1. Zdarzenia: Współdziałanie obiektów bazy danych

Zdarzenie jest określoną akcją, która występuje dla pewnego obiektu lub w związku z nim. Program Microsoft Access może odpowiedzieć na wiele różnych zdarzeń: kliknięcie przyciskiem myszy, zmianę danych, otwarcie lub zamknięcie formularza i inne. Zdarzenia są zazwyczaj wynikiem akcji użytkownika.

Używając procedury zdarzenia lub makra można dodać własną, niestandardową odpowiedź na zdarzenie zachodzące dla formularza, raportu lub formantu.

Przypuśćmy, że użytkownik chce, aby formularz „OpisyProduktów” otwieraÅ‚ siÄ™ po klikniÄ™ciu przycisku polecenia „Szczegóły Produktów” na formularzu „Zamówienia”. W poniższych przykÅ‚adach zostaÅ‚o pokazane, jak to zrobić za pomocÄ… procedury zdarzenia lub makra.

1. Odpowiadanie na zdarzenie Click za pomocÄ… procedury zdarzenia

Gdy użytkownik tworzy procedurę zdarzenia dla obiektu, program Microsoft Access dodaje szablon procedury zdarzenia określony dla danego zdarzenia i obiektu do modułu formularza lub modułu raportu. Wszystko, co musi zrobić użytkownik, to dodać kod odpowiadający w określony sposób, gdy dane zdarzenie występuje dla formularza lub raportu.

2. Odpowiadanie na zdarzenie „Przy klikniÄ™ciu” (Click) za pomocÄ… makra

Aby w odpowiedzi na zdarzenie uruchamiane było makro, należy otworzyć arkusz właściwości dla formularza, raportu lub formantu, znaleźć właściwość odpowiadającą zdarzeniu i ustawić ją na makro, które ma być uruchamiane.

Podstawowe pojęcia

• rekord

Zbiór danych o osobie, miejscu, zdarzeniu lub dowolnym innym elemencie. W widoku "Arkusz danych" tabeli, kwerendy lub formularza rekord jest reprezentowany jako wiersz.

• pole (kolumna)

Element tabeli, w którym jest zapisana określona informacja, na przykład nazwisko. Pole jest reprezentowane przez kolumnę lub komórkę w arkuszu danych. W formularzu, do wyświetlania danych z pola można użyć formantu, na przykład pola tekstowego.

• pole obliczeniowe

Pole zdefiniowane w kwerendzie, które służy do wyświetlania wyniku pewnego wyrażenia, a nie do przechowywania danych. Wartość w polu jest obliczana za każdym razem, gdy wartości w wyrażeniu ulegną zmianie. Formant obliczeniowy jest formantem w formularzu lub raporcie, który również służy do wyświetlania wyniku wyrażenia, a nie do przechowywania danych.

• formant

Obiekt graficzny, taki jak pole tekstowe, pole wyboru, przycisk polecenia lub prostokąt, który można umieścić na formularzu lub raporcie w widoku "Projekt" w celu wyświetlenia danych, wykonania akcji lub w celu ułatwienia korzystania z formularza lub raportu.

• klucz podstawowy (główny) tabeli
  

Jedno lub więcej pól, których wartości jednoznacznie identyfikują każdy rekord w tabeli. Klucz podstawowy jest używany w relacji do odwoływania się do określonych rekordów w jednej tabeli z innej tabeli. Klucz podstawowy jest nazywany kluczem obcym, gdy występują odwołania do tego klucza z innej tabeli.

• klucz obcy

Jedno lub więcej pól tabeli, które odwołują się do pola klucza podstawowego lub pól w innej tabeli. Klucz obcy wskazuje sposób, w jaki tabele są powiązane - dane w polach klucza obcego i klucza podstawowego muszą być zgodne. Na przykład tabela "Produkty" w przykładowej bazie danych Northwind zawiera klucz obcy "IDdostawcy", który odwołuje się do klucza podstawowego "IDdostawcy" tabeli "Dostawcy". Dzięki tej relacji w tabeli "Produkty" dla każdego produktu jest wyświetlana nazwa dostawcy z tabeli "Dostawcy".

