1. Podać i uzasadnić przyczyny wyznaczania granic eksplo różniących się od przebiegu granic obszaru górniczego: W zasadzie w granicach jednego obszaru górniczego eksplo prowadzi jedna kopalnia. Istnieją jednak przyczyny odstępstw od tej zasady i obszar może być podzielony pomiędzy dwie lub trzy kopalnie .Przyczyna takiego podziału może być:

- konieczność ochrony powierzchni - wyczerpywanie się zasobów jednej kopalni - możliwości lepszego wykorzystania złoża - konieczność zmniejszenia zagrożeń naturalnych ( tąpania, wyrzuty gazów i skał)

2. Opisać podział złoża na poziomy: W zależności od liczby poziomów które są konieczne do utrzymania , aby osiągnąć zadane wydobycie wyróżniamy modele kopalń: - jednopoziomowe - wielopoziomowe ( dwupoziomowe )

O kopalni wielopoziomowej mówimy wówczas gdy planowane wydobycie w większości czasu istnienia kopalni będzie pochodziło z jednego poziomu wydobywczego.

O kopalni dwupoziomowej mówimy wtedy gdy do utrzymania planowanego wydobycia konieczne jest utrzymanie dwu lub większej liczby poziomów wydobywczych.

3. Opisać sposoby udostępniania pokładów na poziomie wydobywczym:

Wyróżniamy udostępnienie poziome:

- węglowe (przecznicowe) - stosuje się w przypadku wydłużonego kształtu obszaru górniczego w kierunku prostopadłym do rozciągłości warstw. Udostępnienie polega na wykonaniu wyrobiska udostępniającego poziomego - nazywanego przecznica główną - jest ona prowadzona w kierunku mniej więcej prostopadłym do rozciągłości. Dzieli ona OG. Na dwa skrzydła. Zalety: # najmniejsze koszty wykonania wyrobisk udostępniających # najniższe koszty odwadniania, dostawy energii, transportu poziomego, wentylacji (kop. Niemetanowe), załogi. Wady: # Trudności w przewietrzaniu w przypadku kopalń głębokich (z zagrożeniem klimatycznym) # trudności w udostępnianiu części kopalni oddzielonych dużymi deformacjami # mała przepustowość transportowa.

- kamienne (geometryczne) - Stosuje się gdy kształt OG jest wydłużony lub gdy kształt OG jest silnie zaburzony. Liczba przecznic udostępniających (liczba pól) zależeć może od czynników ekonomicznych z takim ustaleniem liczby przecznic możemy mieć do czynienia w złożach niezaburzonych i z możliwością zwiększenia OG. Liczba przecznic w złożach zaburzonych jest uzależnioną od liczby pól eksploatacyjnych utworzonych poprzez naturalne granice oraz granice OG. Wady: # duża liczba wyrobisk kamiennych (duże koszty udostępnienia) Zalety: # łatwość udostępniania pól eksploatacyjnych # duża przelotowość wentylacyjna oraz transportowa

- pokładowe - stosuje się jedynie wtedy gdy złoża sa niezaburzone i o dużej grubości. Polega na wykonaniu z wyrobisk przyszybowych wyrobisk przygotowawczych bez dodatkowych wyrobisk udostępniających poziomych. W Europie występuje w kopalniach brytyjskich.

4. Scharakteryzować typy kopalń:

- kopalnia jednostkowa - charakteryzuje się małą powierzchnia OG (do 30 km²) posiadają jeden kompleks wydobywczo przeróbczy, jeden szyb do jazdy ludzi , 1-2 szyby wentylacyjne. Poszczególne podsieci szybów wentylacyjnych powinny być dobrze wyodrębnione a wyrobiska łączące dobrze otamowane.

