Zaprawy budowlane
Zaprawa świeża-zaprawa w stanie plastycznym przed rozpoczęciem wiązania spoiwa. Zaprawa stwardniała- zaprawa w stanie stałym po okresie twardnienia przewidzianym normą przedmiotową . konsystencja zaprawy- miara oporu jaki stawia zaprawa swobodnie zagłębiającemu się stożkowi pomiarowemu .plastyczność zaprawy-rozpływ zaprawy pod wpływem wstrząsów dynamicznych .
Badania zapraw świeżych-wydajność objętościowa próbnego zarobu , konsystencja zaprawy, plastyczność zaprawy ,gęstość objętościowa, czas zachowania właściwości roboczych zaprawy, zdolność zaprawy do utrzymania wody (więźliwość)
Badania zapraw stwardniałych-wytrzymałość na zginanie i ściskanie i rozciąganie , nasiąkliwość, wilgotność, gęstość objętościowa, kapilarne podciąganie wody, mrozoodporność skurcz,przyczepnośc zaprawy do podłoża
Zaprawy budowlane zwykłe
Zaprawa-mieszanina spoiwa, piasku i wody ewentualnie domieszek i dodatków, stosowana do robót ogólnobudowlanych .Marka-symbol literowo liczbowy klasyfikujący zaprawę pod względem jej wytrzymałości ,Zaprawy- cw, c,w,g,gw,cgl Marki- 0,3 0,6 1 2 4 7 12 15 20 np: Zapr. Bud. Cw M4 PN-90/B-14501 Materiały: Cement : c por. 25 lub 35 , c por z dod. 25 lub 35 , c hut 25 lub 35 , c mur 15 , c por biały 25 lub 35 , Wapno : w suchogaszone , w hydr , w pokarb , ciasto w ,Gips : spoiwo g , spoiwo g specjalne
Cementy badania cech fizycznych :
Oznaczanie wytrzymałości na ściskanie i zginanie , normalnej konsystencji i czasu wiązania , skurczu , zmiany objętości , oznaczanie powierzchni właściwej .Przyrządy : mieszarka , wstrząsarka , wanna nierdzewna , prasa hydrauliczna
Cement portlandzki - zawierający klinkier cementowy portlandzki , gips lub jego pochodne , względnie bez dodatków mineralnych Marki - 25,35,45,50,55,60 Odmiany - N normalnie twardniejący , S - szybko ...
Dodatki PL - dod. plastyfikujący ,
HB - hydrofobizujący Przykład :
Dla M25 odmiana S: wytrzymałość na ściskanie po 28 dniach 25Mpa , czas wiązania :początek w. w mim. 45 , koniec w. 6 min. , powierzchnia właściwa cm2/g 2200 , zawartość dodatków 5% Cement portlandzki z dodatkami-zawierający klinkier cementowy portlandzki oraz gips lub jego pochodne , względnie anhydryt a także aktywne dodatki mineralne w granicach 6±20% Żużel wielkopiecowy granulowany- produkt uboczny o odpowiednim składzie chemicznym , powstający przy wytapianiu surówki w wielkim piecu , przeprowadzany ze stanu ciekłego w postać ziarnistą przez szybkie ostudzanie Popiół lotny - drobnoziarnisty produkt odpadowy o właściwościach pucolanowych , powstały ze spalania węgla kamiennego , głównie w elektrociepłowniach i osadzony w elektrofiltrach Marki : 25 35
Odmiany : D20h - z dodatkiem żużla wielkopiecowego granulowanego D20p - z dodatkiem popiołu lotnego
Dodatki : PL i HB Przykład : Cem. Port. Z Dod. CPp 35 D20p. PL Pn-88/B-30001 , dla marki 25
Wytrzymałość na ściskanie po 28 dniach 25MPa , czas wiązania w min : początek 60 koniec 10 h , równomierność zmiany objętości (wg. Placka) normalna , powierzchnia właściwa 2200 , zawartośćSO3 3,5% cem , zawartość MgO w klinkierze 5,0% , zawartość żużla wielk. gran. W odmianie D20h 6-20% cem , zawartość popioły l. w D20p 6-20% cem , zawartość dodatków specjalnych 5% cem
Cement hutniczy-zawierający klinkier cementowy portlandzki , żużel wielkopiecowy oraz dodatek gipsu lub jego pochodnych , względnie anhydrytu . Zawarość żużla wielkopiecowego powinna wynosić 25-80% Marki:25 ,35 Odmiany:
D60- więcej niż 25% mniej niż 60%
D80- więcej niż 60% mniej niż 80%
Dodatki: PL i HB Przykład: Cem hut CH 25 D60 PL PN-88/B-30005 dla M25 wytrzymałość na ściskanie po 7 dniach 12 MPa po 28 25 MPa , czas wiązania : początek 60 min koniec dla D60 8h , równomierność zmiany objętości(placek) normalna , powierzchnia właściwa 2200 cm2/g , zawartość SO3 3,5% cem , 5,0% MgO klinkieru , zawartość żuż wielk g dla D60 25-60% cem , dodatki 5,0%
Wapno hydrauliczne-spoiwo wapienne hydrauliczne , otrzymywane przez wypalenie wapieni marglistych o odpowiednim składzie chemicznym w temperaturze , w której nie następuje spiekanie a następnie poddawanie hydratacji produktu wypalania oraz zmielenia . Dopuszcza się dodatki hydrauliczne lub pucolanowe .
