie indywidualnej nie ma mocy wiążącej w innych wypadkach dlatego ustawodawca wprowadził środki prewencyjne o charakterze ogólnym- kpc 479 to postępowanie o uznanie wzorca za niedozwolony. Toczy się przed sądem antymonopolowym (Sąd ochrony konkurencji i konsumentów w Warszawie).Sprawa ma charakter sprawy gospodarczej

-powództwo może wytoczyć każdy kto mógłby zawrzeć umowę z przedsiębiorcą

-zagraniczna organizacja konsumencka, w sytuacji gdy przedsiębiorca działając w Polsce szkodzi interesom konsumentów zagranicznych.

Gdy powództwo zostanie uwzględnione (tj. będzie zasadne) sąd wyda wyrok zakazujący korzystania z danej klauzuli (przytaczając jej treść w sentencji wyroku).

Jeśli wyrok się uprawomocni podlega publikacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz przesłaniu do prezesa urzędu ochrony konkurencji i konsumentów. Ten wpisuje tę klauzulę do jawnego-rejestru klauzul umownych uznanych za niedozwolone (to czarna lista). Od chwili wpisania orzeczenie jest skuteczne względem osób 3 -to przełamanie zasady względnej skuteczności orzeczeń. W ten sposób wymieniona klauzula zostaje uznana za niedozwoloną.