IV
Prywatyzacja- jest zasad budowy systemu gospodarki rynkowej, polega na przechodzeniu w gospodarce od własnoœci państwowej do prywatnej poprzez poprzez sprzedaż mienia państwowego lub udostępnienie go prywatnym osobom fiz. lub prywatnym osobom prawnym. Zadaniem jej jest podniesienie efektywnoœci gospodarowania na poziomie każdego przedsiębiorstwa i całej gospod. narodowej.Jest to także przejœcie od scentralizowanego zarządzania przeds. państwowymi do zarządzania tymi przedsiębiorstwami na szczeblu samego przedsiębiorstwa. Tym samym kształtowanie kierunków, zakresu działań, okreslenia polityki finansowej przez właœcicieli majatku przedsięb., w ramacvh obowiązujących przepisów prawnych.
Reprywatyzacja to zjawisko występujace w zmianach gospodarczych i własnoœciowych, pol. na zwróceniu prywatnym właœcicielom mienia upaństwowionego lub pozostajacym pod zarządem państwowym.
Umowa franchisingowa pol. na związaniu się ze znaną i prężną firmą, przyjęcie jej znaku firmowego i warunków w zakresie przestrzegania jakoœci towarów lub usług, formy ich przezentacji i sprzedaży itp. Firma franchisingowa zapewnia serwis, szkolenie pracowników i reklamę, w zamian za co otzrymuje umowne opłaty od przychodów ze sprzedaży usług w przedsięb. objętym franchisingiem.
Faktoring -zlecenie proadzenia księgowosci przez wyspecjalizowane biura, prowadzenie rozliczeń między hotelem a jego odbiorcami. Może to być także zlecenie prowadzenia całej działalnoœci marketingowej przez wyspecjalizowane biura albo prowadzenie jej elementów jak prowadzenie reklamy, prowadzenie badań rynku i inne cząstkowe zlecenia.
Leasing - rodzaj dzierżawy lub "zakupu ratalnego" majątku trwałego.
spółka jest umową zawartą między wspólnikami, którzy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego drogą podjęcia działanoœci w produkcji, handlu lub usługach.
Rozróżnia się dwa rodzaje spółek: - spólki prawa cywilnego (sp. cywilne), których działanloœć regulowana jest odpowiednimi przepisami Kodeksu Cywilnego ( nie istnieje); - spółki prawa handlowego podlegające przepisom Kodeksu Handl. (należą do nich: sp. z.o.o, sp. akcyjne, sp. jawne, ciche, komandytowe, joint venture).
Sp. jawna zawiązuje się na podstawie umowy zawartej przez wspólników (wymagana forma pisemna umowy, nie wymaga formy aktu notarialnego, oraz nie posiada osobowosci prawnej), każdy ze wspólników odpowiada za zobowiązania sp. solidarnie całym swoim majątkiem. Sp. nie podlega do zgłaszania do Rejestru Handlowego.Każdy wspólnik tej sp. upoważniony jest do reprezentowania sp. i zaciągania zobowiązań w jej imieniu. Przedmiotem działania sp. może być tylko prowadzenie przeds. zarobkowego.
Sp. komandytowa ma na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod wspólną firmę, w której występują dwie kategorie wspólników: komplementariusze - odpowiadają za zobowiązania wobec wierzycieli w sposób nie ograniczony całym swoim majątkiem, również osobistym; oraz komandytariusze- odpowiadają za zobow. sp. tylko do wysokoœci wniesionego wkładu, nie mają prawa do reprezentowania sp. wobec osób trzecich i nie mają zakazu działalnoœci w podmiotach konkurencyjnych.
Sp. majątkowe - kapitałowe:
Sp. z.o.o w sp. władzami są: walne zgromadzenie udziałowców, rada nadzorcza i zarząd. Do rejestracji sp. wymagana jest umowa pisemna w formie aktu notarialnego, wkład w formie pienięnej lub rzeczowej (tzw. aport), rejestrowana w sądzie i w ten sposób nabywa osobowoœć prawną. Musi być w niej przedstawiony ststut spółki. Za zobowiązania wobec osób 3-ich sp. odpowiada do wysokoœci udziałów, a wyjątek stanowi odpowiedzialnoœć wobec Skarbu Państwa (z tyt. należnych podatków), gdzie członkowie zarządu odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem.
Sp. akcyjna- wymagana umowa notarialna, wpis do Rejestru Sądowego, powstanie osobowoœci prawnej. Kapitał zakładowy sp. tworzą akcje, udziałowcami sp. są akcjonariusze których odpowiedzialnoœć za zobow. jest do wysokoœci akcji kupionych, wyjątkiem są akcjonariusze będący członkami zarządu którzy za zobow. odpowiadają całym swoim majątkiem. Organy sp. akcyjnej: walne zgromadzenie akcjonariuszy, zarząd, prezes, zastępcy...
Sp. joint venture- to sp. z udziałem kapitału zagranicznego, której działalnoœć może być prowadzona w formie sp. akcyjnej. Umowę o utworzeniu tej sp. zawiera dwóch lub kilku partnerów, którzy zarządzają przedsiębiorstwem na podstawie podziału funkcji kierowniczych i ryzyka. We wspólnym przedsięb. łączy się kapitał miejscowy i zagraniczny, know-how (tzn. wiedzą jak szybciej i lepiej wdrażać nowe pomysły) partnerów i ich usługi. Partnerem może być firma prywatna i państwowa.