• indeks

Funkcja programu Microsoft Access przyspieszająca przeszukiwanie i sortowanie tabeli. Klucz podstawowy tabeli jest indeksowany automatycznie. Pola, których dane są typu Memo, Hiperłącze lub Obiekt OLE, nie mogą być indeksowane.

• relacja

Związek ustanowiony między wspólnymi polami (kolumnami) w dwóch tabelach. Wśród relacji można wyróżnić relacje typu jeden-do-jednego, jeden-do-wielu oraz wiele-do-wielu.

• fokus

Możliwość przyjmowania informacji wejściowych ustawiana za pośrednictwem myszy, klawiatury lub metody SetFocus. Tylko jeden element może w danej chwili mieć fokus. Na przykład, wprowadzany tekst pojawi się w polu tekstowym tylko wtedy, gdy pole tekstowe ma fokus.

• filtr

Zestaw kryteriów stosowanych do rekordów w celu ich posortowania lub pokazania pewnego podzbioru rekordów. W programie Microsoft Access występują cztery typy filtrów: Filtruj według wyboru, Filtruj według formularza i Zaawansowany filtr/ sortowanie i Filtruj dla wyrażenia.

2. Bazy danych: czym są i jak działają

Baza danych jest zbiorem informacji związanych z pewnym tematem lub zadaniem - na przykład analizą zamówień klientów lub ewidencją kolekcji nagrań. Jeśli baza danych nie jest przechowywana na komputerze lub też na komputerze są przechowywane tylko jej pewne części, to trzeba poświęcić dużo pracy na organizowanie i koordynowanie informacji pochodzących z bardzo różnych źródeł.

Za pomocą programu Microsoft Access można zarządzać wszystkimi niezbędnymi informacjami używając jednego pliku bazy danych. W takim pliku dane można dzielić na odrębne części zwane tabelami. Za pomocą formularzy elektronicznych można oglądać, dodawać i aktualizować dane w tabelach; za pomocą kwerend można znajdować i pobierać tylko te dane, które są rzeczywiście aktualnie niezbędne; za pomocą raportów można analizować i drukować dane w określonym układzie.

Najlepiej jest przechowywać dane tworząc po jednej tabeli dla każdego typu informacji, które mają być analizowane. Dane z różnych tabel można później łączyć razem w kwerendach, formularzach lub raportach - należy w tym celu zdefiniować relacje między tabelami.

Jeśli chcesz znaleźć i pobrać tylko te dane, które spełniają pewne warunki, utwórz kwerendę. Kwerenda może obejmować dane pochodzące z różnych tabel, może aktualizować lub usuwać wiele rekordów jednocześnie, pozwala także na wykonywanie obliczeń na danych, przy czym obliczenia te mogą być zarówno wbudowane (istniejące od razu w programie), jak i niestandardowe (definiowane przez użytkownika).

Jeśli chcesz łatwo wyświetlać, wprowadzać lub zmieniać dane w tabelach, utwórz formularz. Przy otwieraniu formularza, program Microsoft Access pobiera dane z jednej lub więcej tabel i wyświetla je na ekranie. Układ danych na ekranie możesz zarówno wybrać z Kreatora formularzy, jak i zdefiniować samodzielnie od początku.

Jeśli chcesz analizować swoje dane lub zaprezentować je w postaci drukowanej, utwórz raport. Możesz na przykład wydrukować raport grupujący dane i obliczający podsumowania, a następnie inny raport, zawierający dane wykorzystywane w nagłówkach korespondencji.

3. Tabele

Tabela jest zbiorem danych dotyczących określonego tematu, jak produkty i dostawcy. Używanie oddzielnych tabel dla każdego tematu eliminuje duplikowanie danych (redundancję) co czyni przechowywanie danych bardziej efektywnym i eliminuje błędy wprowadzania danych. Tabele organizują dane w kolumnach (zwanych polami) i w wierszach (zwanych rekordami).

W widoku "Arkusz danych" można dodawać, edytować lub wyświetlać dane znajdujące się w tabeli. Można także sprawdzać pisownię, drukować dane tabeli, filtrować lub sortować rekordy, zmieniać wygląd arkusza danych oraz zmieniać strukturę tabeli dodając lub usuwając kolumny.

W widoku "Projekt" można tworzyć całą tabelę od początku, a także dodawać, usuwać i zmieniać pola istniejącej tabeli.

