Zestaw pytań oraz zadań do wykładu 1. (KB+TK)
Pytanie 1. Czy model Winklera jest właściwy w przypadku warunków edometrycznych, tj. gdy występuje jednoosiowy stan przemieszczenia? Obliczyć stałą C [MN/m3] z warunku równych osiadań, jeśli znane są moduł edometryczny Mo [MPa] oraz grubość
warstwy H [m].
Pytanie 2. Pod stopą fundamentową o wymiarach w podstawie 2 3m występują dwie warstwy sprężyste o grubości 0,5m każda. Pod tymi warstwami występuje nieodkształcalna skała. Uproszczonym modelem podłoża jest ośrodek Winklera o stałej C.
Czy ważna jest informacja o kolejności zalegania tych warstw (A nad B lub B nad A)? Dlaczego?
Wyznaczyć w obu przypadkach zastępczy moduł ściśliwości Es dla warstwy sprężystej A+B oraz B+A.
Pytanie 3. Podać intuicyjne uzasadnienie występowania koncentracji naprężeń pod nieskończenie sztywnym fundamentem na półprzestrzeni sprężystej. Obciążenie fundamentu stanowią wyłącznie siły pionowe równomiernie rozłożone.
Czy ta koncentracja naprężeń wzrasta w miarę zmniejszania się sztywności fundamentu?
A w miarę pojawiania się stref uplastycznionych w podłożu (sprężysto-plastycznym)?
Pytanie 4. W modelu Pasternaka powierzchnia podłoża osiada również w miejscu nieobciążonym poza fundamentem, tj. dla x [-B/2;B/2]. Zakładamy, że krawędź ławy fundamentowej x = B/2 osiadła wo. Napisać równanie zdeformowanej powierzchni ośrodka dla x > B/2.
Pytanie 5. Czy w modelu Pasternaka występuje koncentracja odporu gruntu pod krawędziami ławy fundamentowej? A w modelu Kerra?
Pytanie 6. Trzy nieskończenie sztywne płyty fundamentowe A,B,C mają różne kształty, ale to samo pole powierzchni styku z gruntem S i są obciążone tym samym obciążeniem równomiernie rozłożonym o wartości q. Występuje wiec to samo obciążenie wypadkowe P = q S oraz zerowy mimośród. Modelem podłoża jest podłoże Winklera. Która odpowiedź jest prawdziwa i dlaczego:
Najwięcej osiądzie fundament A, bo ma najbardziej zwarty kształt,
Najwięcej osiądzie fundament B, bo ma najmniej zwarty kształt (mały wpływ końców fundamentu),
Wszystkie fundamenty osiądą tyle samo, bo q jest to samo,
Najmniej osiądzie fundament C, bo strefa środkowa jest nieobciążona,
Nie będzie osiadań, bo od spodu fundamentu działa ten sam odpór q.
Pytanie 7. W jakich sytuacjach i przy jakich założeniach dopuszczalne jest stosowanie liniowych modeli podłoża?
Pytanie 8: Warstwa sprężysta ma grubość H < i jest obciążona na powierzchni fundamentem. Jaki wpływ ma szorstkość nieodkształcalnego spągu tej warstwy na osiadanie fundamentu, tj sztywność podłoża?
Zestaw pytań oraz zadań do wykładu 2.(KB+TK)
Pytanie 1.
Omówić w kilku punktach, jak można rozwiązać metodą Bleicha belkę monolityczną, nieskończenie długą, o zmiennej sztywności
EI(x) = EI1 dla x < 0
EI(x) = EI2 dla x > 0.
Modelem podłoża jest ośrodek Winklera o stałej C.
Pytanie 2.
Modelem pala w ośrodku sprężystym jest belka o długości H+h, spoczywająca na podłożu Winklera o stałej C.
Zaproponować sposób analitycznego wyznaczenia poziomego przemieszczenia głowicy pojedynczego pala obciążonej siłą poziomą P na dużej wysokości h ponad poziomem terenu.
Wskazówka:
przemieszczenie to jest z dwóch powodów większe od poziomego przemieszczenia pala w poziomie terenu.
Pytanie 3. Wyprowadzić równanie różniczkowe E-B dla podłoża Winklera w przypadku występowania dodatkowych przemieszczeń podłoża w(x), niezależnych od działających obciążeń.
Odp.: EI yIV = qo - BC (y - w)
Zadanie 1. Dla sztywnego oczepu wyznaczyć moment utwierdzenia
M( =0) głowicy pala "nieskończenie długiego" o szerokości B oraz sztywności EI, który jest obciążony siłą poziomą H.
