RACHUNEK KOSZTÓW - Rachunek kosztów cyklu życia produktu

Zadanie

Przedsiębiorstwo produkcyjne zamierza wprowadzić na rynek nowy produkt, który stanowi wyższą generację wyrobów do tej pory oferowanych. Istnieją zatem dane historyczne, które mogą posłużyć do wyznaczenia przychodów i kosztów cyklu życia produktu nowej generacji.

Przewiduje się, iż długość cyklu życia produktu wyniesie 6 lat. Jest to okres, w którym produkt będzie istniał na rynku. Można stwierdzić, iż ten okres odpowiada jednocześnie długości trwania fazy produkcyjnej. Prognoza sprzedaży przewiduje, iż w ciągu sześciu lat przedsiębiorstwo pozyska nabywców na 7.700 szt. wyrobów. Rozkład wielkości sprzedaży przedstawia się następująco:

I rok fazy produkcyjnej - 500 szt.

II rok fazy produkcyjnej - 1.300 szt.

III rok fazy produkcyjnej - 1.700 szt.

IV rok fazy produkcyjnej - 1.800 szt.

V rok fazy produkcyjnej - 1.500 szt.

VI rok fazy produkcyjnej - 900 szt.

Cena sprzedaży produktów wyniesie 1000 zł/szt.

Wprowadzenie nowego produktu na rynek wymaga poniesienia znaczących kosztów w fazie przedprodukcyjnej, która trwa 2 lata. Charakterystykę tych kosztów przedstawiono w poniższej tabeli.

Tabela 1.
Harmonogram ponoszenia kosztów fazy przedprodukcyjnej

	Dwa lata przed wprowadzeniem produktu na rynek	Rok przed wprowadzeniem produktu na rynek	Rok po wprowadzeniu produktu na rynek
Koszty planowania produkcji	50.000	150.000
Koszty projektowania	150.000	150.000	50.000
Koszty badań	500.000	200.000	200.000
Koszty dokumentacji	50.000	50.000

Należy zaznaczyć, iż koszty badań oraz koszty związane z projektowaniem będą również ponoszone w niewielkiej wysokości w pierwszym roku trwania fazy produkcyjnej. Po rozpoczęciu tej fazy produkt może jeszcze wymagać pewnych zmian, których zadaniem będzie lepsze dostosowanie jego cech użytkowych do wymagań klientów.

W ostatnim roku fazy przedprodukcyjnej oraz w ciągu trzech pierwszych lat fazy produkcyjnej przedsiębiorstwo będzie musiało ponieść znaczące wydatki na promocję i reklamę nowego wyrobu. Oszacowany całkowity koszt promocji i reklamy wynosi 950.000 tys. zł. Harmonogram ponoszenia tych wydatków przedstawia się następująco:

• rok przed wprowadzeniem produktu na rynek - 200.000 zł

• w pierwszym roku fazy produkcyjnej - 400.000 zł

• w drugim roku fazy produkcyjnej - 300.000 zł

• w trzecim roku fazy produkcyjnej - 50.000 zł

Koszty zmienne fazy produkcyjnej można podzielić na dwie zasadnicze części:

• koszty zużycia materiałów bezpośrednich, przy czym:

• zużycie materiałów na jednostkę wynosi 8 kg/szt.,

• cena zakupu materiałów wynosi 17 zł/kg,

• koszty oszacowane na podstawie krzywej uczenia się, tj:

• koszty robocizny bezpośredniej,

• pozostałe koszty zmienne.

Wielkości historyczne umożliwiające oszacowanie parametrów krzywej uczenia się przedstawiono w poniższej tabeli.

Tabela 2.

Dane historyczne dotyczące skumulowanej wielkości produkcji i pracochłonności

	Okres -5	Okres -4	Okres -3	Okres -2	Okres -1
Skumulowana wielkość produkcji (szt.)	500	1000	2000	4000	8000
Pracochłonność (rbg/szt.)	10,0	8,0	7,5	6,5	6,0

Koszty robocizny bezpośredniej obliczono jako iloczyn wyznaczonych na podstawie krzywej uczenia się liczby roboczogodzin oraz stawki wynagrodzenia pracowników bezpośrednio produkcyjnych w wysokości 30 zł/rbg. Pozostałe koszty zmienne również obliczono jako iloczyn wyznaczonych na podstawie krzywej uczenia się liczby roboczogodzin oraz stawki pozostałych kosztów zmiennych w wysokości 2 zł/rbg.

Do kosztów stałych fazy produkcyjnej zaliczono:

• koszt amortyzacji,

• koszt wynagrodzeń pracowników pośrednio produkcyjnych,

• inne koszty stałe.

W fazie przedprodukcyjnej przedsiębiorstwo będzie musiało ponieść nakłady na środki trwałe w wysokości 500.000 zł. Wydatki te w momencie ich poniesienia nie są zaliczane do kosztów operacyjnych, lecz są aktywowane i stanowią podstawę do naliczania amortyzacji. W celu obliczenia tego kosztu przyjęto, iż przeciętna roczna stawka amortyzacji dla wszystkich zakupionych środków trwałych wynosi 20%.

Podstawą do określenia kosztu wynagrodzeń pracowników pośrednio produkcyjnych jest liczba zatrudnionych pracowników i przeciętna płaca brutto wraz z narzutami z tytułu ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń. Produkcja nowego wyrobu wymaga zatrudnienia dwóch pracowników pośrednio produkcyjnych, w przypadku których przeciętna płaca wraz z narzutami wyniesie 3.000 zł.

Na pozostałe koszty stałe fazy produkcyjnej w wysokości 40.000 zł składają się między innymi koszty napraw braków oraz koszty serwisu zakupionych urządzeń. Druga pozycja wynika wprost z umów zawartych z dostawcami niezbędnych maszyn i urządzeń.

Ostatnią pozycją w kosztach cyklu życia produktu są wydatki związane z recyklingiem wycofywanych produktów oraz z demontażem zużytych środków trwałych. Koszty te w głównej mierze wynikają z konieczności zachowania określonych standardów w zakresie ochrony środowiska. Całkowity koszt fazy poprodukcyjnej wyniesie 650.000 zł. Rozkład tych kosztów w czasie przedstawia się następująco:

• dwa lata przed zakończeniem produkcji - 50.000 zł

• rok przed zakończeniem produkcji - 200.000 zł

• rok po zakończeniu produkcji - 400.000 zł

Polecenie

Ustal prognozę przychodów i kosztów w cyklu życia produktu

---