Porównanie rozkładów płac mężczyzn i kobiet
w administracji publicznej
Wstęp
Celem niniejszej pracy jest porównanie rozkładów płac w administracji publicznej pomiędzy mężczyznami i kobietami.
Pragnę porównać te rozkłady płac dokonując analiz za pomocą miar opisowych, miar nierówności oraz miar dobrobytu - na podstawie tych miar można stwierdzić jak kształtują się owe rozkłady płac czy są one takie same dla kobiet jak i dla mężczyzn, czy istnieją nierówności płacowe, która grupa pracujących w administracji publicznej jest w lepszej sytuacji materialnej i wreszcie z czego mogą wynikać rozbieżności pomiędzy tymi rozkładami.
Hipoteza: Płace mężczyzn są wyższe od płac kobiet pracujących w administracji publicznej
Wszelkie dane bazowe zostały zaczerpnięte z Opracowania GUS „Zatrudnienie w gospodarce narodowej według wysokości wynagrodzenia wrzesień 1997 roku”. Na ich podstawie dokonałam potrzebnych wyliczeń oraz porównań obu rozkładów.
Układ treści mojego opracowania jest następujący:
w I rozdziale scharakteryzuję całą branże administracji publicznej na podstawie PKB oraz przedstawię dane bazowe, na których to podstawie dokonałam wszelkich potrzebnych obliczeń oraz porównywałam oba rozkłady.
Na rozdział II składają się miary opisowe a więc: średnia, mediana, modalna, odchylenie standardowe, współczynnik zmienności, współczynnik asymetrii oraz funkcja gęstości, są one przedstawione i porównane dla obu rozkładów płac.
W dalszej kolejności mojej pracy, w rozdziale III dokonuje analizy funkcji Lorenza oraz powiązanego z nią współczynnika GINI`ego, czyli przedstawiam miary nierówności.
Natomiast w rozdziale IV zajmuję się miarami dobrobytu - uogólnioną funkcją Lorenza jak również towarzyszącemu jej współczynnikowi SEN.
Ostatni rozdział V finalizuje całą pracę - przedstawiam w nim wnioski końcowe, dokonuje weryfikacji założonej wyżej hipotezy.
I. Rozdział
Dane
Charakterystyka branży
Sekcja „I” Administracja Publiczna i Obrona Narodowa; Obowiązkowe Ubezpieczenia Społeczne i Powszechne Ubezpieczenia Zdrowotne (zwana dalej: Administracją Publiczną), według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) obejmuje:
działalność ustawodawczą i wykonawczą prowadzoną przez centralne i naczelne organy administracji państwowej, terenowe organy administracji rządowej i organy samorządowe w zakresie sprawowania funkcji wewnętrznej państwa w sferze finansowej, podatkowej, gospodarczej, kulturalnej, edukacji, ochrony zdrowia i pozostałej socjalnej,
działalność wykonawczą związaną ze sprawowaniem funkcji zewnętrznych państwa w sferze spraw zagranicznych i obronności,
działalność w sferze ochrony bezpieczeństwa państwa oraz porządku i bezpieczeństwa publicznego,
działalność wymiaru sprawiedliwości łącznie z wykonywaniem wyroków sądowych,
działalność straży pożarnej finansowaną ze środków społecznych,
działalność związaną z obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi,
działalność związaną z powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym.
Branża Administracji Publicznej składa się z 11 podklas:
Kierowanie podstawowymi rodzajami działalności publicznej:
działalność ustawodawcza i wykonawcza prowadzona przez organy naczelne i centralne administracji państwowej (Sejm, Prezydenta, ministrów, urzędy centralne, komisję, komitety itp.) oraz przez organy terenowe administracji publicznej,
działalność związaną z realizowaniem budżetu państwa i zarządzaniem funduszami publicznymi i zadłużeniem publicznym,
działalność związana z systemami podatkowymi,
działalność służb celnych,
działalność związana z ogólnopaństwowym planowaniem społeczno-gospodarczym,
działalność służb statystycznych.
