TEORIA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA

Wykład 8 - 14.12.2006r

KONCEPCJE MOTYWACJI

Dlaczego ludzie uczestniczą w organizacjach?

TYPY UCZESTNICTWA W ORGANIZACJI (wg A. Etzoniego):

• przymusowe (alienatywne) - uczestnik nie jest psychicznie zaangażowany w realizacje celów organizacji, bowiem jest przymuszony do uczestnictwa w organizacji, z której celami się nie identyfikuje ani nie uważa ich za środek do realizacji swoich celów indywidualnych.

• kalkulatywne - człowiek może nie identyfikować się lub nie w pełni identyfikować się z celami organizacji, udział w ich realizacji jest mu obojętny, ale jest on gotów wnieść swój wkład w jej działanie w zamian za „godziwą zapłatę”.

• moralne - wyraża się pełnym zaangażowaniem w realizację celów organizacji wynikającym z identyfikacji człowieka z tymi celami.

Organizacja powinna umieć stwarzać takie warunki, aby ludzie:

• chcieli do niej przystąpić, a następnie pozostać w jej obrębie

• byli skłonni realizować, a nawet przekraczać pod względem ilości i jakości postawione im przez organizację zadania

• wychodzili poza te zadania i byli gotowi angażować się w działalność twórczą i innowacyjną.

MOTYWIWANIE

• jest zestawem sił, które powodują, że ludzie zachowują się w określony sposób

• polega na wpływaniu na zachowanie człowieka za pośrednictwem określonych bodźców, które przekształcają się w motywy (pobudki) działania uruchamiające jego aktywność.

• jest procesem, który aktywizuje i sprawia, że przez dłuższy czas jednostka pragnie indywidualnie zaspokajać swoje potrzeby poprzez realizację zadań organizacyjnych, związanych z wykonywaną pracą.

OGÓLNY MODEL MOTYWACJI

• potrzeby poszczególnych ludzi znacznie różnią się od siebie, a motywy są trudne do odczytania

• te same potrzeby poszczególni ludzie mogą przekształcać w różne działania, nie ma tu pewnych zależności przyczynowych

• różne potrzeby odczuwane równocześnie mogą być konkurencyjne względem siebie, co może prowadzić do zachowań niekonsekwentnych.

• różne mogą być reakcje na niepowodzenia w zaspokojeniu potrzeby.

KONCEPCJA HIERARCHII POTRZEB A. MASLOWA

TEZY:

• źródłem motywowania są niezaspokojone potrzeby

• potrzeby wyższego rzędu dochodzą do głosu i motywują do działania od pewnego stopnia zaspokojenia potrzeb niezaspokojonych.

• w danym momencie człowieka motywuje dążenie do zaspokojenia różnych potrzeb, a ich zestaw może być bardzo indywidualny.

• drogi zaspokojenia potrzeb wyższego rzędu mogą być bardziej zróżnicowane niż potrzeb podstawowych.

KONCEPCJA F. HERZBERGA (badał zadowolenie z pracy różnych grup pracowników i wynik badań sformułował tezę dwóch grup)
czynniki wywołujące satysfakcję z pracy i pozytywną ocenę wykonywanych działań (motywatorów)	czynniki wywołujące niezadowolenie z pracy, wtedy, gdy ich brakuje lub są na niesatysfakcjonującym poziomie
sama praca, uznanie, poczucie odpowiedzialności, możliwość własnego rozwoju.	płaca, warunki pracy, stosunki z przełożonymi i kolegami, bezpieczeństwo pracy

Uważał, że motywatory są zdolne pobudzać człowieka do wysokiej wydajności do wychodzenia poza zakres wyznaczonego zadania.

Te drugie podtrzymują jedynie zadowolenie z pracy, ale nie są w stanie motywować człowieka do dodatkowego wysiłku, wykonania poza obowiązkami.

TEORIA OCZEKIWAŃ V.ROOM, L.W.PORTER, E.E LAWER

Przesłanki decyzji o podjęciu działania wynikają z:

• potrzeb i wynikających z nich celów indywidualnych

• oceny sytuacji (otoczenia) i wynikających z niej oczekiwań dotyczących nagród, jakie związane są z różnymi alternatywnymi zachowaniami.

Wnioski:

Ludzie podejmują określone działania, jeśli maja przekonanie, że będzie prowadzić ono do pożądanego przez nich celu.

Składają się z:

• uznania, że zadanie jest wykonalne

• przekonania, że wykonanie pociągnie za sobą nagrodę (zostaną zaspokojone określone potrzeby).

2

potrzeby

oczekiwania

działanie

rezultat działania

ocena rezultatu

(stopień zaspokojenia potrzeby)

fizjologiczne

bezpieczeństwa

afiliacji (społeczne)

uznania

samorealizacji

---