Rzeczpospolita 26.04.07 Nr 98

Jak nie zostać przestępcą podatkowym

Nieznajomość prawa nie zwalnia z jego stosowania. Powinni o tym pamiętać zwłaszcza podatnicy. Podpowiadamy dziś, na co uważać, o czym pamiętać i czego unikać, prowadząc działalność gospodarczą, tak aby nie narazić się fiskusowi

PAWEŁ GAŁKA

Będąc podatnikiem, tylko z powodu zmienności i niejasności przepisów podatkowych możemy złamać prawo wielokrotnie. Jeżeli dodatkowo prowadzimy działalność gospodarczą, liczba możliwych do popełnienia przestępstw i wykroczeń przeciwko fiskusowi wzrasta prawie dwa razy. To, co podatnikom wolno, a czego nie wolno, określają w zasadzie dwie ustawy - kodeks karny skarbowy oraz ordynacja podatkowa. Nie są one łatwą lekturą, zawierają mnóstwo odwołań, odnośników oraz przepisy przejściowe. Niestety, nieznajomość prawa nie zwalnia od jego stosowania, w szczególności w sporach z urzędem skarbowym.

Kiedy, czyli "terminy"

Ponieważ podatnik, który nie składa deklaracji lub uporczywie nie wpłaca w terminie podatku, podlega karze za wykroczenie skarbowe (art. 57 k.k.s.), warto poświęcić trochę czasu na zaznajomienie się z różnymi ważnymi datami.

Terminy, takie jak koniec marca czy 30 kwietnia, są większości podatników znane. Podobnie 20 czy 25 każdego miesiąca. Niemniej jeszcze nie każdy wie, jak tych terminów przestrzegać. Trzeba pamiętać, że jeżeli przepisy określają podatnikowi ostateczny dzień na wywiązanie się z obowiązków, to termin ten mija w dany dzień o północy.

Składanie deklaracji

Innymi słowy -jeżeli musimy złożyć deklarację do 30 kwietnia, to najpóźniej możemy ją złożyć właśnie 30 kwietnia w urzędzie skarbowym lub wysłać na poczcie całodobowej listem poleconym 30 kwietnia najpóźniej o 23.59 (decyduje data stempla pocztowego). Jeżeli przebywamy za granicą, możemy deklarację złożyć w polskim urzędzie konsularnym. Co jednak, jeżeli ten ostateczny termin wypada w sobotę, niedzielę lub inny dzień wolny od pracy? Wówczas ostatecznym terminem rozliczenia jest pierwszy dzień roboczy przypadający po tym dniu.

Zapłata podatku

Trochę inaczej jest z płatnością podatku. Zgodnie z ordynacją podatkową, jeżeli opłacamy podatek gotówką, to dniem zapłaty jest moment faktycznej zapłaty tego podatku w kasie. Jeżeli jednak korzystamy z bankowości elektronicznej, to musimy pamiętać, aby zrobić przelew przed tzw. popołudniowym księgowaniem naszego banku.

Za termin zapłaty podatku uważa się bowiem dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika lub rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej na podstawie polecenia przelewu.

Warto dowiedzieć się, o której godzinie nasz bank realizuje przelewy, i bezwzględnie złożyć polecenie przelewu przed tą godziną. Niestety, nie można więc wykonać przelewów "za pięć dwunasta". Bez znaczenia z kolei jest to, kiedy urząd skarbowy otrzyma nasze pieniądze. Trzeba też pamiętać, aby płacąc podatek przelewem, podać swoje dane, NIP oraz tytuł wpłaty. Niepodanie lub błędne podanie tych danych może spowodować odmowę realizacji polecenia przelewu.

Obliczamy terminy

Kolejną kwestią jest sposób obliczania terminów. Jakże często otrzymujemy list z urzędu: "Podatnikowi przysługuje... w terminie 7 dni... 14 dni... podatnik zgłosi się w terminie... 30 dni... 3 dni..." - niby łatwo jest wyznaczyć tę datę, w praktyce jednak zdarza się bardzo dużo błędów. Po pierwsze, jeżeli otrzymamy przesyłkę z urzędu skarbowego, należy dokładnie ustalić moment jej dostarczenia. Niestety, często się zdarza, że stempel "przyjęto dn..." zostaje przybity nawet z kilkudniowym opóźnieniem. W takim wypadku niedopatrzenie ze strony podatnika może mieć ogromne konsekwencje - termin na złożenie wyjaśnień czy przedstawienie dokumentów liczy się od dnia faktycznego dostarczenia korespondencji, zgodnie z potwierdzeniem odbioru. Pierwszym dniem biegu terminu jest dzień następny po dniu otrzymania pisma urzędowego.

