Resocjalizacja w zakładach karnych, a mianowicie resocjalizacja penitencjarna ( bo tak fachowo nazywa się to zjawisko) jest procesem, mającym na celu wyeliminowanie niekorzystnych aspołecznych i antyspołecznych postaw warunkujących aspołeczne i antyspołeczne zachowania ludzi odbywających karę w więzieniach. Jest to nie tylko dawanie „drugiej szansy”, ale także dbałość o zapobieganie przestępczości, jej rozwój i kontynuowanie w społeczeństwie. Człowiek jest istotną społeczną, co wiąże się z podatnością na patologie występujące wokół, zdemoralizowanie i przestępcze wykolejenie, co prowadzi do popełniania przez ludzi wykroczeń.
W polskim systemie penitencjarnym jest ok. 83 tys. miejsc więziennych. Osadzonych jest ok. 81 tys., a oczekujących na osadzenie 30 tys. Ogromnym problemem jest przeludnienie zakładów karnych. Funkcje resocjalizacyjne stoją pod dużym znakiem zapytania ze względu na brak miejsca i kadry. By prowadzić działalność reedukacyjną potrzebna jest baza materialna i ludzie, którzy się tym zajmą.
Kolejnym ważnym aspektem, jest pytanie: Jak wpływać na ludzi, którzy bardzo często nie mają zamiaru zmieniać swoich zachować, nie mają przeświadczenia o własnej winie?
Podstawowymi metodami resocjalizacji, jakie są stosowane w zakładach karnych w Polsce jest nauka, praca, zajęcia kulturalno-oświatowe. Coraz powszechniejsze stało się także rozwijanie kontaktów ze społeczeństwem. Prawdą jest, że pobyt w zakładzie karnym jest formą prewencyjną zapobiegania przestępczości. Więzienie nie wywiera pozytywnego wpływu na więźniów. Często ma wpływ demoralizujący - uczący okrucieństwa, mimo że celem kary pozbawienia wolności jest odizolowanie przestępcy od społeczeństwa, jak również wskazanie mu drogi do dalszego uczciwego życia.
Przed skazanymi stawiane są dwa cele:
1) cel minimum - który można określić jako stan osobowości więźnia, który umożliwi funkcjonowanie w społeczeństwie w sposób nie naruszający norm prawnych. Osiągnięcie celu minimum zabezpiecza byłego przestępce przed recydywą.
2) Cel maksimum - można określić jako stan osobowości więźnia, który umożliwi mu funkcjonowanie w społeczeństwie nie tylko w sposób nie naruszający norm prawnych, ale także w sposób respektujący wiele istotnych i ważnych dla życia społecznego norm moralnych. Osiągnięcie celu maksimum pozwala człowiekowi, który odbył karę pozbawienia wolności, na ułożenie sobie życia w zgodzie z podstawowymi standardami społecznymi.