Dodatki hydrauliczne - materiały pochodzenia naturalnego lub przemysłowego zawierające przeważnie SiO2 , CaO i Al2O3 , które zarobione wodą po wstępnym twardnieniu na powietrzu zachowują osiągniętą wytrzymałość i dalej twardnieją w wodzie . Pucolana- surowiec pochodzenia naturalnego lub odpad przemysłowy mający zdolność wiązania Ca(OH)2 , w środowisku wodnym i w temp. otoczenia .
Spoiwa gipsowe Metody badań : Oznaczanie uziarnienia , normalnej konsystencji (placek) , czasu wiązania przyrząd Vicata), wytrzymałości na zginanie po 7 dniach , wytrzymałości na ściskanie po 7 dniach twardnienia i po wysuszeniu do stałej masy , zmian liniowych związanego zaczynu (aparat Graf-Kaufmana), ilości odciągniętej wody od zaczynu .
Kruszywa mineralne do betonu
Asoryment- kruszywo mineralne danej klasy petrograficznej , rodzaju , frakcji , gatunku i marki . Gatunek- jakość kruszywa określona jego uziarnieniem . Ziarno słabe - ziarno kruszywa , którego wytrzymałość jest mniejsza od projektowanej klasy betonu . Klasa petrograficzna - kruszywo mineralne o podobnych cechach litologicznych i zbliżonych własnościach technicznych . Asortymenty : piasek piasek łamany , żwir grys grys z otoczaków , mieszanka kruszywa naturalnego sortowana kruszywa łamanego i z otoczaków . Gatunki : 1 i 2 . Marki :10 ,20 ,30 ,50 . Klasy petrograficzne :żwir , grys ze skał magmowych i metamorficznych , grys ze skał osadowych , grys z otoczaków . Odmiany : I i II . Przykład oznaczenia : żwir jednofrakcyjny frakcji 4-8 mm , marki 20 z zakładu Nowogród Bobrzański :
ŻWIR 4-8 20 PN-86/B-06712 NOWOGRÓD BOBRZAŃSKI
Wymagania : ogólne , skład ziarnowy
Np.:piasek uszlachetniony frakcji 0-2 mm gatunek 1 %-y przesiew przez sita: 0,125-0-8 , 0,25- 0-25 , 0,5-10-40 , 1,0-30-60 , 2,0-85-100 , dotyczące cech fizycznych i chemicznych : wytrzymałość na ściskanie np.: wytrzymałość dla M20: skały magmowe i metamorficzne 70 Mpa skały osadowe 50 MPa . , Badania pełne: oznaczanie składu petrograficznego ,składu ziarnowego , wytrzymałości na miażdżenie , zawartości ziarn słabych ,nasiąkliwości , mrozoodporności , kształtu ziarn , zawartości pyłów mineralnych , zawartości zanieczyszczeń ,
Kruszywa skalne : Grupy : kruszywo naturalne : niekruszone i kruszone , łamane : zwykłe i granulowane .Rodzaje :drobne(4mm) grube(4-63 mm) bardzo grube (63-250 mm)
Typy: k. Ciężkie o gęstości objętościowej powyżej 3000 kg/m3 , k. zwykłe 1800-3000 , k. lekkie poniżej 3000
Badania kruszyw mineralnych :
Oznaczanie składu ziarnowego : przesiew , ważenie .