Przykład

Podatnik otrzymał decyzję organu podatkowego w piątek 6 kwietnia 2007 roku (Wielki Piątek). Przebywał w tym czasie na urlopie świątecznym, przesyłkę poleconą w jego imieniu odebrała asystentka. Dzień ten był - zgodnie z decyzją zarządu firmy - dniem wolnym od pracy, asystentka przebywała w biurze przypadkowo. Decyzja była niekorzystna dla podatnika i po powrocie z urlopu postanowił się od niej odwołać. Kiedy mija termin na wniesienie odwołania? Zgodnie z art. 223 § 2 ordynacji podatkowej odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał decyzję w ciągu 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie.

W naszym przykładzie decyzja została dostarczona 6 kwietnia 2007 roku. Regulacje i decyzje kierownictwa firmy są nieistotne - Wielki Piątek nie jest dniem ustawowo wolnym od pracy. Bez znaczenia dla obliczania terminu jest też to, że poniedziałek 9 kwietnia jest dniem wolnym ustawowo.

Dlatego ostatecznym terminem na wniesienie odwołania w tym wypadku jest piątek 20 kwietnia 2007 r.

Co, czyli deklaracje, informacje i dokumenty

Warto również zaznajomić się z obowiązkami informacyjnymi przedsiębiorcy. Na stronie Ministerstwa Finansów (www.mf.gov.pl) można znaleźć listę aktualnych druków deklaracji i informacji podatkowych, wraz z załącznikami, oraz objaśnienia do poszczególnych dokumentów. Od początku 2007 r. obowiązkowych deklaracji jest znacznie mniej, ale i tak ministerialna lista liczy kilkanaście pozycji. Dodatkowo trzeba pamiętać o każdorazowej aktualizacji NIP-3 w razie zmiany jakichkolwiek danych objętych zgłoszeniem NIP (tj. zmiana nazwiska, adresu zamieszkania, siedziby itp.).

Sankcje za niezłożenie deklaracji

Nieskładanie deklaracji i informacji podatkowych podlega sankcjom określonym przez przepisy kodeksu karnego skarbowego. I tak podatnik, który nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny, karze pozbawienia wolności lub obu tym karom łącznie (art. 54 k.k.s.). Jeżeli podatnik "zapomni" zgłosić do urzędu na przykład zmianę adresu siedziby lub miejsca zamieszkania, może zostać ukarany grzywną (art. 81 k.k.s.).

Warto dodać, że w razie kontroli podatkowej podatnik powinien mieć potwierdzenia nadania przesyłek poleconych zawierających deklaracje (tzw. zwrotki) lub kopie deklaracji z adnotacją urzędu skarbowego (przyjęto dn...). Jeżeli wpłacamy podatek w kasie -zawsze zachowujmy potwierdzenie zapłaty. Segregatory z dokumentami przechowujemy kilka lat, do momentu przedawnienia zobowiązań podatkowych. Zgodnie bowiem z ordynacją podatkową podatnik ma obowiązek przechowywać wszelkie dokumenty do momentu przedawnienia się zobowiązań podatkowych z nim związanych. Zobowiązanie podatkowe przedawnia się po upływie pięciu lat od końca roku podatkowego, w którym podatnik był zobowiązany podatek rozliczyć (tak wynika z art. 70 § 1 ordynacji podatkowej) - czyli podatek dochodowy za rok 2006 przedawnia się dopiero 1 stycznia 2013 roku (tj. 5 lat od końca roku 2007).Obowiązek przechowywania dotyczy także ksiąg rachunkowych.

