Organizmy żywe ze względu na ich zróżnicowaną budowe dzielimy na: Virales - wirusy; Procaryotae - bakterie, sinice; Eucaryotae - pozostałe organizmy roślinne oraz zwierzęta. Rośliny są z małymi wyjątkami organizmami autotroficznymi, zwierzęta heterotroficznymi. Wirusy są pasożytami nie mają zdolności do metabolizmu. Zwierząta dzielą się na: Protozoa - jednokomórkowe i Metazoa - wielokomórkowe. Wirusy posiadają najmniejsze rozmiary żywych organizmów (kuliste średnica 10÷30nm, pręcikowate 10÷50∗300÷1800nm), są pasożytami bakterii, roślin i zwierząt. Bakterie mają rozmiary od dziesiętnych części do kilkunastu mikronów, rozróżniamy bakterie: kuliste, cylindryczne i spiralne.Glony są wodnymi roślinami jedno lub wielokomórkowymi należącymi do plechowców. Często do glonów zalicza się także Cyanophyta - sinice należace do Procaryotae. Są to organizmy jednokomórkowe tworzące kolonie, autotrficzne, zdolne do asymilacji (przyswajanie przez organizm żywy składników pokarmowych pobieranych z otoczenia i wykorzystanie ich w procesach wzrostu, rozmnażania lub regeneracji) dwutlenku węgla dzięki obecności w komórce różnych barwników asymilacyjnych: chlorofilu a, b i c, karotenów, fikocjanu. Zabarwienie niebiesko-zielone. Produktem fotosyntezy jest skrobia. Sinice rozmnarzają się na ogół wegetatywnie w wyniku podziału komórek. Glony to organizmy jednokomórkowe lub występują w koloniach. Euglena pojedyńcza komórka naga lub otoczona osłonką posiadająca wici, w chromatoforach tych glonów występuje chrolofil a i b, β-karoteni ksantofile. Rozmnażają się przez podzial podłużny. Proces wegetatywnego rozmnażaniaodbywa się często za pomocą zoospor. Proces płciowy polega na kopulacji 2 gamet i wytworzeniu zygoty. Grzyby pzryjmuje się, że pochodzą od glonów jednak pozbawione są barwników asymilacyjnych, nie ma fotosyntezy. Odżywiają się heterotroficznie (cudzożywnie) podobnie jak wiekszość bakterii i zwierzęt. Ciało wieli grzybów otoczone jest ścianką zbudowaną z chityny lub celulozy, co odróznia je od komórek zwierząt. Grzyby rozmnażają się bezpłuciowo za pomocą zarodników wytwarzanych w różnego rodzaju zarodniach. Fotosynteza z dwutlenku węgla i wody przy dostępie światła powstaje glukoza i tlen: 6CO2+6H2O→C6H12O6+6O2. Bakterie grupy coli są to ruchliwe pałeczki o wymiarach 0,5-3,0μ, Gram - ujemne, oksydazo - ujemne, nie przetrwalnikujące, względnie beztlenowe, fermentujące laktozę z wytworzeniem kwasu i gazu w temperaturze 37°C w zasadzie w ciągu 48 godzin i wykazujące charakterystyczny wzrost na podłożu Endo. Typ kałowy - Escherichia coli i typ ziemny - Aerobacter aerogenes. E. coli świdczy o zanieczyszczeniu fekaliami, i dodatkowo może fermentować laktoze z wytworzeniem kwasu i gazu również w 44°C, wytwarza indol, daje pozytywną reakcje z czerwienią metylową (M), nie wytwarza acetylometylokarbinol (V), i nieposiada zdolności zużywania cytrynianu sodu jako jedynego źródła węgla (C).Analiza bakteriologiczna wody dla celów sanitarnych obejmuje oznaczenia „ogólnej” liczby bakterii psychrofilnych i mezofilnych oraz wskaźników zanieczyszczenia kałowego E.coli. Bakterie psychrofilne są wskaźnikami zanieszyszczenia wody substancjami organicznymi, temperatura rozwoju 10÷25°C ( zwykle 20°C). Do bakteri mezofilnych zalicza się m.in. większość bakterii chorobotwórczych oraz bakterie występujące w przewodzie pokarmowym ludzi i ziwerząt ciepłokrwistych, temperatura rozwoju 25÷40°C (zwykle 37°C). Oznaczenie „ogólnej” liczby bakterii psychrofilnych i mezofilnych przeprowadza się metodą plytkową Kocha (agar odżywczy-zwykły). Wynik badań podaje się jako „ogólną” liczbe bakterii występującą w 1 cm3 wody. Bakterie grupy coli (podłoże: laktozowe z purpurą bromokrezolową, Endo, EndoFM, laktozowe ze wskaźnikiem Andrade, agar odżywczy zwykły-skoks) i bakterie coli typu kałowego (podłoże: laktozowe z purpurą bromokrezolową, laktozowe z zielenią brylantową, peptonowe z tryptofanem) określa się metodą fermentacyjną i metodą filtrów membranowych. Ostateczny wynik badania podaje się jako miano, co oznacza najmniejszą objętość wody, w której wykrywa się obecność tych bakterii. Mikroflora gleby jest bardzo zróżnicowana. Jako kryterium oceny stopnia zanieczyszczenia