Trust to połączenie kilku przedsięb. w jedno wielkie przediœb., dysponujące znacznym potencjałem produkcyjnym, pozwalajacym łatwiej opanować rynek. Na czele trustu stoi zarząd kierujący produkcją i zbytem, wyznaczający ceny, podział zysków itp.
Kartel jest organizacją samodzielnych pod względem prawnym, finansowym i technicznym przedsiębiorstw opartą na umowie. Wszystkie przedsięb. pochodząz jednej branży. Przedmiotem umowy kartelowej jest najczęœciej ustalenie ceny sprzedaży wyrobów obowiązującej we wszystkich zrzeszonych przedsięb. Działania te zapewniają likwidację konkurencji jednak w wielu krajach są prawnie zabronione.
Syndykat jest wyższą formą umowy kartelowej. Przedsiębiorstwa zrzeszone zachowując swoją odrębnoœć prawną i produkcyjną najczęœciej rezygnują z prawa do samodzielnej sprzedaży produktów. Tworzone sąwspólne biura sprzedaży, które ustalająjednolite ceny i warunki sprzedaży.
Koncern jest to zjednoczenie przedsięb. zachowujących swoją osobowoœć prawną lecz podporządkowanych, pod względem działalnoœci gospod., wspólnemu zarządowi i właœcicielowi. Zjednoczenie przeds. w koncernie odbywa się w drodze zakupu ich akcji lub udziałów przez osobę lub grupę osób dysponującąodpowiednim kapitałem. Osoby te stają się właœcicielami przedsiębiorstw i podporządkowują je utworzonemu pzrez siebie zarządowi.Wyróżnia się: - koncern pionowy, który łączy przedsięb. wg. kolejnoœci procesu technologicznego;- koncern poziomy obejmujący przedsięb. tej samej dziedziny produkcji lub dziedzin pokrewnych.
W Holdingu występuje spółka macierzysta posiadająca odpowiedni pakiet akcji lub udziałów w innych spółkach zwanych sp. filialnymi, pozwlający kontrolować ich działalnoœć.Sp. macierzysta może oddziaływać na kierunki działalnoœci gospod. w sp. filialnych dzięki czemu może łatwiej osiągać zamierzone cele na rynku.
Koncentracja przedsiębiorstw. Przedsięb. tracą swoją samodzielnoœć gospodarczą a niekiedy i prawną na rzecz centralnego kierownictwa, któremu są podporządkowane.
Fuzja to łączenie się przedsiębiorstw. Zrzeszone przeds. mogą łączyć się w fuzji pionowej lub poziomej.
III Organizacja hotelarstwa w Polsce
W hotelrstwe wystepują różne formy własnoœci i różnorodne formy organizacyjne. Do 1990r. najwiekszą grupę przedsięb. w hotelarstwie stanowiły przedsięb. państwowe tj. Orbis, Przedsięb. Imprez Sportowych i rekreacji "Sport- Tourist" oraz podporządkowane władzom terenowym- wojewódzkie i terenowe przedsięb. turystyczne.Przesięb. te były powoływane i zarządzane przez państwowe władze centralne lub terenowe. Znaczna częœć bazy noclegowej należała do zakładów pracy w formie np. domow wypoczynkowych. Od 1991 pzrystapiono do restrukturyzacji i prywatyzacji przeds. państwowych. Niektóre z nich przekształcono w jednoosobowe spółki Skarbu Państwa, inne przekazano spółkom pracownikczym lub reprywatyzowano.
Do najwiekszych jednoosobowych sp. Skarbu Państwa nalezy "Orbis" Sp. Akcyjna. Poza tym w hetelarstwie wytęują: - przedsięb. spółdzielcze z siecią własnych hoteli na terenie kraju oraz Spółdzielcze biuro TUrystyczne "Turysta"; - Fundusz Wczasów Pracowniczych, którego celem było organizowanie wypoczynku pracownikom zatrudnionym w zakladach poracy; - oœrodki wczasowe zakładów pracy; - hotele sp. z udziałem kapitału zagranicznego np. "Marriot", "Mercure", "Radioson"; - hotele zbudowane przez austriacką firmę "Warimpex" następnie oddane w leasing "Orbis" S.A. tj. hotel "Holiday Inn" w W-wie i hotel "Jelenia Góra"; - hotele prywatne : h. "Gołębiewski" w Mikołajkach itp.; - hotele prowadzone przez przedsięb. i instytucje, których głównym celem jest działalnoœć produkcyjna, budowlana itp., no. "BudimeŸ" w Rzeszowie itp.;
Hotele są prowadzone również przez niektóre organizacje społeczne (stowarzyszenia) i zakłady budżetowe. Do stowarzyszeń tych należą: - PTTK (największe, najwszechstronniejsze i najstarsze stowarzyszenie w zakresie posiada największą w kraju bazę urządzeń turystycznych. Działalnoœć polega na organizowaniu ruchu turyst. we wszystkich jego formach i przejawach; urządza wycieczki turyst. kwalifikowanej, organizuje rajdy, spływy, rejsy, pobyty, wędrówki i wczasy, prowadzi obsługę ruchu turyst., wypożycza sprzęt turyst. - sportowy, rozwija działalnoœć wydawniczą. Posiada domy turysty i wycieczkowe, schroniska, bacówki, stanice wodne, stacje turystyczne, campingi i obozowiska. W ramach jej działalnoœci jest opieka nad szlakami turystycznymi; jest członkiem wielu międzynarod. organizacji turyst.- Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych' organiz. zajmująca się turystyką szkolną oraz organizacją bazy noclegowej dla młodzieży uczącej się. Działalnoœ opiera się o społeczny ruch nauczycieli i działaczy oœwiatowych związanych z turystyką szkolną. Przez sfederowanie się PTSM ze Swiatową Organizcją Schronisk Młodzieżowych legitymacja PTSM umożliwia młodzieży uczącej się korzystanie z bazy noclegowej na całym œwiecie. - Polska Federacja Campingu i Caravaningu to organiz. której głównym celem działania jest dbałoœć o prawidłowy rozwój campinghów w Polsce. Uwzględnia zarówno interesy gestorów obiektów przeznaczonych pod obozowiska, użytkowników tych obiektów, a także troszczy się o ochronę œrodowiska naturalnego na terenie na którym te obiekty funkcjonują. Częœć campingów jest własnoœcią gmin oraz oœrodków sportu i rekreacji, częœć prowadzona w systemie ajencyjnym lub stanowi własnoœć prywatną. - Caravaning to czynny wypoczynek rodzinny w przyczepie samochodowej w plenerze. Ta forma współczesnej tusytyki motorowej skupia turystów zrzeszonych w klubach i sekcjach organizowanych przez PZMot, PTTK, Automobil kluby które są zrzeszone w PFCiC. - Zrzeszenie Polskich Hoteli Turystuycznych powstało w 1962r. Zrzesza osoby fiz. -właœcicieli hoteli oraz os. prawne - zakłady hotelarskie, mające na celu obronę interesów swoich członków, ustalanie ogólnych przepisów dotyczących kategoryzacji obiektów hotelowych, doskonalenie zatrudnionych pracownikow, ustalanie warunków współpracy z biurami podróży, reprezentowanie interesów hotelarzy wobec miejscowych władz i na arenie międzynarod.na obszarze kraju zrzeszenie organizuje sie w formie oddziłaów, które mogąmieć charakter regionalny (odziały wojewódzkie) lub zakładowy (oddz. przy hotelu). Przy centrali Zrzeszenia tworzone są komisje problemowe które organizują i inicjują przedsięwzięcia zgodne z celami (konkurs o Złoty Klucz, konkurs barmanów, konferencje problemowe) Zrzeszenie wydaje miesięcznik "Hotarz" jako jedyne pismo branżowe. W 1993r Zrzeszenie opracowało i wdrożyło system rekomendacji obiektów hotelarskich, który ma na celu osiąganie poziomu wyższego niż wymogi kategoryzacyjne. - Od 1991r centralnym organem administracji państwowej zajmującym się problematyką turystyki i hotelarstwa został Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki. Do zadań Prezesa Urzędu należy realizacja polityki państwa w zakresie turystyki i wypoczynku m.in. opracowanie programów rozwoju, ustalanie zasad organizacji, koordynowanie i dofinansowywanie działalnoœci w zakresie turyst. i wypoczynku, współdziałanie z włąœciwymi organizacjami, instytucjami i stowarzyszeniami, realizacja polityki i okreœlanie systemu kształcenia w szkołach wyższych, szkolenia oraz doskonalenia kadr w dziedzinie turystyki, tworzenie warunków do rozwoju współpracy z zagranicą w zakresie turystyki i wypoczynku, okreœlanie ogólnych standardów usług turystycznych, rozwijanie informacji i propagandy oraz organizacja promocji Polski za granicą, inicjowanie prac badawczo-rozwojowych w zakresie działania Urzędu.
Ekonomiczne aspekty kształtowania jakoœci usług hotelarskich.
Na jakoœć usług hot. składa się wiele różnych czynników, które można podzielić na kilka grup: - rodzaje obiektu i standard budowlany, zagospodarowanie otoczenia, - rodzaj umeblowania i innych ruchomych składników wyposażenia,- rodzaj i kategoria zakładu gastron.,- zakres usług œwiadczonych przez zakład poza noclegami i wyżywieniem,- liczba, rodzaj i gatunek drobnego sprzętu i materiałów w pokojach hotelowych i gastronomii,- asortyment i jakoœć potraw i napojów w gastron., jakoœć i gat. używanych surowców,- liczebnoœć personelu, jego kwalifikacje zawodowe, znajomoœć j. obcych,- rozwiązania organizacyjne, ustalone zasady i sposoby postępowania w okreœlonych sytuacjach.
Jajkoœć usług hot. a koszty osobowe. Przy rozpatrywaniu kosztów osobowych należy brać pod uwagę liczbę pracowników oraz ich kwalifikacje, a tym samym związane z tym wynagrodzenie. Warto na wstępie zaznaczyć, że koszty osobowe w działalnoœci hotelu należy zaliczać do kosztów stałych. Zatrudnienie bowiem przez hotel odpowiedniej liczby wykwalifikowanych pracowników jest nieodzownym warunkiem œwiadczenia usług.
Rekomendacja zakładów hot. System rekomend. zakł. hot. został w Polsce wprowadzony w 1993r z inicjatywy ówczesnego Zrzeszenia Polskich Hoteli Turystycznych, obecnie jest kontynuowany przez Polskie Zrzeszenie Hoteli. Rekomend. ma charakter dobrowolny, a postępowanie w tej sprawie wszczynane jest na wniosek zainteresowanego zakładu hotel. Celem rekomend. jest wyłonienie najlepszych zakładów hot., a także promocja ich usług, przy czym zakłady hot. są rekomend. łącznie z zakładami gastron. zlokalizowanymi w tych obiktach oraz znajdującymi się pod wspólnym zarządem. Do podstawowych kryteriów rekomend. zalicza się: - spełnienie wymagań okreœlonych dla danego rodzaju i kategorii zakładu, -wyróżniającą się jakoœć usług hotel. i gastronomicznych,- wysoką sprawnoœć wszystkich urządzeń technicznych zakładu.