- kopalnia zespołowa - Charakteryzuje się OG do 50 - 60 km². Z uwagi na duże odległości od głównego szybu oraz zakładu przeróbczego obszar jest podzielony na podobszary - każdy może posiadać odrębny ruch załogi , dostarczanie materiałów, wydobycie skały płonnej. Ma dobrze wyodrębniona wentylacje, wszystkie podobszary posiadają wspólny kompleks wydobywczo przeróbczy. Urobek jest kierowany pod ziemią do obszarów szybów wydobywczych

- kopalnia zespolona - powstaje najczęściej z połączenia dwóch sąsiednich kopalń, związane jest to z wyczerpywaniem się kopaliny w jednej z nich, z rzadziej ma na to wpływ koniunktura. Również poprzez kopalnie zespolone rozumie się kopalnie posiadające jeden kompleks przeróbczy lub jeden kompleks przeróbczo wydobywczy lecz posiadające odrębne zarządzanie.

5. Podać definicje:

szyb - wyrobisko korytarzowe pionowe o przekroju powyżej 4 m² udostępnia złoże w udostępnieniu pionowym. Wyróżnia się szyby wydobywcze, zjazdowo materiałowe, wentylacyjne. Wyrobisko pochyłe o kącie nachylenia większym niż 45 stopni to szyb pochyły

sztolnia - wyrobisko wykonane z powierzchni ziemi w kierunku złoża

przecznica - wyrobisko udostępniające poziome wykonane w kierunku zbliżonym do prostopadłego do rozciągłości warstw

przekop - wyrobisko udostępniające poziome wykonane mniej więcej równolegle do rozciągłości warstw

6. Podać definicje:

chodnik - wyrobisko poziome prowadzone wzdłuż rozciągłości pokładu lub prawie równolegle do rozciągłości pokładów

pochylnia - wyrobisko w pokładzie silnie nachylonym stojącym α≤45^o, drążona do góry, transport w dół

upadowa - wyrobisko w pokładzie silnie nachylonym stojącym α≤45^o, drążona w dół, transport do góry

dowierzchnia ścianowa - wyrobisko z którego rozpoczyna się eksploatację ściany podłużnej, natomiast wyrobisko z którego zaczyna się eksploatacje ściany poprzecznej nazywa się przecinką ścianową.

7. Podać podział wyrobisk wybierkowych na grupy i podgrupy. Podąć definicje grup: Zasadnicza eksploatacje prowadzi się wyrobiskiem wybierkowym. Podział wyrobisk wybierkowych - SYSTEM EKSPLOATACJI: - ubierki: cechują się tym że przestrzeń wybrana jest likwidowana wraz z postępem czoła przodku. W zależności od parametrów geometrycznych ubierki dzielą się na: # ściany - dł przodku l≤50m # systemy filarowo ubierkowe; dł przodku l<50m

- zabierki w tym komory - wymagają najpierw wybrania całego wyrobiska a następnie następuje likwidacja przestrzeni wybranej. W zależności od parametrów geometrycznych zabierki dzielą się na: # systemy filarowo-zabierkowe l<30m # długie zabierki l ≥ 30m

- specjalne (ubierkowo - zabierkowe) łączą cechy obu

8. Podać definicje odmian wyrobisk wybierkowych:

podłużne - kierunek eksploatacji pola wybierkowego następuje wzdłuż rozciągłości pokładu

poprzeczne - kierunek eksploatacji pola wybierkowego następuje po wzniosie lub upadzie przodku

przekątne - kierunek eksploatacji pośredni dla poprzecznych i podłużnych

9. Narysować przykłady:

Ściana podłużna:

Zabierka filarowa podłużna:

10. Podać definicje stropu bezpośredniego, zasadniczego, fałszywego:

strop bezpośredni: tworzą warstwy skalne zalęgające bezpośrednio na pokładem, łatwo przechodzące zawał

strop zasadniczy : tworzą skały mocne łamiące się w dużych blokach skalnych

strop fałszywy : tworzą kruche warstwy skalne o grubości do 1m opadajace do wyrobiska po odsłonięciu stropu wyrobiska

11. Opisać powstanie i zasięg zawału:

Zawał górniczy jest to zawalenie się stropu wyrobiska, spowodowane przekroczeniem wytrzymałości skał oraz wytrzymałości obudowy kopalnianej; jest wywołany zmianą stanu naprężeń w skałach po wykonaniu wyrobiska i zachodzi samorzutnie lub bywa spowodowany celowo, np. przez usuwanie (rabowanie) obudowy kopalnianej w celu zlikwidowania zrobów.

