Zwyczaje w biznesie: T U R C J A cz.I.


  W Turcji występuje wiele rozwiązań przyjętych z Zachodu: demokratyczny parlament, rozdział państwa i kościoła, system prawny będący kombinacją rozwiązań przyjętych w Szwajcarii, Niemczech i Włoszech. Jednocześnie Turcja posiada wiele cech Wschodu. Dominującą religią jest islam, który wywiera duży wpływ na życie codzienne, a zatem i prowadzenie biznesu. Stąd niezmierna większość kontaktów w biznesie to kontakty z mężczyznami. Wśród etnicznych Turków kobiety zazwyczaj trzymane są z dala od spraw biznesowych. Kobietami zaangażowanymi w biznesie są głównie Greczynki lub Ormianki. Oficjalnym językiem jest język turecki
W różnych rejonach Turcji, a zwłaszcza w aglomeracji Stambułu obcokrajowcy mogą być narażeni na kradzieże, czasem też rozbój. Należy także zachować szczególną ostrożność w ruchu drogowym, zarówno w mieście jak i na innych drogach publicznych. Kierowcy tureccy traktują przepisy drogowe liberalnie stąd niebezpieczeństwo wypadków.
Spotkania w biznesie
- spotkania należy uzgadniać drogą pocztową z dużym wyprzedzeniem. Osobiste polecenie, lub przynajmniej list polecający, stanowi dużą pomoc w uzyskaniu akceptacji,
- na umówione spotkanie należy przybywać punktualnie,
- w głównych miastach, Stambule i Ankarze, korki uliczne należą do codzienności - dlatego wybierając się na spotkanie należy zarezerwować sobie odpowiednią ilość czasu na dojazd,
- tureccy biznesmeni władają przeważnie jednym lub kilkoma językami obcymi. Język angielski jest powszechnie rozumiany, także niemiecki i francuski,
- uprzedź tureckiego partnera w jakim języku (angielskim, niemieckim lub francuskim) chciałbyś prowadzić rozmowę. Jeżeli sam go nie zna, na pewno ktoś z jego personelu włada tym językiem,
- korespondencję handlową można prowadzić w języku angielskim,
- Turcy docenią twój wysiłek nauczenia się kilku zwrotów w języku tureckim,
- godziny pracy w instytucjach rządowych: 8.30 - 12.00 i 13.00 - 17.00, od poniedziałku do piątku,
- godziny otwarcia banków: 8.30 - 12.00 i 13.30 - 17.00, od poniedziałku do piątku,
- godziny otwarcia sklepów: 9.30 - 13.00 i 14.00 - 17.00, od poniedziałku do soboty,
- godziny pracy w biurach; 8.30 - 12.00 i 13.30 - 17.00, od poniedziałku do piątku,
- kierownictwo przeważnie zjawia się w pracy pomiędzy 9.30 - 10.00, a po lunchu wraca do pracy około 14.30,
- chociaż piątek jest muzułmańskim dniem świątecznym, w biznesie jest to dzień pracy. Niedziela jest ustawowo ustanowionym dniem wypoczynku,
- umówienie spotkania w miesiącach czerwcu , lipcu i sierpniu nie jest łatwe. Większość tureckich biznesmenów bierze w tym okresie przedłużone wakacje.