Łańcuch hotelowy- to zespół obiektów- zakładów hot. kierowanych przez wspólny zarząd, prowadzący wspólną politykę ekonomiczną i zakwaterowania oraz utrzymujący wyrównany standard i zakres usług w podległych hotelach.
System hotelowy okreœla zjednoczenie hoteli spełniających następujące kryteria: -jednolite rozwiązania organizacyjne we wszystkich podległych hotelach,- ujednolicony sposób obsługi goœci, oraz identyczna znormalizowana dokumentacja eksploatacyjna,- własny system rezerwacji obejmujący wszystkie jednostki organizacyjne ugrupowania hotelowego,- jednolitoœć warunków lokalizacyjnych, limitowana wielkoœć, standard i wyposażenie obiektu.
Unifikacja jako podstawa polityki jakoœciowej w łańcuchach hoteli; unifikacja może obejmować wszystkie elementy produktu, m.in.: - budynek hotelu, a zatem jego architekturę, otoczenie, rozwiązania funkcjonalne, jednolitoœć pokoi i innych pomieszczeń,- wyposażewnie w meble, przedmioty nietrwałe, drobny sprzęt, - rozwiązania organizacyjne np. zasady obsługi i godziny działalnoœci gastronomii, graniczne godziny doby hotelowej, zatrudnienie portierów,- politykę handlową, niektóre elementy polityki cen, rodzaje udzielanych zniżek i ich zakres.
Specyfika zagadnienia jakoœci usług w łańcuchu hoteli. Utrzymanie znacznej jednolitoœci usług w łańcuchach hoteli wymaga stworzenia okreœlonego systemu oceny jakoœci tych usług. System taki musi obejmować: -podział usługi hot. na etapy jej œwiadczenia,a etapów œwiadczenia na wiele szczegółowych składników (czynnoœci pracowników),- ustalenie pozytywnych wzorców każdego najbardziej szczegółowego skaładnika usługi,- instruktaż dotyczący właœciwego (wzorcowego) sposobu realizacji usługi, poczynając od szczebla kierowniczego aż do stanowisk podstawowych,- kontrolę przestrzegania ustalonych, szczegółowych norm,- system zachęt w celu osiągnięcia pozytywnych wyników kontroli.
Persektywy rozwoju hotelarstwa. Mierniki bazy usługowej.
Turystyka œwiatowa rozwija się na skalę masową. Zaawansowane technologie (szczególnie w dziedzinie informacji, rezerwacji i dystrybucji) przyspieszają i powodują zmiany w przemyœle turyst., umożliwiając póŸniejsze rezerwacje, a także wzrost liczby podróży indywidualnych w formie all inclusive. Już dziœ wielu doœwiadczonych turystów jest w stanie zorganizować sobie samodzielnie podróż i częœciej wyjeżdżać jesli tylko wybór i kupno są łatwe. W miarę zwiększania siędostępnoœci będzie wzrastała liczba korzystających z nich osób. Korzystnym zjawiskiem będzie zaineresowanie podróżami zagranicznymi większoœci populacji krajów rozwiniętych.Hotelarstwo jest jedną z dziedzin nowoczesnego życia społeczno-gospod. œciœle związaną z turystyką. Tur., jej rozwój i rosnące potrzeby wpływają na rozbudowę bazy noclegowej oraz wzrost różnorodnych usług realizowanych w hotelach. Hotele najwyższej klasy mogą osiągnąćstan nasycenia, będzie rósł popyt na hotele trzygwiazdkowe i niższej klasy. Coraz częœciej nocleg w hotelach będzie sprzedawany w formie pakietu, szczególnie przy wyjazdach na krótko. Ważne jst aby hotele się wyróżniały. Nadanie im cech regionalnych spowoduje że wszyscy na tym skorzystają. Do tego potrzebna jest odpowiednia polityka regionalna. W przyszłoœci mozna oczekiwać znaczącego wsparcia finansowego zarówno z budżetu publicznego, jak i funduszy Unii Europ., w ramach realizacji zadań okreœlonych w Narodowym Planie Rozwoju 2004-2006. Œrodki te przeznaczone będą m.in. na dofinansowanie inwestycji turyst., rozwój produktów turyst., promocję oraz szkolenie ustawiczne kadr pracujących na potrzeby turystyki. Potzrebna jest lepza polityka państwa i bardziej dogodne warunki funkcjonowania branży turyst., Żeby osiągnąć zrównoważony wzrost niezbędne jest ożywienie współpracy między sektorem publicznym i prywatnym.
Grupy mierników charakteryzujących hotelarstwo: - mierniki wielkoœci bazy hotelowej, które charakteryzują wielkoœć użytkową zakładu hot. lub jego częœć, - mietrniki usług hot., okreœlające rozmiary œwiadczonych usług w wielkoœciach bezwzględnych lub w stosunku do rozmiarów bazy usługowej.
