Strategie marketingowe na rynkach wewnętrznych i zagranicznych
Strategia marketingowa: działania zmierzające do zrealizowania przyjętego przez przedsiębiorstwo celu lub grupy celów w warunkach określonych przez jego zasoby oraz otoczenie.
Wytyczony cel:
Strategia marketingowa przedsiębiorstwa,
Wybór i określenie celów działania (z analizy konkretnej sytuacji)
Wybór zasad i reguł postępowania nadających kierunek marketingowym działaniom
Cztery pojęcia interpretacji strategii marketingowej:
wynika z powszechnego stosowania pojęcia marketingu-mix. Związane ze strategią produktu, cen, dystrybucji (cecha charakterystyczna to wyróżnienie 2 strategii marketingowych w obrębie marketingu-mix jako całości)
Połączenie koncepcji docelowego rynku zbytu produktu z koncepcją marketingu-mix (rozwinięcie poprzedniego)
wiąże się z celem przedsiębiorstwa, połączenie produktu z rynkiem, strategie wobec konkurencji, działanie które ma określony cel
hierarchizacja strategii
Strategie poszczególnych obszarów działalności, strategie funkcjonalne,
Funkcje przedsiębiorstwa -> marketing
Etapy kształtowania strategii marketingowej:
określenie podstawowego celu, który przeds. chce osiągnąć w wyniku prowadzonej działalności marketingowej na konkretnym rynku.
ustalenie celów szczegółowych realizowanych w konkretnym czasie (jakość, elem. tech., cena)
określenie i wybór segmentu rynku
przyjęcie marketingowych sposobów realizacji tych celów w danym segmencie rynku
określenie alternatywnych sposobów działania np. na wypadek zmiany sytuacji na rynku
zbadanie i ocena warunków realizacji przyjętych zadań oraz alternatyw
ocena stopnia realizacji przyjętego celu w przyjętych obszarach.
Zasób informacji;
Zasoby rzeczowe;
wyposażenie techniczne przedsiębiorstwa
maszyny i urządzenia
surowce i materiały do produkcji
system organizacji produkcji
Zasoby finansowe;
Tworzą dogodne warunki realizacji strategii marketingowej albo je niwelują,
Możliwości zwiększenia zasobów finansowych:
finansowanie zewnętrzne, przy pomocy wnoszonych udziałów (nowi udziałowcy), emisja akcji, zaciąganie kredytów, dotacje inwestycyjna
finansowanie wewnętrzne wykorzystanie odpisów amortyzacyjnych, sprzedaż jego części majątku
POPYT, popyt stwarza warunki do wyboru strategii marketingowej;
Wzrost popytu, dobra rosnąca koniunktura, powinna to wymusić wzrost produkcji
Spadek popytu, cenowa strategia penetracji rynku-obniżenie cen poniżej cen konkurentów,
zmiana struktury produktu, zmiana pozacenowych elem. polityki marketingowej,
wprowadzenie nowych kanałów dystrybucji, zmiana form promocji
PODAŻ,
Wycofanie się ze sprzedaży na danym rynku, ewentualnie poszukiwanie luki, podrabianie produktów konkurencji, szukanie kooperacji z najsilniejszymi.
CENA, w przypadku gdy firma dostosowuje się do cen a nie tworzy ich
Masa początkowa- min. inwestycja początkowa konieczna do stworzenia nowego produktu i popytu nań
Podtrzymująca masa krytyczna - roczna suma nakładów konieczna do zapewnienia firmie min. udziałów w zaopatrzeniu rynku i równocześnie zapewniająca utrzymanie się na nim,
przedsiębiorcza masa krytyczna - min. wydatek potrzebny dla utrzymania produkowanych i sprzedawanych wyrobów na poziomie, ta wielkość zależy od nacisku otoczenia innowacyjnego
marketingowa masa krytyczna - min. poziom nakładów na zapewnienie sprzedaży na danym rynku
Ustalenie pozycji przeds. na rynku jako podstawa wyboru strategii marketingowej:
określenie bezwzględnego i względnego udziału w rynku
bezwzględny udział w rynku to relacja wartości lub ilości sprzedaży produktów firmy w określonym czasie do całkowitej sprzedaży wszystkich firm
względny udział to stosunek sprzedaży danej firmy do najbliższych konkurentów
najbliższy konkurent to firma która:
produkuje podobny produkt różniący się szczegółami tech. ale zaspokajający tę samą potrzebę
potencjał ekonomiczny jest zbliżony
podobne plany marketingowe głównie w zakresie sprzedaży w tym samym segmencie
wizerunek konkurenta jest w oczach konsumenta zbliżony
metoda Portfolio
celem jej jest znaleźć asortyment w który należy inwestować, które są przyszłościowe aby nie musieć korzystać z kredytów inwestycyjnych.