Oznaczanie gęstości nasypowej : Przyrządy :cylinder . wsypywać z wysokości - zważyć , napełnić , wibrować , uzupełnić , zważyć Oznaczanie kształtu ziarn : przyrządy : waga , suwmiarka Schultza , zestaw sit kontrolnych . ziarna próbki analitycznej umieszczać między ramionami suwmiarki , ziarna nieforemne zważyć Oznaczenie wytrzymałości na miażdżenie : przyrządy : cylinder , prasa hydrauliczna . próbkę analityczną wsypać do cylindra , ściskać do 200kN , zawartość cylindra rozsiać , kruszywo na sicie zważyć , obliczyć wskaźnik rozkruszenia dla pojedynczej frakcji Oznaczenie jamistości : przyrządy : szklane cylindry . kruszywo wsypać do cylindra , otrząsnąć , odczytać objętość , wlać do cylindra tyle wody ile się zmieści (1000cm3), odczytać objętość wody pozostałej w drugim cylindrze , obliczyć ilość wody nalanej do kruszywa , jamistość J=Vw/V*100 Oznaczanie porowatości : oznaczyć gęstość , gęstość pozorną , szczelność , na tej podstawie określić porowatość
Oznaczanie zawartości ziarn słabych : przyrządy : waga , sita , przyrząd do ... nałożyć na przyrząd obciążenie 6,5kg dla frakcji 4-8 mm , 20 kg 8-16 mm , 60,5 kg 16-31,5 mm , zniszczone ziarna zważyć , wynik :Z=(m-m1)/m*100 m- próbka an. m1- dobre ziarna
Piaski do zapraw budowlanych :
Wskaźnik uziarnienia piasku- suma odsiewów na poszczególnych sitach , wyrażonych w ułamkach dziesiętnych masy badanej próbki , obliczona z dokładnością do pierwszego znaku po przecinku . Podział: Klasy petrograficzne- p. naturalny rozdrobniony , łamany uzyskany w wyniku rozdrobnienia skały litej
Odmiany: 1 - ziarna do 2mm , 2- ziarna do 1mm , Gatunki: od wskaźnika uziarnienia I i II przykład oznaczenia : piasek łamany z granitu odmiany 2 gatunku II PIASEK ŁAMANY GRANITOWY 2 ii PN-79/B-06711 Wymagania : skład ziarnowy np.: dla odmiany %-we wortości frakcji na sicie : 0,063(0-8)0,125(0-20)0,25(0-40)0,5(20-80)1,0(50-100)2,0(90-100)4,0(100) Badania techniczne wyrobów ceramiki budowlanej: Sprawdzenie cech zewnętrznych : Kształtu i wymiarów wyrobów , wielkości skrzywień powierzchni krawędzi , wielkości oraz liczby szczerb , uszkodzeń i pęknięć krawędzi naroży stopek żeber , wielkości oraz liczby rys i pęknięć powierzchni , wielkości oraz liczby pęknięć ścianek zewnętrznych i wewnętrznych , wad powierzchniowych( pęcherze , wytopy , plamy , zgrubienia , bruzdy) ,odchylenia powierzchni bocznych i czołowych od pionu , wzajemnych prostopadłości powierzchni i krawędzi , barwy , jednolitości barwy Badania laboratoryjne : badanie masy , masy objętościowej , nasiąkliwości , odporności na działanie mrozu , na zmiany temp. , zawartości marglu , zawartości rozpuszczalnych soli , wytrzymałości na ściskanie , działanie siły zginającej , wytrzymałości na działanie siły statycznej , działanie siły zgniatającej , wytrzymałości na uderzenie .
