BIZNESPLAN
O planowaniu, strategii firmy, czy sposobach jej finansowania pisaliśmy już w poprzednich artykułach. W dzisiejszym omówimy dokument, jakim jest BIZNES PLAN, który jakby łączy te wszystkie zagadnienia celem ukazania jak najpełniejszego obrazu naszej firmy. Nie będziemy jednak zajmować się szczegółami jego tworzenia i analizy. Chcemy jedynie krótko przedstawić czym jest biznes plan, po co się go tworzy, jaki informacje zawiera.
Zacznijmy od tego co to jest biznes plan?
Biznes plan jest zbiorem dokumentów stanowiącym szczegółowy plan działania firmy, określający przedsiębiorstwo, jego miejsce w danym otoczeniu gospodarczym, cele oraz sposoby i środki zmierzające do osiągnięcia tych celów w określonym czasie.
Mówiąc o określonym czasie mamy na myśli czas bieżącej działalności firmy oraz okres następnych 3 do 5 lat. Jednak w warunkach naszej gospodarki, zmian uregulowań prawnych, biznes plan sporządza się na okres nie dłuższy ni 3 lata.
Biznes plan jest dokumentem, który powinien przedstawiać atuty przedsiębiorstwa, jego mocne strony oraz szanse, przedstawić stan bieżący oraz przyszłe perspektywy i zamierzenia, a jednocześnie, realistycznie ukazywać trudności przedsiębiorstwa (jego słabe strony i zagrożenia), ryzyko związane z zamierzonym przedsięwzięciem, oraz sposoby jego przezwyciężania. Czyli biznes plan może być dokumentem, który krok po kroku, będzie sugerował kierownictwu firmy jak postępować, by osiągnąć sukces realizując wyznaczone cele.
Jakie są cele i zadania biznes planu?
Podstawowym celem sporządzania biznes planu jest pozyskanie partnerów do współpracy i udziału w finansowaniu planowanego przedsięwzięcia. Tak więc biznes plan jest niezbędnym dokumentem wymaganym np. przy składaniu wniosku o uzyskanie kredytu bankowego. Zdarza się i tak, że sporządzenie biznes planu jest "wymuszone" zmianą formy własności firmy, połączeniem z innym przedsiębiorstwem lub poszukiwaniem partnerów.
Jeżeli firma rozpoczyna swoją działalność w biznesie, wówczas biznes plan powinien być dokumentem umożliwiającym określenie jej rozwoju, ocenę konkurencji, oszacowanie kosztów oraz ryzyka związanego z planowanym przedsięwzięciem.
Dokładność i obszerność biznes planu zależy od celu w jakim jest on sporządzany. I tak na przykład, przy ubieganiu się o kredyt bankowy, zależy od wielkości kredytu i rodzaju przedsięwzięcia. Duże przedsięwzięcia za dziesiątki milionów dolarów wymagają planu bardzo szczegółowego. Dla małego przedsięwzięcia wystarczający jest plan sporządzony przez osobę, która będzie realizowała zamierzone przedsięwzięcie.
Jak jest struktura biznes planu ?
Mówiąc o strukturze postaramy się przedstawić, w jakiej formie informacje o firmie (przedsięwzięciu) i jej otoczeniu gospodarczym należy zestawić, aby skonstruować logiczny, wyczerpujący i atrakcyjny biznes plan.
Ważne jest aby pamiętać, iż biznes plan powinien być skierowany do konkretnego adresata. Dla przykładu może się zdarzyć, że przedsiębiorca ubiegający się o kredyty z różnych źródeł będzie musiał opracować kilka wersji biznes planu, różniących się sposobem przedstawienia informacji.
Typowy układ i zakres treści biznes planu powinien być następujący:
Synteza (wstęp)
Tło (opis firmy)
Oferta (opis produktu lub usługi)
Rynek i konkurencja
Funkcjonowanie (opis procesu produkcyjnego)
Kierownictwo i zarządzanie
Finansowanie
Załączniki
Synteza choć otwiera dokument, pisana jest na końcu. Streszcza cały plan. Powinna być efektowna i zwięzła. Na jednej lub dwóch stronach prezentujemy swój projekt, przedstawiamy atuty, podkreślamy zapotrzebowanie na nasz produkt (usługę), określamy wysokość potrzeb kredytowych i prognozę finansową.
Tło prezentuje historię firmy oraz kwalifikacje i doświadczenia właścicieli. Prezentujemy tu również historię, teraźniejszość i perspektywy branży, której dotyczy nasz projekt. Przedstawiamy swoje miejsce w branży. Ponadto ukazujemy misję, jaką chce spełnić nasza firma i cele, które pragniemy osiągnąć.
Oferta - w tym punkcie szczegółowo opisujemy nasz produkt lub usługę. Co będzie je wyróżniało spośród konkurencji? Jakie potrzeby klientów zaspokajają? Należy wspomnieć również o procesie produkcji, kosztach własnych, cenie, surowcach, magazynowaniu.
Rynek i konkurencja - pokazujemy tu rozmiary rynku, jego przewidywane zmiany, prezentujemy swój rynek docelowy, przedstawiamy sylwetkę potencjalnego klienta, analizę konkurencji, prognozę sprzedaży. Ta część biznes planu, poparta szczegółowymi badaniami, stanowi jego logiczny fundament, dlatego z reguły powinna być opracowywana na początku.
Funkcjonowanie - opisujemy tu jak ma wyglądać codzienność firmy. Jaka będzie jej lokalizacja, wyposażenie, jak będzie wyglądał proces produkcji czy świadczenia usługi. Należy tu również przedstawić najważniejsze (naszym zdaniem) elementy decydujące o powodzeniu projektu.
Kierownictwo i zarządzanie - jaka będzie struktura organizacyjna firmy? Opisujemy kompetencje poszczególnych członków kierownictwa i współpracowników oraz przedstawiamy ich kwalifikacje. Można zarysować zasady polityki kadrowej jaką zamierzamy prowadzić oraz zaprezentować doradców i specjalistów świadczących usługi dla naszej firmy.
Finansowanie - przedstawiamy analizę finansową planowanego przedsięwzięcia: koszty startu, miesięczne koszty działalności. Ponadto omawiamy źródła finansowania projektu, rozgraniczając kapitał własny od kredytów, prezentujemy bilans początkowy i zestawienie przewidywanych przychodów i wydatków (miesięcznych i rocznych).
Załączniki - tu można przedstawić szczegółowe wyliczenia, kalkulacje, prognozy, specjalistyczne dane dotyczące produkcji, itp.
Na koniec można podkreślić, że pomimo dużej wagi zadań spełnianych przez biznes plan, opracowywanie ich przez przedsiębiorstwa nie jest jeszcze zjawiskiem powszechnym. Wynika to zapewne z faktu, że ich rola w zarządzaniu jest jeszcze nie doceniana. A przecież dla przedsiębiorcy rozpoczynającego swoją działalność w biznesie, dobrze sporządzony biznes plan powinien ułatwić mu określenie koncepcji rozwoju firmy, ocenę konkurencji, a także oszacowanie kosztów i ryzyka związanego z planowanym przedsięwzięciem.
Biznes plan powinien promować firmę a badania, na których się opieramy rzetelne by służyły w dalszej działalności firmy.