Tempo wzrostu sprzedaży |
Produkty o niepewnej przyszłości |
Produkty rozwojowe |
|
Produkty schyłkowe |
Produkty ustabilizowane na rynku |
|
Względny udział w rynku |
metoda SWOT
wewn. silne i słabe strony
zewn. szanse i zagrożenia
|
Atuty przedsiębiorstwa A (S) |
Słabości wew. S (W) |
Okazje zewn. O (o) |
O - A Max - max |
O - S Max - min |
Zagrożenia zewn. Z (t) |
Z - A Min - max |
Z - S Min - min |
Czynniki określające atrakcyjność rynku:
elementy rynkowe:
poziom popytu i sprzedaży firmy w momencie wyjściowym
przewidywane tempo zmian popytu
udział firmy w zaopatrzeniu rynku i kierunki jego zmian
poziom cen i kierunki jej zmian
poziom konkurencji
możliwość wykorzystywania aktywnych pośredników sprzedaży
konkurenci:
jacy są dotychczasowi a jacy nowi mogą się pojawić
jakie są ich działania w zakresie kierunków rozwoju ich produktów i polityki cen
pozostałe elementy otoczenia:
sytuacja koniunkturalna na danym rynku i kierunki jaj zmian
ograniczania prawne
polityka handlowa władz danego rynku
Atuty przedsiębiorstwa:
marketingowe:
PRODUKT,
w jaki sposób zaspokaja potrzeby nabywców, poziom jakości, szerokość asortymentowa,
stopień znajomości marki, poziom nakładów inwestycyjnych
CENA,
Odpowiedniość ceny dla klientów akceptowalność, możliwość jej obniżenia na gruncie obniżki kosztów lub upustów
PROMOCJA
Wielkość budżetu promocji, sposób prowadzenia public relations, stosowane formy i środki reklamy, kampanie reklamowe
DYSTRYBUCJA
Rozwój sieci logistycznej, szybkie reagowanie na zmiany popytu, terminowość dostaw, niezawodność dostaw, poziom obsługi
pozamarketingowe:
możliwości finansowe
płynność finansowa
nakłady na działalność badawczo-rozwojową
uzależnienie się od usług zewn.
poziom zarządzania firmą
poziom kadry
jej poziom w działaniach badawczo-rozwojowych
efektywność struktur organizacyjnych
Strategie marketingowe wobec konkurentów
Kryteria podziału:
próba znalezienia płaszczyzny działania, w której firma może uzyskać przewagę wobec konkurent
strategia niskich cen
strategia dywersyfikacji produktu
strategia koncentracji, różnicowania
stosunek firmy do konkurencji
strategia wycofania się z rynku
strategia luk rynkowych
strategia imitacji działań wobec konkurentów
strategia kooperacji
strategia walki
strategia niskich cen
koszty produkcji powinny być na niskim poziomie (zwrot kosztów i zysk)
względnie niskie koszty marketingu
możliwość obniżki kosztów produkcji i marketingu w stosunku do danego
prowadzenie efektywnej kontroli działalności firmy, zwłaszcza analizy kosztów
popyt na nasze towary musi być na tyle duży by wykorzystać korzyści skali
duży popyt stwarza możliwości zwiększenia udziału w rynku zaopatrzenia
możliwość dużej elastyczności popytu na produkty firmy
słabi konkurenci to nie są w stanie przeciwdziałać takiej polityce
duży potencjał produkcyjny firmy (aby sprostać popytowi po obniżce ceny)
posiadanie zasobów finansowych umożliwiających rozwój produkcji
Zalety:
+ zachęca importerów do zakupu
+ wypieranie konkurentów
+ niska cena nie przyciąga nowych konkurentów
+ efekt skali produkcji
Zagrożenia:
- nieskupienie się na innowacjach
strategia luk rynkowych
powinny być stosowane przez słabe firmy pod względem ekonomicznym, technologicznym. Te które nie chcą się wycofać z rynku a na nim utrzymać
te firmy które nie posiadają zasobów wewn. Nie mogą zmienić swej struktury produkcji do zmieniającego się popytu, szukają więc luk.