Cegła kratówka wypalana z gliny : Typy : K1- 250*120*65 ,
K2- 250*120*140 Klasy:150 , 100 ,75,50 Przykład oznaczenia :kratówki typu K2 klasy 150 CEGŁA KRATÓWKA K2-150 PN-73/B-12011 Wymagania : surowce: iły i gliny ceglarskie oraz domieszki technologiczne wolne od kamieni , żwiru , marglu, pirytu, rozpuszczalnych w wodzie siarczanów ,kształt: prostopadłościan z otworami przelotowymi w kształcie rombu , powierzchnie boczne rowkowane Przykład : dla klasy 150 i100 wielkość wad i uszkodzeń : skrzywienia powierzchni i krawędzi 6mm, szczerby i uszkodzenia głębokość 15mm liczba 4szt , pęknięcia powierzchni bocznych 5szt , pęknięcia powyżej 10mm na powierzchniach czołowych ścianek między otworami 8
Wytrzymałość na ściskanie : dla klasy 150 -150kN/m2 , 100 -100 ...Masa objętościowa : nie więcej niż 1,4 kg/dm3 Nasiąkliwość kratówki : dla klasy 150 i 100 20% , 75 22% , Odporność na działanie mrozu : po 20 cyklach zamrażania i odmrażania nie powinna wykazywać na powierzchni pęknięć , odprysków lub złuszczeń , Cechowanie
Cegła drążona wypalana z gliny- dziurawka : Rodzaje :
W- wozówkowa , otwory równoległe do najdłuższych boków
G- główkowa , otwory równoległe do średnich krawędzi
Klasy: dziurawki 50 i 35 Przykład oznaczenia : dziurawki rodzaju W klasy 50 CEGŁA DZIURAWKA W 50 PN-74/B-12002 Wymagania : kształt i wymiary: prostopadłościan 250±6 , 120±4 , 65±3 , otwory w kształcie prostokąta z zaokrąglonymi narożami , W może mieć 2-3 otwory G 5-6 , na powierzchni rowki równoległe do powierzchni otworów , wytrzymałość na ściskanie - dla klasy 50 -50kG/cm2 , 35-35 ,
Masa objętościowa nie więcej niż 1,3 kg/dm3 , nasiąkliwość 50-22 % , 35-25% odporność na działanie mrozu 560-a 20 cykli
Cegły licówki i kształtki wypalane z gliny : cegły pełne lub drążone , które mają co najmniej 2 ściany licowe . Kształtki są to wyroby pełne lub drążone , których co najmniej jeden bok licowy jest profilowany . Powierzchnia ścian licowych może być gładka lub wzorzysta . Cegły i kształtki mogą mieć otwory przelotowe na ścianach nie licowych (powierzchnia nie przekraczająca 10% powierzchni ściany) Podział : klasa 150 100 75 Wymagania : surowiec glina i dodatki technologiczne bez marglu i domieszek szkodliwych . wytrzymałość na ściskanie , nasiąkliwość nie więcej niż 16% dla wszystkich klas , odporność na działanie mrozu 20 cykli , barwa jednolita , cechowanie wszystkie Cegła wypalana z gliny klinkierowa budowlana : cegła bez otworów lub z otworami skierowanymi prostopadle do powierzchni 250*120mm , sumaryczna powierzchnia otworów nie powinna przekraczać 10% powierzchni cegły . Podział i oznaczenie : Klasy 250 i 350 , CEGŁA KLINKIEROWA BUDOWLANA 350 PN-71/B-12008 Wymagania : surowiec dobrze przerobiona glina bez marglu , pirytu i innych domieszek szkodliwych... Kształt i wymiary prostopadłościan o prostych krawędziach i płaskich powierzchniach , wymiary 250±6 , 120±4 , 65±3 , przełom cegły bez pustek i szczelin , odporność na uderzenie może pęknąć lub wyszczerbić się całkowicie , nie może rozpaść się na kawałki , nasiąkliwość wagowa 350-6% , 250-12% , działanie mrozu 25 cykli
Wytrzymałość na ściskanie 350- 350kG/cm2 250-250 cechowanie 20% cegieł
Pustaki ceramiczne ścienne pionowo drążone : Typy: pustak szczelinowy SZ , U , MAX , UNIMAX , UZ
Odmiany : 126 , 188 , 220 Klasy : 150 , 100,75,50 ,Przykład :pustak szczelinowy typu SZ odmiany 188 klasy 150 : PUSTAK SZCELINOWY SZ/188-150 BN-76/6741-16 Papy asfaltowe i smołowe : Metody badań : rodzaje: Sprawdzenie wyglądu zewnętrznego , wymiarów , dokładności nasycenia impregnatem , masy składników przez ważenie i metodą ekstrakcji , giętkości , przesiąkliwości , nasiąkliwości , odporności na działanie podwyższonej temp., zawartości części lotnych , siły zrywającej przy rozciąganiu , wydłużania przy zerwaniu . próbki: próbka lab. 1500*1500 , papy na osnowach impregnowanych 1700*1700 , odciąć z całej szerokości 200 .
