Temat: Historia niezwykłej znajomości. Adam Mickiewicz „Świtezianka”.
Cele ogólne:
ukazywanie związków teraźniejszości z przeszłością,
przygotowanie do świadomego odbioru i aktywnego uczestnictwa w kulturze,
łączenie wiedzy historycznej uzyskanej z różnych źródeł,
motywowanie do poznawania różnych tekstów kultury wzbogacających wiedzę o życiu z odniesieniem do przeszłości.
Uczeń:
słucha czytanego tekstu ze zrozumieniem,
rozróżnia postacie i zdarzenia realistyczne i fantastyczne,
rozumie przesłanie moralne zawarte w balladzie,
opowiada o przebiegu wydarzeń,
sporządza plan wydarzeń,
dobiera wyrazy bliskoznaczne,
tworzy związki frazeologiczne,
korzysta ze słowników
PRZEBIEG LEKCJI PLAN
1. Nawiązanie do omawianego wcześniej opowiadania Jadwigi Chamiec „Królestwo ballady”
co nazywamy balladą,
okoliczności powstania ballad,
miejsca z nimi związane,
2. Odczytanie cytatu z opowiadania ( zadanie domowe - sprawdzić - zapytać - zaznaczyć ewentualne „bz”
3. Rola wyobraźni w życiu każdego człowieka:
ubarwia życie, czyni je ciekawym,
pozwala przenosić się w najbardziej egzotyczne czy fantastyczne miejsca,
jest czarodziejką rzeczy zwykłych,
wzbogaca naszą osobowość,
wypełnia codzienną pustkę, nudę itp.
4. Słuchając tekstu zastanówcie się nad takimi zagadnieniami:
Czas i miejsce akcji.
Co jest tematem ballady?
Postacie realistyczne i fantastyczne.
Obrazy realistyczne i fantastyczne e balladzie.
5. Czytanie z podziałem na role na podkładzie muzycznym. ( Eryk, Andżelika, n-l ) (9 minut)
6. Wrażenia i odczucia dotyczące utworu. N-l zadaje pytania.
Czas i miejsce akcji:
-nie jest ściśle określony, podobny jest do czasu baśniowego, wydarzenia miały miejsce prawdopodobnie w bardzo odległej przeszłości,
-ściśle określona jest pora doby - (noc) i pora roku ( koniec lata),
-miejsce akcji to jezioro Świteź i las w okolicy jeziora
Co jest tematem ballady?
-romans, nieszczęśliwa miłość, dramat miłosny, zdrada, próba miłości, ? ( miłość prawdziwa i fałszywa, konieczność dochowania przysięgi, konsekwencje zdrady)
Jakie obrazy można wyodrębnić w tekście?
-para w lesie, para nad jeziorem, wzburzone jezioro itp.
Które postacie są realistyczne, a które fantastyczne?
-młodzieniec - realistyczna, (strzelec)
-Świtezianka - fantastyczna, (istota ze świata czarów),
-narrator - realistyczna, (mieszkaniec okolic jeziora Świteź)
Obrazy realistyczne:
-Nad jeziorem spotykają się strzelec i dziewczyna.
-Strzelec namawia dziewczynę, by zamieszkała w jego leśnej chacie.
-Bohaterka wystawia ukochanego na próbę.
Obrazy fantastyczne:
-Obraz Świtezianki, która wabi do siebie strzelca.
-Spacer młodzieńca po tafli jeziora.
-Śmierć w odmętach wody - straszliwa kara.
7. Podział klasy na 4 grupy (pracujemy cicho i zgodnie, później będzie prezentacja waszej pracy)
- przydzielenie stanowisk pracy,
- wyjęcie materiałów do zadań,
- wykonanie przydzielonego zadania (10 minut).
Grupa I - Przedstawić na ilustracjach treść ballady. (4 obrazki w szarości - ołówkiem)
Grupa II - Postacie i wydarzenia realistyczne i fantastyczne ( wpisać w odpowiednie rubryki)
Grupa III - Wyrazy i wyrażenia (frazeologia)
Grupa IV - Plan wydarzeń i pytania
8. Omówienie wykonanych zadań:
-liderzy zespołów prezentują przy tablicy swoje prace, dokonują oceny za aktywność w grupie,
9. Plan wydarzeń - czyli historia pewnej znajomości.
- nawiązanie do pracy grupy IV tj. 1 zadania,
-podanie tematu lekcji - Historia niezwykłej znajomości. Adam Mickiewicz „Świtezianka”.
- rozdanie karteczek z planem wydarzeń i wklejenie do zeszytu
10. Podsumowanie: (rozmowa z uczniami)
Jest to historia miłości dwojga ludzi: tajemniczej dziewczyny i młodego chłopca. Najpierw była przysięga - miłość aż po grób ale wystarczyło, że pojawiła się dziewczyna piękniejsza, kusząca, bardziej otwarta. Wypadki dalej toczą się bardzo szybko. I oto mamy zdradę , a zatem winę, a w konsekwencji karę.
O tych trzech motywach porozmawiamy sobie na następnej lekcji.
Ballada zawiera dwa morały:
-jeden dotyczy losu tych, którzy łamią swe przysięgi i nie dotrzymują słowa,
-drugi morał to pouczenie do naiwnych dziewcząt i kobiet, by nie ufały słowom mężczyzn, gdyż często okazują się niestali i fałszywi. Jednak o tym też porozmawiamy sobie na następnych lekcjach.
11. Zadanie domowe:
Ułóż 10 pytań do tekstu ballady (przekształcając plan wydarzeń w zdania pytające).
12. Ocena aktywności (n-l wpisuje plusy do dziennika)
- spostrzeżenia liderów grupy,
- spostrzeżenia własne.