EPIDEMIOLOGIA CHRÓB ZAKAŹNYCH. DROGI SZERZENIA SIĘ W USTROJU.

ZAKAŻENIA SZPITALNE.

1. Zakażenie (infekcja):

• to proces wniknięcia i namnażania się czynnika patogennego (patogenu/ czynnika etiologicznego/ zarazka) w zakażonym organizmie (gospodarza)

• w zakażeniach wywołanych przez pasożyty używa się określenia ZARAŻENIE/ INWAZJA PASOŻYTNICZA

• DAWKA ZAKAŹNA minimalna liczba drobnoustrojów zdolna do spowodowania zakażenie we wrażliwym makroorganizmie

Rodzaje zakażeń:

• egzogenne czynnik etiologiczny pochodzi spoza organizmu gospodarza

• endogenne kiedy zakażający mikroorganizm przechodzi z własnej fizjologicznej flory bakteryjnej gospodarza i powoduje zakażenia w wyniku obniżenia odporności, często po przedostaniu się w miejsce stałego bytowania

• ZAKAŻENIA OPORTUNISTYCZNE:

• zakażenia często endogenne, występujące wyłącznie u osób mających obniżoną odporność w stosunku do średniej odporności danej populacji

• Flora fizjologiczna:

• drobnoustroje stanowiące prawidłową florę skóry, przewodu pokarmowego itp., nie wymaga leczenia (flora oportunistyczna)

• Kolonizacja:

• to okresowa obecność drobnoustrojów bez wywoływania objawów chorobotwórczych

• kolonizacja stała lub okresowa

• Zakażenie mieszane:

• z dwoma różnymi gatunkami drobnoustrojów albo dwoma różnymi szczepami tego samego gatunku

• Nadkażenie (superinfekcja)

• zaostrzenie wywołane przez inny szczep bakterii tego samego gatunku bakterii lub inny gatunek bakterii

• Reinfekcja (wznowa):

• zaostrzenie wywołane przez ten sam szczep danego gatunku

• Przebieg infekcji:

• kolonizacja powierzchni ciała rozpoznanie swoistych receptorów

• pokonanie nieswoistej odporności i wniknięcie do wnętrza

• do wnętrza komórek/ przestrzeni międzykomórkowej

• plus proces stałego i postępującego namnażania się patogenu wywierającego szkodliwe działanie na tkankę/ tkanki

• Postacie zakażenia:

• zakażenie bezobjawowe

• do kiedy uszkodzenie tkanek nie powoduje objawów chorobowych

• zwykle powstrzymywane przez układ odpornościowy

• zakażenie objawowe: CHOROBA ZAKAŹNA

• uszkodzenie tkanek daje widoczne objawy

• OKRES WYLĘGANIA: od czasu wniknięcia czynnika patogennego do pojawienia się pierwszych objawów choroby

• ZAŻENIA MIEJSCOWE: w wyniku rozprzestrzeniania się (przez ciągłość) w obrębie wstępnie zakażonej tkanki ; proces obejmuje tylko jedna tkankę lub narząd

• ZAKAŻENIA UOGÓLNIONE: w wyniku lokalizacji drobnoustrojów we krwi dochodzi do lokalizacji i namnażania w wielu narządach

• Epidemiologia:

• nauka o przyczynach i prawach szerzenia się chorób w populacji ludzkiej, częstość ich występowania i profilaktyki

• działy:

• chorób zakaźnych i inwazyjnych

• zakażeń szpitalnych

• chorób zawodowych

• środowiska

• geografia epidemiologiczna

• Sytuacja epidemiologiczna: stan zagrożenia ludności w okresie

• ZAPADALNOŚĆ (zachorowalność): liczba nowych zachorowań na pewną grupę w ciągu roku

• CHOROBOWOŚĆ: liczba wszystkich znanych przypadków określonej choroby przypadającej na grupę 100 tys. mieszkańców

• UMIERALNOŚĆ: liczba zgonów z powodu choroby zakaźnej na pewną grupę

• ŚMIERTELNOŚĆ: odsetek (%) zgonów z powodu określonej choroby wśród chorych na tę chorobę