Papy z przekładką antyadhezyjną należy wykonywać po zdjęciu przekładki , badania przesiąkliwości i siły zrywającej pap z gruboziarnistą posypką - usunąć posypkę w miejscach zamocowania próbki - usuwać ostrożnie . Sprawdzanie wyglądu zewnętrznego: porównać z normami , stan krawędzi , jednolitość powierzchni , uszkodzenia mech. , przy papach izolacyjnych - występowanie nadmiaru masy impregnacyjnej , papy obustronnie powlekane- równomierność rozłożenia posypki mineralnej występowanie zgrubienia powłoki , papy z powłoką antyadhezyjną - czy folia nie wystaje nadmiernie poza brzegi i czy przy jej zdejmowaniu nie występuje niszczenie powierzchni masy asfaltowej Sprawdzenie wymiarów wstęgi , sprawdzenie dokładności nasycenia impregnatem : osnowa tekturowa - rozwarstwić w 5 miejscach , osnowa z tkaniny technicznej - naciąć w 5 miejscach i przy użyciu lupy przeprowadzić oględziny , dokładność zaimpregnowania - określić barwę i równomierność zabarwienia osnowy Oznaczanie masy składników papy metodą ekstrakcji : przyrządy : aparat ekstrakcyjny , glizy ekstrakcyjne z bibuły , rozpuszczalniki(benzen, chloroform , anilina , ksylen) papy asfaltowe : (aparat Soxhlera)glizę przemyć rozpuszczalnikiem , próbkę włożyć do glizy zważyć i umieścić w aparacie i ekstrahować do chwili uzyskania barwnego rozpuszczalnika w nasadce ekstrakcyjnej , glizę z zawartością suszyć 2h w temp.pokojowej , później 105±5°C do stałej masy , po wystudzeniu zważyć Oznaczanie giętkości papy:klocki o różnych średnicach , przechowywać w różnych temp. i środowiskach , Oznaczanie przesiąkliwości papy: rura stalowa o średnicy wew 52,5mm i długości 500-2000mm , pierścień stalowy o śred zew. 165mm i grubości 6-8mm , uszczelki gumowe
Oznaczanie metodą Schlossera i pod ciśnieniem
Papa asfaltowa na tekturze budowlanej : papa asfaltowa izolacyjna - wyrób otrzymany przez nasycenie tektury budowlanej do wyrobu papy asfaltem , p. asf. Podkładowa - powleczenie z obu stron masą asfaltową oraz posypanie wierzchniej strony wstęgi papy drobno ziarnistą posypką mineralną , a spodniej strony wstęgi papy drobnoziarnistą posypką mineralną lub nałożenie przekładki antyadhezyjnej p. asf. Wierzchniego krycia - powleczenie z obu stron masą asfaltową oraz posypanie wierzchniej strony wstęgi papy gruboziarnistą posypką mineralną , a spodniej strony wstęgi papy drobnoziarnistą posypką mineralną lub nałożenie przekładki antyadhezyjnej . Rodzaje : I- izolacyjna , P- podkładowa , W- wierzchniego krycia , Odmiany: 3 odmiany izolacyjnej :I/333 , I/400 ,I/500 , 7 odmian asfaltowej podkładowej : P/333/1100 , P/400/1200 , P/400/1400 , P/400/1600 , P/500/1300 , P/500/1500 , P/500/1700 , 6 odmian asfaltowej wierzchniego krycia :W/400/1200 , W/400/1400 , W/400/1600 , W500/1300 ,W/500/1500 , W/500/1700 Przykład oznaczenia : Papy asfaltowej izolacyjnej odmiany I/333: PAP ASFALTOWA PODKŁADOWA P/400/1200 PN-89/B-27617 Wymagania : do masy powłokowej dopuszcza się stosowanie asfaltów izolacyjnych oraz nietoksycznych wypełniaczy , plastyfikatorów i substancji modyfikujących , posypka papowa : papy podkładowe i do spodniej strony wstęgi pap wierzchniego krycia - posypka papowa z piasku kwarcowego frakcji 0,32-1,00mm lub mączka z łupku chlirytowo-syrycytowego i filitowego . papy wierzchniego krycia na wierzchnią