Ekonomia Międzynarodowa - wykład I
GOSPODARKA SWIATOWA - system zmieniających się powiązań między istniejącymi podmiotami.
Podmiotami gospodarczymi, zaczynając od najniższego szczebla do najwyższego, mogą być:
gospodarstwa domowe
przedsiębiorstwa
zrzeszenia producentów i konsumentów
krajowe władze gospodarcze
organy krajowych ugrupowań
wielkie korporacje transnarodowe
międzynarodowe organy i instytucje gospodarcze
ad 1)
dlaczego właśnie one są podmiotami gospodarczymi?
Ponieważ:
- prowadzą rozrachunki
- rozliczenia międzynarodowe
- nastawienie proimportowe zamiast proeksportowe
Ad2)
- uwłaszczenie
-bezrobocie
- rynek wewnętrzny i maksymalizacja zysków
Ad 4)
Magiczny czworokąt
Wzrost gospodarczy
PKB
5 element B-budżet
% bezrobocia % inflacji B/PKB
(obniżenie) (obniżamy)
Rz - równowaga zewnętrzna
RZ%+/- = BOB/PKB
BOB - Bilans Obrotów Bieżących
MODEL SOCJALNY GOSPODARKI RYNKOWEJ !!!!
B ------ Bank niezależny (np. bank szwajcarski)
||
Reprywatyzacja<----------DS. ---------prywatyzacja
Inf. Pr
(Infrastruktura) R (system prawa)
U K B
(ubezpieczenia) (kształcenie) (bezpieczeństwo)
R - zasady systemowe rynku
Należą do nich m.in.:
- zapewnienie działania rynku
- rozdrobnienie popytu i podaży (popyt - rozdrobniony, podaż - nie)
- żeby była prywatyzacja, to musi dojść do reprywatyzacji
- system kształcenia
- system ubezpieczeń
- system bezpieczeństwa
Wykład II
Temat: Integracja gospodarcza
Integracja Regionalna - regionalna integracja gospodarcza jest to proces scalania się struktur gospodarczych określonej grupy krajów, w wyniku którego powstaje i funkcjonuje organizm wyodrębniający się wyraźnie na tle gospodarki światowej.
Integracja - scalanie, łączenie
Warunki Integracji:
a) kraje zbliżone do siebie poziomem gospodarczym
b) odpowiednia infrastruktura
c) chęć integrowania się
Elementy Integracji
strefa wolnego handlu
unia celna
wspólny rynek
unia monetarna i ekonomiczna
unia polityczna
pełna integracja gospodarcza
Ugrupowania Integracyjne - początki
1) Pierwsze ugrupowanie integracyjne spełniające te warunki to:
Zollunion (Unia celna) - 1834 rok kanclerz Bismarck. Utworzyło ją 18 państw niemieckich i 3 miasta. Te państwa wyeliminowały cła i to przyniosło duże plusy w gospodarce. Pominięto tu sferę wolnego handlu. Wprowadzono swobodny przepływ kapitału. Kanclerz Bismarck doprowadził do utworzenia wspólnej unii monetarnej i ekonomicznej. Wprowadził wspólna walutę, politykę i bank.. Sam Bismarck zaś stanął na czele unii politycznej.
2) Zjednoczenie Niemiec po II wojnie światowej. Grunt był przygotowywany przez lata. Ogromną rolę odegrał tu plan Marshala.
W 1957 r podpisano układ i dołączono ważny protokół, który zawierał idee, mówiącą, iż 2 państwa niemieckie stanowią jeden organ gospodarki. Posiadały one wspólny rynek kapitału, ale nie siły roboczej (ze względów politycznych). W międzyczasie, za rządów Kolla powstała koncepcja wspólnej unii monetarnej dwóch państw niemieckich.
Natomiast jeśli weźmiemy pod uwagę warunki integracji to możemy rozpatrzyć je na podstawie:
Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG)
Utworzyły ją 7 stycznia 1949 roku kraje socjalistyczne
- poziom rozwoju gospodarczego w Europie osiągnięto na niskim poziomie
- poziom infrastruktury daleko w tyle
- komplementarność struktur w RWPG była międzygałęziowa
- wola integrowania się w ramach RWPG była typowo polityczna, narzucona z góry. Brak było woli i chęci integrowania się
Europa Zachodnia
Wspólnota Węgla i Stali
Tu było zupełnie inaczej, bo te warunki wszystkie były spełnione. Była świetnie rozwinięta infrastruktura.
Dodatkowo występuje w niej strefa wolnego handlu.
STREFA WOLNEGO HANDLU
Np.4 kraje o różnych taryfach celnych. Następnie zlikwidowano bariery wewnątrz, ale kraje zachowały taryfy na zewnątrz., miały niezależną politykę handlową poza wspólnotą
W 1957r dochodzi do podpisania traktatu Rzymskiego. ^ krajów (Francja, Włochy, Niemcy + 3 kraje Benelux (EWG i EUROATOM)
UNIA CELNA
- likwidujemy cła
- wprowadzamy wspólną politykę handlową dla krajów trzecich (to średnia arytmetyczna z cen ceł wszystkich)
- reguły pochodzenia towarów były bardzo kosztowne i unię celną utworzono właśnie po to żeby je ominąć
Korzyści z utworzenia Unii celnej (UC)
statyczne
dynamiczne
ad a)
- efekt kreacji handlu
Np.: były 2 kraje produkujące ten sam towar, ale po różnych cenach ( np.pierwszy-90 usd a drugi- 96usd za parę butów) do tego obowiązywała przykładowo 10% -wa taryfa celna. Oznaczało to, że krajom produkującym towar po niższej cenie nie opłacał się export, ale po zniesieniu cła były one na wygranej pozycji.
- nowe strumienie handlu
- secondo best (drugi z najlepszych) Unii Celnej, bo kraje pozostające poza Unią Celną mogą być dyskryminowane
- efekt przesunięcia handlu
Kraj odrzucony może robić wszystko, aby wejść do Unii Celnej
Ad b)
-korzyści SKALI
(rozłożenie stałych kosztów produkcji na większą liczbę produktów).
- learning by doing (uczenie przez działanie)
- doing to learn (działanie dla uczenia się)
WSPÓLNY RYNEK
- otwarcie rynków: siły roboczej
- prawo wzajemnego popytu
- korzyści z migracji kapitału
UNIA MONETARNA
Unia Monetarna krajów skandynawskich w Xix. - nieudana
I przykład udany - Stany Zjednoczone.
- swoboda siły roboczej, kapitał między stanami USA.
- wspólny bank (Bank Federalny)
- wspólna waluta (USD)
- wspólna polityka fiskalna (budżetowa)
- jeden rząd
3. II udany - Unia Celna państw niemieckich za Bismarcka
4. III - Unia dwóch państw niemieckich
5. IV - Unia Europejska
- kryteria z Maastricht
- brak wspólnej polityki fiskalnej
Wykład III
Temat: Międzynarodowe Organizacje Gospodarcze.
R