Modelem gruntu jest ośrodek Winklera o stałej C, a oczep może przemieszczać się tylko poziomo.
Wskazówka:
1) określić odpowiednie warunki brzegowe,
2) I sposób: zastosować rozwiązanie ogólne dla pala jednostronie nieskończonego 0 < < +.
3) II sposób: zastosować rozwiązanie ogólne dla pala dwustronie nieskończonego < < + , nieco modyfikując obciążenie głowicy pala.
Zadanie 2. Belka na podłożu Winklera jest obciążona w środku pionową siłą skupioną P. Bezwymiarowa odległość końców A, B belki od jej środka wynosi o = xo/LW = /2. Obliczyć osiadanie końca B. Czy odpowiedź na to pytanie zależy od wartości siły P?
Wskazówka: zastosować metodę Bleicha.
Ile trzeba wziąć (w tym szczególnym przypadku!) różnych sił fikcyjnych Ti ?
Zadanie 3: W nieskończenie długiej belce na podłożu Winklera utworzył się przegub w przekroju pod siłą skupioną P. Obliczyć osiadanie tego przekroju , tj. y dla o = 0.
Przyjąć, że EI, B, C , LW są znane.
Wskazówka: wystarczy rozwiązać prawą połowę belki > 0.
Zestaw pytań oraz zadań do wykładu 3. (tylko KB)
Pytanie 1.
Zaproponować sposób wybrania całego pokładu (na zawał, bez pozostawiania filarów) w celu minimalizacji niekorzystnych wpływów deformacji terenu na wysoką zabytkową konstrukcję, która jest posadowiona na sztywnej płycie o małej szerokości.
Przyjąć, że zadanie jest płaskie.
Wskazówka: który z parametrów deformacji terenu w, T, , R jest tutaj najistotniejszy?
Pytanie 2.
Cały poziomy pokład będzie stopniowo wybierany z lewa na prawo (zadanie płaskie). Naszkicować tor, tj. trajektorię x(z), po której hipotetycznie będzie się poruszał osiadający reper A, w miarę postępu frontu eksploatacyjnego.
Pytanie 3:
Długi żelbetowy zbiornik o poprzecznym przekroju 4m 2m znajdzie się pod wpływem ściskających deformacji górniczych. Ile razy wzrośnie moment zginający utwierdzenia ściany w płycie dennej, jeśli współczynnik parcia bocznego gruntu (niespoistego) wzrośnie od wartości spoczynkowej Ko = 0,5 do K = 1,5 ? Podać dwa proste sposoby ochrony ścian zbiornika od wewnątrz i od zewnątrz na czas wystąpienia deformacji górniczych.
Pytanie 4: Kiedy hipotetycznie współczynnik eksploatacyjny dla osiadań górniczych a > 1.
Pytanie 5: Czy deformacje górnicze terenu mogą być niebezpieczne dla fundamentu palowego?
Zadanie 1.
Nieskończenie długa belka o sztywności EI na jednorodnym podłożu Winklera o stałej C osiadła równomiernie pod wpływem stałego obciążenia qo. Następnie na półosi x < 0 wystąpiło stałe osiadanie górnicze (próg) o uskoku δ. Na drugiej półosi x > 0 nie wystąpiło osiadanie górnicze. Jak rozwiązać belkę?
Zadanie 2.
Wyprowadzić wzór na minimalną obliczeniową szerokość szczeliny dylatacyjnej s dla odkształceń ściskających ( o < 0) i równocześnie wklęsłej krzywizny (Ro < 0):
Zadanie 3. Wyprowadzić wzór na promień graniczny dla belki o długości L na górniczym podłożu Winklera
Która krzywizna może wcześniej spowodować odrywanie tej samej ławy od podłoża:
Ro = +3,0 km (odrywanie pod końcami ławy), czy Ro = 3,0 km (odrywanie pod środkiem ławy) ? Wskazówka: warunek nieodrywania belki od podłoża oznacza, że naprężenia kontaktowe
r(x) = qśr + σ (x) ≥ 0.
Zestaw pytań oraz zadań do wykładu 4./5.(KB)
i wykładu 5./6.(TK)
Część A
Pytanie 1. Czym się różnią ściany szczelinowe od ścian szczelnych z grodzic Larsena?
Pytanie 2. Co to są ściany oporowe płytowo-kątowe?
Pytanie 3. Co to jest linia ciśnień? W jakich ścianach oporowych odgrywa ona dużą rolę i dlaczego?