Kierowanie w zakresie działalności społecznej - w zakresie kierowania realizacją programów mających na celu poprawę warunków życia ludności:
związaną z ochroną zdrowia i profilaktyką zdrowotną,
dotyczącej edukacji,
mającej na celu zapewnienie społeczeństwu świadczeń kulturalnych, religijnych, rekreacyjnych itp.,
mających na celu ochronę środowiska naturalnego,
związanych z budownictwem mieszkaniowym.
Kierowanie w zakresie efektywności gospodarowania - w zakresie kierowania przedsięwzięciami związanymi z:
rolnictwo i gospodarką rolna, leśną, łowiectwem i rybołówstwem,
gospodarką paliwową i energetyczną,
kopalnictwem i zasobami surowcowymi,
turystykę,
rynkiem siły roboczej,
transportem i komunikacją,
ogólna administracją w dziedzinie handlu hurtowego i detalicznego oraz gospodarki magazynowej,
realizacją programów obejmujących różne dziedziny gospodarcze (kierowanie, inspekcja i kontrola, koncesjonowanie),
prowadzenie państwowych ewidencji i rejestrów.
Działalność pomocnicza na rzecz administracji publicznej:
działalność związana z ogólną polityką personalną w administracji publicznej,
zarządzanie, wykonywanie i wspieranie działań związanych z centralnym zaopatrzeniem, utrzymaniem i przechowywaniem zasobów archiwów i kartotek rządowych, zarządzaniem obiektami budowlanymi będącymi własnością rządu lub zajmowanymi przez instytucje rządowe, funkcjonowaniem urzędów celnych, pozostałą działalność usługową na rzecz administracji publicznej.
Sprawy zagraniczne:
kierowanie i wykonywanie prac zagranicznych organów administracji państwowej oraz misji dyplomatycznych i konsularnych,
kierowanie, wykonywanie i wspieranie działalności informacyjnej i kulturalnej prowadzonej za granicą,
udzielanie pomocy innym krajom niezależnie od tego czy jest ona organizowana przez instytucję międzynarodowe czy nie,
pomoc militarną na rzecz innych krajów,
pomoc międzynarodową np. dla uchodźców, na rzecz walki z głodem.
Obrona narodowa:
kierowanie i nadzór nad działalnością związaną z obronnością (wojskami lądowymi, morskimi, powietrznymi, formacjami rezerwy i pomocniczymi),
kierowanie, nadzór i wspieranie działalności sił obrony cywilnej,
wspomaganie planowania instytucji cywilnych na okoliczność wystąpienia klęsk żywiołowych oraz katastrof cywilizacyjnych, łącznie z przeprowadzeniem ćwiczeń w tym zakresie.
Wymiar sprawiedliwości:
działalność prokuratury, sądów administracyjnych, powszechnych sądów wojskowych i innych instytucji wymiaru sprawiedliwości,
działalność więziennictwa i instytucji resocjalizacyjnych,
działalność rehabilitacyjną w przypadku niesłusznie skazanych.
Bezpieczeństwo państwa, porządek i bezpieczeństwo publiczne:
kierowanie oraz nadzór nad działalnością sił policyjnych,
działalność administracyjną związaną z ochroną cywilną dotyczącą zapewnienia bezpieczeństwa na wypadek zagrożenia wewnętrznego oraz pomocą na wypadek klęsk żywiołowych i katastrof cywilizacyjnych,
działalność w zakresie bezpieczeństwa państwa i ochrony porządku konstytucyjnego.
Ochrona przeciwpożarowa:
działalność miejskich, gminnych i ochotniczych jednostek straży pożarnej i innych jednostek ratowniczych,
działalność operacyjna obejmująca zwalczanie powodzi i innych klęsk żywiołowych, finansowaną ze środków publicznych, łącznie z działalnością jednostek pływających straży pożarnej.
Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne:
działalność w zakresie obowiązkowych ubezpieczeń społecznych takich jak: świadczenia emerytalne i rentowe, otwarte fundusze emerytalne, zasiłki dla bezrobotnych, itp.
inne prawnie gwarantowane świadczenia społeczne.