• Epidemia:

• występowanie na danym obszarze zachorowań n chorobę zakaźną w liczbie wyraźnie większej niż w poprzedzającym okresie lub nagłe występowanie chorób zakaźnych wcześnie nie występujących

• Zagrożenie epidemiologiczne:

• prawdopodobieństwo narastającej liczby zachorowań występujących dotąd sporadycznie lub nie występujących wcześniej na tym terenie

• Endemia:

• w szpitalu oddział lub cały szpital

• drobnoustrój występuje endemicznie (zakażenia dotyczą tylko jednego oddziału/ szpitala)

• Nosicielstwo:

• to stan specyficznej równowagi immunologicznej wytwarzającej się między drobnoustrojem a organizmem gospodarza- nosiciela, przy której drobnoustrój bytuje w makroorganizmie nie powodując objawów zakażenia

• nosiciel zdrowy osoby, które nie chorowały i nie miały objawów chorobowych co może być skutkiem albo kolonizacji, albo zakażenie bezobjawowego

• nosiciele ozdrowieńcy osoby po przebytych chorobach zakaźnych u których nadal namnaża się czynnik chorobotwórczy, ale już nie powoduje objawów chorobowych

• nosicielstwo przewlekłe lub krótkotrwałe (związane z bezobjawowych przebyciem zakażenia)

• Źródła zakażenia:

• człowiek chory

• człowiek nosiciel

• chore zwierze zoonoza

• antropozoonoza choroba, które może występować zarówno u ludzi, jak i u zwierząt

• Rezerwuar zarazków:

• skupisko pojedynczych źródeł zakażenia wraz ze środowiskiem, w którym żyją

18. Kontaminacja (skażenie):

• środowiska człowieka przez drobnoustroje patogenne występujące w środowisku nieożywionym człowieka

• Droga zakażenia:

• sposób w jaki drobnoustrój jest przenoszony ze źródła zakażenia na organizm wrażliwy

• BEZPOŚREDNIA:

• kontakt płciowy

• przez kontakt, dotyk

• ukąszenie przez chore zwierze

• HORYZENTALNA między dwoma osobnikami

• WERTYKALNAmatka-płód

• POŚREDNIA: w przeniesieniu czynnika patogennego między źródłem a zakażanym osobnikiem pośredniczy środowisko nieożywione droga wszczepienia drobnoustroju

• droga inhalacyjna: (oddechowa)

• czynnik patogenny dostaje się do dróg oddechowych zakażanego makroorganizmu wraz z powietrzem

• DROGA POWIETRZNO-KROPELKOWA: czynnik pochodzi bezpośrednio z dróg oddechowych źródła zakażenia; grypa lub błonica

• DROGA POWIETRZNO-PYŁOWA: czynnik może występować w pyle unoszonym w powietrzu; gruźlica lub wąglik

• Zakażenia szpitalne:

• po 48/ 72h od chwili przyjęcia do szpitala nie było w czasie wylęgania

• noworodek: jeżeli matka nie była chora lub dziecko zostało zakażone po porodzie

• do zakażenia doszło w powiązaniu z florą szpitalną

• Zakażenia zakładowe:

• zakażenie, które zostało nabyte w czasie praktyki w zakładzie opieki zdrowotnej udzielającym całodobowej opieki zdrowotnej/ całodziennej, które w trakcie przyjęcia nie było w czasie wylęgu

• Źródła egzogenne:

• suche powietrze (ściany, kurz)

• wilgotne (urządzenia sanitarne)

• Źródła endogenne:

• czynnikiem etiologicznym jest flora naturalna lub okresowo kolonizująca organizm pacjenta

• Drogi szerzenia:

• droga kontaktowa:

• zakażenia ran pooperacyjnych

• zakażenia noworodków

• 80% wszystkich zakażeń

• droga powietrzno-kropelkowa:

• drobnoustroje lotne

• zakażenia lotne i zakażenia układu oddechowego

• droga powietrzno- pyłowa:

• wdychanie kurzu

• gruźlica, ospa wietrzna, odra

Mikrobiologia: wykłady

1