3tematy- 4zajecia
-budżetowa
-rynek pracy
-współpraca z zagranicą
24 rozdział. Współpraca handlowa z zagranicą na 6styczeń.
Kolokwium 13 styczeń.
1. Definicja polityki współpracy gospodarczej z zagranicą
2. Cele i funkcje polityki
3. Typy polityki
4. Narzędzia regulacji stosunków ekonomicznych z zagranicą
a. cło i polityka celna
b. Bariery parotaryfowe i pozataryfowe
c. Polityka kursu walutowego
5. Bilans płatniczy
6. Międzynarodowe organizacje gospodarcze.
Stosunki gospodarcze - przepływ osób, technologii, towarów
Eksport:
-zróżnicowanie towarów
-zróżnicowanie odbiorców
-eksportować towary przetworzone
-
2. Dla Polski: zwiększenie współpracy z UE, bezpieczeństwo energetyczne, przyciąganie inwestorów,
3. Typy polityki:
-Polityka autonomiczna polega na tym, że rząd danego kraju sam, bez uzgodnień z rządami innych krajów, prowadzi działania w dziedzinie stosunków ekonomicznych z zagranicą. Do operacji przeprowadzanych w ramach tej polityki zalicza się:
-jednostronne działania państwa podejmowane w celu ochrony rynku wewnętrznego przed konkurencją zagraniczną
-działania regulujące eksport i import
-działania wpływające na bilans płatniczy
-Polityka konwencyjna ( umowna ) sprowadza się do międzynarodowej lub wręcz ponadnarodowej współpracy między poszczególnymi krajami. Jej istotą jest to, że stosunki z zagranicą regulowane są na podstawie umów dwustronnych lub wielostronnych. Polityka ta realizowana jest, gdy kraj zawiera porozumienia regulujące wymianę z zagranicą i prowadzi politykę, która służy realizacji zobowiązań wynikających z tych umów.
Polityka wolnego handlu bazuje na liberalizmie, zakładając ograniczenie roli państwa oraz swobodną działalność przedsiębiorców, także w wymianie z zagranicą. Zakłada więc bierny stosunek państwa w wymianie zagranicznej towarów, usług i czynników wytwórczych oraz usunięcie wcześniej ustalonych ograniczeń ilościowych, dewizowych i celnych. Ponadto nie stosuje środków ułatwiających ekspansję na rynki zagraniczne.
Polityka protekcyjna, polega na szerokim wykorzystaniu roli państwa w stosunkach zagranicznych - w popieraniu eksportu, ochronie rynku wewnętrznego i rodzimej produkcji. Jej celem jest zapewnienie danemu krajowi jak największych korzyści ekonomicznych z wymiany międzynarodowej. Według zwolenników tej polityki panuje przekonanie, że dzięki działaniom protekcyjnym możliwe jest zapewnienie w gospodarce odpowiedniej struktury produkcji, rozwój gałęzi przemysłu przetwórczego oraz wysoki poziom zatrudnienia.
Za ograniczeniami w wymianie międzynarodowej w ramach tej polityki przemawiają:
ochrona dla nowo powstającego przemysłu
wymagania bilansu płatniczego
troska o efektywne wykorzystanie krajowego potencjału gospodarczego
Poprawa terms of trade
Względy fiskalne
Samowystarczalność w zakresie żywności
Ponadnarodowy - powstał organ, który decyduje, zarządza danymi krajami w określonych dziedzinach.
4. Narzędzia regulacji stosunków ekonomicznych z zagranicą
Regulacja stosunków gospodarczych może odbywać się poprzez narzędzia bezpośrednie ( cła, narzędzia pozataryfowe ) oraz pośrednie ( kurs walutowy ).
Narzędzia bezpośrednie:
cła:
- podział według kryterium kierunku ruchu towarów:
importowe - stosuje się w celu ochrony produkcji krajowej, ochrony poziomu cen wewnętrznych oraz w celach fiskalnych i jako środek poprawy bilansu płatniczego i handlowego.
eksportowe - których celem jest zachęcanie do przetwarzania surowców w kraju. Powodują one wzrost cen produktów krajowych za granicą, mogą ograniczyć eksport danego kraju i pogorszyć jego bilans handlowy.