Powszechne ubezpieczenia zdrowotne:
prowadzenie działalności w zakresie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego polegającej na zapewnieniu osobom ubezpieczonym świadczeń zdrowotnych służących zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowa udzielanych w przypadku choroby, urazu, porodu oraz w celu zapobiegania chorobom i promocji zdrowia.
2. Dane bazowe
Dane do analizy pochodzą z opracowania Głównego Urzędu Statystycznego pt. „Zatrudnienie w gospodarce narodowej według wysokości wynagrodzenia za wrzesień 1997 roku.”
Dane, potrzebne do napisania tej pracy zamieszczone zostały w wyżej wymienionym opracowaniu w 27-miu nierównych przedziałach klasowych zarówno dla mężczyzn jak i kobiet.
LICZEBNOŚĆ PRÓBY: 146 690
Źródło: opracowanie własne na podstawie obliczeń programu STUDENT.TXT
Tabela 2 Rozkład płac dla kobiet w administracji publicznej
LICZEBNOŚĆ PRÓBY: 219 400
Źródło: opracowanie własne na podstawie obliczeń programu STUDENT.TXT
W tabelach umieszczone zostały przetworzone przez program STUDENT.TXT dane, których analizę zawiera dalsza część pracy.
Rozdział II
Miary opisowe
|
Średnia Arytmetyczna |
Mediana |
Modalna |
Odchylenie Standardowe |
Współczynnik zmienności |
Współczynnik asymetrii |
|
|
Me |
Mo |
SD |
Vs |
As |
Mężczyźni |
1400,17 |
1131,00 |
489,90970 |
1009,02100 |
0,72064 |
1,03904 |
Kobiety |
1263,53 |
1092,94 |
874,54550 |
697,46130 |
0,55199 |
1,30479 |
Średnia arytmetyczna
Średnia arytmetyczna informuje o przeciętnym poziomie badanej cechy w całej zbiorowości.
W badanym okresie przeciętna płaca w branży administracja publiczna wynosiła:
dla mężczyzn: 1400,17 zł
dla kobiet: 1263,53 zł
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych bazowych
Porównując te dwie wielkości, można bez problemu zauważyć, że w odniesieniu do średniej płacy
mężczyzn, płaca kobiet była niższa w badanym okresie, przeciętnie o 136,64 zł.
Mediana (wartość środkowa) Me
Mediana jest miarą pozycyjną pozwalającą na przedstawienie wartości cechy, która dzieli szereg statystyczny na dwie równe części pod względem liczebności: 50% jednostek o wartościach większych lub równych medianie oraz 50% o wartościach mniejszych lub równych medianie.
Mediana oznacza, że połowa mężczyzn zatrudnionych w sektorze administracja publiczna zarabiało w badanym okresie 1131,00 zł lub poniżej tej kwoty, a druga połowa dostawała wynagrodzenie równe lub większe od tej wartości.
Wartość środkowa dla kobiet oznacza, że 50% zatrudnionych pań w sektorze administracja publiczna zarabia mniej lub tyle, ile wynosi wartość mediany, czyli: 1092,94 zł, a 50% kobiet zarabiało więcej niż 1092,94 zł lub dokładnie tyle.
Z analizy mediany wynika, że wartość środkowa dla kobiet pracujących w administracji publicznej jest niższa o 38,06 zł od wartości środkowej dla pracujących panów. Czyli kobiety w rzeczywistości otrzymują mniejszą kwotę pieniędzy.
3. Modalna (dominanta, wartość typowa) Mo
Modalna to taka wartość cechy, której odpowiada największa liczebność (częstość).
Mo - to wartość zmiennej, która występuje najczęściej w zbiorowości statystycznej.
W badanym okresie najliczniejszą grupę wśród osób zatrudnionych w administracji publicznej stanowiły kobiety, które zarabiały 874,55 złotych.
Natomiast najliczniejsza grupa mężczyzn, we wrześniu 1997 roku, otrzymywała wynagrodzenie w wysokości około 489,91 złotych.