4. Kwerendy

Istotą baz danych jest stworzenie możliwości efektywnego wyszukiwania informacji. Do tego celu służą kwerendy (ang. query), są one obok tabel zawierających dane podstawowymi obiektami definiującymi schematy wyszukiwania pożądanej informacji. W MS Access istnieją dwa języki definiowania kwerend, język SQL (ang. Structured Query Language) oraz język QBE (ang. Query By Example).

Kwerendy pozwalają odpowiedzieć na pytania na temat danych w celu uzyskania określonych informacji z tabel i różnorodnego zmieniania wybranych tabel. Właściwie możliwości przeprowadzania zapytań są głównym powodem posługiwania się aplikacjami zarządzającymi bazą danych. Zapytania umożliwiają oglądanie danych we właściwej kolejności. Umożliwiają również przeprowadzanie obliczeń na podstawie zebranych danych w celu tworzenia źródła danych dla formularzy, raportów i innych kwerend i aby wprowadzić zmiany globalne w tabelach i tworzyć nowe tabele. Przy uruchamianiu większości kwerend lub stosowaniu filtrów, Access zbiera w zestawieniu dane, o które pytamy. Chociaż to zestawienie wygląda i działa jak tabela, jest teraz dynamicznym, "żywym" widokiem jednej lub więcej tabel.

Najczęściej spotykanym rodzajem kwerendy jest kwerenda wybierająca. Pobiera ona dane z jednej lub więcej tabel, używając podanych kryteriów, a następnie wyświetla wybrane dane w żądanym porządku.

Kwerendę można utworzyć używając kreatora lub korzystając ze szkicu w widoku Projekt kwerendy. W widoku Projekt, przez dodanie tabel zawierających dane, określa się z jakimi danymi chcemy pracować i wypełnia siatkę projektu.

5. Formularze

Formularzy można używać w wielu zastosowaniach: do wprowadzania danych do tabeli, do otwierania innych formularzy i raportów, do tworzenia okienek dialogowych i in. Większość informacji zawartych w formularzu pochodzi z odpowiedniego źródła rekordów. Pozostałe informacje są przechowywane w projekcie formularza.

Połączenie między formularzem i jego źródłem rekordów jest realizowane za pomocą obiektów graficznych zwanych formantami. Najczęściej spotykanym typem formantu, stosowanym do wyświetlania i wprowadzania danych, jest pole tekstowe.

6. Raporty

Raport jest wygodnym sposobem prezentacji danych w postaci wydrukowanej. Użytkownik ma pełną kontrolę nad rozmiarem i wyglądem wszystkich elementów raportu, dzięki czemu może wyświetlać dane w żądany sposób.

Większość informacji zawartych w raporcie pochodzi z odpowiedniego źródła rekordów: tabeli, kwerendy lub wyrażenia SQL. Pozostałe informacje są przechowywane w projekcie raportu.

Używając graficznych obiektów zwanych formantami tworzymy łącze między raportem a jego źródłem danych. Formanty mogą być polami tekstowymi, które wyświetlają nazwy i numery, etykietami, które wyświetlają tytuły i liniami, które graficznie organizują dane i powodują, że raport staje się bardziej atrakcyjny wizualnie.

7. Makra

Makro jest akcją lub zestawem akcji, z których każda wykonuje określoną operację, taką jak otwarcie formularza lub wydrukowanie raportu. Makra pomagają zautomatyzować często wykonywane zadania. Można na przykład uruchamiać makro drukujące raport, gdy użytkownik klika przycisk polecenia.

Makro może być jednym makrem złożonym z sekwencji akcji lub może być grupą makr. Można również użyć wyrażenia warunkowego, aby określić, czy w pewnych sytuacjach akcja będzie wykonywana podczas wykonywania makra.

1. Sekwencja makr

Poniższe makro skÅ‚ada siÄ™ z serii akcji. Program Microsoft Access wykonuje te akcje za każdym razem, gdy wykonywane jest makro. Aby uruchomić to makro należy siÄ™ odwoÅ‚ać do nazwy makra „PrzeglÄ…dProduktów”.

