“Antygona” a “Odprawa posłów greckich” - tematyka , problematyka i budowa dramatów

Tematyka - zaczerpnięta z mitu o Labdakidach.

Problematyka

• Konflikt Antygony i Kreona ( zarazem konflikt praw boskich z ziemskimi )

• Tragizm bohaterki , miotającej się w swym wyborze - lojalności wobec władcy, czy też wypełnieniu obowiązków siostry w oparciu o prawo boskie.

• Tragizm władcy - wybierającego między podtrzymaniem własnego autorytetu , jako króla , a zadośćuczynieniem wobec brata.

• Tragizm całego rodu , jako ziszczenie strasznej klątwy - kary za kazirodczy związek syna Edypa z matką Jokastą.

Budowa - sztandarowy przykład dramatu antycznego :

• jedność czasu , miejsca i akcji ( czas - doba , miejsce - miasto Teby , akcja - jednowątkowa )

• ograniczenie występujących aktorów w danej scenie do trzech

• brak scen zbiorowych - w zamian opowiadanie ich przez jedną z postaci

• konflikt tragiczny - dwóch stron mających racje , z których jedna musi ponieść klęskę. Konflikt oparty o działanie sił wyższych - fatum

• specyficzna budowa :

• -prolog (zapowiedź wydarzeń )

• -parodos (I wystąpienie chóru - wprowadzenie w akcje )

• -pięć przeplatających się epejsodionów (wystąpienia aktorów ) i stasimonów (wystąpień chóru ).

• -exodos (ostatnie wystąpienie chóru - podsumowanie )

• schemat wydarzeń :

• -ekspozycja (wstępne informacje )

• -zawiązanie akcji

• -rozwój akcji

• -punkt kulminacyjny

• -dalsze powikłania akcji

• -rozwiązanie akcji

• -epilog (dodatkowe informacje uzupełniające )

Odprawa posłów greckich

Tematyka - zaczerpnięta z mitu o Parysie i Helenie.

Problematyka - w sposób metaforyczny nawiązująca do sytuacji w XVI-wiecznej Polsce.

• problem państwa i jednostki : obowiązki jednostki wobec państwa

• problemy rządów :

-powszechne przekupstwo w czasie obrad zgromadzeń Rady Królewskiej

-chaotyczność i burzliwość narad

-ufność w słowa krzykaczy - wodzirejów sejmowych

Budowa

podobieństwa z dramatem antycznym :

• jedność czasu miejsca i akcji ( czas - dzień , miejsce - przed pałacem królewskim w Troi , akcja - jednowątkowa - poszukiwanie odpowiedzi na pytanie czy wydać posłom Helenę )

• elementy tragizmu : przypowieść zagłady Troi - proroctwo Kasandry , decyzja Priama o zwołaniu rady wojennej

• cechy nowe dramatu :

• brak sytuacji tragicznych i stopniowego rozwoju akcji prowadzących do katastrofy

• ostateczna decyzja władcy znana jest już na początku dramatu

• światem kierują nie bogowie ani fatum , lecz ludzie - wydarzenie są uzależnione od decyzji bohaterów

1

---