Porównując obie dominanty stwierdzam, że wynagrodzenie najczęściej otrzymywane przez kobiety w administracji publicznej było wyższe o 384,64 złote od tego, jaki otrzymywali męscy przedstawiciele tej branży, w analizowanym okresie czasu.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych bazowych
4.Odchylenie standardowe SD
Odchylenie standardowe jest średnią kwadratową odchyleń poszczególnych wartości cechy od ich średniej arytmetycznej. Informuje, jaka jest średnia wartość odchyleń, a zatem o ile średnio jednostki danej zbiorowości różnią się od średniej arytmetycznej badanej zmiennej.
Jest ono najczęściej stosowaną miarą dyspersji.
W przypadku płac mężczyzn odchylenie standardowe wynosi 1009,02 złote, natomiast płace kobiet różnią się przeciętnie o 697,46 złote.
Świadczy to o tym, że płace mężczyzn różniły się, w badanym okresie, od średniej arytmetycznej (średniej płacy) przeciętnie o 1009,02 złote. Czyli średnio zarobki mężczyzn szacowały się w przedziale (391,15; 2409,19)
Analizując różnice w rozkładzie płac kobiet, można stwierdzić, że płace różniły się przeciętnie od średniego wynagrodzenia o 697,46 zł. Oznacza to, że średnio zarobki kobiet mieściły się w przedziale (566,07; 1960,99)
Na podstawie otrzymanych wyżej przedziałów płac, można stwierdzić, że zarobki kobiet są mniej zróżnicowane, wahają się o 1394,92 zł. Kobiety zarabiają mniej, ale za wyższą płace minimalną pracują.
Natomiast w męskiej części próby, mamy do czynienia z dużym zróżnicowaniem płac, gdyż te wahają się o 2018,04 zł. Mężczyźni pracują już od 391,15 zł ale i otrzymują przeciętnie wynagrodzenie w wysokości 2409,19.
5. Współczynnik zmienności Vs
Współczynnik zmienności jest ilorazem bezwzględnej miary zmienności cechy i średniej wartości tej cechy Służy do wyrażania zróżnicowania cechy w zbiorowości. Stosuje się go zwykle w porównaniach, gdy chcemy ocenić zróżnicowanie: kilku zbiorowości pod względem tej samej cechy lub tej samej zbiorowości pod względem kilku różnych cech. Przyjmuje się, że jeżeli współczynnik zmienności jest poniżej 10% to cechy wykazują zróżnicowanie statystycznie nieistotne ., o znacznym zróżnicowaniu cechy informuje współczynnik większy niż 20%.
Współczynnik zmienności wśród płac mężczyzn wynosi 72,064%, świadczy to o bardzo wysokim poziomie rozproszenia. W przypadku kobiet współczynnik zmienności wynosił: 55,199% czyli zróżnicowanie płac również jest bardzo duże.
Wartości obu współczynników informują nas, że płace mężczyzn są zdecydowanie bardziej rozproszone niż płace kobiet (o czym już wspomniałam interpretując odchylenie standardowe dla obu tych rozkładów).
6. Współczynnik asymetrii As
Współczynnik asymetrii As określa kierunek i siłę asymetrii. Jeżeli As=0, wtedy rozkład jest symetryczny.
W takiej zbiorowości wartości średniej arytmetycznej, mediany i modalnej równają się sobie
=Me=Mo.
Są wtedy centralnie położone i wokół nich skupiają się jednostki statystyczne. Gdy mamy do czynienia z rozkładem asymetrycznym, wartości powyższych charakterystyk kształtują się na różnych poziomach, a różnice pomiędzy nimi są tym większe, im rozkład bardziej odbiega od symetrycznego. Dla rozkładu o asymetrii prawostronnej As>0 czyli
>Me>Mo, natomiast przy lewostronnej As<0, tzn.
<Me<Mo.
Im większa jest wartość bezwzględna współczynnika asymetrii, tym silniejsza jest asymetria rozkładu.