Jak sprostować błąd

Najczęstszym błędem są pomyłki w deklaracjach. Wynikają one z niewiedzy, pośpiechu lub są rezultatem błędu ludzkiego. Te "oczywiste" i niebudzące wątpliwości poprawi nam fiskus. Zgodnie z ordynacją podatkową zwykły błąd rachunkowy, literówki czy inne chochliki podatkowe mogą być poprawione przez pracowników urzędu skarbowego. Podatnik zostanie o takich poprawkach zawiadomiony w decyzji. Jeżeli nie zgadza się z poprawką dokonaną przez urząd skarbowy, od decyzji może się odwołać.

Pamiętajmy jednak, że nie wszystkie pomyłki poprawi za nas urząd. Po pierwsze, urzędnicy nie mają prawa korygować nawet oczywistych pomyłek, jeżeli ta korekta zmieni wysokość podatku o więcej niż 1000 złotych. Ponadto nie wolno im zmienić naszej deklaracji, jeżeli są wątpliwości co do "oczywistości" pomyłki.

Korekty odkrytych w deklaracjach błędów nie należy odkładać. Trzeba pamiętać, że podczas kontroli podatkowej prawo do korekty deklaracji ulega zawieszeniu w zakresie, którego dotyczy kontrola. Innymi słowy lepiej nie czekać, aż urząd wykryje naszą pomyłkę podczas kontroli. Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie deklaracji korygującej wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty. Uzasadnienie powinno zawierać prawdziwe powody korekty. Jego forma nie jest ściśle określona, ale należy unikać pism długich i zawierających wiele niepotrzebnych faktów.

Pomyłki na fakturach

Wystawiając i przyjmując faktury VAT, podatnik powinien być niezwykle ostrożny. Wadliwa faktura może być podważona jako dokument księgowy. Konsekwencje są jednoznaczne - pozbawienie podatnika prawa do odliczenia z niej VAT oraz do zaliczenia jej w koszty uzyskania przychodu. Błędy na wystawionych fakturach poprawiamy albo notą korygującą, albo wystawiając fakturę korygującą, wyraźnie zaznaczając, że chodzi o fakturę korektę. Można w uproszczeniu przyjąć, że notą korygujemy ewidentne pomyłki (błędny kod pocztowy, literówka), natomiast błędy istotne wymagają wystawienia faktury korygującej.

Jeśli odkryjemy pomyłki w fakturach otrzymanych, mamy obowiązek zawiadomić kontrahenta o odkrytych nieprawidłowościach. Powinniśmy czekać na przesłanie przez niego korekty, a jej otrzymanie potwierdzić. Trzeba też pamiętać, że kto wystawia fakturę w sposób nierzetelny, podlega karze grzywny. Tej samej karze podlega też ten, kto wbrew obowiązkowi nie przechowuje wystawionej lub otrzymanej faktury.

EWELINA MAJEWSKA

Autorka jest doradcą podatkowym

Decyzje pod fiskusa

Podejmując decyzje biznesowe, należy zastanowić się nad ich konsekwencjami podatkowymi. Rezultatem nieprzemyślanych decyzji nie będą konsekwencje karne skarbowe, ale znaczne utrudnienia w prowadzonej działalności. Przedsiębiorca powinien wziąć pod uwagę przepisy podatkowe, np. gdy wybiera siedzibę czy biuro rachunkowe prowadzące księgi. Zasadą jest, że księgi rachunkowe powinien udostępnić organom podatkowym w siedzibie firmy. Jeżeli oficjalna siedziba czy biuro rachunkowe będzie oddalone od faktycznego miejsca prowadzenia działalności (sklep, fabryka, magazyn), trzeba się liczyć z tym, że każdorazowa kontrola ze strony urzędu będzie pociągała za sobą konieczność transportu wszystkich wymaganych dokumentów do miejsca siedziby. Biorąc pod uwagę, że przedsiębiorca częściej przebywa w rzeczywistym miejscu wykonywania działalności, a nie w siedzibie - kilkutygodniowe kontrole mogą poważnie utrudnić zarządzanie firmą. Niestety, ma to potwierdzenie w interpretacjach urzędowych. Jak stwierdził Drugi Śląski Urząd Skarbowy, władze spółki, które podejmują wszelkie decyzje dotyczące jej działalności, w tym o wyborze miejsca przechowywania ksiąg i miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, powinny uwzględniać w swoich decyzjach aktualne przepisy ustawowe, z uwagi na to, że decydują o sposobie i organizacji przedsiębiorstwa ze wszystkimi ewentualnymi konsekwencjami (interpretacja z 27 lutego 2006 r., PDP/423-5/06/13351).