2. Grupa makr

Mając wiele makr, pogrupowanie powiązanych ze sobą makr w grupy makr może pomóc w zarządzaniu bazą danych. Aby wyświetlić nazwy makr dla grupy makr, należy kliknąć polecenie Nazwy makr w menu Widok okna "Makro".

Na przykÅ‚ad, poniższa grupa makr o nazwie „Przyciski” skÅ‚ada siÄ™ z trzech powiÄ…zanych ze sobÄ… makr: „Pracownicy”, „Produkty” i "Reps". Każde z makr wykonuje akcjÄ™ OtwórzFormularz (OpenForm), a makro „Produkty” wykonuje dodatkowo akcjÄ™ RuchRozmiar (MoveSize).

Nazwa w kolumnie Nazwa makra identyfikuje każde makro. Gdy makro jest wykonywane w grupie makr, program Microsoft Access wykonuje odpowiadającą temu makru akcję z kolumny akcji, a następnie kolejne akcje, dla których kolumna Nazwa makra jest pusta.

Aby uruchomić makro z grupy makr, należy podać nazwÄ™ grupy i po kropce nazwÄ™ makra. Aby odwoÅ‚ać siÄ™ do makra „Pracownicy” z grupy makr „Przyciski” z poprzedniego przykÅ‚adu, należy wpisać Przyciski.Pracownicy

3. Akcje warunkowe

Aby wyÅ›wietlić kolumnÄ™ Warunek, należy kliknąć polecenie Warunki z menu Widok w oknie "Makro". Poniższe makro uruchamia akcje OknoKomunikatu (MsgBox) i ZatrzymajMakro (StopMacro) tylko wtedy, gdy warunek z kolumny Warunek jest prawdziwy (gdy wartoÅ›ciÄ… w polu „IDdostawcy” jest Null).

8. Moduły

Moduł jest zbiorem deklaracji i procedur języka Visual Basic for Applications przechowywanych razem jako jedna całość.

Istnieją dwa podstawowe typy modułów: moduły klasy i moduły standardowe. Każda procedura w module może być procedurą typu Function lub procedurą typu Sub.

1. Moduły klasy

Moduły formularza i moduły raportu są modułami klasy związanymi z określonym formularzem lub raportem. Moduły formularza i raportu często zawierają procedury zdarzeń, które są uruchamiane w odpowiedzi na zdarzenie formularza lub raportu. Procedur zdarzeń można używać do sterowania działaniem formularzy i raportów oraz ich odpowiedziami na akcje użytkownika, takie jak np. kliknięcie przyciskiem myszy przycisku polecenia.

Gdy użytkownik po raz pierwszy tworzy procedurę zdarzenia dla formularza lub raportu, program Microsoft Access automatycznie tworzy związany z nią moduł formularza lub raportu. Aby zobaczyć kod modułu dla formularza lub raportu, należy kliknąć przycisk Kod na pasku narzędzi w widoku "Projekt" formularza lub raportu.

Procedury w modułach formularza i raportu mogą wywoływać procedury dodane do modułów standardowych.

W programie Microsoft Access 95 moduły klasy istnieją tylko w powiązaniu z formularzem lub raportem. W programie Microsoft Access 97 moduły klasy mogą również istnieć niezależnie od formularza lub raportu. Ten rodzaj modułu klasy jest wyświetlony na karcie Moduły w oknie bazy danych. Modułu klasy z karty Moduły można użyć do utworzenia definicji obiektu niestandardowego.

2. Moduły standardowe

Moduły standardowe zawierają ogólne procedury, które nie są związane z żadnym innym obiektem, oraz często używane procedury, które można uruchamiać z dowolnego miejsca w bazie danych

Listę modułów standardowych w bazie danych można obejrzeć klikając kartę Moduły w oknie bazy danych. Lista modułów formularzy, raportów oraz modułów standardowych jest również wyświetlana w Przeglądarce obiektów.

1. Typy danych w tabelach

1. Tekst

Pól typu Tekst należy używać do przechowywania takich danych, jak nazwy czy adresy oraz danych liczbowych, na których nie będą dokonywane żadne obliczenia (na przykład numery telefonów, numery części, czy kody pocztowe). Pole tekstowe może zawierać do 255 znaków. Domyślnie pola mieści 50 znaków. Aby umożliwić wprowadzenie do pola większej ilości danych, należy zmienić ustawienie właściwości Rozmiar pola.