Analizując rozkłady płac w administracji publicznej w obu przypadkach mamy asymetrię prawostronną As>0, a badany współczynnik wynosi:
dla mężczyzn: 1,03904
dla kobiet: 1,30479
Spełniona jest więc nierówność
>Me>Mo,
W przypadku mężczyzn ma ona postać: 1400,17>1131,00>489,90970
A dla kobiet kształtuje się ona następująco: 1263,53>1092,94>874,54550
W obu rozkładach klasyczne jednostki kształtują się na poziomie niższym niż średnia.
Współczynnik asymetrii jest większy dla rozkładu płac kobiet, niż ten sam dla mężczyzn.
Prawostronne położenie rozkładów płac dla obu płci jest typowe dla analiz tego rodzaju.
7. Funkcja gęstości
Z przedstawionej poniżej funkcji gęstości potwierdza się to, że rozkłady płac są o prawostronnej asymetrii, jednomodalne i zróżnicowane. Co jest zjawiskiem typowym dla rozkładów płac, niezależnie od kraju, czasu i systemu gospodarczego.
Rozdział III
Miary nierówności
Funkcja Lorenza
Funkcja Lorenza odzwierciedla nierówności płacowe.
Za pomocą tej funkcji można mierzyć nierówności obserwując jak różni się funkcja Lorenza analizowanego rozkładu płac od rozkładu egalitarnego - oznaczającego brak nierówności placowych (linia prosta przechodząca przez środek układu współrzędnych pod kątem 45o). Kształt krzywej określa natężenie koncentracji. Im większa jest powierzchnia zawarta między krzywą koncentracji a rozkładem egalitarnym, tym większa jest koncentracja, a także nierówności.
Porównując nierówności płacowe wykorzystam zjawisko koncentracji, które jest przedstawione za pomocą funkcji Lorenza. Jest ono definiowane jako nierównomierny podział ogólnej sumy wartości zmiennej (tu: suma płac w administracji publicznej) pomiędzy poszczególne jednostki zbiorowości czyli mężczyzn i kobiet pracujących w administracji publicznej.
Jak widać na wykresie zamieszczonym na następnej stronie wykres funkcji Lorenza obrazuje nierówności płacowe pomiędzy płacami mężczyzn i kobiet w administracji publicznej. Wynika, że w rozkładzie płac kobiet są mniejsze nierówności, niż w rozkładzie płac mężczyzn, gdyż funkcja Lorenza dla rozkładu płac jest bardziej wypukła dla mężczyzn.
Ponadto z krzywej Lorenza można wnioskować, że 50% kobiet zarabia łącznie 30% budżetu płac przeznaczonego dla badanej branży, natomiast 70% budżetu trafia w ręce pań reprezentujących drugą połowę. Sytuacja wśród mężczyzn wygląda następująco: 50% mężczyzn zarabia łącznie 24% płac przeznaczonych na wynagrodzenia w administracji publicznej, a druga połowa pracujących mężczyzn otrzymuje pozostałe 76%.
Należy również zauważyć, że ok. 11% osób (zarówno kobiet, jak i mężczyzn) otrzymuje prawie 30% łącznego dochodu przeznaczonego dla wszystkich pracowników administracji publicznej. Świadczy to o tym, że są osoby, które zarabiają relatywnie bardzo dużo w porównaniu do innych - odnosi się to zarówno do kobiet jak i mężczyzn, gdyż funkcja Lorenza obu rozkładów łączy się.
Współczynnik GINI`ego
Współczynnik GINI`ego jest charakterystyką funkcji Lorenza.
Współczynnik GINI`ego, inaczej zwany współczynnikiem koncentracji Lorenza jest to stosunek pola zawartego między linią równomiernego rozkładu, a krzywą koncentracji Lorenza do pola połowy kwadratu. Jest miarą niemianowaną i przyjmuje wartość z przedziału <0;1>, przy czym wartość 0 osiąga dla rozkładu egalitarnego, (mamy wtedy do czynienia z brakiem koncentracji), a 1 - dla rozkładu o skrajnej koncentracji płac (występuje wtedy koncentracja zupełna). W praktyce te skrajne przypadki nie występują.