Złóż deklarację w terminie

Deklarację podatkową uważa się za wysłaną terminowo, jeżeli została: ¦ nadana w polskiej placówce pocztowej, ¦ złożona w polskim urzędzie konsularnym najpóźniej w dniu upływu terminu.

Kiedy faktura korygująca, a kiedy nota

Nieprawidłowości w wystawianych przez podatników fakturach VAT można usunąć przez wystawienie faktury korygującej. Fakturę korygującą wystawia się, gdy po wystawieniu faktury podwyższono lub obniżono cenę lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury. Nabywca towaru lub usługi, który otrzymał fakturę zawierającą pomyłki dotyczące jakiejkolwiek informacji wiążącej się zwłaszcza ze sprzedawcą lub nabywcą albo oznaczeniem towaru lub usługi, może wystawić fakturę nazwaną notą korygującą.

Rzeczpospolita 21.12.06 Nr 297

MNIEJ FORMALNYCH OBOWIĄZKÓW

Koniec miesięcznych deklaracji, nadal trzeba płacić zaliczki

W tym roku żegnamy się z miesięcznymi deklaracjami na podatek dochodowy. Od stycznia nie trzeba ich składać

Nadal trzeba jednak wyliczać zaliczkę i odprowadzać ją do urzędu.

Nowe przepisy likwidują miesięczne deklaracje dla przedsiębiorców. Dla osób fizycznych to PIT-5 (rozliczenie według skali podatkowej) i PIT-5L (podatek liniowy), dla prawnych CIT-2. Pożegnamy się też z PIT-4 składanym za pracowników, zleceniobiorców i wykonujących umowy o dzieło. Szczegółowe informacje przekażemy do urzędu dopiero w zeznaniu rocznym (patrz tekst na str. 8).

Zaliczka co kwartał

Na większe fory mogą liczyć firmy rozpoczynające działalność i tzw. mali podatnicy (czyli ci, których przychody nie przekraczają 800000 euro). Nie muszą składać deklaracji miesięcznych, a zaliczki mogą opłacać co kwartał. Nowym firmom kwartalne zaliczki przysługują jednak tylko w pierwszym roku podatkowym. W następnych latach mogą korzystać z przywilejów, jeśli są małymi podatnikami.

Warto pamiętać, że ustawodawca wprowadził pewne ograniczenia dla firm rozpoczynających działalność (pisaliśmy o nich w rozdziale o amortyzacji).

I tak trzeba obliczyć

Księgowym odpadnie więc jeden formalny obowiązek, jednak i tak muszą wyliczyć dochód i zapłacić zaliczkę. Jeśli odprowadzają podatek co miesiąc, muszą liczyć go od dochodu od początku roku i wpłacać do 20 dnia następnego miesiąca.

Także zaliczki kwartalne naliczamy narastająco, czyli od dochodu osiągniętego od początku roku. Do urzędu wpłacamy różnicę między wyliczonym podatkiem a sumą zaliczek za poprzednie kwartały. Trzeba to zrobić do 20 dnia następnego miesiąca. Za ostatni kwartał zaliczkę płacimy do 20 dnia ostatniego miesiąca roku podatkowego i jest taka sama jak zaliczka za poprzedni kwartał. Ostateczne rozliczenie następuje w zeznaniu rocznym.

Ustawodawca zastrzega też, że zaliczki kwartalne odprowadzamy za kwartał roku kalendarzowego.

Można wybrać

O wyborze kwartalnej formy rozliczania trzeba oczywiście poinformować urząd skarbowy - do 20 dnia drugiego miesiąca roku podatkowego. Jeśli rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym (uosób fizycznych i u większości osób prawnych), będzie to 20 lutego. Zawiadomienie dotyczy także następnych lat, chyba że chcemy zrezygnować z tejmożliwości (wtedy informujemy o tym urząd - w terminie wpłaty pierwszej zaliczki zadany rok).