Luka rynkowa typu innowacyjnego lub imitacyjnego
warunki stosowania:
prowadzenie badań marketingowych mających na celu znalezienie luki rynkowej (szukamy segmentu o niezaspokojonym popycie, jaki to produkt)
posiadanie zdolności produkcyjnych na produkcje produktu w luce
promocja nastawiona na ten segment gdzie luka i w sposób trafiający do jego odbiorców
wykorzystanie odpowiednich form dystrybucji
Korzyści:
możliwość utrzymania się na rynku
stwarzanie warunków dla pełnej mobilizacji zasobów firmy
nie wydawanie środków na walkę z konkurencją
mogą stwarzać warunki dla obniżenia kosztów, efekt skali
Zagrożenia:
możliwość zaistnienia konkurentów
płynny charakter znalezionej luki wynikający ze zmienności wielkości i struktury popytu
możliwość polityki ograniczenia dostępu ze strony władz
strategia imitacji działań wobec konkurentów
naśladowanie konkurentów, parametry tech-eko produktu, polityki cen, dystrybucji. Dotrzymanie kroku konkurentom po niższych kosztach. Formy tej strategii:
kreatywna imitacja
imitacja rozwiązań konkurenta oraz ich ulepszanie
warunki:
posiadanie odpowiedniego potencjału tech-eko. Umożliwi to szybsze tworzenie imitacji i ich doskonalenie
prowadzenie badań marketingowych aby określić kierunki rozwoju popytu
korzyści:
szybki rozwój sprzedaży produktów firmy
wypieranie konkurentów z rynku
wzrost udziału danej firmy w zaopatrzeniu rynku zbytu
wzrost image firmy w oczach odbiorców, którzy traktują je jako nowoczesną firmę
zagrożenia:
możliwość pojawienia się firm które będą jeszcze bardziej ofensywnie prowadzić tę strategie
możliwość powstania ostrej walki konkurencyjnej o rynki zbytu
wczesna imitacja
najczęściej chodzi o zaadoptowywanie rozwiązań konkurentów (produkt), Szybki zakup licencji, wczesne stadium cyklu życie produktu,
warunki:
konieczność zgromadzenia dużych zasobów finansowych na pozyskanie nowych konstrukcji technologicznych
szybkie i sprawne rozpoczęcie produkcji imitowanej
prowadzenie efektywnych badań marketingowych
j.w.
korzyści i zagrożenia:
j.w.
późna imitacja
polega na wprowadzeniu przez naśladowanie zmian do produktu w późnej jego fazie cyklu życia.
strategia kooperacji
stosowana kiedy spełnione są 3 warunki:
potencjalny rynek zbytu na produkty jest dla niego bardzo atrakcyjny
atuty przedsiębiorstw oddzielnie nie są na tyle atrakcyjne aby samodzielnie odnieść sukces
są rosnące koszty produkcji
kooperacja jest traktowana jako przeciwdziałanie rosnącym kosztom
Korzyści:
zwiększenie będących w dyspozycji firmy zasobów
możliwości zmniejszenia konkurencji na rynku między kooperującymi firmami
stworzenie warunków dla prowadzenia wspólnej polityki
stosowanie wspólnych analiz (niższe koszty)
obniżenie kosztów dla osiągnięcia założonych celów
Zagrożenia:
powstawanie konfliktów między kooperantami w procesie tworzenia wspólnego kierownictwa
powstawanie konfliktów na tle podziałów zysków, regionów
możliwość coraz większego uzależnienia się tego słabszego ekonomicznie
możliwość ograniczenia dotychczasowej niezależności ekonomicznej
Zainteresowanie kooperacją jest duże i rozwija się gdy:
szybko rosną koszty produkcji oraz marketingu
ograniczone wielkości wew.