Negocjacje
- nie oczekuj bezpośredniego rozpoczęcia rozmów na tematy związane z biznesem. Rozpoczęcie właściwych rozmów poprzedzone jest na pozór niekończącą się krótką rozmową pozwalającą tureckiemu partnerowi lepiej poznać ciebie (są to pytania o twoją przeszłość, wykształcenie itp. Wiele z tych pytań wydaje się być niezwiązanych z celem wizyty, ale ukrócenie ich stanowiłoby poważne naruszenie etykiety),
- w rodzinnym biznesie decydentem może być osoba w dość starszym wieku. Pamiętaj, że w Turcji osobom starszym zawsze okazuje się względy. Nigdy nie złość się lub nie krzycz na starszą osobę,
- prowadzenie negocjacji jest wolniejsze , aniżeli w naszym kręgu kulturowym. Negocjacje cechują się uprzejmością,
- w negocjacjach należy skupić się przede wszystkim na kwestiach kredytowania i cen,
- w trakcie spotkania negocjacyjnego podawana jest znaczna ilość filiżanek kawy bądź herbaty,
- Turcy przetwarzają informacje subiektywnie i skojarzeniowo (wynika to z ich historycznego zamknięcia się na informację zewnętrzną),
- odpowiedź na jakiekolwiek pytanie jest pochodną bezpośrednich odczuć i wyznawanej ideologii islamu. Wśród Turków pojęcie prawdy rzadko wynika z nagromadzenia obiektywnych faktów,
- bardzo ważne jest okazywanie szacunku. Okazywany szacunek zależy od wieku, zamożności, posiadanych kontaktów rodzinnych, osiągnięć akademickich, zajmowanego stanowiska,
- szacunek okazuje się m.in. poprzez nie przerywanie wypowiedzi drugiej osoby: im dłużej pozwalamy jej mówić, tym większy okazujemy szacunek,
- z kolei wobec ciebie okazują szacunek dlatego, że jesteś gościem,
- w trakcie rozmów unikaj tematów politycznych związanych z Turcją oraz dotyczących kwestii Cypru. Nie należy również traktować Turcji jako części bliskiego Wschodu (jest to dla nich obraźliwe),
- bezpieczne tematy do rozmów to rodzina, osobiste zainteresowania i hobby, nie budzące kontrowersji sprawy międzynarodowe. Zawsze zapytaj Turka-ojca o jego rodzinę - niewiele tematów daje Turkowi więcej powodów do dumy, aniżeli jego synowie,
- Turcy są dumni ze swej historii i okazując nią zainteresowanie zyskujesz „dodatkowe punkty” w kontaktach zarówno biznesowych jak i towarzyskich,
- tytoń jest wszechobecny w Turcji. Miejsca z zakazem palenia w sposób zauważalny nie istnieją. Jeżeli jesteś uczulony na dym tytoniowy to spędzisz w Turcji trudne dni.
Przyjęcia biznesowe
- większość przyjąć biznesowych ma miejsce ma miejsce w restauracjach. Kuchnia turecka należy do najlepszych na świecie,
- turecka gościnność jest powszechnie znana i nawet jeśli zaprosisz tureckich partnerów do restauracji, będą nalegać aby to oni zapłacili (i trudno im to wyperswadować - będą nawet usiłowali przechwycić rachunek). Natomiast jeśli sami zapraszają, nie ma nawet mowy o zapłaceniu za nich choćby części rachunku,
- rachunki hotelowe i w restauracjach uwzględniają opłatę za obsługę, jednakże 10 - 20% napiwek zawsze jest doceniony przez kelnerów (taksówkarze również doceniają mały napiwek),
- w porównaniu z typowymi tureckimi restauracjami restauracje w międzynarodowych hotelach nie są zbyt interesujące. Jednakże typowe dla Zachodu napoje alkoholowe (drinki) są bardziej dostępne w tych hotelach,
- obsługa w tureckich restauracjach jest bardzo szybka. Za wyjątkiem międzynarodowych hoteli, Turcy zazwyczaj nie zamawiają od razu całego posiłku. Zamawiają jedno danie, decydując co zjedzą w następnej kolejności po ukończeniu poprzedniego,
- między poszczególnymi daniami Turcy zazwyczaj palą tytoń,
- na zakończenie posiłku zazwyczaj oferowane są wykałaczki. Można je użyć przy stole, ale należy zakryć usta ręką ,
- zaproszony na przyjęcie do domu przywitaj się z dziećmi podaniem ręki i przynieś dla nich słodycze lub małe prezenty (drobiazgi),
- naśladuj gospodarza co do sposobu użycia przyborów do jedzenia,
- nie zostawiaj jedzenia na talerzu i nie odchodź od stołu w trakcie posiłku. Ważne jest pochwalenie gospodyni. Kiedy skończysz jeść ułóż sztućce w poprzek talerza (po przekątnej),
- narodowym napojem jest herbata (bardziej niż kawa). Do małych, w kształcie tulipana, szklanek wlewa się esencję i dolewa się poszczególnym osobom wrzątku według ich smaku. Herbatę można słodzić, ale nie należy dolewać do niej mleka,
- kawa podawana w Turcji jest bardzo mocna, serwowana jest szczególnie po zakończeniu obiadu. Każda filiżanka zaparzana jest oddzielnie, a cukier dodawany jest w trakcie parzenia - dlatego należy poinformować ile cukru sobie życzymy. Nie należy opróżniać filiżanki do dna - bowiem na dnie znajdują się fusy. Mleko nie jest zazwyczaj dodawane do tak parzonej kawy, ale jest dostępne do kawy typu instant lub kawy parzonej w sposób u nas przyjęty (tj. słabszej).