Podstawową jednostką miary bazy uslugowej w hotelu jest miejsce noclegowe. Liczba łóżek stanowi liczbę miejsc noclegowych. Z reguły w hotelach stosuje się zasadę wynajmowania pokoi a nie miejsc. Liczbęmiejsc noclegowych na danej powierzchni pokoju okreœlająnormy kategoryzacyjne. W zakładach gastronom. jednostką miary jest miejsce konsumenckie. Jednostką miary usługi hotelowej jest nocleg - usługa noclegowa dla jednej osoby w wymiarze jednej doby hotelowej, która z reguły nie trwa 24h. Poza liczbą udzielonych noclegów istnieje tzw. nominalna liczba noclegów, to liczba miejsc które można wynająć w danym okresie. Chcąc otrzymać stopień wykorzystania miejsc (%) należy podzielić liczbę udzielonych noclegów w ciągu danego okresu przez liczbę miejsc stałych w hotelu oraz pomnożyćprzez liczbę dni w przeciętnym okresie. W praktyce jest też stosowany stopień wykorzystania pokoi. Ten stopień z punktu handlowego jest ważniejszy, pozwala okreœlić w jakim zakresie możliwoœci hotelu nie zostały wykorzystane. W gastronomii coraz częœciej stosuje się miernik wykorzystania miejsc. W odróżnieniu od miejsca noclegowego, miejsce konsumenckie może być wykorzystane kilkakrotnie w ciągu dnia. Jednostką miary wielkoœci usług gastron. w Polsce jest wielkoœć sprzedaży, a nie liczba nakryć, tak jak w zagranicznych łańcuchach hoteli.
Komplementarnoœć usług, ich wzajemne uzupełnianie się. Komplement. jest istotna dla klienta, jak i zakładu. Np. wiele osób korzystających z usługi noclegowej (mająć wybór) nie skorzysta z niej w miejscu, gdzie nie będą się mogły jednoczeœnie posilić. Z pkt. widzenia zakładu, w wielu zakładach istnieje œcisła współzależnoœć między liczbą i rodzajem klientów korzystających z usług noclegowych a wielkoœcią sprzedaży osiąganą przez gastronomię. Tak więc hotel powinien przynieœć właœcicielowi większy dochód jako całoœć niż tej samej wielkoœci zakład noclegowy, zakład gastronom. i ewentualnie inne zakłady usługowe, oddzielone od siebie i usytułowane w odległoœciach np. kilkukilometrowych. Zakładu hot. nie można zatem rozpatrywać jako dowolnej sumy niezależnych, odręnie zarządzanych i rozliczanych zakładów usługowych, przypadkowo zgromadzonych pod jednym dachem.
II
Hotelarstwo jako podstawowa częœć przemysłu turystycznego.
Dwie dziedziny nowoczesnego życia społ.-gospod. są ze sobą œciœle związane. W œwiatowej rywalizacji o zapewnienie warunków sprzyjających dalszemy rozwojowi turystyki, pierwszoplanowe są: wielkoœć i stan bazy noclegowej, jakoœć œwiadczonych przez hotele usług oraz ich lokalizacja odpowiadająca potzrzebom ruchu turyst. Od poziomu i odpowiadania przez hotel. na potrzeby rynku, zależy rozwój turyst. Hotelarstwo zapewnia turystom w zależnoœci od ich oczekiwań odpowiednie warunki pobytu, turystyka natomiast znając potrzeby turystów okreœla zapotrzebowania wobec hotelarzy i dostarcza im goœci i konsumentów.Można powiedzieć że hotelarstwo i turyst. wzajemnie się uzupełniają. Turyœci są bardzoi zróżnicowani o odmiennych zainteresowaniach i odmiennym zakresie potrzeb. Naprzeciw tym potrzebom turystów, szczególnie w zakresie zastąpienia im domu poza miejscem zamieszkania-wychodzi hotelarstwo.Coraz częœciej hotele zaspokają potrzeby turystów w zakresie odnowy biologicznej. Ożywieniu ruchu turyst. w ostatnich latach sprzyjająnowe rodzaje zakładów hot., które specjalizują się w obsłudze różnych grup goœci zgodnie z ich zainteresowaniami.Przemysł hotelowy stanowi istotną i ważną częœć sektora turyst. Turyst., jej rozwój i rosnące potrzeby wpływają na rozbudowę bazy noclegowej, aktywizację produkcji gastronom. i wzrost różnorodnych usług realizowanych w hotelach. Rozwój gospod. poprzez turyst. widoczny jest zwłaszcza w regionach posiadających walory i atrakcje turyst oraz rozwiniete usługi i infrastrukturę (turyst., hotelarską itp.)
