Temat 3: Badanie właściwości reologicznych nieniutonowskich materiałów biologicznych za pomocą wiskozymetru rotacyjnego.
Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest badanie właściwości reologicznych biologicznego materiału tiksotropowego na podstawie analizy wykresu krzywej płynięcia i krzywej zależności współczynnika lepkości η od prędkości ścinania D, otrzymanych przy pomocy wiskozymetru rotacyjnego
Metoda obliczeń:
Obliczamy naprężenia ścinające τ kolejnych pomiarów korzystając ze wzoru:
,
Dla zakresu pierwszego z = 5,16 dPa, a dla drugiego z = 55,8 dPa.
Znając wartości natężeń ścinania obliczamy współczynnik lepkości pozornej badanej cieczy podstawiając dane do wzoru:
Obliczone wartości zamieszczamy w tabeli. Na ich podstawie sporządzamy wykresy zależności: krzywą płynięcia logτ = f(D) i wykres funkcji η = f(D). (wykresy w załączniku)
Tabela wyników pomiarów:
Lp. |
Położenie przekładni |
D [s-1] |
logD |
α↑ |
α↓ |
τ↑ [dPa] |
Log τ↑ [dPa] |
τ↓ [dPa] |
Log τ↓ [dPa] |
η↑ [dPa∙s] |
η↓ [dPa∙s] |
1 |
1a |
3,0 |
0,48 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
2 |
3b |
4,5 |
0,65 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
3 |
2a |
5,4 |
0,73 |
0 |
0,1 |
0 |
0 |
0,561 |
-0,25 |
0 |
0,1 |
4 |
4b |
8,1 |
0,91 |
0,5 |
0,9 |
2,805 |
0,45 |
2,043 |
0,7 |
0,35 |
0,62 |
5 |
3a |
9,0 |
0,95 |
0,6 |
0,7 |
3,366 |
0,53 |
3,927 |
0,59 |
0,37 |
0,44 |
6 |
5b |
13,5 |
1,13 |
1 |
1,1 |
5,61 |
0,75 |
6,171 |
0,79 |
0,42 |
0,46 |
7 |
4a |
16,2 |
1,21 |
1,3 |
1,5 |
7,293 |
0,86 |
8,415 |
0,92 |
0,45 |
0,52 |
8 |
6b |
24,3 |
1,39 |
2 |
2 |
11,22 |
1,05 |
11,22 |
1,05 |
0,46 |
0,46 |
9 |
5a |
27,0 |
1,43 |
2,1 |
2,1 |
11,81 |
1,07 |
11,781 |
1,07 |
0,44 |
0,44 |
10 |
7b |
40,5 |
1,61 |
3 |
3,2 |
16,63 |
1,22 |
17,952 |
1,25 |
0,42 |
0,44 |
11 |
6a |
48,6 |
1,69 |
3,7 |
3,9 |
20,757 |
1,32 |
21,873 |
1,34 |
0,43 |
0,45 |
12 |
8b |
72,9 |
1,86 |
5,7 |
5,8 |
31,977 |
1,5 |
32,538 |
1,51 |
0,44 |
0,45 |
13 |
7a |
81,0 |
1,91 |
6,1 |
6 |
34,221 |
1,53 |
33,61 |
1,53 |
0,42 |
0,42 |
14 |
9b |
121,5 |
2,08 |
9 |
9 |
50,49 |
1,7 |
50,49 |
1,7 |
0,42 |
0,42 |
15 |
8a |
145,8 |
2,16 |
10,9 |
10,9 |
61,149 |
1,79 |
61,149 |
1,79 |
0,42 |
0,42 |
16 |
10b |
218,7 |
2,34 |
15,9 |
15,5 |
89,195 |
1,95 |
86,955 |
1,94 |
0,41 |
0,4 |
17 |
9a |
243,0 |
2,37 |
17,1 |
17,1 |
95,931 |
1,98 |
95,931 |
1,98 |
0,39 |
0,39 |
18 |
11b |
364,0 |
2,56 |
25,5 |
25 |
143,055 |
2,16 |
140,25 |
2,15 |
0,39 |
0,39 |
19 |
10a |
437,0 |
2,64 |
30,5 |
30 |
171,105 |
2,23 |
165,3 |
2,23 |
0,39 |
0,36 |
20 |
12b |
656,0 |
2,82 |
45 |
44,1 |
252,45 |
2,40 |
247,401 |
2,39 |
0,38 |
0,38 |
21 |
11a |
723,0 |
2,86 |
49,1 |
48,9 |
275,451 |
2,44 |
274,029 |
2,44 |
0,38 |
0,38 |
22 |
12a |
1312,0 |
3,12 |
86,5 |
85,5 |
485,265 |
2,69 |
479,655 |
2,65 |
0,37 |
0,37 |
Wnioski:
Analizując wykres krzywej płynięcia wnioskujemy, że wraz ze wzrostem prędkości ścinania rosną wartości naprężenia ścinającego. Wartości te są nieco mniejsze w przypadku, gdy zmienimy kierunek przebiegu procesu, czyli gdy prędkości ścinania maleją. Różnice są jednak niewielkie, przez co pole pętli histerezy także jest małe. Podobne wnioski możemy wysunąć obserwując wykres zależności η = f(D), przy czym wartości współczynnika lepkości ze wzrostem prędkości ścinania maleją. Przeprowadzone doświadczenie pozwala stwierdzić, że badana ciecz jest cieczą nienewtonowską, tiksotropową.