stronę Papy - posypka papowa z łupku chlorytowo- serycytowego i fillitowego , dopuszcza się stosowanie np: wielkopiecowego żużla granulowanego , piasków płukanych 0,32-2,00mm dla wierzchniej strony papy wierzchniego krycia , mniej niż 1,00mm do spodniej strony i do papy podkładowej , wypełniacz mineralny - mączka z łupku chlorytowoserycytowego i fillitowego , niedopszczalne stosowanie mączek rozpuszczalnych w wodzie , reagujących z wodą i pęczniejących , Wygląd: wstęga bez dziur , załamań , równe krawędzie , powierzchnia bez plam asfaltu , dopuszcza się pudrowanie i piaskowanie pow. papy I , równomiernie rozłożona posypka i powłoka , po rozerwaniu jednolite ciemnobrunatne zabarwienie Badania : sprawdzenie wyglądu zew. , dokładności nasycenia , wymiarów , masy składników przez ważenie , giętkości , odporności na działanie podwyższonych temp. , przesiąkliwości , sprawdzenie siły zrywającej przy rozciąganiu i wydłużenia przy zrywaniu Przykład wymagań dla p. izolac. : giętkość : 20±2°C klocek 15mm niedopuszczalne powstawanie na zewnętrznej stronie rys i pęknięć , 0±2°C 50mm niedopuszczalne ... przesiąkliwość : 72h 100mm słupa wody niedopuszczalna , siła zrywająca dla szerokości 50mm I/333-150 , I/400-180, I/500-190 , wydłużenie przy zrywaniu 2%
Wadliwość max 4%
Papa smołowa na tekturze budowlanej: p. smołowa izolacyjna - wyrób otrzymany przez nasycenie tektury budowlanej do wyrobu papy masą smołową impregnacyjną , p. smołowa z mineralizowaną powłoką - powleczenie z obu stron masą smołową z dodatkiem wypełniaczy mineralnych oraz posypanie obustronne posypką mineralną , p. asf. z modyfikowaną powłoką- powleczenie z obu stron masą smołową powłokową modyfikowaną z dodatkiem wypełniaczy mineralnych oraz [posypanie obustronnie posypką mineralną zakres stosowania : p.s.I ograniczone stosowanie przy wykonaniu zabezpieczeń przed działaniem wody i wilgoci , niemożliwe : pokrycia dachowe , izolacje wodoszczelne pod ciśnieniem , paraizolacje , zew. warstwy układów izolacyjnych , p.s.zminer.p. zabezpieczenia wodochronne zew części budowli posadowionych poniżej powierzchni terenu , wykonywanie pokryć dachowych , p.s.zmod.p. pokrycia dachowe , zabezpieczenia wodochronne zew pwierzchniczęści budowli posadowionych poniżej powierzchni terenu Podział i oznaczenie : rodzaje : izolacyjna , z mineralizowaną powłoką , z modyfikowaną powłoką ,
odmiany: 2 p.s.izolacyjnej:333 , 400 , 3p.s.zminer.p. : 333/850 , 400/1050 , 500/1100 , 1 p.s.zmodyf.p.: 400/1100
przykład: PAPA SMOŁOWA IZOLACYJNA 333 PN-90/B-27604 wymagania : masa smołowa powłokowa modyfikowana -mieszanina paku i olejów węglopochodnych z dodatkiem plastyfikatorów i środków przeciwdziałających rozpadowi PCV, posypka papowa- może być: żużel wielkopiecowy g. , piaski płukane 0,32-2,00mm , drobnoziarnista mączka mineralna
Przykład wymiarów : p. izolacyjna 333: długość 20-0,20m , 40-0,40m , szerokość 90±1 95±1 100±1 105±1 110±1 , gramatura 313 , masa smołowa100% gramatury tektury wysuszonej Przykład wymagań dla izolacyjnej 333 : giętkość 20±2°C klocek 15mm niedopuszczalne ... 0°C klocek 50mm niedopuszczalne ... Badania : wygląd zewnętrzny , dokładność nasycenia , wymiary , masa składników przez ważenie , giętkość