2. Memo

Pola typu Memo są używane do przechowywania danych dłuższych niż 255 znaków. Pole Memo może zawierać do 64 000 znaków. Pola Memo nie mogą być indeksowane ani sortowane. Do przechowywania sformatowanych tekstów i długich dokumentów, zamiast pola Memo należy użyć pola OLE.

3. Liczba

4. Data/Godzina

5. Walutowy

6. Autonumer

Typ danych pola przechowujący unikatową liczbę automatycznie przyporządkowaną każdemu rekordowi w chwili jego dołączenia do tabeli. Można generować trzy rodzaje liczb: kolejne (rosnące o 1), losowe oraz identyfikator replikacji (używany przez Menedżera replikacji w celu zapewnienia integralności danych w replikowanej bazie danych). Liczby generowane przez pole typu Autonumer nie mogą być usuwane ani modyfikowane.

7. Tak/Nie

Właściwość Format można ustawić na jeden z predefiniowanych formatów: Tak/Nie, True/False lub Wł/Wył lub na format niestandardowy

8. Obiekt OLE

Używany dla obiektów, takich jak np. dokumenty programu Microsoft Word i rysunki, utworzonych w innych programach przy użyciu protokołu OLE.

9. Hiperłącze

Kolorowy i podkreślony tekst lub grafika, który można kliknąć, aby skoczyć do pliku, określonego miejsca w pliku, strony HTML w sieci WWW lub strony HTML w internecie. Hiperłącza mogą również prowadzić do miejsc Gopher, Telnet, grup dyskusyjnych i FTP.

Określanie kryteriów wyboru:

• w polu Tak/Nie można wprowadzić -1, Tak, True dla wartoÅ›ci „Tak”; 0, Nie, False dla „Nie”

• Operatory sÄ… dowolne. JeÅ›li operator zostanie pominiÄ™ty, przyjmowane jest, że oznacza to równość (=).

• Date() oznacza aktualnÄ… datÄ™

• Now() oznacza „teraz”, czyli aktualnÄ… datÄ™ i godzinÄ™

Podstawowe kroki w projektowaniu bazy danych:

1. Określenie celu, któremu ma służyć baza danych

Pierwszym krokiem projektowania bazy danych programu Microsoft Access jest określenie celu, któremu ma służyć baza i sposobu jej używania. Konieczne jest okreleślenie jakich informacji ma dostarczyć baza danych. Na tej podstawie można określić, jakie zagadnienia będą analizowane w bazie danych (tabele) i jakie informacje mają określać każde zagadnienie (pola w tabelach).

2. Określenie tabel, które znajdą się w bazie danych

Określenie tabel może być najtrudniejszym etapem procesu projektowania bazy danych. Powodem tego jest fakt, że wyniki, których ma dostarczyć baza danych - raporty gotowe do wydrukowania, formularze przeznaczone do wykorzystania, pytania, na które trzeba odpowiedzieć - nie zawsze zawierają bezpośrednie wskazówki o strukturze tworzących je tabel. Projektując tabele należy mieć na uwadze przedstawione poniżej podstawowe zasaday projektowania:

• Ta sama informacja nie powinna być wielokrotnie wprowadzona do jednej lub kilku tabel. Jeżeli informacja jest przechowywana tylko w jednej tabeli, można jÄ… uaktualnić zmieniajÄ…c dane tylko w jednym miejscu. Tak jest Å‚atwiej, a ponadto unika siÄ™ wystÄ…pienia niezgodnoÅ›ci danych zapisanych w różnych miejscach. Na przykÅ‚ad, dobrze jest zapisać numer telefonu i adres klienta tylko raz, w jednej tabeli.

• Każda tabela powinna zawierać informacje tylko na jeden temat. Jeżeli tabela zawiera dane na temat jednego zagadnienia można przetwarzać je niezależnie od danych dotyczÄ…cych innych zagadnieÅ„. Na przykÅ‚ad, adresy klientów bÄ™dÄ… przechowywane w innej tabeli niż zamówienia. W ten sposób można usunąć jakieÅ› zamówienie, zachowujÄ…c dane o kliencie.

