Zaprojektować generator Hartley'a : fo= 10 kHz, Δf= 200 Hz, Uwy= 1 V, Robc≥ 600 Ω.
Omawiane w ćwiczeniu 7 z pierwszej części skryptu generatory drgań sinusoidalnych wykorzystywały proste czwórniki sprzęgające RC włączone bezpośrednio w obwód sprzężenia. Generatory prezentowane obecnie będą wykorzystywać obwody rezonansowe w układzie sprzężenia bądź w układach wejścia i wyjścia wzmacniacza. Parametry obwodu rezonansowego będą poprzez dobroć wpływały na stabilność drgań. Należy podkreślić, że generatory LC nie są na ogół stosowane wymiennie z omawianymi generatorami RC, co wynika z zakresu częstotliwości możliwych do wygenerowania w obu typach układów (w generatorach LC trudno jest uzyskać właściwą dobroć dla małych częstotliwości generowanych). W ćwiczeniu zostaną poruszone zagadnienia stabilizacji amplitudy i częstotliwości generowanych przebiegów.
5.2. Generatory LC, podstawowe układy pracy
Przyjmując za element wzmacniający tranzystor pracujący w układzie wspólnego emitera, należy dla zapewnienia warunków generacji odwrócić fazę napięcia w układzie sprzęgającym, dopasować przy tym poziom sygnału. Na rysunku 5.1. przedstawiono trzy podstawowe czwórniki sprzęgające zapewniające takie warunki. Pierwszy z czwórników tworzy generator Meissnera, którego schemat praktyczny i model zastępczy do obliczania warunków generacji jest przedstawiony na rysunku 5.2.
Rys. 5.1. Podstawowe czwórniki sprzęgające
Rys. 5.2. Generator Meissnera: a) układ, b) schemat zastępczy dla składowej zmiennej dla
Zgodnie z przyjętymi oznaczeniami, należy wyznaczyć:
(5.1)
Z układu równań
(5.2)
wyznaczamy
(5.3)
Podobnie z układu równań wzmacniacza tranzystorowego
(5.4)
wyznaczamy
(5.5)
Stąd warunek generacji
(5.6)
po podstawieniu za ZL = sL + R, ZM = sM, ZC = 1/sC , s =j sprowadza się do
- warunku amplitudy
(5.7a)
- warunku fazy
(5.7.b)
Dokładne wyliczenie częstotliwości
(5.8)
przedstawia wpływ dobroci układu (R) na jego częstotliwość (odchyłkę od częstotliwości ).
Zastosowanie drugiego z czwórników prowadzi do generatora Hartleya, zaś trzeciego - do generatora Colpittsa, przedstawionych na rysunku 5.3. Dla generatora Hartleya można w analogiczny sposób wyznaczyć warunek amplitudy oraz częstotliwości drgań:
Rys. 5.3. Generatory sprzężeniowe: a) układ Hartleya, b) układ Colpittsa
Podobnie postępujemy dla generatora Colpittsa:
(5.10)