Pytanie 4. Dlaczego zasypka ściany oporowej od strony wyższego naziomu musi być staranie zdrenowana?
Pytanie 5. W jakiej sytuacji geotechnicznej należy sprawdzić stateczność masywnej ściany oporowej na obrót względem krawędzi podstawy zamiast nośności podłoża QfNB ?
Zadanie 1.
Na pionowej gładkiej ścianie występuje czynne parcie Coulomba.
Współczynnik Ka oraz ciężar objętościowy gruntu γ są znane.
Materiał ściany praktycznie nie przenosi rozciągania, a więc na dowolnej głębokości z > 0 wypadkowa obciążeń musi być w rdzeniu przekroju, tj. mimośród 0 e B(z)/6.
Wyznaczyć profil zewnętrznej powierzchni ściany o minimalnej szerokości B(z),
jeśli ciężar objętościowy materiału ściany wynosi γ b.
Jak szorstkość ściany δ 2 > 0 wpłynęłaby na rozwiązanie?
Wskazówka: przyjąć profil w postaci B(z) = a + bz, a = ?, b = ?
Zadanie 2.
Parcie czynne równomiernie obciążonego
q = const gruntu ważkiego o zerowej spójności wyraża się wzorem Ponceleta
(1)
Przyjmując słuszność wzoru (1) dla q = 0 (wykład nr 5) wyprowadzić (1) dla q > 0 i pokazać, że
.
Wskazówki:
Ciężar klina gruntu ABC wynosi G = h AC γ /2, gdzie h = A'B = L cos( )
Wypadkowe pionowe obciążenie na naziomie wynosi Q = q AC
Wypadkowe pionowe obciążenie klina odłamu G* = G + Q; takie G* = h AC γ*/2, odpowiada klinowi nieobciążonemu ABC o zastępczym ciężarze objętościowym γ*=γ + 2q/h = const
Zastosować wzór (1) dla q = 0 oraz równocześnie γ*.
Zadanie 3.
Wyznaczyć moment utwierdzenia ściany oporowej w płycie fundamentowej (Przekrój A-A).
Z założenia występuje parcie czynne wg. Ponceleta wzdłuż całej ściany.
L [m] |
q [kPa] |
γ [kN/m3] |
[o] |
[o] |
[o] |
4,0 |
20,0 |
17,5 |
30,0 |
+20,0 |
15,0 |
przypadek δ 2 = + ,
przypadek δ 2 = 0.
Wskazówka:
wektorowe wypadkowe parcie Eaq występuje w odległości L/2 od A-A,
wektorowe wypadkowe parcie Eaγ występuje w odległości L/3 od A-A.
Zestaw pytań oraz zadań do wykładu 4./5.(KB)
i wykładu 5./6.(TK)
Część B
Pytanie 1. Pokazać, że parcie czynne wg. Ponceleta sprowadza się w najprostszym przypadku do rozwiązania zagadnienia Coulomba.
Pytanie 2. Czy w przypadku rozwiązania Coulomba współczynniki Kaq oraz Kaγ są różne?
Pytanie 3. Dla kąta > 0 w uplastycznionym nieważkim klinie Prandtla wyróżnia się strefę parcia od strony obciążenia q1oraz strefę odporu od strony obciążenia q > q1, oznaczenia z wykładu. Między nimi występuje strefa przejściowa, tzw. wachlarz powierzchni poślizgu. Jak wyglądają te trzy strefy w przypadku zagadnienia Coulomba dla nieważkiego gruntu obciążonego równomiernie na powierzchni?
Przeanalizować osobno przypadek parcia i odporu gruntu.
Pytanie 4. Czy prawdą jest, że parcie graniczne gruntu spoistego o ciężarze γ > 0 na szorstką powierzchnię ściany oporowej ma zmienny z głębokością kąt nachylenia δ względem normalnej ?
Uzasadnić i przedstawić odpowiedni rysunek. A odpór graniczny?
Zadanie 1:
W gruntach spoistych o dużym nadciśnieniu wody w porach przyjmuje się często zerową wartość kąta tarcia wewnętrznego, tj. 0 (tzw."szybkie" ścinanie bez drenażu).
Oszacować w tych warunkach nośność graniczną fundamentu
qf = c Nc dla płaskiego stanu przemieszczenia i założonej cylindrycznej powierzchni poślizgu. Grunt jest nieważki.
W tym celu porównać momenty względem punktu 0 sił obracających od obciążenia qf i sił utrzymujących od spójności c na półokręgu. Czy jest to oszacowanie bezpieczne, jeśli dokładna wartość wg.Terzaghiego wynosi NC( =0) = + 2 ?