• OkreÅ›lenie pól, które znajdÄ… siÄ™ w tabelach

Każda tabela zawiera informacje na temat jednego zagadnienia, a każde pole w tabeli zawiera jedną daną dotyczącą tego zagadnienia, któremu poświęcona jest tabela. Na przykład, tabela poświęcona klientom może zawierać pola z nazwą firmy, adresem, miastem, krajem i numerem telefonu. Zabierając się do projektowania pól w tabelach dobrze jest pamiętać o następujących wskazówkach:

• Należy powiÄ…zać każde pole bezpoÅ›rednio z zagadnieniem, którego dotyczy tabela.

• Nie należy wprowadzać danych poÅ›rednich lub obliczonych (danych, które sÄ… wynikiem wyrażenia).

• Należy uwzglÄ™dnić wszystkie potrzebne informacje.

• Informacje należy przechowywać w możliwie najmniejszych jednostkach logicznych (na przykÅ‚ad ImiÄ™ oraz Nazwisko, a nie Dane personalne).

4. Przypisanie polom jednoznacznych wartości

Aby program Microsoft Access mógł powiązać informacje przechowywane w różnych tabelach. Na przykład, aby powiązać klienta ze wszystkimi jego zamówieniami każda tabela w bazie danych musi zawierać pole lub zbiór pól, które jednoznacznie określają każdy rekord. Takie pole lub zbiór pól nazywany jest kluczem podstawowym.

5. Określenie relacji (sprzężeń) między tabelami

Po podzieleniu danych na tabele i zdefiniowaniu pól kluczy podstawowych trzeba wprowadzić do programu Microsoft Access informacje na temat sposobu poprawnego łączenia powiązanych danych w logiczną całość. W tym celu definiuje się relacje między tabelami. Gdy się to zrobi, można tworzyć kwerendy, formularze i raporty pozwalające wyświetlać za jednym razem informacje z różnych tabel. Poniższy formularz, na przykład, zawiera informacje z pięciu tabel:

Relację definiuje się przez dodanie tabel, które mają być powiązane relacją do okna Relacja, a następnie przeciągnięcie pola kluczowego z jednej tabeli do pola kluczowego w drugiej tabeli.

Jeżeli przeciągnie się pole, które nie jest kluczem podstawowym i nie ma indeksu unikatowego do innego pola, które również nie jest kluczem podstawowym i nie posiada indeksu unikatowego, to tworzona jest relacja nieokreślona. W kwerendach zawierających tabele z nieokreślonymi relacjami zostanie wyświetlona domyślna linia sprzęgająca pomiędzy tabelami, ale nie zostanie wymuszona integralność referencyjna i nie będzie gwarancji, że rekordy w tabelach są unikatowe.

Korzyści wynikające z powiązania relacjami tabel w bazie danych jest wiele. Porzez dopasowanie pól mamy dużo szybszą możliwość wydobywania informacji z bazy, a także rzadziej występują błędy podczas wprowadzania danych. Powiązane relacjami tabele mogą być wykorzystane w kwerendach, formularzach i raportach. Dodanie podformularza do formularza i podraportu do raportu pozwala na zobaczenie powiązanej informacji w innych tabelach.

1. Relacja jeden-do-wielu

Relacja jeden-do-wielu jest najbardziej powszechnym typem relacji. W relacji jeden-do-wielu rekord w tabeli A może mieć wiele dopasowanych do niego rekordów z tabeli B, ale rekord w tabeli B ma tylko jeden dopasowany rekord w tabeli A.

Do stworzenia relacji miÄ™dzy dwiema tabelami trzeba okreÅ›lić, które pola majÄ… być w nich wspólne. W relacji jeden do wielu pole to, w tabeli „rodzica” jest nazywane kluczem podstawowym i musi być kluczem podstawowym tabeli, albo unikalnym indeksem. Pole w tabeli „dziecka” jest nazywane kluczem obcym i nie musi zawierać unikalnej wartoÅ›ci.

2. Relacja jeden-do-jednego

W relacji jeden-do-jednego każdy rekord w tabeli A może mieć tylko jeden dopasowany rekord z tabeli B, i tak samo każdy rekord w tabeli B może mieć tylko jeden dopasowany rekord z tabeli A. Ten typ relacji spotyka się rzadko, ponieważ większość informacji powiązanych w ten sposób byłoby zawartych w jednej tabeli. Relacji jeden-do-jednego można używać do podziału tabeli z wieloma polami,

do odizolowania części tabeli ze względów bezpieczeństwa, albo do przechowania informacji odnoszącej się tylko do podzbioru tabeli głównej. Na przykład, można by utworzyć tabelę do wyszukiwania pracowników uczestniczących w rozgrywkach piłkarskich.

