Lem Stanisław
Nie ma to jak Cz@t na Sciaga.pl>
Sciaga.pl > Prace > Młoda Polska >Home | Reklama | Info | Mail
Lem Stanisław
kategoria: J.polskizakres: Młoda Polskadodano:
2000-02-26
Lem Stanisław
LEM Stanisław, ur. 12 IX 1921 we Lwowie, prozaik i eseista.
Studiował medycynę na UJ w Krakowie, gdzie osiadł po wojnie.
Debiutował na łamach tygodnika „ Nowy ¦wiat Przygód „ powie¶ci±
Człowiek z Marsa, powstał± w czasie wojny. Dalsza twórczo¶ć
przyniosła mu opinię najwybitniejszego przedstawiciela polskiej
fantastyki naukowej. Jako odnowiciel tej problematyki i konwencji
gatunkowo-stylistycznej oraz eseista-futorolog zyskał rozgłos
¶wiatowy. Jest laureatem licznych nagród krajowych i
międzynarodowych. Opublikował: Astronauci (1951), Sezam i inne
opowiadania (1954), Czas nieutracony ( t.1-3, 1955), Obłok Magellana
(1955), Dialogi o zmartwychwstaniu atomowym....(1957), Dzienniki
gwiazdowe (1957), Eden (1959), Inwazja z Aldebarana (1959),
Pamiętnik znaleziony w wannie (1961), Powrót z gwiazd (1961),
Solaris (1961), Wej¶cie na orbitę (1962), Noc księżycowa (1963),
Summa technologiae (1964), Bajki robotów (1964), Niezwyciężony i
inne opowiadania (1964), Cuberiada (1965), Polowanie (1965), Ratujmy
kosmos (1966), Wysoki Zamek (1966), Głos Pana (1968), Filozofia
przypadku (1968), Fantastyka i futurologia (t.1-2, 1970), Bezsenno¶ć
(1971), Doskonała próżnia (1971), Wielko¶ć urojona ( 1973), Rozprawy
i szkice ( 1975), Maska (1976), Katar (1976), Golem XIX ( 1981),
Prowokacja (1984), Biblioteka XXI wieku (1986), Fiasko (1987).
Rozległa problemowo i różnorodna formalnie twórczo¶ć literacka L.
daje się z grubsza podzielić na dwa dopełniaj±ce się nurty:
prozatorski, obejmuj±cy m.in. tak popularne utwory jak Dzienniki
gwiazdowe, Eden, Powrót z gwiazd, Solaris czy Głos Pana, oraz
eseistyczny, z równie gło¶nymi tekstami zawartymi w Filozofii
przypadku czy Fantastyce i Futurologii. Spoiwem głównym jest tu
zainteresowanie możliwo¶ciami poznawczymi i kreacyjnymi nauki, jej
przyszło¶ci i miejscem w tych procesach człowieka, czyli starcie
rozumu ze ¶wiatem materii. Fantastyka futurologiczna jest pretekstem
i sceneri± do wyrazistego ukazywania zasadniczych problemów, przed
jakimi staje dzi¶ ludzko¶ć uwikłana w postępuj±cy coraz szybciej
rozwój cywilizacyjno-techniczny oraz pojedynczy człowiek, ze swoimi
tradycyjnymi dylematami i pytaniami egzystencjalnymi, etycznymi,
społecznymi, itp. Rozległa erudycja autora daje mu szerokie oparcie
i zaplecze dla rozszerzenia zakresu podejmowanych tematów, tak w
licznych opowiadaniach i powie¶ciach, jak i eseistyce (np. Wielko¶ć
urojona to zbiór recenzji z ksi±żek, które nigdy nie zostały
napisane, istniej± tylko jako możliwo¶ć „ do pomy¶lenia”
Opowiadania z tomu Dzienniki gwiazdowe i powie¶ć Eden, pochodz±ce z
wczesnego okresu twórczo¶ci pisarza, zawieraj± – rozpatrywane w
póĽniejszych utworach z innych punktów widzenia – podstawowe w±tki
jego my¶lenia o przyszło¶ci, rozwoju nauki i techniki, odkryć i
podróży kosmicznych oraz do¶wiadczeń i perspektyw, jakie wynikać
st±d mog± dla człowieka. Oto bohaterami Edenu s± kosmonauci
Ziemianie, którzy przypadkowo trafili na znan± im tylko z nazwy
planetę ( Eden – znaczy raj ). Jej rozwój naukowo- techniczny, jak i
społeczny, okazał się odmienny od ziemskiego tak dalece, że
przeraziła bohaterów wyprawy, którzy przełamuj± w sobie ogromn±
ciekawo¶ć poznawcz±, w popłochu opuszczaj± tę ironicznie tu zwan± „
rajsk±” planetę. Jest to jak zawsze u tego autora przypowie¶ć
znaczeniowo przewrotna, pełna odniesień i aluzji do rzeczywistych
cywilizacji i społeczeństw, przywoływanych tutaj pod mask±
futurologicznej ba¶ni.
L. jest członkiem stowarzyszeń amerykańskich Science Fiction
Research Association i Science Fiction Writers of America, od 1972
należy do Komisji Pan „Polska 2000”. Tłumaczony na ponad 25 języków
¶wiata, najczę¶ciej w USA i ZSRR; reżyser Andriej Tarkowski
zrealizował film wg powie¶ci Solaris (1973), Edward Żebrowski za¶ wg
pierwszej czę¶ci Czasu nieutraconego - Szpital Przemienienia (1978).
W 1989 ukazał się tom Lem w oczach krytyki ¶wiatowej.
Paweł z Leżajska
e-mail: Pawel_Br@pro.onet.pl
Autor: Paweł Ocena : 3.4
oceń prace: 1 2 3 4 5 6
Home | Reklama | Info | Mail
Prace | Pomoc | Ksi±żki | Artykuły | News | Katalog | Forum |
Dzienniczek | Rozrywka
O nas | Filozofia/Prywatno¶ć | Napisz do nas
Copyright 2000 The MotherShip Poland Internet Holdings Sp. z
o.o. Wszelkie prawa zastrzezone