Polska turyst. stoi wobec aktywnej konkurencji międzynarod. W celu przyciągnięcia do kraju większej liczby turyst. i podróżnych należy zaprezentować potencjał turyst. w sposób profesjonalny poprzez dobrze zorganizowany, promowany i wprowadzany na rynek produkt turyst. do tego celu konieczne sądziałania modernizacyjne. Rozwój gospod. polskiej poprzez rozwój turyst. ma realną szansę na sukces gospod. Aby tak się stało, gospod. turyst. wraz z branżami współpracującymi musi stosunkowo szybko dostosować polski produkt turyst. do ciągle zmieniających się potzrb turystów i podróżnych krajowych i zagranicznych. Muszą więc zostać oopracowane zmiany dot.: strategii rozwoju produktu turyst., strategii marketingowej prod. tur. Polski za granicą, programu rozwoju prod. tur. w układzie regionalnym, polityki promocji turystycznej Polski i regionów turyst., systemu inf. tur. i centralnej rezerwacji bazy noclegowej, systemu kierowania gospod. turyst.Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi gospod. turyst. są m.in: tranzytowe położenie kraju, stały wzrost dostępnoœci transportowej do Polski i regionów turyst., wlory i atrakcje turyst., uzdrowiskowe i rekreacyjne, wielkoœć, rozmieszczenie bazy noclegowej i jej rozwój, wysoki stopień urynkowienia kanałów dystrybucji, zdolnoœć do zaspokajania różnorodnych potrzeb, wyrobione nawyki i moda na uprawianie turystyki i wypoczynku w społeczeństwie polskim, rozwinieta edukacja i kształcenie kadr turyst. Do czynników utrudniającymi rozwój gospod. turyst. mozna zaliczyć: stan bezpieczeństwa podróżnych w Polsce, niedorozwój infrastruktury społecznej i technicznej w gminach i miejscowoœciach turyst., niedorozwój bazy rekreacyjnej w miejscowoœciach turyst. służącej aktywnemu wypoczynkowi, niski standard bazy noclegowej oraz koniecznoœć zahamowania jej dekapitalizacj, uboga promocja turystyczna kraju, zbyt wolne przekształcenia własnoœciowe zakładowej bazy socjalnej, brak wyspecjalizowanych organizacji rządowych i pozarządowych wspierających rozwój lokalny, brak rozwinietych instytucji fianansowych regulujących rynek finans., inwestycyjny i obrót turystyczny, brak kadr szczególnie w gminach i regionach turyst.Bariery ograniczające mozliwoœci dalszego rozwoju gospod. turyst.: brak koordynacji międzyresortowej, zły stan œrodowiska naturalnego, słaba aktywnoœć gospodarcza na obszarach wiejskich i leœnych w zakresie agroturyst. i ekoturyst., zbyt duży fiskalizm, brak stabilizacji i bezpieczeństwa gospod.
Jakoœć usług hot., aspekty oceny jakoœci usług a kategoryzacja zakladu.
Jakoœć to jeden z najważniejszych efektow działalnoœci usługowej. To kryterium przesądzające o wyborze przez klienta produktu. W pewnych segmentach rynku wyłącznie jakoœć wpływa na preferencje klienta. Istnieje stereotyp, że lepszy hotel to hotel z lepszym wyposażeniem, lepszą obsługą z licznymi usługami dodatkowymi a gorszy to oferujący skromniejsze usługi. Ale te cechy nie zawsze wpływają na decyzje klienta, ponieważ klient sam sobie ustala kryterium jakoœci kierując się intuicją.
Zależnoœćmiędzy jakoœcią a popytem. Z usług luksusowych hoteli korzysta niewielki % klientów, ze wzgl. na mozliwoœci finans. klient wybierze tylko taki, który mieœci się w jego mozliwoœciach finans. Jest częœć klientów o znacznych dochodach bądŸ korzystających z usług pracodawcy, którzy w niewielkim stopniu kierują się ceną lub nie kierują sięwcale. W tym wypadku jakoœć ma decydujący wpływ na wybór usługi. Tzn., że klient wybiera usługę hotel., która mu najbardziej odpowiada i jest zgodna z jego kryterium jakoœci.
Przepływ informacji od klienta. Klient zadowolony inform. 3 osoby a każda z nich dalsze dwie. Zaspokojenie potrzeb jednego klienta przysparza dalszych 9-ciu potencjalnych klientów. Klient niezadowolony inf. 11 osób a każda z nich 6 dalszych.Rezultatem niedostatecznego zaspokojenia potrzeb 1 klienta jest 77 osób, które będą unikały danej formy.
Jakoœć jako pojęcie obiektywne lub subiektywne. Znaczenie jakoœci jako ważnego motywu decyzji klienta czyli głównej przyczyny rynkowego sukcesu przedsiębiorstwa hot. zwraca uwagę na potrzebę œcislejszego okreslenia tej cechy produktu. Z tego względu istotną kwestią w ocenie jakoœci jest punkt widzenia osoby oceniającej jakoœć.Rozróżniamy 2 zasadnicze pkt. widzenia: - pkt. widzenia klienta, który jest szczególnie ważny, a różni klienci mogą mieć różne poglądy. Pkt. widzenia klienta może zmieniać się w zależnoœci od nastroju, samopoczucia czy zbiegu okolicznoœci. - pkt. widzenia osób profesjonalnie zajmujących się usługą hotelarską może być odmienny. Różnice w ocenie biorą się stąd że osoby zajmujące sięusługą hot. musząuwzględniać mozliwy, prawdopodobny pkt. widzenia wielu klientów.
Aspekty oceny jakoœci usług hot. Na ocenę jakoœci składa się wiele różnorodnych elementów. dlatego, prócz pkt. widzenia osoby oceniającej należy uwzględnić różne aspekty tej oceny, m.in.zakres obserwacji jakoœci usług, gdzie należy rozróżnić sposoby oceny ich jakoœci zależnie od tego, czy obserwacja obejmuje wszystkie œwiadczone usługi, czy teżwyłącznie jedną lub niewielki jej wycinek. Nawet klient korzystający z pełnego zakresu usług jest zazwyczaj zaabsorbowany sprawami będącymi przyczynąpodróży a nie badaniem jakoœci usług. - stopień usystematyzowania obserwacji, gdzie ocena jakoœci może nastąpić na podstawie założonych z góry kryteriów oceny tj. mniej lub bardziej szczegółowo wypunktowanych elementów usługi lub wycinków działalnosci zakładu hot. Obserwacja dokonywana przez klientanei jest usystematyzowana ponieważ nie ma on na ogół okreœlonych kryteriów ocny i opiera się na spontanicznych ocenach. Klient zwraca uwagę przede wszystkim na niedogodnoœci i braki czyli na te elementy, które mu nie odpowiadają. -częstotliwoœć obserwacji. Można poprzestaćna jednorazowej obserwacji ale mozna także systematycznie dokonywać obserw. np. raz na rok, miesiąc bądŸwielokrotnie w ciągu dnia.Klienci dokonują obserw. przeważnie tylko raz. - pkt. odniesienia oceny. Istnieje możliwoœć porónania jakoœci danego produktu lub też jego elementów do innych podobnych produktów, do jakoœci tego samego produktu w okresie poprzednim bądŸ też do przyjętych norm jakoœciowych (technicznych, sanitarnych, kategoryzacyjnych).