W relacji jeden do jednego obydwa pola sÄ… kluczami podstawowymi lub unikalnymi indeksami w swoich tabelach.

3. Relacja wiele-do-wielu

W relacji wiele-do-wielu, rekord w tabeli A może mieć wiele dopasowanych do niego rekordów z tabeli B i tak samo rekord w tabeli B może mieć wiele dopasowanych do niego rekordów z tabeli A. Jest to możliwe tylko przez zdefiniowanie trzeciej tabeli (nazywanej tabelą łącza), której klucz podstawowy składa się z dwóch pól ľ kluczy obcych z tabel A i B. Relacja wiele-do-wielu jest w istocie dwiema relacjami jeden-do-wielu z trzecią tabelą. Na przykład, tabele "Zamówienia" i "Produkty" są powiązane relacją wiele-do-wielu zdefiniowaną przez utworzenie dwóch relacji jeden-do-wielu z tabelą "Opisy zamówień".

Relacja wiele do wielu jest w rzeczywistości dwoma relacjami typu jeden do wielu, w której trzecia tabela ma klucz podstawowy będący kombinacją kluczy w obydwu tabelach

4. Więzy integralności

Integralność referencyjna jest zbiorem reguł, które próbują utrzymać kompletną bazę, bez żadnych ślepych końców. Nie związane rekordy nie mogą istnieć bez rodzica. Aby Access przestrzegał reguł integralności referencyjnej dla definiowanej relacji należy zaznaczyć pole Wymuszaj więzy integralności w oknie dialogowym Edytowanie relacji.

Przy wymuszonej integralności referencyjnej w programie Microsoft Access niemożliwe jest: dodawanie rekordów do tabeli powiązanej, jeśli w tabeli podstawowej nie występują rekordy skojarzone, dokonywanie zmian wartości w rekordach tabeli podstawowej, które mogłyby spowodować wystąpienie rekordów osieroconych w tabeli powiązanej, usuwanie rekordów z tabeli podstawowej, jeśli w tabeli powiązanej występują pasujące rekordy powiązane.

Po zaznaczeniu opcji Wymuszaj więzy integralności staną się dostępne dwie nowe opcje, które pozwalają ograniczyć niektóre restrykcje. Jeśli po zaznaczeniu tych opcji (Kaskadowo aktualizuj pola pokrewne i Kaskadowo usuń rekordy pokrewne) skasujemy rekord z tabeli rodzica lub zmienimy jedną z wartości klucza podstawowego, Access automatycznie wykona zmianę w tabeli dziecka, aby zachować integralność referencyjną.

Brak symboli na koÅ„cach linii relacji wskazuje, że nie jest przestrzegana integralność referencyjna. Aby jÄ… dodać, trzeba zmodyfikować relacjÄ™ w okienku relacji. Można okreÅ›lić, która strona relacji jeden do wielu jest tÄ… „jednÄ…”.

6. Wprowadzenie danych i utworzenie innych obiektów bazy danych

Kiedy okaże się, że struktura tabel spełnia opisane powyżej kryteria, można wprowadzić wszystkie dane do tabel i utworzyć dowolne kwerendy, formularze, raporty, makra i moduły.

7. Zastosowanie narzędzi analizy programu Microsoft Access

Program Microsoft Access jest wyposażony w dwa narzędzia, które pomagają udoskonalić projekt bazy danych. Kreator analizy tabel potrafi sprawdzić projekt przeglądając jednorazowo jedną tabelę, zaproponować nową strukturę tabeli i - jeśli to ma sens - zamienić tabelę w kilka tabel połączonych relacjami. Analizator wydajności potrafi przeprowadzić analizę całej bazy danych, sformułować zalecenia i propozycje dotyczące wprowadzenia ulepszeń. Analizator wydajności może też wprowadzić te zalecenia i propozycje.

