IMMOBILIZACJA: biosynteza z udziałem mikroorganizmów na nośnikach porowatych. RODZAJE MECHANIZMÓW: adsorpcja, związanie kowalencujne z nierozpuszczalnym polimerem za pośrednictwem związków sprzęgajacych, usieciowanie kowalencyjne w polimerach, unieruchomienie w micelach żeli, zamykanie całych komórek w kapsułkach o sciankach umożliwiających selektywne przenikanie substrat do wnętrza i produktów na zewnątrz. SKUTKI UNIERUCHAMIANIA MIKROORG: POZYTYWNE: redukcja wpływu naprężeń scinających, wyeliminowanie aglomeracji żywych kom na powierzchni pęcherzy gazu (eliminacja flotacji), większa odporność układu na zatrucie i na wahania parametrów procesowych, mniejsze wahania parametrów procesowych, łatwy powrót do realizacji procesy po wystapieniu zakłocenia. NEGATYWNE: o dopuszczalnej szybkosci zasilania reagentami gazowymi i ciekłymi oraz o szybkosci usuwania produktów z układu decyduje szybkosc dyfuzji w porach. RODZAJE NOŚNIKÓW: ceramiczne, pianka poliuretanowa, hallow-fibers, membrany o różnej formie przestrzennej np. polipropylenowe o grubosci 25um u srednicy mikroporów 0,04um. DANE WYBRANEGO TYPU PELETU: srednica peletu (0,2-10mm), porowatosc (do0,6 uł obj pustej przestrzeni w pelecie), srednica porów (10-200um), srednica mikroporów (0,1-10um), powierzchnia własciwa (0,25m2/g), gestosc nasypowa (500-800kg/m3) DOTYCHCZASOWE ZASTOSOWANIE PRZEMYSŁOWE: izomeryzacja glukozy, hydroliza laktozy, produkcja aminokwasów, antybiotyków, alkaloidów, wytwarzanie kom roslinnych i zwierzecych HODOWLA W URZĄDZENIACH Z WYDRAŻONYMI WŁOKNAMI: *wiązka mikroporowatych, pustych wewnatrz włokien: dw=200-350um, δść-50-75um, dpor=kilka um. *włókna: polipropylen, kopolimery polisulfonowe i akrylowe, octan celulozy, kopolimer octanu celulozy i azotanu celulozy powlekane polilizyną. *namnożenie: 108komórek/m3, co odpowiada „pseudotkance”. Mozliwość ciągłego doprowadzania swiezej pożywki o odbioru produktów metabolizmu, *pomiar: pH, natleniania, T, szybkosc zuzywania glukozy i tlenu. *zalety bioreaktora: utrzymanie hodowli przez wiele tyg w fazie wysokiej aktywnosci produkcyjnej, mozliwosc kontroli procesu, sterowanie komputerowe. SKALA HODOWLI KOMÓREK UNIERUCHOMIONYCH NA NOŚNIKU: zaleznie od przeznaczenia hodowli, komorki namnaza się w róznej wielkosci urzadzeniach. *specjalne płytki o pow -30 mm2 z zaglebieniami o pojemnosci kilku- kilkuset udm3. *płytki Petriego, kolby (pow 5-200cm2- pow dostepna dla mikroorg), *obrotowe butelki specjalne (pow 600-1600cm2), *bioreaktory z nosnikami. By powiekszyc skale, zwiekszamy liczbe butelek.