Jeśli podatnik nie zdecyduje się na kwartalne rozliczenie (albo nie może), pozostają mu zaliczki naliczane co miesiąc bądź uproszczone. Przy tym drugim wariancie co miesiąc wpłaca stałą kwotę (pomniejszoną ewentualnie o składkę zdrowotną). Jest to 1/12 podatku (obliczonego według skali bądź przy zastosowaniu stawki 19 proc.) wykazanego w zeznaniu złożonym w poprzednim roku. Ta możliwość dotyczy podatników, którzy wykazali dochód w zeznaniu podatkowym złożonym w roku ubiegłym lub dwa lata temu.

Uosób prawnych rok podatkowy nie musi pokrywać się z rokiem kalendarzowym. W takim wypadku podatnik do końca swojego roku podatkowego stosuje przepisy obowiązujące w 2006 r. Nadal musi więc składać deklaracje miesięczne.

PRZEMYSŁAW WOJTASIK

Podstawa prawna: art. 44 updof, art. 25 updop, art. 2 nowelizacji updop

Skutki

PLUSY + Likwidacja miesięcznych deklaracji Kwartalne zaliczki dla małych i nowych firm

Sprawdź, czy jesteś mały

Mali podatnicy to podmioty, których przychody ze sprzedaży (liczone razem z VAT) nie przekroczyły w poprzednim roku 800 000 euro. Przeliczamy je na złotówki według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy (w zaokrągleniu do 1000 zł). Oznacza to, że w 2007 r. kwartalne zaliczki może opłacać podatnik, który zmieścił się w limicie 3 180 000 zł. Będą jednak problemy z ustaleniem, czy taki status przysługuje wspólnikom spółek osobowych (pisaliśmy o tym w " Rz" z 28 listopada).

Pierwsze problemy

Likwidacja miesięcznych deklaracji niespodziewanie nie ucieszyła podatników (pisaliśmy o tym w " Rz" z 11 grudnia). Po pierwsze, i tak będą musieli liczyć podatek, pracy więc specjalnie im nie ubędzie. Po drugie, obawiają się problemów związanych z wydawaniem zaświadczeń o niezaleganiu z podatkami. Do tej pory urzędy najczęściej porównywały kwoty na rachunku i z deklaracji. Teraz mogą wydłużać procedurę. Po trzecie, urzędy na bieżąco weryfikowały miesięczne deklaracje, dzięki czemu można było szybko skorygować ewidentne pomyłki. Teraz wychwycą błędy później, przez co kwota do zapłaty może być wyższa (bo narosną odsetki). Warto jednak podkreślić, że księgowi nie muszą się już obawiać odpowiedzialności karnej skarbowej za niezłożenie deklaracji bądź spóźnienie.

Rzeczpospolita 04.01.07 Nr 003

WYTNIJ I ZACHOWAJ Limity w ustawie o rachunkowości różnią się od ustanowionych w przepisach o PIT i VAT

Małe i średnie firmy mogą rozliczać się co kwartał

Przedsiębiorstwa o przychodach poniżej 800 tys. euro mogą rozliczać się z urzędem skarbowym raz na trzy miesiące. Nie ma już też miesięcznych deklaracji na podatek dochodowy. Tak oto maleją obowiązki fiskalne przedsiębiorców

Wciąż jednak nie zostały ujednolicone zasady obliczania limitów ustanowionych w różnych ustawach. Znacznie ułatwiłoby to ustalenie, z których przywilejów może skorzystać firma.

Powyżej 800 tys. euro trzeba sporządzać bilans

Małe firmy powinny sprawdzić, czy od 1 stycznia 2007 r. mają obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. Osoby fizyczne, spółki cywilne i jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie muszą prowadzić pełną księgowość, jeżeli przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły u nich co najmniej 800 tys. euro. Limit ten przelicza się na złote pośrednim kursie NBP obowiązującym 30 września roku poprzedzającego rok obrotowy. W 2007 r. wynosi on 3 186 800 zł. Warto podkreślić, że wymienione podmioty, które w 2006 r. sporządzały bilans, ale ich obroty nie przekroczyły tej kwoty, od 1 stycznia 2007 r. mogą rozliczać się na podstawie dużo prostszej księgi przychodów i rozchodów.