Powitanie
- w trakcie witania się z Turkiem energicznie uściśnij rękę (nie jest natomiast koniecznym zwyczajem ponowne podanie ręki w trakcie rozstania),
- Turcy często witają bliskich przyjaciół obu płci uściskiem obu dłoni bądź pocałunkiem w obydwa policzki,
- starsze osoby obdarzone są szacunkiem; jeżeli siedzisz wstań, aby ich powitać, kiedy wchodzą do pokoju. Będąc przedstawionym grupie mężczyzn, podaj rękę każdemu zaczynając od najstarszego,
- Turczynki z zasady nie prowadzą rozmowy z mężczyzną dopóki nie zostaną mu formalnie przedstawione (dlatego nie należy zwracać się do nich, zanim nie zostaną przedstawione; gdyby to się jednak przydarzyło czekaj, aż sama poda rękę),
- tradycyjnymi tureckimi pozdrowieniami są zwroty: „Merhaba” (halo!) i „Nasilsiniz?” (Jak się masz?). Na to ostatnie odpowiedź winna brzmieć „Lyiyim, teshekur ederim” (Wszystko dobrze, dziękuję),
- bilety wizytowe nie muszą być tłumaczone na turecki (ale angielska wersja jest zalecana). Biletów wizytowych należy mieć dużo i wręczać je każdej osobie, z którą się spotkasz. Kiedy wejdziesz do biura i wręczysz swój bilet wizytowy recepcjoniście, zachowa go on zapewne dla siebie, tak więc nie zapomnij wręczyć go osobie, z którą się spotykasz.
 Spotkania w biznesie
- spotkania należy uzgadniać drogą pocztową z dużym wyprzedzeniem. Osobiste polecenie, lub przynajmniej list polecający, stanowi dużą pomoc w uzyskaniu akceptacji,
- na umówione spotkanie należy przybywać punktualnie,
- w głównych miastach, Stambule i Ankarze, korki uliczne należą do codzienności - dlatego wybierając się na spotkanie na-leży zarezerwować sobie odpowiednią ilość czasu na dojazd,
- tureccy biznesmeni władają przeważnie jednym lub kilkoma językami obcymi. Język angielski jest powszechnie rozumiany, także niemiecki i francuski,
- uprzedź tureckiego partnera w jakim języku (angielskim, niemieckim lub francuskim) chciałbyś prowadzić rozmowę. Je-żeli sam go nie zna, na pewno ktoś z jego personelu włada tym językiem,
- korespondencję handlową można prowadzić w języku angielskim,
- Turcy docenią twój wysiłek nauczenia się kilku zwrotów w języku tureckim,
- godziny pracy w instytucjach rządowych: 8.30 - 12.00 i 13.00 - 17.00, od poniedziałku do piątku,
- godziny otwarcia banków: 8.30 - 12.00 i 13.30 - 17.00, od poniedziałku do piątku,
- godziny otwarcia sklepów: 9.30 - 13.00 i 14.00 - 17.00, od poniedziałku do soboty,
- godziny pracy w biurach; 8.30 - 12.00 i 13.30 - 17.00, od poniedziałku do piątku,
- kierownictwo przeważnie zjawia się w pracy pomiędzy 9.30 - 10.00, a po lunchu wraca do pracy około 14.30,
- chociaż piątek jest muzułmańskim dniem świątecznym, w biznesie jest to dzień pracy. Niedziela jest ustawowo ustano-wionym dniem wypoczynku,
- umówienie spotkania w miesiącach czerwcu, lipcu i sierpniu nie jest łatwe. Większość tureckich biznesmenów bierze w tym okresie przedłużone wakacje.

