71. Scharakteryzować poszczególne typy układów sieci nN.

Wyróżniamy następujące typy układów niskiego napięcia:

1. TN-C -Funkcje przewodów N i PE
   w całym układzie pełni jeden przewód, bezpośrednie połączenie dostępnych części przewodzących
   z uziemionym punktem neutralnym układu sieci,

2. TN-S -Funkcje przewodów N i PE w całym układzie pełnią oddzielne przewody, bezpośrednie połączenie dostępnych części przewodzących
   z uziemionym punktem neutralnym układu sieci,

3. TN-C-S - Funkcje przewodów N i PE w części układu pełni jeden przewód,
   a w pozostałej części - oddzielne przewody, bezpośrednie połączenie dostępnych części przewodzących z uziemionym punktem neutralnym układu sieci,

4. TT - Bezpośrednie połączenie z ziemią podległych ochronie dostępnych części przewodzących, bezpośrednie połączenie jednego punktu (neutralnego) układu sieci z ziemią,

5. IT - Wszystkie części będące pod napięciem są izolowane od ziemi, Bezpośrednie połączenie z ziemią podległych ochronie dostępnych części przewodzących .

72. Wymienić i podać oznaczenia oraz cechy charakterystyczne klas ochronności.

a) Klasa 0 - brak oznaczenia, izolacja jedynie podstawowa, brak zacisku ochronnego,

b)Klasa I - , izolacja jedynie podstawowa, zacisk ochronny do przyłączenia przewodu PE lub PEN,

c) Klasa II - izolacja podwójna lub wzmocniona, brak zacisku ochronnego,

d) Klasa III zasilanie napięciem bardzo niskim w układzie SELV lub PELV.

73. Zdefiniować pojecie kodu IP - omówić znaczenie poszczególnych cyfr.

Kod IP - system kodowego oznaczenia stopni ochrony zapewnianej przez obudowy.

Pierwsza cyfra w kodzie IP oznacza stopień ochrony ludzi przed dotknięciem części pod napięciem i ruchomych oraz stopień ochrony urządzenia przed przedostaniem się ciał stałych.

Druga cyfra osnacza stopień ochrony urządzenia przed działaniem wody.

Pierwszymi cyframi w kodzie IP mogą być cyfry od 0-6 natomiast na drugi miejscu od 0-8.

0. na pierwszym miejscu oznacza brak ochrony przed dotknięciem części pod napięciem i ruchomych oraz urządzenia przed przedostaniem się ciał stałych, na drugim brak ochrony przed działaniem wody,

1. na pierwszym miejscu oznacza ochrone: przed przypadkowym dotknięciem wierzchem dłoni, przed przedostaniem się ciał stałych o średnicy
   50 mm i większej, na drugim oznacza ochrone przed pionowa padającymi kroplami wody,

2. na pierwszym miejscu oznacza ochrone przed dotknięciem palcem, przed przedostaniem się ciał stałych o średnicy 12 mm i większej, na drugim oznacza ochrone przed pionowo padającymi kroplami na urządzenia odchylone o 15 stopni od położenia pionowego,

3. na pierwszym miejscu oznacza ochrone przed dotknięciem za pośrednictwem narzędzi i drutów o średnicy 2,5 mm i większej, przed przedostaniem się ciał stałych o średnicy 2,5 mm i większej, na drugim oznacza ochrone przed natryskiem wody pod kątem do 60 stopni od pionu z każdej strony,

4. na pierwszym miejscu oznacza ochrone przed dotknięciem za pośrednictwem narzędzi i drutów o średnicy 1mm i większej, przed przedostaniem się ciał stałych o średnicy 1 mm i większej, na drugim oznacza ochrone przed rozbryzgiwaniem wody na obudowę z dowolnego kierunku,

5. na pierwszym miejscu oznacza ochrone przed dotknięciem za pośrednictwem narzędzi i drutów o średnicy 1mm i większej, przed przedostaniem się pyłu o ilości utrudniającej działanie aparatu lub zmniejszającej bezpieczeństwo, na drugim oznacza ochrone przed lana strugą na obudowę z dowolnej strony

6. na pierwszym miejscu oznacza ochrone przed dotknięciem za pośrednictwem narzędzi i drutów o średnicy 1mm i większej, całkowita ochrona przed przedostaniem się pyłu, na drugim oznacza ochrone przed laną silną strugą na obudowę z dowolnej strony

7. na pierwszym -nie występuje, na drugim oznacza ochrone przed zanurzeniem krótkotrwałym, , brak wnikania wody w ilości wywołującej szkodliwe skutki

8. na pierwszym -nie występuje, na drugim oznacza ochrone przed zanurzeniem ciągłym.

74. Rodzaje ochrony przeciwporażeniowej.

Ochrone przeciwporażeniową dzielimy na ochrone przed dotykiem bezpośrednim i dotykiem pośrednim. Jednym ze sposobów ochrony przeciwporażeniowej jest:

-stosowanie układów o bardzo niskim napięciu (ELV) jednak nie mogą one być wszędzie stosowane.

-ochrone całkowita

-ochrone częściowa

-ochrona poprzez samoczynne wyłączenie zasilania lub sygnalizacje

-separacja odbiorników

-stosowanie nieuziemionych połączeń wyrównawczych,

-izolowanie stanowiska

75.Ochrona przeciwporażeniowa przed dotykiem bezpośrednim-stosowane środki.

Wyróżniamy następujące sposoby ochrony przed dotykiem bezpośrednim:

-ochrone całkowita- stosowanie odpowiednich izolacji obudów i osłon

-ochrone częściowa- stosowanie przegród, barier i odpowiednich odległość od przewodzących elementów,

-jako urzadzenie uzupełniające może być stosowany wyłącznik różnicowoprądowy.