maszyny kooperanta są nowocześniejsze
Różnice w motywach tworzenia połączeń kooperacyjnych:
dawniej to zwiększenie zasobów finansowych, ale dziś chodzi o uzyskanie konkretnej pozycji na rynku w stosunku do tych firm które nie wejdą w kooperację. Zmiany w strukturze kapitału
kapitał zakładowy zwiększany poprzez emisję akcji
elastyczność połączeń kooperacyjnych
liczba partnerów, kiedyś 2 teraz więcej
czas porozumienia, kiedyś długookresowe teraz krócej
strategia walki
stosowana kiedy rynek wydaje się bardzo atrakcyjny, lub walka daje szanse na eliminację konkurencji
Warunki:
bardzo dobra identyfikacja rynku (głęboka), rozpoznanie potrzeb głównych odbiorców produktów oraz kierunków zmian
prowadzenie rozwiniętych badań marketingowych aby rozpoznać możliwości głównych konkuren
konfrontacja polega na znalezieniu słabych stron konkurentów i zaatakować je swoimi silnymi
przestrzeganie zasad walki:
realizacja założonego celu
koncentracja działań (zgromadzenie zasobów) do ataku
elastyczność działań
koordynacji - podporządkowanie wszystkich jednostek firmy przyjętym celom organizacji
bezpieczeństwa - nie dać się zaskoczyć
zaskoczenia - takie działania by zaskoczyć np. szybkość wprowadzenia nowego produktu
wolne moce produkcyjne aby w razie czego szybko rozpocząć produkcje
prowadzenie bardzo ofensywnej promocji
wykorzystanie takich form dystrybucji aby stworzyć przewagę nad konkurentem w interesującym nas segmencie
Korzyści:
wypieranie konkurentów z rynku (zwłaszcza tych który nie są w stanie na odpowiedź podobnymi działaniami)
w przypadki powiązania strategii walki z niskimi cenami, wypieranie konkurentów jest duże gdy nie mogą oni obniżyć ceny bo mają duże koszty
szybki wzrost sprzedaży, większe tempo
wzrost udziału firmy w zaopatrzeniu rynku, na którym nam szczególnie zależy
wzrost wizerunki firmy w oczach odbiorców
stwarzanie warunków dla pełnej mobilizacji zasobów
powstanie warunków dla obniżki kosztów produkcji i marketingu
Zagrożenia: (w kontekście sposobu prowadzenia strategii)
(niskie ceny) nie przywiązywanie wagi do innowacji technicznych
(dywersyfikacja) możliwość imitacji ze strony konkurentów
różnicowanie produktów doprowadzi w końcu, że cena będzie zbyt wysoka dla konsumenta
Możliwość stworzenia przewagi. \ możliwość utrzymania przewagi |
Duża |
Małą |
Duża |
Walki przez:
Luk rynkowych |
Strategia walki cenowej
Strategia kooperacji |
Małą |
Strategia szybkiego wykorzystania pozycji przedsiębiorstwa na rynku |
Strategia imitacji |
|
Atuty firmy Małe Duże |
|
Atrakcyjność rynku Małą Duża |
Kooperacji Imitacji Luki rynkowej |
Walki |
|
Wycofanie się z rynku |
Wycofanie się z rynku |
strategia dystrybucji
planowanie, organizowanie, kontrolowanie sposobu przesuwania towarów od producenta do odbiorcy finalnego
Problem wyboru kanału dystrybucji
Dwa podejścia do zdefiniowania kanału dystrybucji
podmiotowy charakter czyli jakie podmioty gosp. biorą udział
struktura elem. org. firmy związana ze zbytem
struktura zew. pośredników którzy sprzedają produkt
funkcjonalny charakter, łańcuch kolejnych ogniw za których pośrednictwem występuje przepływ działań związanych z dystrybucją
ISTOTA KANAŁU DYSTRYBUCJI: (przepływ działań związanych z prowadzeniem dystrybucji)
+ przepływ informacji (o nabywcach i konkurentach)