(Wynik: tutaj NC = 2 )
Zadanie 2. Na podstawie rysunku obok wyprowadzić wzór na wartość współczynnika nośności NC=+2.
Zadanie 3. Współczynnik bezpieczeństwa zakotwienia pionową płytą wynosi FS
Ile razy wzrośnie FS(δ ), jeśli uwzględnić szorstkość ściany betonowej,
tj. δ = +20o, w stosunku do ściany gładkiej, gdy δ = 0o? Założyć R = const.
Wartości Kp(δ ) oraz Ka(δ) przyjąć wg. PN-83/B-03010.Ściany oporowe.
Zadanie 4. Wyznaczyć wektorowy wykres parcia gruntu ea [kPa] wzdłuż załamanej ściany ABC:
γ = 20kN/m3, = 30o, = +15o, δ 2 = +20o, qA = 10kPa
na odcinku AB: = 30o, obciążenie naziomu A-A' qA = 10kPa
na odcinku BC: = 0o, fikcyjne obciążenie "naziomu" B-B' A-A'
qB = qA + γ h cos()
Zastosować współczynniki Ponceleta Ka, γ oraz Ka,q.
Spójność wynosi: c = 0 kPa
Uwaga: podobnie postępuje się, jeżeli ściana jest niezałamana, ale na odcinkach AB i BC występują różne grunty.
Zadanie 5: Parcie bierne (odpór) gruntu niespoistego na pionową, gładką ścianę oporową wyraża się wzorem Coulomba:
Udowodnić, stosując zasadę odpowiadających stanów naprężeń że w przypadku gruntów spoistych wzór ten przybiera formę:
Zestaw pytań oraz zadań do wykładu 8. (KB+TK)
Pytanie 1.
Obliczenia dynamiczne bez uwzględnienia tłumienia drgań przez grunt wykazały, że amplituda drgań fundamentu przekracza o ok. 20% wartości dopuszczalne. Kiedy jest możliwe, że obliczenia z uwzględnieniem tłumienia nie spowodują istotnego zmniejszenia amplitudy drgań fundamentu?
Pytanie 2.
W celu ochrony zabytkowej budowli przed drganiami od ruchu kołowego wykonano ogrodzenie dźwiękochłonne oraz zaprojektowano szczelinę (ekran) w gruncie, wypełniony materiałem wibroizolacyjnym. Szczelinę można było wykopać praktycznie tylko do poziomu posadowienia budowli (3,0 m poniżej p.t.).
Dlaczego istnieje niebezpieczeństwo, że ekran okaże się mało skuteczny?
Dla jakich fal ekran okaże się jednak skuteczny?
Pytanie 3.
Wyprowadzić równania drgań własnych dla następującego układu sprężystego o dwóch stopniach swobody. Jak zastosować ten schemat do obliczania:
fundamentu ciężkiego młota o pionowej sile dynamicznej, bez mimośrodu?
podwieszonego reaktora atomowego w monolitycznej osłonie?
Dla uproszczenia założyć, że mogą wystąpić tylko pionowe wzbudzenia od trzęsienia ziemi.
Odpowiedź:
Pytanie 4. Co to jest strojenie niskie? Strojenie wysokie?
Zadanie 1.
Parametry sprężyste gruntów można określić metodą dynamiczną. W edometrze wyznaczono:
prędkość rozchodzenia się fali podłużnej (ściskającej) Vc przy obciążeniu cykliczną siłą pionową,
prędkość rozchodzenia się fali skrętnej (ścinającej) Vt przy obciążeniu cyklicznym momentem obrotowym.
Ile wynosi moduł Younga Eo oraz współczynnik Poissona , jeśli prędkości oblicza się jak dla pręta sprężystego:
M0 - moduł edometryczny, G - moduł postaciowy
Zadanie 2.
Fundament o masie m jest wzbudzany siłą pionową P(t) = Posin(t). Przy braku tłumienia rozwiązaniem równania drgań wymuszonych pionowych jest
,
gdzie
Dla = występuje rezonans. Znaleźć postać funkcji z(t) dla → .
Wskazówka: zastosować regułę de l'Hospitala dla symbolu nieoznaczonego 0/0.
Na podstawie wykresu funkcji z(t) w przypadku rezonansowym ocenić:
- czy groźne jest przejście przez częstość przy rozpędzaniu maszyny od częstości = 0 do > ?
- czy zawsze niebezpieczna jest krótkotrwała praca maszyny w warunkach = ?