Czas wolny dzieci i młodzieży - ich problematyka.
We współczesnym świecie coraz większą rolę odgrywa pedagogika czasu wolnego. Zwiększa się jej udział w życiu jednostek, wpływa na styl życia. Pedagogika ta, ma na celu przygotowanie człowieka do umiejętnego wykorzystania czasu wolnego. Czas wolny, wg. J. Pięty to „(…) czas bez obowiązków, przeznaczony na zajęcia dowolne”. Jest to czas w którym wszelkie aktywności podejmowane są przez człowieka dobrowolnie.
Czas wolny spełnia wiele funkcji. Wielu specjalistów podkreśla, iż powinien on być wypełniony czynnościami pozwalającymi rozwijać zdolności, zainteresowania i potrzeby kulturalne. Ważną funkcją czasu wolnego dzieci i młodzieży jest rozwój zainteresowań, które podejmowane są z wewnętrznej potrzeby i ku własnemu zadowoleniu oraz satysfakcji.
Czas wolny dzieci i młodzieży powinien być kontrolowany przez rodziców. Pozostawienie współczesnym młodym ludziom wiele godzin do dyspozycji, bywa często przyczyną kłopotów, ponieważ nie potrafią wybrać z bogatego wachlarza możliwości zajęć wartościowych i atrakcyjnych. Próżnię czasu wolnego najczęściej wypełniają biernym wałęsaniem, drzemaniem, plotkowaniem, piciem alkoholu oraz na bijatykach.
Na sposób spędzania czasu wolnego w rodzinie wpływają m.inn. poziom wykształcenia rodziców, warunki materialne rodziny, wysokość zarobków, standard wyposażenia mieszkania, budżet czasu wolnego rodziców, znajomość potrzeb dzieci.
Czas wolny może być wykorzystany pozytywnie, wzbogacając o dodatkowe wartości wychowawczo - kształcące, lub negatywnie dostarczając okazji do różnych wybryków, niekulturalnego zachowania, bądź niebezpiecznych społecznie ekscesów.
Czas wolny powinien sprzyjać wytwarzaniu się pozytywnych cech charakteru jak: koleżeńskość, uprzejmość, serdeczność, osłabiając lenistwo, niezaradność i samotność.
Umiejętnego wykorzystania czasu wolnego uczymy się przez całe życie i jest to niewątpliwie trudna sztuka. Dzieci i młodzież należy przygotować do właściwego korzystania i spożytkowania tego czasu. Istotną rolę odgrywa wychowanie, które upowszechniając wartościowe wzorce rozbudza zainteresowania i potrzeby, kształtuje postawy. Ważna jest również jakość i formy spędzania czasu wolnego. Czas wolny powinien służyć podnoszeniu „jakości życia”. Odgrywa on w życiu dzieci i młodzieży znaczącą rolę. Treści wypełniające go powinny być wybierane z własnej woli i odpowiadać zainteresowaniu jednostki. Nie efektywne zorganizowanie i wykorzystanie czasu wolnego, brak pomysłowości w jego zagospodarowaniu może doprowadzić do nierównowagi w rozwoju. Aktywne spędzanie czasu wolnego przeciwdziała biernym formom odpoczynku. Jest to proces dbający o styl życia dzieci i młodzieży. Organizacja czasu wolnego jest ogromnie ważna, gdyż zaciera nudę dnia codziennego, która jest jedną z przyczyn niewłaściwego zachowania i sięgania po substancje psychoaktywne. Nieumiejętne wykorzystanie czasu wolnego przez dzieci i młodzież jest jednym z największych problemów rozwoju aktywności kulturalnej.
Nieumiejętne panowanie nad przestrzenią czasu wolnego jest we współczesnym świecie coraz bardziej widoczne i przytłaczające. Skutkiem społecznym wynikającym z tego stanu rzeczy jest wspomniany już alkoholizm, narkomania, wzrost przestępczości, depresje- problem, który dotyka coraz większej liczby młodych obywateli. Swój wolny czas najczęściej spędzają w sposób przypadkowy i niezorganizowany, gdzie dominuje wypoczynek bierny( gry komputerowe, TV).
Dobrze zaplanowany czas wolny wpływa na kształtowanie uczuć moralnych i rozwijanie pożądanych cech charakteru. Czas wolny dzieci i młodzieży sprzyja nie tylko odnowie sił i zabawie, ale służy również poznaniu rzeczywistości, wyrabianiu nawyków, odpowiednich zachowań oraz nabieraniu doświadczeń życiowych.
Ważnym czynnikiem organizacji czasu wolnego dzieci i młodzieży oprócz środowiska rodzinnego i szkolnego jest grupa rówieśnicza, placówki wychowania pozaszkolnego(kluby osiedlowe, domy kultury), mass media(funkcja informacyjno-edukacyjna).
Umiejętne panowanie nad nadmiarem czasu wolnego jest jednym z najważniejszych problemów dotykających współczesnych młodych ludzi.