PSYCHOLOGIA POSTWUNDTOWSKA
Rozwój psychologii postwundtowskiej został zdominowany przez eksperymentalną psychologię na przełomie stuleci i w pierwszym XX wieku
Pod wpływem programu Wundta rozwinęły się badania nad pamięcią. Najwybitniejszym reprezentantem tego nurtu był H Ebbinghaus. Prawa łączenia elementów sprowadził on do jednego: kojarzenia w czasie. Warunkiem więc zapamiętania było skojarzenie elementów przez styczność czasową.
Muller pracował on prawa zapamiętywania treści kompleksów (podobne do praw kojarzenia).
Cattel prowadził badania nad zakresem uwagi stosował podobną do Wundtowskiej technikę tachistoskopowej ekspozycji elementów. Ugruntował on przekonanie o istnieniu zjawiska antycypacji
Tichener uczeń i propagator Wundta uważał introspekcję eksperymentalną za jedyną drogę do wiedzy psychologicznej (okazała się bardziej wundtowski niż sam Wundt). Ta nowa psychologia Wundta w Tichenerowskiej wersji, w której psychologia, w której psychologia eksperymentalna była wprawdzie ważną ale nie jedyną jej częścią zagospodarowała się na kontynencie amerykańskim i europejskim. W takim ujęciu psychologia stała się nauką jedynie dzięki metodzie eksperymentalnej i dlatego, wszystko co się tej metodzie nie poddawało nie należało do psychologii naukowej
Wundtyści byli jednak bezradni wobec bardziej złożonych problemów psychiki ludzkiej
Nurt historyczno-kulturowy oddziała na rozwój innych nauk takich jak etiologia, psychologia rozumiejąca Wilhelma Diltheya i Edurda Springera, socjologia, etiologia, językoznawstwo i antropologia, nawet na psychoanalizę Freuda (przejęzyczenia)
Za pierwsze udane połączenie nurtu eksperymentalnego i his-kult Wundta można uważać
opracowany w dwudziestoleciu międzywojennym przez Lwa Wygotskiego (1896-1934) program psychologii historyczno-kulturowego rozwoju człowieka, obejmujący również systematyczne badania nad myśleniem i mową dziecka
współczesne badania w psychologii porównań międzykulturowych, uwzględniający współczynnik humanistyczny, od którego abstrahuje procedura eksperymentu laboratoryjnego, zwłaszcza rozpoczęte w latach 1970 badania Elenory Rosch nad czynnością kategoryzowania percepcyjnego i semantycznego, wskazujące na możliwość komplementarnego stosowania obu procedur: eksperymentalnej i historyczno-kulturowej
1