76. Ochrona przeciwporażeniowa przed dotykiem pośrednim-stosowane środki.

Wyróżniamy następujące sposoby ochrony przed dotykiem pośrednim:

-ochrona poprzez samoczynne wyłączenie zasilania lub sygnalizacje, stosowana przewaznie we wszystkich sieciach nN (TN, TT, IT)

-separacja odbiorników

-stosowanie nieuziemionych połączeń wyrównawczych,

-izolowanie stanowiska.

77. Kryteria skuteczności ochrony przeciwporażeniowej przed dotykiem pośrednim w układzie sieciowym typu TN.

Kryteria skuteczności ochrony są spełniona, gdy spełniona jest zależność:

Z_sI_a Ⴃ U_o

Z_s - impedancja pętli zwarcia

I_a - prąd zapewniający zadziałanie urządzenia wyłączającego w określonym czasie
(0,2 s dla UL=25V i 0,4 s dla UL = 50V), dla urządzeń różnicowoprądowych Ia = I၄N

Uo - napięcie znamionowe sieci względem ziemi.

78. Kryteria skuteczności ochrony przeciwporażeniowej przed dotykiem pośrednim w układzie sieciowym typu TT.

Kryteria skuteczności ochrony są spełniona, gdy spełniona jest zależność:

R_A I_a Ⴃ U_l

R_A - suma rezystancji uziemienia uziomu i przewodu ochronnego części przewodzących

I_a - prąd zapewniający zadziałanie urządzenia wyłączającego w określonym czasie
(0,2 s dla UL=25V i 0,4 s dla UL = 50V, w przypadku urządzeń przetężeniowych
o zależnej charakterystyce czasowo-prądowej dopuszczalny czas zadziałania wynosi 5s), dla urządzeń różnicowoprądowych Ia = I၄N

U_l - napięcie graniczne dopuszczalne w danych warunkach środowiskowych

79. Budowa, parametry i zasada działania wyłączników różnicowoprądowych.

Budowa wyłącznika różnicowoprądowego o działaniu bezpośrednim

1 - przekładnik sumujący

2 - przekaźnik Różnicowoprądowy

3 - zamek wyłącznika

Rd - rezystor ograniczający

PK - przycisk kontrolny

K - urządzenie chronione

Podstawowym elementem wyłącznika różnicowoprądowego jest przekładnik Ferrantiego, przez którego rdzeń magnetyczny przeprowadzone są jako uzwojenia pierwotne przewody faz L1, L2, L3, oraz przewód neutralny N. Na rdzeniu przekładnika Ferrantiego nawinięte jest uzwojenie wtórne stanowiące integralny element toru pomiarowego. Układ pomiarowy reaguje na różnicę pomiędzy strumieniem magnetycznym wywołanym przepływającymi prądem fazowym IL i neutralnym IN. W przypadku pełnej symetrii prądu IL i IN wypadkowy strumień magnetyczny płynący w rdzeniu przekładnika Ferrantiego jest równy zero. Natomiast w przypadku uszkodzenia izolacji przewodu fazowego lub neutralnego pojawia się prąd IPE płynący w przewodzie ochronnym PE. Prowadzi to do rozrównoważenia wypadkowego strumienia magnetycznego i w konsekwencji do pojawienia się prądu różnicowego ID w uzwojeniu wtórnym wyzwalacza nadprądowego. Jeżeli prąd różnicowy przekroczy wartość progową IDn to wówczas nastąpi odblokowanie zamka mechanizmu zapadkowego i otwarcie wyłącznika.

80. Na czym polegają i jakie elementy obejmują połączenia wyrównawcze główne i miejscowe?

Zastosowanie połączeń wyrównawczych ma na celu ograniczenie do wartości dopuszczalnych długotrwale w danych warunkach środowiskowych napięć występujących pomiędzy różnymi częściami przewodzącymi.

Połączenia wyrównawcze główne realizuje się przez umieszczenie
w najniższej kondygnacji budynku głównej szyny uziemiającej, do której są przyłączone:

• przewody uziemiające,

• przewody ochronne lub ochronno-neutralne,

• funkcjonalne przewody uziemiające (w razie potrzeby),

• metalowe rury oraz metalowe urządzenia wewnętrznych instalacji wody zimnej i gorącej, ścieków, centralnego ogrzewania, gazu, klimatyzacji, metalowe powłoki i pancerze kabli elektroenergetycznych itp.

• metalowe elementy konstrukcyjne budynku, takie jak np. zbrojenia itp.

W pomieszczeniach o zwiększonym zagrożeniu porażeniem (np.
łazienki, hydrofornie, pomieszczenia wymienników ciepła, kotłownie, pralnie) oraz przestrzeniach, w których nie ma możliwości zapewnienia ochrony przeciwporażeniowej przez samoczynne wyłączenie zasilania po przekroczeniu wartości napięcia dotykowego dopuszczalnego długotrwale na częściach przewodzących dostępnych, powinny być wykonane połączenia wyrównawcze dodatkowe (miejscowe).

Połączenia wyrównawcze dodatkowe (miejscowe) powinny obejmować wszystkie części przewodzące jednocześnie dostępne, takie jak:

• części przewodzące dostępne,

• części przewodzące obce,

• przewody ochronne wszystkich urządzeń, w tym również gniazd wtyczkowych i wypustów oświetleniowych,

• metalowe konstrukcje i zbrojenia budowlane.

---