fekaliami są: nie zarodnikujace bakterie grupy coli oraz wytwarzające przetrwalniki - bakterie Clostridium perfringrns. W świezo zanieczyszczonych glebach przeważa typ jelitowy a z czasem zaczyna dominować typ ziemny. Przy dawnym zanieczyszczeniu gleby wykrywa się spory Clostridium perfringens a nie ma na ogół bakteri coli. Bakterie Clostridium perfringens są to nieruchliwe, beztlenowelaseczki Gram - dodatnie wytwarzające otoczki i wykazujące zdolność do fermentacji glukozy, laktozy, rozkładu żelatyny, a także tworzenia H2S. Analiza bakteriologiczna gleby dla celów sanitarnych obejmuje oznaczenie „ogólnej” liczby bakterii: sporowych i termofilnych oraz wykrywanie bakterii grupy coli, E.coli, Clostridium perfringrns i Proteus vulgaris Bakterie termofilne rozwijają się w temp. 45÷60°C (zwykle 55°C), głownie w oborniku i kompoście i mogą być wskaźnikiem w glebach uprawnych. Pałeczki Proteus odgrywają dużą role w procesach gnilnych, Gram - ujemne, nie wytwarzające przetrwalników i otoczek, fermentują glukoze, maltoze i sacharoze, nie fermentują laktozy i mannitolu. Z białek wytwarzają siarkowodóri indol. Oznaczenie ”Ogólnej” liczby bakterii saprofitycznych, sporowych (agar odżywczy-zwykły) i termofilnych (agar odżywczy-3%) metoda płytkowa Kocha, wynik podajemy jako liczba bakterii w 1 gramie gleby. Bakterie grupy coli (podłoże: Kesslera-Swenartona, Endo, laktozowe ze wskaźnikiem Andrade, agar odżywczy -zwykły - skoks) i E. coli metodą fermentacyjną (podłoże: Kesslera-Swenartona, laktozowe z zielenią brylantową, woda peptonowa z tryptofanem), wynik jako miano. Hodowlę bakterii Clostridium perfringens (podłoże Wilson-Blaira) i Proteus vulgaris (agar odżywczy zwykły -skoks) przeprowadza się w temp. 37°C. Wskaźnikami zanieczyszczenia powietrza pod względem sanitarnym są paciorkowce i gronkowce hemolityczne oraz paciorkowce zieleniejące. Są to bakterie gram dodatnie, nie wytwarzające otoczek i zarodników, oraz nieruchliwe. Paciorkowce i gronkowce hemolityczne wykazuja zdolnśc do wzrostu na podłożu z dodatkiem krwi i powodują rozklad krwinek, na skutek którego powstają strefy hemolizy - odbarwienie podłoża. Wyznaczamy „ogólną” liczbe bakterii rozwijających się w temp. 20°C i 37°C z uwzględnieniem liczby bakterii pigmentowych i sporowych, liczby paciorkowców i gronkowców hemolizujących i zieleniejacych przy chodowli w temp. 37°C, ogolnej liczby promieniowców oraz grzybów - w temperaturze 26°C. Bakterie wytwarzające pigmenty są odporne na działanie promieni słonecznych, a spory bakteryjne - na wysychanie i z tego względu bardziej niż inne grupy mikroorganizmów mogą być przydayne do oceny stopnia zanieczyszczenia powietrza.W pomieszczeniach zamkniętych obecność paciorkowców i gronkowców jest wskaźnikiem możliwości występowania mikroorganizmów chorobotwórczych. Promieniowce i grzyby świadczą o zanieczyszczeniu powietrza głownie cząstakami gleby. Wyniki podaje się jako liczba mikroorganizmów w 1 m3 powietrza. Oznaczenie „ogólnej” liczby bakterii, bakterii pigmentowych i sporowych (agar odżywczy-zwkły), liczby gronkowców (podłoże wg Chapmana), liczby bakterii hemolizujących (agar odżywczy z krwią oraz agar odżywczy z krwią i fioletem gencjana), liczby promieniowców (podłoże wg Pochona), „ogólnej” liczby grzybów (podłoże wg Sabourauda). Agar - jest to wielocukier otrzymywany z niektórych wodorostów morskich. Produkowany jest w postaci długich białawych włókien lub w postaci rozdrobnionej. Rozpuszcza się w wodzie w temp. 100°C, a krzepnie w temp. 40°C. Nie jest rozkładany przez mikroorganizmy nie stanowi więc składnika pokarmowego podłoża. Metoda powierzchniowa posiewu polega na równomiernym rozprowadzeniu materiału zaszczepiającego na powierzchnię zestalonej pożywki w płytce Petriego lub w probówce. Materiał zaszczepiający nanosi się na pożywkę jałową pipetą w ilości 0,1 cm3, rozprowadzając go po powierzchni podłoża jałową szklaną bagietką. Metoda głębinowa posiewu, na dno jałowych płytek Petriego wlewa się pipetą 1 cm3 materiału zaszczepiającego i zalewa ostudzoną pożywką stałą. Pożywkę wylewa się z kolbek na płytki, wprost na posiany materiał. Wieczko płytki uchylone jak niejmniej. Rozprowadzamy poprzez równomierne wymieszanie.