Negocjacje
- nie oczekuj bezpośredniego rozpoczęcia rozmów na tematy związane z biznesem. Rozpoczęcie właściwych rozmów po-przedzone jest na pozór niekończącą się krótką rozmową pozwalającą tureckiemu partnerowi lepiej poznać ciebie (są to pytania o twoją przeszłość, wykształcenie itp. Wiele z tych pytań wydaje się być niezwiązanych z celem wizyty, ale ukró-cenie ich stanowiłoby poważne naruszenie etykiety),
- w rodzinnym biznesie decydentem może być osoba w dość starszym wieku. Pamiętaj, że w Turcji osobom starszym zawsze okazuje się względy. Nigdy nie złość się lub nie krzycz na starszą osobę,
- prowadzenie negocjacji jest wolniejsze , aniżeli w naszym kręgu kulturowym. Negocjacje cechują się uprzejmością,
- w negocjacjach należy skupić się przede wszystkim na kwestiach kredytowania i cen,
- w trakcie spotkania negocjacyjnego podawana jest znaczna ilość filiżanek kawy bądź herbaty,
- Turcy przetwarzają informacje subiektywnie i skojarzeniowo (wynika to z ich historycznego zamknięcia się na informację zewnętrzną),
- odpowiedź na jakiekolwiek pytanie jest pochodną bezpośrednich odczuć i wyznawanej ideologii islamu. Wśród Tur-ków pojęcie prawdy rzadko wynika z nagromadzenia obiektywnych faktów,
- bardzo ważne jest okazywanie szacunku. Okazywany szacunek zależy od wieku, zamożności, posiadanych kontaktów ro-dzinnych, osiągnięć akademickich, zajmowanego stanowiska,
- szacunek okazuje się m.in. poprzez nie przerywanie wypowiedzi drugiej osoby: im dłużej pozwalamy jej mówić, tym większy okazujemy szacunek,
- z kolei wobec ciebie okazują szacunek dlatego, że jesteś gościem,
- w trakcie rozmów unikaj tematów politycznych związanych z Turcją oraz dotyczących kwestii Cypru. Nie należy również traktować Turcji jako części bliskiego Wschodu (jest to dla nich obraźliwe),
- bezpieczne tematy do rozmów to rodzina, osobiste zainteresowania i hobby, nie budzące kontrowersji sprawy międzynarodowe. Zawsze zapytaj Turka-ojca o jego rodzinę - niewiele tematów daje Turkowi więcej powodów do dumy, aniżeli jego synowie,
- Turcy są dumni ze swej historii i okazując nią zainteresowanie zyskujesz „dodatkowe punkty” w kontaktach zarówno biznesowych jak i towarzyskich,
- tytoń jest wszechobecny w Turcji. Miejsca z zakazem palenia w sposób zauważalny nie istnieją. Jeżeli jesteś uczulony na dym tytoniowy to spędzisz w Turcji trudne dni.

Zwyczaje w biznesie: T U R C J A cz.II.


 
 Przyjęcia biznesowe
- większość przyjąć biznesowych ma miejsce ma miejsce w restauracjach. Kuchnia turecka należy do najlepszych na świecie,
- turecka gościnność jest powszechnie znana i nawet jeśli zaprosisz tureckich partnerów do restauracji, będą nalegać aby to oni zapłacili (i trudno im to wyperswadować - będą nawet usiłowali przechwycić rachunek). Natomiast jeśli sami zapraszają, nie ma nawet mowy o zapłaceniu za nich choćby części rachunku,
- rachunki hotelowe i w restauracjach uwzględniają opłatę za obsługę, jednakże 10 - 20% napiwek zawsze jest doceniony przez kelnerów (taksówkarze również doceniają mały napiwek),
- w porównaniu z typowymi tureckimi restauracjami restauracje w międzynarodowych hotelach nie są zbyt interesujące. Jednakże typowe dla Zachodu napoje alkoholowe (drinki) są bardziej dostępne w tych hotelach,
- obsługa w tureckich restauracjach jest bardzo szybka. Za wyjątkiem międzynarodowych hoteli, Turcy zazwyczaj nie zamawiają od razu całego posiłku. Zamawiają jedno danie, decydując co zjedzą w następnej kolejności po ukończeniu poprzedniego,
- między poszczególnymi daniami Turcy zazwyczaj palą tytoń,
- na zakończenie posiłku zazwyczaj oferowane są wykałaczki. Można je użyć przy stole, ale należy zakryć usta ręką ,
- zaproszony na przyjęcie do domu przywitaj się z dziećmi podaniem ręki i przynieś dla nich słodycze lub małe prezenty (drobiazgi),
- naśladuj gospodarza co do sposobu użycia przyborów do jedzenia,
- nie zostawiaj jedzenia na talerzu i nie odchodź od stołu w trakcie posiłku. Ważne jest pochwalenie gospodyni. Kiedy skończysz jeść ułóż sztućce w poprzek talerza (po przekątnej),
- narodowym napojem jest herbata (bardziej niż kawa). Do małych, w kształcie tulipana, szklanek wlewa się esencję i dolewa się poszczególnym osobom wrzątku według ich smaku. Herbatę można słodzić, ale nie należy dolewać do niej mleka,
- kawa podawana w Turcji jest bardzo mocna, serwowana jest szczególnie po zakończeniu obiadu. Każda filiżanka zaparzana jest oddzielnie, a cukier dodawany jest w trakcie parzenia - dlatego należy poinformować ile cukru sobie życzymy. Nie należy opróżniać filiżanki do dna - bowiem na dnie znajdują się fusy. Mleko nie jest zazwyczaj dodawane do tak parzonej kawy, ale jest dostępne do kawy typu instant lub kawy parzonej w sposób u nas przyjęty (tj. słabszej).