Wyróżniamy zawał: - częściowy - pełny

12. Jak wyznacza się liczbę wskaźnikową przydatności do zawału:

Wprowadzono klasyfikacje stropów których zadaniem jest ocena jakości stropu i umożliwienie doboru kierowania stropem. Wyróżnia się 4 klasy: klasa 1 - stropy bezpośrednie o miąższości ≥ 5 grubości pokładu (g); klasa 2 a) 3-5 g b) 2-3 g strop bezpośredni; klasa 3 - bezpośrednio nad pokładem występuje strop zasadniczy bądź tez jest on oddzielony od pokładu stropem fałszywym; klasa 4 - stropy uginające się.

Pod koniec la 60 w GIG została opracowana klasyfikacja w oparciu o tzw. liczbę wskaźnikową L L=0,016*Gm*d

Gm - wytrzymałość skał na ściskanie w masywie [kg/cm²]

1kp (kilopont) = 10 N

d = średnia warstwowa podzielność skał [cm]

13. Podać definicję rozruchu ściany: Poprzez rozruch ściany rozumie się okres czasu potrzebny do osiągnięcia pierwszego pełnego zawału ściany na całej długości. Jeżeli nie potrafimy stwierdzić tego momentu za okres rozruchu rozumie się czas potrzebny do eksploatacji wybiegu całej długości ściany. W okresie rozruchu należy wzmocnić obudowę indywidualną w rejonie skrzyżowania ściany z chodnikami stosując na linii zawału łamacze lub stosując tzw. stojaki bliźniacze a także dobrze zabezpieczyć obudowę wyrobisk przyścianowych. W okresie występowania pierwszego pełnego zawału może dochodzić do obwałów, zjawisk gazowo - dynamicznych, tąpań

14.Wyjaśnić dlaczego na skrzyżowaniach ścian z wyrobiskami przyścianowymi stosuje się obudowę indywidualna? Narysować przykład zastosowania takiej obudowy.

Obudowę indywidualną na skrzyżowaniach ścian z wyrobiskami przyścianowymi stosujemy :
1.  W celu utrzymania chodnika podścianowego dla następnej ściany.
2. Dla wzmocnienia chodnika
3. Dla odebrania naprężeń powstałych podczas eksploatacji.
4. Dla płynnego postępu ściany
5. Bezpieczne wykonywanie robót  w rabunku chodnika nadścianowego.
6. Oraz wszystkich robót związanych ze wzmacnianiem chodnika przyścianowego za i przed frontem ściany.

7. w razie zmiany długości ściany (rys: za mało miejsca na wprowadzenie obudowy zmechanizowanej)

15, Narysować i krótko opisać środki ochrony wyrobisk przyścianowych, stosowane poza wyrobiskiem przyścianowym:

- kaszty - wypełnione stosy

- krążki betonowe

- pasy podsadzkowe

- kotwienie stropnic

- stojaki pojedyncze i podwójne

16. Narysować i objaśnić sposób samo zawrębiania się kombajnu:

Samo zawrębianie kombajnu polega na:

- dojechanie kombajnu do końca ściany

- wycofanie się kombajnu

- podjechanie początkowymi sekcjami od przodu

- zawrębianie kombajnu w pokład na przebudowanych sekcjach

- dalsze urabianie pokładu tzw. następne cięcie

- zakręt do zawrębiania się kombajnu jest na długości około 15 do 20 metrów

---