Dane	Obliczenia	Wynik
N = 15 kW n = 1000obr/min k = 1,2 x=3,5 d = 28mm kc = 425 MPa n=2	Obliczenie średnicy wału. 1.1. Obliczenie nominalnego momentu obrotowego. M = = = 143,25Nm 1.2. Obliczenie maksymalnego momentu obrotowego. Mo = Mk = 143,25 1,2 = 171,9 Nm 1.3. Obliczenie średnicy wału biernego. Przyjmuję materiał na wał stal C45 o następujących własnościach: Re = 430 MPa, Rm = 800 MPa, Zsj = 365 MPa Zakładam współczynnik bezpieczeństwa x=3,5 ksj = = 104,29MPa  =  ksj d ≥ = = 0,020m Ze względu na osłabienie wpustem zwiększam średnicę wału o 25% i do dalszych obliczeń przyjmuję d = 28 mm 1.5 Obliczenie wymiarów wpustu . Według normy PN-70/M-85005 dobrano wstępnie wpust bxh = 8x7 mm Przyjmuję materiał na wpust stal E335, dla której pdop=116MPa p = pdop Przyjmuję wpust o dł. 16 mm. 2 Obliczenie średnicy wału czynnego Na podstawie katalogu firmy ABRA-G dobieram silnik o mocy N=15 kW o prędkości znamionowej n = 975obr/min Dwału=42 mm Dobieram długość czopa końcowego L=82mm 2.1 Obliczenie wymiarów wpustu . Według normy PN-70/M-85005 dobrano wstępnie wpust bxh = 12x8 mm Przyjmuję materiał na wpust stal E335, dla której pdop=116MPa p = pdop Przyjmuję wpust o dł. 16 mm.	M=143,15Nm Mo = 171,9 Nm Re=430MPa, Rm=800MPa Zsj=365 MPa ksj =104,29MPa d = 28 mm b=8mm h=7mm lo = 16mm

Dane	Obliczenia	Wynik
 = 0,1 Pdop=7 MPa Dz=101mm Dw=67mm	Obliczenia dla płytek ciernych. Przyjęto, ze sprzęgło jest zanurzone w oleju, a płytki są wykonane ze spieków metalowych po stali hartowanej. Dobrano wartość podstawowych własności zastosowanego materiału µ=0,1 pdop= 2-8 MPa tdop=400^0C Do=3·dw=3·0,028=0,084 Do obliczeń przyjmuję pdop=7MPa 3.1 Obliczenie szerokość powierzchni ciernej b=0,2Do=0,2·0,084=0,0017m 3.2 Obliczenie średnic wewnętrznych i zewnętrznych powierzchni tarcia ` 3.3 Obliczenie liczby płytek Zakładam ilość płytek i=6, dla którego μ=0,91 Przyjmuje ilość płytek płytek i=5 Dla tej ilości płytek μ=0,94 Obliczenie prędkości poślizgu	Dz = 101 mm Dw = 67 mm i = 5 v = 4,4m/s

Dane	Obliczenia	Wynik
Rs=42,57mm Dz=101mm Dw=67mm i=4  = 0,1 pdop=7MPa Dz=101mm Dw=67mm	3.5 Obliczenie średniego promienia tarcia 3.6 Obliczenie średniego nacisku pomiędzy tarczami ciernymi Warunek został spełniony 4 Obliczenia dźwigni. Przyjęto materiał na dźwignie stal sprężynowa stopowa 50SG o następujących własnościach Rm = 1100 MPa, Re = 950 MPa kc = 237,5 MPa kg = kc E = 2,0610^5 MPa 4.1 Obliczenie potrzebnej siły dociskającej Ds =  = Pw = = 10111,76 N Przyjęto trzy dźwignie, więc siła przypadająca na jedną wynosi Pw1 =	Rs=42,57mm Rm=100MPa, Re = 950 MPa kc= 237,5 MPa Ds = 85,15 mm Pw =10111,76N Pw1 = 3370,59N