Jakoœć usług hot. a kategoryzacja zakładów hot. Kategor. zakł. hot. zawiera wiele szczegółowych postanowień, które udzielają odpowiedzi na pyt., czego klient może się spodziewać w zakł. hot. okreœlonego rodzaju i kategorii. Informacja ta jest ważna dla bezpoœredniego konsumenta oraz posredników (np. biur podróży), pozwala to zwięŸle przedstawić ofertę usługi hot. i porównać usługi różnych obiektów będących do wyboru.
Kategoryzacja w Polsce. Stosowane normy kategor. okreslają wymagania co do wyposażenia, kwalifikacji personelu oraz zakresu œwiadczonych usług hot. dla poszczególnych rodzajów i kategorii obiektów hot., a szczególnie: -hoteli, moteli i pensjonatow,- kempingów i pól biwakowych które to sąoznaczone liczbą gwiazdek,- domów wycieczkowych, schronisk młodzieżowych,- schronisk. Nazwy rodzajów i oznaczenia kategorii obiektów hot. podlegają ochronie prawnej. A więc przed rozpoczęciem œwiadczenia usług hot. zakład jest zobowiązany uzyskać zaszeregowanie do odp. rodzaju i kategorii. W przypadku innego obiektu œwiadczącego usługi hot. powinien zgłosić go do ewidencji. Nie mozna uzyskać hotelu czy domu wycieczkowego bez przeprowadzenia odpowiedniej procedury.
Minimalne wymagania norm dot. hoteli, moteli i pensjonatów zostały podzielone na 6 grup: 1. Zewnętrzne elementy zagospodarowania i urządzenia(wejœcie, dojazdy, parkowanie pojazdów, zieleń). 2.instalacje i urządzenia techniczne, 3. podstawowe elem. dot. funkcji, programu obsługowego i użytkownoœci obiektu (hall recepcyjny i restauracyjny, toalety), 4. częœć mieszkalna (minimalne powierzchnie pokoi, apartamenty, szczegółowa specyfikacja umeblowania i drobnego sprzetu, wyposażenie łazienek), 5. oferta usług podstawowych i uzupełniających, 6. kwalifikacje zawodowe personelu (wykształcenie, znajomoœć języków, jednolitoœć ubioru).
Normy kategor. okreœlą wymagania minimalne. Ze wzgl. na duży wpływ inform. o kategorii dla klienta powinna być jednoznaczna i rzetelna.Zaleta kategor. polega na tym, że możemy poinformować o rodzaju kategorii zakładu i wyszczególniać istotne elementy usługi hot. Dla klienta liczba gwiazdek (lub inne oznaczenie kat.) stanowi orientacyjną inf. o poziomie cen.
I
Potrzeby ludzkie zaspokoić można œrodkami materialnymi, nazywanymi dobrami, lub korzystając z usług. Niektóre dobra są dostarczane przez przyrodę np. powietzre, œwiatło i ciepło słoneczne; dobra te naz. d. wolne. Dobra które wyst. w il. ograniczonych w stosunku do potrzeb i są często przez ludzi wytwarzane, naz. d. gospodarzczymi lub d. ekenomicznymi, mogą stanowić przedmiot gospodarowania. Dobra ekon. można podzielić ze wzgl. na ich przeznaczenie na d. konsumpcyjne- służą do zaspokajania potzreb ludzkich (np. art. żywnoœciowe, odzież itp.)oraz d. produkcyjne służące do wytwarzania nowych dóbr ekonom.
Działalnoœć usługowa pol. na wykonywaniu czynnoœci które także zaspokajają potrzeby ludzkie. Cechą charakt. usług jest to, że ich rezultaty nie przyjmują w zasadzie postaci rzeczoowej, że nie stwarzają bepoœrednio nowych dóbr.
Różnica między d. materialnymi a usługami: d. mat.: materialnoœć, stanowią rzecz, mogą być składowane, produkcja i dystrybucja są oddzielone od konsumpcji, najważniejsze cechy produktu są kształtowane bez obecnoœci nabywcy, USŁUGI: niematerialnoœć, stanowią czynnoœć, nie mogą być składowane, prod., dystryb. i konsumpcja stanowią jednoczesny proces, najważn. cechy usługi są kształtowane w obecnoœci nabywcy.
Usługi mat. mają bezpoœredni związek z d. mat., a ich celem jest powiększenie, zachowanie lub przywrucenie wartoœci uzrytkowej produktu już wytworzonego, np. farbowanie, dekatyzowanie, zachowanie wart. użytkowej sprzętu i urządzeń przez konserwację, smarowanie, czyszczenie, montaż i instalacja wyproduk. wyrobów u odbiorców, wykonywanie wyrobów z powierzonego surowca np. uszycie ubrannia, montaż domku campingowego.