+ przepływ promocji (info. o produkcie)
+ przepływ negocjacji (znajdowanie potencjalnych nabywców, warunki transakcji)
+ przepływ zamówień
+ przepływ produktów (transport)
+ przepływ płatności
+ przepływ ryzyka
Rodzaje kanałów:
bezpośredni
Zalety:
+ pełna kontrola producenta nad zbytem produkowanych towarów, nad cenami i poziomem usług
+ szybki niezakłócony przepływ informacji rynkowej
+ możliwość szybkiego dostosowania oferty do zmian popytu
+ skrócony czas przepływu produktów
+ relatywnie szybki przepływ płatności
+ realizacja przez producenta pewnego zysku ze sprzedaży
+ możliwość nawiązania związków producenta z konsumentami
Wady:
ograniczenie zakresu penetracji rynku
konieczność ponoszenia wszystkich kosztów dystrybucji i ryzyka
rozbudowa struktury organizacyjnej firmy związana z prowadzeniem sprzedaży
pośredni
Zalety:
+ większa możliwość penetracji rynku
+ ułatwia ekspansję producenta na nowe rynki zbytu
+ zmniejsza liczbę transakcji z ostatecznymi nabywcami co obniża koszty
+ nie ma konieczności prowadzenia własnej sieci dystrybucji i niższych kosztów
+ zwalnia producenta od „dostosowań” do potrzeb odbiorców
Wady:
częściowa lub całkowita utrata kontroli nad wyborem ostatecznych odbiorców
wydłuża okres płatności za produkty
możliwość powstania konfliktów w kanale
sposób wchodzenia firmy na rynek
Kiedy łączyć 2 kanały:
charakter produktu
koszty dystrybucji
charakter i wielkość rynku
założenie wejścia na nowe rynki zbytu
potencjał ekonomiczny
doświadczenia za współpracy z pośrednikami
|
Struktura wypukła I: Firma nie boi się ryzyka, wchodzi od razu na dużą ilość rynków, z reguły rynki te nie są o dużym stopniu ryzyka, konsekwencją będzie duża sprzedaż no i duży zysk Struktura wklęsła II: Firma wchodzi na małą liczbę rynków po czym je powiększa, gdy małe zasoby firmy, boi się ryzyka, nie chce zwracać uwagi konkurentów
|
|
I - strategia dywersyfikacji
II - strategia koncentracji |
strategia koncentracji
koncentracja sprzedaży asortymentu na określonym segmencie rynku
koncentracja produkcji, dla słabszych ekonomicznie
Warunki:
na gruncie badań marketingowych znaleźć lukę rynkową bądź produkt które mają najlepsze warunki sprzedaży
możliwość produkowania takiego produktu który najłatwiej sprzedać
możliwość dotarcia do takiego segmentu na którym luka istnieje = możliwość promocji i dystr.
Zalety:
możliwość funkcjonowania na rynku, możliwość sprzedaży
unikanie konkurencji, brak kosztów walki
Zagrożenia:
możliwość pokazania się nowych konkurentów
strategia dywersyfikacji: (różnicowanie)
różnicowanie produktów w stosunku do konkurencji aby nadać im param. tech-eko nieosiągalnych dla konkurencji. Polega na dążeniu do maksymalizacji takiego produktu w udziale produkcji
Warunki:
prowadzenie dokładnych badań marketingowych, kierunki rozwoju
firma musi posiadać dużą elastyczność działania i zdolność dostosowywania się do potrzeb konkurencji
duże znaczenie wszystkich działań marketingowych
zabieganie o wizerunek firmy
Korzyści:
posiadanie monopolistycznej pozycji na rynku
uzyskanie dużych dochodów
możliwość pogłębiania przewagi konkurencyjnej w jakości
Zagrożenia:
możliwość imitacji produktów przez konkurencję
jeśli różnicowanie pójdzie za daleko to cena będzie zbyt wysoka że produkt ekskluzywny nie sprzeda się