Limit zwolnienia z VAT nieco wzrósł

Zwolnienie podmiotowe od VAT jest bardzo ważne dla zleceniobiorców. Niejednoznaczne przepisy powodują bowiem, że często tylko nieprzekraczanie limitu zwolnienia daje pewność, że wykonywane przez nich czynności nie zostaną uznane za podlegające opodatkowaniu. W 2007 r. limit ten nieco wzrósł - wynosi teraz 39 700 zł. Trzeba o niej pamiętać, badając wielkość sprzedaży w trakcie 2007 r. Zwolnienie straci moc w momencie jej przekroczenia. W 2006 r. obowiązywał niższy limit - 39 200 zł. Przedsiębiorcy, którzy go przekroczyli, stali się podatnikami VAT czynnymi i muszą go płacić także w 2007 r., nawet jeśli ich obroty nie przekroczyły kwoty 39 700 zł.

Dwa przywileje dla małych

Ustawa o VAT przewiduje preferencje dla tzw. małych podatników. Chodzi o firmy, których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) w roku poprzednim nie przekroczyła 800 tys. euro. Kwotę tę przelicza się, przyjmując średni kurs euro ogłoszony przez NBP na pierwszy roboczy dzień października. Wynik podlega zaokrągleniu do 1000 zł. W 2007 r. małymi podatnikami są więc firmy, których obroty w 2006 r. nie były wyższe niż 3 180 000 zł.

Nieco inaczej limit ten obliczany jest w jednostkach, których wynagrodzeniem jest prowizja. Na 2007 rok wynosi on 119 tys. zł.

Mali podatnicy VAT korzystają z dwóch przywilejów. Mogą wybrać kwartalne okresy rozliczeniowe. Jest to jednak dobre tylko dla firm, które nie ubiegają się o zwrot podatku z urzędu. Składanie deklaracji co kwartał wydłuża bowiem czas oczekiwania na pieniądze. Dlatego stosunkowo niedużo podmiotów decyduje się na takie rozwiązanie. Jeszcze mniej wybiera kasową metodę rozliczeń, w której obowiązek zapłaty podatku, co do zasady, powstaje po otrzymaniu płatności od kontrahenta. Powoduje to jednak ogromną komplikację ewidencji nie tylko samego podatnika, ale także jego kontrahentów, którzy w efekcie często rezygnują z kolejnych transakcji.

Ustawa o PIT i ustawa o CIT także zawiera definicje małego podatnika. I tu decyduje wysokość przychodów osiągniętych w poprzednim roku. Limit wynosi 3 180 000 zł, czyli tyle samo co dla małych podatników w rozumieniu ustawy o VAT. Mogą wybrać wpłacanie zaliczek na podatek dochodowy co kwartał oraz dokonywać korzystnych jednorazowych odpisów amortyzacyjnych. W 2007 r. firmy te będą mogły zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów wartość maszyn i urządzeń do kwoty 199 tys. zł.

Intrastat bez zmian

W 2007 r. nie zmieniają się wysokości progów statystycznych Intrastat. Próg podstawowy dla przywozu pozostaje na poziomie 500 tys. zł, a dla wywozu 800 tys. zł. Próg szczegółowy dla przywozu wynosi 25 mln zł, dla wywozu zaś 43 mln zł. Informacje w ramach systemu Intrastat muszą przekazywać podatnicy dokonujący wymiany towarowej z krajami Unii Europejskiej. Podmiot jest zobowiązany do wypełniania deklaracji Intrastat, jeśli wartość transakcji przekracza wartość progu podstawowego. Firmy, które nie osiągnęły progu szczegółowego, wypełniają tylko niektóre pola deklaracji.

KONRAD PIŁAT

Trzeba obserwować obroty VAT

Przekroczenie limitu zwolnienia podmiotowego VAT powoduje, że firma automatycznie staje się podatnikiem i musi rozliczać ten podatek. Nowi przedsiębiorcy, zakładający firmy w 2007 r., muszą obliczyć przysługujący im limit. Będzie on proporcjonalny do okresu prowadzenia działalności.