Dane	Obliczenia		Wynik
b = 80 mm E=2,0610^5 MPa fmax = 5 mm PN1 = 1043 N	4.2 Wstępne ustalenie wymiarów charakterystycznych dzwigni. Długość ramienia poziomego dźwigni b = 80 mm Długość ramienia pionowego dźwigni h = 15 mm Odległość a = 8 mm Wysokość e = 8 mm Kąt  = 30 Średnica sworznia d = 8 mm c=65mm 4.3 Obliczenie siły maksymalnej jaką potrzebna do nasunięcia nasuwy PN = Pw 4.4 Obliczenie siły przypadającej na jedną dźwignię. PN1 = Składowe siły działające na jedną dźwignię wynoszą 4.5 Obliczenie ugięcia końca dźwigni przyjmuję fmax = 5 mm, bd/hd= 2 bd ,hd—Szerokość i wysokość przekroju dźwigni w punkcie podparcia (przekrój p-q) E-moduł sprężystości podłużnej bd = 2hd = 26,3= 12,6 mm		PN =1588,83 N PN1 = 529,61 N Pr1 =789,12 N hd=6,3mm bd=12,6mm
Dane	Obliczenia		Wynik
Rm = 600 MPa, Re = 300 MPa kt = 89 MPa, pdop = 107 MPa	4.6 Sprawdzenie wymiarów dźwigni z warunków wytrzymałościowych w przekroju p-q. Przekrój jest zginany, ściskany oraz ścinany. Wartości poszczególnych naprężeń wynoszą σg = σc = Obciążenia zastępcze wynoszą: Na dźwignię dobieram stal sprężynową stopową 50CrMn4, dla której granica plastyczności wynosi Re=1180MPa, gdize kr=kg=590MPa. 5. Obliczenia sworznia. Przyjmuję materiał na sworzeń stal E295 o następujących własnościach Rm = 600 MPa, Re = 300 MPa kt = 89 MPa, pdop = 107 MPa 5.1. Obliczenie obciążenia sworznia. Ps = 5.2 Sprawdzenie sworznia z warunku na ścinanie t = t = 39,5 MPa < kt = 89 MPa warunek został spełniony		σg=564,56MPa σc = 6,67 MPa τt=9,94 MPa Ps = 3969,1N t = 39,5 MPa
Dane	Obliczenia	Wynik
n=1000obr/min M0 =171,9 Nm tw = 1,5 s Lq = 13494,58J	5.3. Sprawdzenie sworznia z warunku na naciski powierzchniowe p = p = 39,37MPa < pdop = 107 MPa warunek został spełniony 6 Obliczenia sprzęgła ze względu na warunki termiczne. 6.1 Obliczenie ilości ciepła, która wydzielonego w czasie jednego włączenia się sprzęgła. Lq = 0,5M00tw 0 - prędkość kątowa obu członów w momencie wyrównania prędkości tw - czas jednego włączenia 0 = = = 104,67s^-1 Przyjmuję tw = 1,5s Lq = 0,5Ms0tw = 0,5171,9104,671,5 = 13494,58J 6.2. Obliczenie wydzielonej mocy tarcia przyjmuję ilość włączeń w 1 godz. w = 20 h^-1 Qd = = 74,97 W Obliczenie gęstości strumienia ciepła Fs - pole zastępczej pow. odprowadzającej ciepło Fs = 2rs li rs - promień zastępczy l1 = 40 mm r1 = 40 mm l2 = 80 mm r2 = 65 mm l3 = 70 mm r3 = 55 mm l4 = 30 mm r4 = 24 mm l2 = 80 mm r2 = 65 mm l3 = 70 mm r3 = 55 mm l4 = 30 mm r4 = 24 mm	p =39,37MPa 0=104,67s^-1 Lq = 13494,58J Qd = 74,97 W

Dane	Obliczenia	Wynik
Ds = 64,45 mm n = 3000 obr/min t0 = 20˚C Qd=341,5W ς = 3000 Fs = 0,071 m^2	rs = = = 51,7 mm Fs = 2rs li = 251,7(40 + 80 + 70 + 30) Fs = 71465 mm^2= 0,071 m^2 qd = = = 7183W/m^2 6.4 Obliczenie temperatury powierzchni zewnętrznej sprzęgła. Przyjmuję: - temperatura otoczenia t0 = 20˚C współczynnik rozpraszania ciepła dla warunków przeciętnych pracy sprzęgła ς = 3000 Współczynnik opływu powietrza ξ = 1 + 2,5 Vs - prędkość obwodowa średniej średnicy sprzęgła Vs = = = 10,12m/s ξ = 1 + 2,5 = 8,9 t = t0 + ()^1/1,3 t = 20 + = 20 + 44,6 = 64,61˚C Jest to temperatura niższa od założonej w projekcie (70^0C) więc warunek został spełniony	rs= 51,7 mm Fs = 0,071 m^2 qd=7183 W/m^2 Vs = 10,12 m/s t = 64,61˚C

7. Literatura

1. J. Reguła, W. Ciania „PKM - materiały pomocnicze do projektowania”, Olsztyn 1979

2. Praca zbiorowa „Mały Poradnik Mechanika”, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1996.

8

---