Powitanie
- w trakcie witania się z Turkiem energicznie uściśnij rękę (nie jest natomiast koniecznym zwyczajem ponowne podanie ręki w trakcie rozstania),
- Turcy często witają bliskich przyjaciół obu płci uściskiem obu dłoni bądź pocałunkiem w obydwa policzki,
- starsze osoby obdarzone są szacunkiem; jeżeli siedzisz wstań, aby ich powitać, kiedy wchodzą do pokoju. Będąc przedstawionym grupie mężczyzn, podaj rękę każdemu zaczynając od najstarszego,
- Turczynki z zasady nie prowadzą rozmowy z mężczyzną dopóki nie zostaną mu formalnie przedstawione (dlatego nie należy zwracać się do nich, zanim nie zostaną przedstawione; gdyby to się jednak przydarzyło czekaj, aż sama poda rękę),
- tradycyjnymi tureckimi pozdrowieniami są zwroty: „Merhaba” (halo!) i „Nasilsiniz?” (Jak się masz?). Na to ostatnie odpowiedź winna brzmieć „Lyiyim, teshekur ederim” (Wszystko dobrze, dziękuję),
- bilety wizytowe nie muszą być tłumaczone na turecki (ale angielska wersja jest zalecana). Biletów wizytowych należy mieć dużo i wręczać je każdej osobie, z którą się spotkasz. Kiedy wejdziesz do biura i wręczysz swój bilet wizytowy recepcjoniście, zachowa go on zapewne dla siebie, tak więc nie zapomnij wręczyć go osobie, z którą się spotykasz.
Używanie tytułów, zwracanie się
-największy szacunek okazuje się zwracając się do osoby funkcyjnej używając jej tytułu zawodowego np. „Doktor” (doktor) lub „Avukat” (adwokat). Jeżeli daną funkcję pełni kobieta, po tytule należy dodać słowo „Bayan” np. do kobiety będącej adwokatem należy zwracać się „Avuka Bayan”),
- sytuacja komplikuje się, gdy turecki partner nie posiada żadnego tytułu. Wynika to stąd, że dopiero w 1934 roku wprowadzono ustawowy obowiązek posiadania nazwiska - przedtem nazwisk nie mieli,
- dlatego w odniesieniu do starszych osób, o ile nie zostaniemy odpowiednio uprzedzeni, należy stosować dawny system zwracania się: użyć imienia dodając słowo „bey” (w odniesieniu do mężczyzn) lub „hanim” (w odniesieniu do kobiet),
- większość tureckich biznesmenów stosuje współczesną formę zwracania się, tj. używa nazwiska poprzedzonego słowem „Bay” (wobec mężczyzn) lub „Bayam”
(wobec kobiet). Np. do mężczyzn o imieniu i nazwisku Cengiz Dagci, tradycyjnie zwracamy się Cengiz bey, a współcześnie Bay Dagaci.