Tabela 1 GINI z dolną i górną granicą
|
GINI |
GINI z dolną granicą |
GINI z górną granicą |
|
|
GINL |
GINU |
Mężczyźni |
0,38020 |
0,38020 |
0,39655 |
Kobiety |
0,28556 |
0,28556 |
0,29065 |
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych obliczonych za pomocą STUDENT.TXT
Gini świadczy o nierówności rozkładu płac. W analizowanym przeze mnie przypadku współczynniki między kobietami a mężczyznami różnią się od siebie o 0,10 - oznacza to, że rozkład płac mężczyzn jest bardziej zróżnicowany.
Wartość współczynnika G=0,3802 dla mężczyzn, można zinterpretować, że przeciętna różnica absolutna wynosi 2*G=0,76 stanowi więc 76% wartości średniej. Oznacza to, że różnica między płacami dwóch wybranych pracowników wynosi 76% płacy przeciętnej.
Z kolei analiza tego samego współczynnika dla kobiet przedstawia się następująco: G=0,28556 różnica absolutna wynosi 2*G=0,57112. Różnica między płacami dwóch wybranych kobiet pracujących w administracji publicznej wynosi 57% płacy przeciętnej.
Porównując oba te rozkłady, stwierdzam, że współczynnik dotyczący rozkładu płac mężczyzn jest wyższy od współczynnika rozkładu płac kobiet - różnica absolutna sięga 19% - czyli nierówności w rozkładzie płac mężczyzn są większe niż w rozkładzie kobiet.
Dokonując analizy wartości współczynnika Gini`ego w jego dolnej i górnej granicy, można stwierdzić, że wartości w rozkładzie płac mężczyzn pracujących w administracji publicznej wahały się w przedziale (0,38020; 0,39655). W rozkładzie płac kobiet wartości współczynnika Gini`ego nie były niższe niż 0,28556, ale i nie wyższe niż 0,29065.
Porównując te wartości okazuje się, że większym wahaniom ulegał współczynnik Gini`ego dla rozkładu płac mężczyzn, gdyż o 0,01635, w odniesieniu do wahań tego samego współczynnika dla kobiet 0,00509
Rozdział IV
Miary dobrobytu
Uogólniona funkcja Lorenza
Uogólniona funkcja Lorenza okazuje się przydatna, jeśli chcemy porównać rozkłady płac z uwagi na dwie własności: poziom przeciętny i stopień nierówności rozkładu. Funkcja ta jest związana z użytecznością.
Im wyżej znajduje się uogólniona funkcja Lorenza tym płaca jest bardziej użyteczna.
W teorii ekonomii termin dobrobyt jest traktowany jako synonim terminu użyteczność dochodu. Dobrobyt jest rozumiany również, jako uśredniona użyteczność płac.
Funkcje Lorenza (zwykła i uogólniona) i związane z nimi charakterystyki GINI oraz SEN, stanowią ważne narzędzie porównywania dobrobytu
O wyższej użyteczności można stwierdzić gdy funkcja jest położona wyżej nad funkcją porównywanego rozkładu.
Z mojego wykresu uogólnionej funkcji Lorenza, zamieszczonego na poprzedniej stronie, wynika, że funkcje te się przecinają. Do punktu o współrzędnych (0,83; 830) - punktu przecięcia się obu funkcji, większą użyteczność płac mają kobiety. Od punktu (0,83; 830) sytuacja ta zmienia się na korzyść mężczyzn. Różnice w użyteczności płac nie są jednak duże, krzywe przebiegają bardzo blisko siebie.
Przecięcie się tych funkcji, mogło być spowodowane tym, że dużo mężczyzn pracujących w administracji publicznej zajmuje wyższe stanowiska, co wiąże się z wyższymi gratyfikacjami płacowymi. Wyższe wynagrodzenia panów wpływają z kolei na średnią płace. Średnia płaca mężczyzn jest wyższa od średniej płacy kobiet dopiero od momentu przecięcia się tych dwóch funkcji (czyli od płacy 830 zł).
2. Współczynnik SEN
Z uogólnioną funkcją Lorenza wiąże się ściśle współczynnik SEN.