Tworzywa sztuczne porowate - płyty styropianowe: stosowane jako materiał termoizolacyjny w temp do 80°C , izolacje ścian zewnętrznych w budynkach mieszkalnych i przemysłowych , izolacje urządzeń cieplnych i chłodniczych oraz jako materiał dekoracyjny , płyty nieodporne na rozpuszczalniki aromatyczne , oleje i smary .Podział : rodzaje: S - palne , FS- samo gasnące , typy : M - miękkie o naprężeniu poniżej 200kPa T - twarde o naprężeniu powyżej 200kPa , Odmiany typu M: 15- o gęstości pozornej 12-15 kg/m3 , 20-(16-20) , 30-(21-30) , 40-(31-40) , 50(41-50) Przykład oznaczenia : PŁYTY STYROPIANOWE PS-E FS M20 2000*600*30 BN-91/6363-02 Wymagania: wygląd zewnętrzny - barwa perełek polistyrenu spienialnego , barwienie rodzaju płyt np.: dla FS barwa od różowej do czerwonej , dopuszcza się występowanie wgniotów i miejscowych uszkodzeń np.: dla grubości do 30mm -głębokość do 4mm , wymiary : długość :500 , 1000 , 1500, 2000,3000 , szerokość :500,600,1000,1200 , grubość :20-50mm , spoistość płyt styropianowych : powierzchnia przecięta powinna być gładka i nie powinny występować pojedyncze perełki , łączna powierzchnia wad nie powinna przekraczać 5%powierzchni Przykład wymagań dla typu T :Gęstość pozorna nie więcej niż 50kg/m3 , naprężenie ściskające przy 10% odkształceniu względnym do 200kPa , zmiany wymiarów liniowych ±0,2% , współczynnik przewodzenia cieplnego 0,05 , chłonność wody po 24h 1,2% , samogasnący Badania : sprawdzenie wyglądu zewnętrznego , wymiarów , spoistości , gęstości pozornej , naprężenia ściskowego przy 10% odkształceniu względnym , zmian wymiarów liniowych , współczynnika przewodzenia cieplnego , chłonności wody , wytrzymałości na rozrywanie siłą prostopadłą do powierzchni , zdolności do samogaśnięcia
Oznaczanie gęstości pozornej sztywnych tworzyw porowatych :
Gęstość pozorna -stosunek masy tworzywa do jego objętości , oznaczonych w określonej temperaturze i wilgotności względnej powietrza . Metoda oznaczania : próbka w kształcie sześcianu o objętości 10-500cm3 Q=m/V gdzie : m - masa próbki , V - objętość próbki
Oznaczanie zmian wymiarów liniowych sztywnych tworzyw porowatych : próbki : prostopadłościan 300±5 , 75±2 , 20-25 , na końcach próbek nakleić podkładki aluminiowe klejem obojętnym dla tworzywa , próbki poddać klimatyzacji 48h 20±2°C przy wilgotności powietrza 65±5% , po klimatyzacji szybko zmierzyć długości , umieścić próbki w suszarce z temperaturą oznaczenia , ponowna klimatyzacja , pomiary
X=(l0-l)/lo*100 gdzie :l0 - długość próbki przed oznaczaniem , l- długośc próbki po oznaczeniu
Oznaczanie chłonności wody przez sztywne tworzywa porowate:
Metoda przetrzymywanie próbki w wodzie w określonym czasie i ustalonej temperaturze , oznaczenie wagowe masy wchłoniętej wody , Próbki : prostopadłościan 100*100*25 , poddać klimatyzacji 24h 20±1°C i wilgotność 65±5% powietrza , próbki zmierzyć , zanurzyć w wodzie destylowanej o temp 23±0,5°C , usunąć pęcherzyki powietrza , zważyć na wadze hydrostatycznej od razu po zanurzeniu , zważone próbki pozostawić w wodzie na 24h lub 168h lub 28 dni , dokonać ponownego ważenia
X=(m2-m1)*104/S gdzie : m1- masa próbki z ciężarkiem i obejmą bezpośrednio po zanurzeniu w wodzie , m2- masa próbki wraz z ciężarem i obejmą po ponownym zważeniu , S- powierzchnia ogólna próbki , chłonność wody wyrażona w % X1=Vw*100/V
Vwobjetość pochłoniętej wody , V - objętość próbki