tranzytowe - stosowane w formacjach przedkapitalistycznych i początkowym stadium rozwoju kapitalizmu. Obecnie służą jako źródło dochodów dewizowych kraju tranzytowego, głównie przez pobieranie opłat za usługi transportowe
- podział według kryterium sposobu określania wysokości ceł:
cła „ad valorem” - określane w % w stosunku do wartości towaru
cła specyficzne - ustalane w stosunku do ilości towarów
cła kombinowane - ustalane w zależności od wartości i ilości towarów
- podział według kryterium charakteru ekonomicznego:
cła fiskalne - stosowane wyłącznie w celu zapewnienia państwu odpowiednich dochodów
cła ochronne - mają na celu ochronę produkcji krajowej przed konkurencją zagraniczną
cła ekspansywne - są odmianą ceł ochronnych, mających na celu utrzymanie wysokich cen na rynku wewnętrznym
- podział według kryterium podmiotu ustalania:
cła autonomiczne - wprowadzane decyzją jednego kraju
cła umowne - określone w umowie z partnerami zagranicznymi
- podział ze względu na rodzaj taryfy celnej:
maksymalne;
minimalne;
- podział ze względu na kryterium zróżnicowanego traktowania:
dyskryminacyjne - ustalone na poziomie wyższym od ogólnie obowiązującego;
retorsyjne - stosowane w celu skompensowania zagranicznych subsydiów;
antydumpingowe - stosowane w celu przeciwdziałania dumpingowi cenowemu zagranicznego partnera;
bariery pozataryfowe - oddziałują na handel z zagranicą przez podwyższanie ceny towaru importowanego. Do barier tych zaliczamy:
- w dziedzinie importu:
opłaty wyrównawcze - podniesienie ceny towaru zagranicznego w celu jej zrównania z ceną na rynku wewnętrznym
depozyty importowe - sumy pieniężne wpłacane na nieoprocentowany rachunek przez importera przed dokonaniem przywozu, które zwracane są po upływie określonego czasu
podatki importowe
ustalanie cen minimalnych i maksymalnych
ograniczenia ilościowe
licencjonowanie obrotów - importerzy muszą uzyskać zgodę na przywóz towarów do państwa importera
ograniczenia dewizowe - zniesienie swobody obrotu dewizowego z zagranicą, a zwykle także kontrola obrotu dewizami w danym kraju
klauzula największego uprzywilejowania - zobowiązanie, że kraj nie będzie w obrocie gorzej traktował towarów innego kraju, niż towarów własnych
- w dziedzinie eksportu:
cła eksportowe
podatki eksportowe
subsydia eksportowe
subwencje eksportowe - premie, ulgi i ułatwienia państwa dla przedsiębiorstw krajowych w celu polepszenia eksportu ich towarów. Celem subwencji jest zachęcenie do eksportu. Subwencje mogą mieć charakter pośrdeni i bezpośredni
Narzędzia pośrednie:
Narzędzie pośrednie obejmują politykę kursu walutowego. Kurs waluty krajowej wpływa na wysokość cen towarów w eksporcie i cen towarów z importu na rynku krajowym. Celem polityki kursu walutowego jest więc ustalenie jego optymalnego poziomu z punktu widzenia potrzeb bilansu płatniczego i gospodarki wewnętrznej. Głównym narzędziem jest tu zmiana kursu walutowego, która polega na jego obniżeniu ( dewaluacja ) lub podwyższeniu ( rewaluacja ). Państwo może wpływać na kurs walutowy również w sposób pośredni, oddziałując na popyt i podaż na rynku dewizowym przez interwencyjne zakupy lub sprzedaż przez bank centralny. Ogólne zalecenia polityki kursu walutowego daje Międzynarodowy Fundusz Walutowy.
Niezwykle ważnym elementem w procesie prowadzenia międzynarodowych stosunków gospodarczych jest bilans handlowy, czyli zestawinie wszystkich wpływów i płatności kraju wynikających z jego stosunków z zagranicą.
BIEŻĄCE
Obniżono stopy procentowe - 5 %. Ogólnie trendy, inflacja poniżej oczekiwań, maleją inwestycje, maleje konsumpcja, akcja kredytowa utrudniona. Koniec z wysoko oprocentowanymi lokatami. Brak pożyczek międzybankowych. Drogi i trudnodostępny kredyt.
2 stawki PIT 18 i 32%, 32 od 85528zl na rok - 1% społeczeństwa. Wzrost konsumpcji.
Spadek prognoz wzrostu PKB Chin - 5-6% - wzrost zatrudnienia
Załamanie gospodarki Ukrainy, przewidywano większe ceny ropy. Rosja wstrzymała dostawy gazu. Produkcja maleje, zwłaszcza w przemyśle - kilkadziesiąt procent. Hrywna spadła o ok. 40%. Galopująca inflacja,
Bezrobocie w PL z 8,8 na 9,1% na listopad. Zwolnienia masowe. Przymusowucierpią wyniku jednego dużego pracodawcy. Urlopy, co się będzie działo jak wrócą z urlopów. Głównie małe miasta. Branże na eksport, pracownicy fizyczni, produkcyjni.