Nie wszystko w limicie

Z prowadzonej przez spółkę cywilną księgi przychodów i rozchodów wynika, że w 2006 r. osiągnęła ona sprzedaż w wysokości 3 900 000 zł. Przekroczyła więc limit wynoszący 3 186 800 zł. Nie oznacza to jednak automatycznie, że od 1 stycznia 2007 r. musi prowadzić księgi rachunkowe. Ustawa o rachunkowości nakazuje uwzględniać jedynie przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy. Jeśli więc okazałoby się, że w 2006 r. spółka np. sprzedała za 850 tys. zł budynek, który był zaliczony do środków trwałych, to nie musi prowadzić ksiąg rachunkowych. Po pomniejszeniu ogólnej sumy sprzedaży (3 900 000 zł) o kwotę związaną ze zbyciem nieruchomości kwota obrotu będzie bowiem wynosić 3 050 000 zł, czyli mniej niż limit.

> Ewidencja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Zakładają ją podatnicy wykorzystujący w prowadzonej działalności gospodarczej środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne. Jeżeli nie mamy ewidencji, dokonywane odpisy amortyzacyjne nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

> Ewidencja wyposażenia Wpisujemy tu składniki majątku, które nie zostały zaliczone do środków trwałych, a ich wartość przekracza 1500 zł.

> Ewidencja sprzedaży Prowadzą ją podatnicy, którzy dokonują sprzedaży niedokumentowanej fakturami. Obowiązek ten nie dotyczy osób, które ewidencjonują obrót za pomocą kas rejestrujących oraz prowadzących ewidencję przewidzianą przez ustawę o VAT.

> Ewidencja przebiegu pojazdu Przeznaczona jest do rozliczania wydatków eksploatacyjnych związanych z samochodem osobowym, który nie został wprowadzony do ewidencji środków trwałych, a jest wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej.

> Karty przychodów pracowników Indywidualne karty przychodów wypełniają podatnicy zatrudniający pracowników i wypłacający im należności ze stosunku pracy. Ponadto przedsiębiorcy - w zależności od charakteru wykonywanych czynności - zobowiązani są prowadzić ewidencję pożyczek i zastawionych rzeczy (przy prowadzeniu lombardu), ewidencję kupna i sprzedaży wartości dewizowych (w kantorze), rejestr podatku od czynności cywilnoprawnych.

Podatnicy muszą również w określonych przypadkach (o tym dalej) sporządzać spis z natury (remanent) towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadów

Spis obowiązkowy...

Remanent jest obowiązkowy przed zaprowadzeniem księgi, na koniec każdego roku podatkowego, w razie zmiany wspólnika, zmiany proporcji udziałów wspólników, likwidacji działalności (wtedy obejmuje również wyposażenie) oraz gdy zarządził go naczelnik urzędu skarbowego. Wtedy nie mamy wyjścia, musimy wyliczyć dochód z jego uwzględnieniem.

Co musi się znaleźć w remanencie, określają szczegółowo przepisy rozporządzenia w sprawie prowadzenia księgi. Powinien zawierać co najmniej:
> imię i nazwisko właściciela zakładu (nazwę firmy),
> datę sporządzenia,
> numer kolejny pozycji arkusza,
> szczegółowe określenie towaru i innych składników spisu,
> jednostkę miary,
> ilość stwierdzoną w czasie spisu,
> cenę za jednostkę miary,
> ogólną wartość wynikającą z pomnożenia ilości towaru przez cenę jednostkową.

Spis z natury powinien być podpisany przez sporządzające go osoby. Na końcu należy umieścić klauzulę "Spis z natury zakończono na pozycji .... Łączna wartość wynosi ...".

W remanencie należy uwzględnić towary handlowe, materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze, półwyroby, wyroby gotowe, braki i odpady, a także towary stanowiące własność podatnika znajdujące się w dniu sporządzenia spisu poza jego zakładem oraz towary obce znajdujące się w jego firmie.

Wartość spisu z natury należy wpisać do księgi. Wpis taki może być dokonany:
> w formie szczegółowego wykazu poszczególnych rodzajów składników objętych spisem,
> kwotą zbiorczą w jednej pozycji - jeżeli na podstawie spisu zostało sporządzone odrębne, szczegółowe zestawienie poszczególnych jego składników. Zestawienie to musi być przechowywane łącznie z księgą.

Spis z natury na koniec roku podatkowego jest jednocześnie spisem z natury na początek roku następnego. Jeżeli firma nie posiada składników podlegających remanentowi, jego wartość jest zerowa.

---