Integralność danych

1. Stosowanie formatów danych

1. Formaty liczbowe (numeryczne) definiowane przez użytkownika:

2. Dostępne formaty daty i godziny:

3. Symbole pozwalające zdefiniować dowolny format wyświetlania daty i godziny:

2. Stosowanie masek wprowadzania

WÅ‚aÅ›ciwość InputMask (MaskaWprowadzania) sÅ‚uży do uÅ‚atwiania wprowadzania danych oraz do sterowania wartoÅ›ciami, jakie użytkownicy mogÄ… wpisywać do formantów typu pole tekstowe. Można na przykÅ‚ad utworzyć maskÄ™ wprowadzania dla pola “Numer telefonu”, w którym bÄ™dzie dokÅ‚adnie pokazane, w jaki sposób nowy numer ma zostać wprowadzony: (___) ___-____.

Tworząc maskę wprowadzania można za pomocą znaków specjalnych zdecydować, że pewne znaki będą wymagane (na przykład numer telefonu), podczas gdy inne będą opcjonalne (na przykład numer kierunkowy). Znaki te określają, jaki typ znaku (cyfrę czy literę) trzeba wprowadzić w miejsce każdego znaku w masce wprowadzania.

Uwaga: Ustawienie wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci InputMask na wartość "HasÅ‚o" tworzy formant do wprowadzania hasÅ‚a. Dowolny znak wprowadzony do formantu bÄ™dzie zapisywany jako znak, lecz wyÅ›wietlany w postaci gwiazdki (*). Maski “HasÅ‚o” można używać, aby uniemożliwić wyÅ›wietlanie wprowadzanych znaków na ekranie.

3. Wybór między formatem wyświetlania, a maską wprowadzania

W programie Microsoft Access użytkownik ma do dyspozycji dwie właściwości, które dają podobny efekt: właściwość Format i właściwość MaskaWprowadzania.

Właściwość Format służy do wyświetlania danych w jednolitym formacie. Na przykład, jeśli właściwość Format dla pola "Data/Godzina" zostanie ustalona jako Data średnia, wówczas wszystkie wprowadzane daty będą wyświetlane w tym formacie: 12-I-96. Jeśli użytkownik bazy danych wprowadzi datę w postaci 01/12/96 (lub w innym poprawnym formacie), to program Microsoft Access przekształci wyświetloną datę do formatu Data średnia podczas zapamiętywania rekordu.

Właściwość Format wpływa tylko na sposób wyświetlania wartości, a nie na to, jak jest ona zapamiętana w tabeli.

Jeśli wymagana jest kontrola danych podczas ich wprowadzania, należy wykorzystać maskę wprowadzania zamiast, lub jednocześnie z formatem wyświetlania danych. Jeśli dane mają być wyświetlane w postaci dokładnie takiej, jak podczas wprowadzania, nie należy ustawiać właściwości Format.

Predefiniowane formaty wyświetlania są dostępne dla pól typu "Liczba", "Walutowy", "Data/Godzina", "Autonumer" i "Tak/Nie"; a formaty tych pól można też dostosować. Nie są określone formaty predefiniowane dla pól typu "Tekst", "Memo', czy "Hiperłącze", ale dla pól tych można zdefiniować formaty niestandardowe. Nie można natomiast zdefiniować formatu wyświetlania dla pól typu "Obiekt OLE".

Zastosowanie maski wprowadzania zapewnia, że dane będą zgodne ze zdefiniowanym formatem; można ponadto zdefiniować typ wartości, która ma być wprowadzona w każde z pustych miejsc. Na przykład, przedstawiona powyżej maska wprowadzania wymaga, aby wszystkie dane zawierały dokładnie tyle cyfr, ile potrzeba do zapisania numeru telefonu wraz z numerem kierunkowym, oraz aby w każde z pustych miejsc została wpisana cyfra.

Uwaga: W przypadku zdefiniowania dla danego pola zarówno formatu wyświetlania, jak i maski wprowadzania, program Microsoft Access odwołuje się do maski w przypadku dodawania lub edycji danych, zaś właściwość Format określa sposób wyświetlania danych po zapamiętaniu rekordu. Stosując jednocześnie właściwości Format i MaskaWprowadzania należy sprawdzić, czy wyniki ich działania nie będą sprzeczne.

---