Współczynnik Sen stosuje się dla uwzględnienia łącznego wpływu na poziom płac zarówno nierówności płacowych jak i płacy przeciętnej. Dzięki niemu można wnioskować o dobrobycie nie znając funkcji użyteczności. Jeżeli współczynnik Giniego ma wartość większą niż 0,5 to znaczy, że w dużej mierze wpływa on na współczynnik Sen. W przypadku gdy Gini jest mniejszy niż 0,5 to na wielkość Sen-a wpływa w większym stopniu średnia.
Współczynnik SEN może służyć do porównań dobrobytu nawet wówczas, gdy uogólnione funkcje Lorenza przecinają się.
Porównując współczynnik dobrobytu, w pierwszym rozkładzie - mężczyźni pracujący w administracji publicznej współczynnik Sen wynosi 867,81990, a w drugim kobiety pracujące w administracji publicznej ma on wartość 902,71290. Można stwierdzić, że współczynnik ten jest wyższy o ponad 34 złote dla kobiet niż dla mężczyzn. Jest to dowodem na to, że pracownice administracji publicznej mają wyższy poziom dobrobytu od pracujących tam panów (są w lepszej sytuacji materialnej niż mężczyźni).
Ponieważ w obu przypadkach współczynnik Giniego jest poniżej 0,5 - na współczynnik dobrobytu (SEN) większe znaczenie miała średnia niż wpływ wartości GINI`ego.
Wnioski
W ostatniej części mojej pracy dokonam weryfikacji założonej hipotezy:
Płace mężczyzn są wyższe od płac kobiet pracujących w administracji publicznej
Na podstawie danych z opracowania GUS z 1997 roku oraz wyliczeń można stwierdzić, że przedstawiona wyżej hipoteza nie jest prawdziwa.
Mylne może okazać się porównanie średnich płac, średnia płaca mężczyzn jest wyższa od średniej płac kobiet o 136 zł. Z kolei z analizy mediany wynika, że wartość środkowa dla mężczyzn pracujących w administracji publicznej jest wyższa o 38,06 zł od wartości środkowej dla pracujących pań. Czyli kobiety w rzeczywistości otrzymują mniejszą kwotę pieniędzy. Do tego momentu analizy można twierdzić, że średnio mężczyźni otrzymują wyższe uposażenie.
Jednak analizując wartości typowe, doszłam do wniosku, że wynagrodzenie najczęściej otrzymywane przez kobiety w administracji publicznej było wyższe o 384,64 złote ot tego, jaki otrzymywali męscy przedstawiciele tej branży, w analizowanym okresie czasu. Płace mężczyzn cechują się również wyższym odchyleniem standardowym, są dużo bardziej zróżnicowane od płac kobiet, bo aż o 31%. Potwierdza to również współczynnik zmienności dla mężczyzn 72%, a dla kobiet zdecydowanie niższy, bo 55%.
Z miar nierówności można stwierdzić, że to w rozkładzie płac kobiet są mniejsze nierówności płacowe. Z funkcji Lorenza wnioskuję, że taki sam odsetek osób zarabiających relatywnie bardzo dużo stanowią kobiety jak i mężczyźni. Współczynnik Giniego również potwierdza, że różnica absolutna pomiędzy dwoma przedstawicielami pracowników administracji publicznej jest wyższa dla męskiej części społeczeństwa niż ta sama różnica absolutna dla kobiet.
Analizując miary dobrobytu, mamy do czynienia z ciekawym zjawiskiem. Uogólniona funkcja Lorenza przecina się, świadczy to o tym, że do momentu przecięcia się większą użyteczność płac mają kobiety. Od wynagrodzenia większego od 830 zł wyższą użyteczność płac mają mężczyźni. Jednak należy jeszcze zauważyć, że funkcje te przebiegają bardzo blisko siebie. Czyli użyteczność płac nie różni się znacznie dla obu tych rozkładów. I ostatni z analizowanych współczynników - SEN, wnioskujący od dobrobycie - kobiety mają wyższy współczynnik dobrobytu o 34 zł, świadczy to o ich lepszej sytuacji materialnej.