Usł. niemat. œwiadczy się przez bezpoœrednie oddziaływanie na człowieka. Usł. te konsumowane są w zasadzie z chwilą ich powstania, np. usł. mieszkaniowe i niektóre komunalne, usł. w zakkresie oœwiaty, kultury i sztuki - działalnoœć muzeów, szkół, teatrów., usł. w zakresie ochrony zdrowia, kultury fiz., opieka nad osobami starszymi, organiz. wycieczek krajowych i zagran, usł. finansowe i ubezpieczeniowe, usł. bankowe.
Działalnoœć gospodarcza to postępowamnie w którym ograniczone czynniki wytwórcze zostają wykorzystane do osiągnięcia optymalnej wartoœci dóbr i usług.
Podmiotem gospod. może być os. fiz. lub prawna, a także jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowoœci prawnej, utworzona zgodnie z prawem, która podjęła prowadzenie działaln. gospod.
Osobą fiz. jest każda pełnoletnia os. posiadająca zdolnoœć do czynnoœci prawnych tj. zaciaganie zobowiązań, nabywanie praw, ponosząca odpowiedzialnoœć za swoją dzałalnoœć przed sœdem.
Os. prawną jest Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowoœć prawną z chwilą jej wpisu do właœciwego rejestru. Do reprezentowania os. prawnych powołany jest z reguły zarząd. (sp. prawa handlowego, spółdzielnie, stowarzyszenia, przeds. państwowe, szkoły wyższe i inne).
Podmioty gospod. prowadzą swoją działalnoœć samodzielnie bez ingerencji władz państwowych (jeœli nie naruszają prawa). Każdy podm. gosp. samodzielnie ustala zakres swojego działania, okreœla wielkoœć produkcji lub usług oraz poziom cen swoich wyrobów i usług, kierując się dążeniem do osiągnięcia max. zysku.
Przedsiębiorstwo jest. jedn. działaln. gospod., wyodrębnioną pod wzgl. organizacyjnym, ekonom., prawnym i terytorialnym.
Odrębnoœć organizacyjna przedsięb. oan., że jest ono wyodrębniną jedn. gospodarującą, mającą okreœloną nazwę i siedzibę, ustalony system zarządzania i strukturę organiz. Na czele stoi dyrektor.
Odrębnoœć ekonomiczna wiąże się z posiadaniem przez przedsięb. składników majątkowych (kapitału), którymi dysponuje samodzielnie przy wykorzystaniu działalnoœci gospod.
Odrębnoœć prawna wiąże się z wpisaniem przedsięb. do rejestru i uzyskaniem osobowoœci prawnrej.
Odrębnoœć terytorialna pol. na tym, że budynki, budowle, maszyny i urządzenia przesięb. zajmują wyodrębniony obszar lub kilka obszarów położonych w różnych punktach lub kilku miejscowosciach województwa lub kraju.
Przesięb. państwowe działają na zasadach okreslonych w ustawie o przeds. państwowych.
Przedsięb. komunalne powoływane są przez władze terenowe i są własnoœcią gmin. Należą do nich przedsięb. komunikacji lokalnej, wodociągów, zieleni miejskiej itp.
Spółdzielnie prowadzą działalnoœć na podstawie ustawy- prawo spółdzielcze. Spółdzielnia jest dobrowolnym, samodzielnym zrzeszeniem jej członków. Prowadzi działalnoœć gospod. przy użyciu majątku stanowiącego własnoœć członków spółdzielni.
Turystyka obejmuje ogół czynnoœci osób które podróżują i przebywają w celach wypoczynkowych, służbowych lub innych nie dłużej niż przez 1 rok bez przerwy poza swoim codziennym otoczeniem. Formy tur.: tur. krajowa, po własnym kraju, - tur. przyjazdowa - przyjazdy do danego kraju osób mieszkających stale za granicą, -tur. wyjazdowa-wyjazdy mieszkańców do innych krajów.
Obiekt hotelarski to obiekt lub wyodrębniona jego częœć, zorganizowany i wyposażony w sposób umozliwiajacy œwiadczenie usług hot. i przeznaczony do stałego lub okresowego œwiadczenia tych usług.
Podział obiektów hot: - hotele - obiekty posiadające co najmniej 10 pokoi, 1-dno i 2 osobowych, œwiadczące szeroki zakres usług związanych z pobytem goœci; -motele- hotele połozone przy drogach, œwiadczące także usługi motoryzacyjne i dysponujące parkingiem; - pensjonaty - obiekty posiadające co najmniej 7 pokoi, œwiadczące dla swoich goœci całodzienne wyżywienie; - kempingi- obiekty strzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach i przyczepach samochod., przyrządzanie posiłków i parkowanie samochodów;- domy wycieczkowe - ob. posiadające co najmniej 30 miejsc noclegowych, œwiadczące podstawowy zakres usług i dostosowane do samoobsługi goœci; - schroniska młodzieżowe -ob. swiadczące podstawowy zakres usług hot. dostosowane do samoobsługi goœci i specjalizujące się w obsłudze indywidualnej i grupowej tur. młodzieżowej; - schroniska - ob. zlokalizowane poza obszarami zabudowanymi, przy szlakach tur., œwiadczące podst. usługi dla tur.; -pola biwakowe - ob. niestrzeżone, umozliwające nocleg w namiotach; -pokoje goœcinne - ob. obejmujace pokoje przystosowane do przyjmowania goœci, stanowiące częœć obiektu o innej funkcji wiodącej (np. mieszkalnej) œwiadczące na rzecz goœci wybrane usługi dodatkowe tj. wyżywienie (œniadania) lub wynajem rzeczy.