1. Pyły - karta pomiarowa

Po wybraniu przycisku Dane pomiarowe umieszczonego na zakładce Dane ogólne znajdującej się w oknie Sesja pomiarowa zostaje uaktywniony formularz służący do wprowadzania szczegółowych danych pomiarowych dla czynnika z grupy pyły (patrz rys. 3.3.2.1-1).

Rys. 3.3.2.1-1. Przykład formularza Pyły, zakładka Pomiary

Na zakładce zatytułowanej Pomiary umieszczone jest zestawienie tabelaryczne danych szczegółowych dla wybranego czynnika pyłowego. W zestawieniu tym znajduje się szereg kolumn, z których część umożliwia wprowadzenie wartości na zasadzie wyboru, część wprowadzana jest wyłącznie ręcznie. Użytkownik musi określić:

• czynność wykonywaną przez pracownika w momencie pomiaru,

• cel pomiaru,

• metodę pomiaru (czy jest to metoda dozymetryczna czy stacjonarna),

• okres pomiarowy (określający czy mamy do czynienia z procesem technologicznym jednorodnym bądź niejednorodnym),

• numer próbki (numeracja próbek zależy od Użytkownika programu - może on w sposób dowolny numerować próbki),

• czas poboru próbki lub w przypadku niejednorodnego procesu technologicznego czas trwania okresu pomiarowego,

• zmierzoną wartość stężenia.

Stężenie danego czynnika wpisywane jest przez użytkownika lub też może być wyliczone na podstawie danych pomiarowych. Po dwukrotnym kliknięciu w polu stężenie pojawia się okno Przeliczanie danych pomiarowych pokazane na rysunku poniżej, w którym wpisuje się zmierzone wartości i wybiera adekwatne jednostki. Program dokonuje przeliczenia wprowadzonych danych do odpowiednich wartości stężenia.

Rys. 3.3.2.1-2. Przykład formularza Przeliczenie danych pomiarowych

Zmierzone wartości mogą być następujące:

• Masa substancji/pyłu w próbce powietrza (podana wielkość może być wyrażona w jednostkach: [mg] , [μg] lub [włókna]),

• Szybkość przepuszczania powietrza (podana wielkość może być wyrażona w jednostkach: [l/h], [m³/h] lub [l/min]),

• Czas pobierania próbki powietrza (podana wielkość może być wyrażona w jednostkach: [h] lub [min]).

Po wprowadzeniu danych do przeliczenia i naciśnięciu klawisza OK program przelicza wprowadzone dane i wstawia je do tabeli pomiarowej w pole Stężenie.

Program zabezpieczony jest przed nieprawidłowym wprowadzeniem danych i tak np. w zależności od metody pomiaru zmieniają się możliwe do wyboru opcje celu pomiaru, korygowany jest w określonych przypadkach czas poboru próbki, sygnalizowany jest również fakt wprowadzenia zbyt małej liczby próbek, bądź niewłaściwego wprowadzenia danych związanych z metodą pomiarową.

Pod zestawieniem tabelarycznym z danymi szczegółowymi wyświetlana jest na bieżąco informacja zbiorcza. Przy dodaniu do zestawienia informacji dotyczącej nowej próbki czynnika pyłowego automatycznie wyznaczany jest:

• wskaźnik ekspozycji dla pyłu całkowitego oraz

• wskaźnik ekspozycji frakcji respirabilnej

lub

• wskaźnik ekspozycji włókien.

Dodatkowo użytkownik może wpisać wartość całkowitej niepewności pomiaru wyrażoną w % (w pole Całkowita niepewność pomiaru).

Jak wspomniano informacja zbiorcza jest aktualizowana automatycznie po dodaniu nowej linii danych (dane nowej próbki) do tabeli, lub po modyfikacji wcześniej wprowadzonych danych. Sygnałem aktualizacji jest „opuszczenie” linii z nowo wprowadzonymi lub zmodyfikowanymi danymi np. przez wskazanie myszą innej linii, lub przejście do innej linii za pomocą klawiszy kierunkowych (strzałka w górę lub w dół).

Rys. 3.3.2.1-3. Formularz karty pomiarowej Pyły z wybraną zakładką Szczegóły

Zakładka Szczegóły zawiera tekstowe okienko informacyjne, w którym wyświetlany jest opis przebiegu obliczeń wykonywanych w celu określenia wskaźników ekspozycji. Informacje pojawiają się po dwukrotnym kliknięciu przyciskiem myszy na tym polu.

Dla szczegółowych danych pomiarowych (pyły apatytów i fosforytów) przykładowa zawartość okienka informacyjnego może mieć postać przedstawioną na rysunku. Jak widać zawiera ona raport z pomiarów i obliczeń związanych z pyłem całkowitym. Na podstawie wprowadzonych danych określona jest zastosowana metoda pomiarowa i proces technologiczny. W dalszej części wyświetlane jest zestawienie tabelaryczne, w którym obok danych pomiarowych wyświetlana jest dodatkowa kolumna zawierająca status danych. Jeśli dane są prawidłowe w kolumnie statusu wyświetlany jest napis OK. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości wyświetlany jest określony numer błędu (pod zestawieniem tabelarycznym drukowana jest wówczas krótka legenda pozwalająca na identyfikację błędu).

Gdy w zestawie danych umieszczone zostaną próbki, dla których jako cel pomiaru podany zostanie frakcja respirabilna jak ma to miejsce w poniższym przykładzie raport wyświetlany w okienku informacyjnym zostanie automatycznie rozszerzony o odpowiedni fragment.

W celu przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego związanego z występowaniem pyłów na stanowisku pracy dla niektórych rodzajów pyłów należy podać wartości dodatkowych parametrów, znajdujących się na zakładce umieszczonej w oknie Sesja pomiarowa wraz z innymi wynikowymi danymi pomiarowymi.

3

RYZYKO 2007-06-25

---