Trzeba jeszcze wziąć pod uwagę również liczebność próby, dla kobiet wynosi ona 219 400 osób, dla mężczyzn 146 690 osób. Można więc stwierdzić, że w badanej zbiorowości kobiet pracuje więcej a ich płace są mniej zróżnicowane niż w przypadku mężczyzn.
Z kolei skąd wzięła się wyższa średnia płaca u mężczyzn? I tu należy zastanowić się nad analizowanym sektorem. Administracja publiczna głównie kojarzy nam się z urzędniczkami pracującymi w urzędach, na różnych szczeblach administracji rządowej. Jednak z reguły kierownicze stanowiska podklas zaliczających się do sekcji „J” wg PKD zajmują mężczyźni. Nie ma się co dziwić, że płace takich obywateli jak prezydent kraju i prezydenci administracji publicznej, posłowie, ministrowie wpływają na podwyższenie średniej płacy mężczyzn w sektorze, udział kobiet w zajmowaniu powyższych stanowisk jest niewielki.
Podsumowaniem mojej pracy będzie stwierdzenie, że to kobiety mają przeciętnie wyższe płace od mężczyzn. Są one mniej zróżnicowane, mniej rozproszone, charakteryzują się wyższym poziomem dobrobytu od płac mężczyzn pracujących w administracji publicznej.
Bibliografia:
Kot S.M. (red), Analiza ekonometryczna kształtowania się płac w Polsce w okresie transformacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków, 1999.
Ostasiewicz S., Rusnak Z., Siedlecka U., Statystyka elementy teorii i zadania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław 1999.
Woźniak M. (red), Statystyka ogólna, AE Kraków 2002.
Opracowanie GUS, Zatrudnienie w gospodarce narodowej według wysokości wynagrodzenia wrzesień 1997 roku.
Polska Klasyfikacja Działalności ze zmianami za 2001 rok; Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr; Gdańsk 2001.
Woźniak M. (red), Statystyka ogólna, AE Kraków 2002, s. 33
Woźniak M. (red), Statystyka ogólna, AE Kraków 2002, s. 42
Ostasiewicz S., Rusnak Z., Siedlecka U., Statystyka elementy teorii i zadania, AE im. Oskara Langego, Wrocław 1999, s. 54
Woźniak M. (red), Statystyka ogólna, AE Kraków 2002, s. 39
Woźniak M. (red), Statystyka ogólna, AE Kraków 2002 s. 50
Ostasiewicz S., Rusnak Z., Siedlecka U., Statystyka elementy teorii i zadania, AE im. Oskara Langego, Wrocław 1999, s. 67-68
Woźniak M. (red), Statystyka ogólna, AE Kraków 2002 s. 56
Kot S.M. (red) Analiza ekonometryczna kształtowania się płac w Polsce w okresie transformacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 1999, s.34
Kot S. M. (red) Analiza ekonometryczna kształtowania się płac w Polsce w okresie transformacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 1999, s.37
Kot S. M. (red) Analiza ekonometryczna kształtowania się płac w Polsce w okresie transformacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 1999, s.35
Kot S. M. (red) Analiza ekonometryczna kształtowania się płac w Polsce w okresie transformacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 1999, s.182
Kot S. M. (red) Analiza ekonometryczna kształtowania się płac w Polsce w okresie transformacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 1999, s.38
Kot S. M. (red) Analiza ekonometryczna kształtowania się płac w Polsce w okresie transformacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 1999, s.39
Porównanie rozkładów płac mężczyzn i kobiet w administracji publicznej
Tabela 1 Rozkład płac mężczyzn w administracji publicznej
Rysunek 1 Porównanie średnich płac dla obu rozkładów
Rysunek 2 Porównanie wartości mediany dla obu rozkładów płac
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych bazowych
Rysunek 3 Porównanie modalnej dla obu rozkładów płac
Wykres1 Funkcja gęstości dla obu rozkładów płac
Wykres 2: Funkcja Lorenza dla obu rozkładów płac
Wykres 3 Uogólniona funkcja Lorenza dla obu rozkładów płac