Gesty
- stopy, w trakcie siedzenia, należy trzymać na podłodze. Pokazywanie komuś podeszwy butów (lub stóp) jest obraźliwe. Niegrzeczne jest także krzyżowanie nóg przez kobiety, kiedy znajdują się naprzeciw innej osoby,
- nieuprzejme jest krzyżowanie ramion w trakcie stania naprzeciw innej osoby,
- w trakcie rozmowy nie należy trzymać rąk w kieszeniach,
- unikaj publicznego wycierania nosa, szczególnie w restauracji (jeżeli już koniecznie musisz, odwróć się od pozostałych i zrób to tak cicho jak to możliwe),
- w miejscu publicznym nie całuj, nie przytulaj i nie trzymaj za ręce osoby przeciwnej płci,
- „tak” Turcy wskazują ruchem głowy w górę i dół (jak w Polsce),
- gest oznaczający „nie” jest odmienny. Są dwa sposoby wyrażania „nie” przez Turków:
• podniesienie brwi wskazuje na „nie” w sposób subtelny. Gestowi temu towarzyszyć może dźwięk „tsk”,
• bardziej powszechną formą wskazania na „nie” jest równoległe obok podniesienia brwi przechylenie głowy do tyłu i następnie lekkie opuszczenie powiek (tak jakby ktoś usiłował spoglądać przez dolną część okularów dwuogniskowych),
- przyjęty w Polsce gest oznaczający „nie” (kiwnięcie głową w boki) w Turcji oznacza „ nie rozumiem”. Jeżeli mimowolnie wykonasz ten gest w odpowiedzi na pytanie, Turek prawdopodobnie dojdzie do wniosku, że nie rozumiesz w tym języku i może np. zadać pytanie w innym,
- stosowany u nas gest określający długość, tj. trzymanie obu dłoni w powietrzu w pewnej odległości od siebie, nie będzie zrozumiany w Turcji. Turcy określają długość rozprostowując jedną rękę i układając na niej dłoń drugiej - długość mierzy się od końców palców wyciągniętej ręki do boku położonej dłoni,
- gest „chodź za mną” Turcy wyrażają ruchem zagarniania zawiniętymi palcami ręki skierowanymi w dół, a nie poprzez machanie podniesionym palcem wskazującym,
- wskazanie na kogoś palcem jest gestem grubiańskim.
Prezenty
- dobrym upominkiem może być interesujący drobiazg pochodzący z twojego regionu, wyrób artystyczny, coś związanego z twoim zakresem działalności,
- jeśli masz pewność, że twój turecki partner pije napoje alkoholowe, dobra whisky lub likier będą na miejscu,
- jeżeli zostałeś zaproszony do tureckiego domu prezent będzie oczekiwany. Jeżeli nie jesteś jedynym gościem, gospodarz może nie rozpakować prezentu w twojej obecności - najważniejsza jest dbałość o wygodę gościa,
- do domu można jako prezent przynieść wino lub likier, jeżeli wiesz, że gość pije alkohol. Innymi upominkami mogą być słodycze, wyroby cukiernicze, róże i goździki. Wysoko cenione są prezenty ze szkła (kryształu), takie jak wazon, puchar czy karafka,
- jeżeli zostałeś zaproszony na dłuższy pobyt (niż na jeden posiłek) doradza się dać dalsze prezenty. Mogą to być nagrania lub książki w języku angielskim (są one dość trudno dostępne w Turcji). Nie zapomnij przynieść prezenty dla dzieci, np. słodycze (szczególnie wyroby czekoladowe) lub małe zabawki,
- ortodoksyjny islam zabrania spożywania alkoholu i używania rzeczy odzwierciedlających ludzkie ciało (włączając fotografie i rysunki). Upewnij się, czy twój gospodarz stosuje się do tych rygorystycznych zasad, zanim wręczysz mu taki prezent.
Ubiór
- Turcy często oceniają innych według ich ubioru,
- ubiór w biznesie jest konserwatywny: ciemny garnitur dla mężczyzn, kostium i buty na obcasach dla kobiet. Lato w Turcji jest bardzo gorące - marynarki, a nawet krawaty bywają w trakcie upałów zdejmowane,
- ubiór kobiecy może być wygodny, ale powinien być skromny; nawet w trakcie upałów linia szyi nie powinna być nisko a spódnica nie może być krótka. Ramiona winny być również przykryte,
- oficjalny strój wymagany jest na balach organizowanych z okazji Nowego Roku i Narodowego Święta Turcji (29 października): mężczyźni ciemne ubranie lub smoking, kobiety długie suknie,
- strój swobodny również winien być skromny. Krótkie spodnie dopuszczalne są jedynie w miejscowościach nadmorskich. Dżinsy mogą nosić zarówno kobiety i mężczyźni, ale nie powinny być wystrzępione lub wytarte.
- przy zwiedzaniu meczetu obowiązuje skromny strój. Przed drzwiami należy zostawić swoje buty. Od dozorcy można wypożyczyć za małą opłatą pantofle. Kobiety winny mieć zakrytą głowę, ramiona i ręce. Jeżeli twój ubiór zostanie uznany za niewłaściwy dozorca może zaproponować tobie wypożyczenie długiej szaty. Unikaj zwiedzania w trakcie czasu modlitwy i w piątki. (Złożenie małej ofiary jest zawsze dobrze widziane).

Źródło: Jerzy Schroeder

---