• Czarna - ciemność, otchłań, bezkres, zło, mrok, strach, otchłań

Wiosna - nadejście czegoś nowego, pobudzenie, wybudzenie z zimowego snu, chęć życia i zmian, radość, żywe kolory, światło, narodziny

„Czarna wiosna” oznacza odrodzenie Polski i budowę na zgliszczach powojennych. Naród powstaje z popiołów. Tytuł można postrzegać jako oksymoron, gdyż wiosna, która symbolizuje odrodzenie, nadzieję, zestawiona jest z określeniem „czarna” (symbolizującym mrok, śmierć, strach, zło). Połączenie tych wyrazów sugeruje postawę sceptyczną autora do zdarzenia, jakim jest szansa na odrodzenie państwa. Mówi o tym, że nie będzie to dobra nowina, pomyślny okres dla wszystkich. Wiosna może okazać się nadchodzącą katastrofą.

Nadawcą utworu jest rozgoryczony poeta, pisarz Polak:

„dosyć po polsku, dosyć pisałem”

Przejawia postawę kosmopolity.  jest znużony pisaniem po polsku, tzn. nieustannie o Polsce, o niepodległości.

Podmiot zdaje sobie sprawę, że jego twórczość będzie musiała odejść do lamusa. Chce jednak podzielić się ze wszystkimi narodami swoimi przeżyciami, cierpieniem.

Wylewa swe złości; jest zaangażowany emocjonalnie:

Odrzuca ideały takie jak niepodległość, kierowanie narodu poprzez poezję

- czuje, że skoro jego ojczyzna jest teraz wolna, jego zadanie, rola skończyła się; czuje się niepotrzebny.

Nie czuje potrzeby dalszej walki o niepodległość - odrzuca ideały romantyczne:

Chce teraz skupić swoją uwagę na czymś innym; nie będzie analizował przebudzenia narodów ani zachęcał do zemsty: Dotychczas podległy był narzucanym rygorom w swej twórczości: - Poezja była dla niego swego rodzaju orężem w walce o niepodległość, pełniła funkcję przywoływania dumy, ideałów z przeszłości.

Podmiot liryczny w 1 os. lp.

Liryka bezpośrednia, osobista.

Nadawca kieruje swe słowa do Poezji. Pojawia się bezpośredni zwrot:

Poezja

• Oskarżana przez podmiot o to, że dyktowała rolę i tematykę jego twórczości

Teraz, kiedy okoliczności się zmieniają, staje się bezużyteczna

Idee i wartości, które przekazywała, straciły swoje znaczenie

Podział na strofy,

• Rymy: okalające i przeplatane, żeńskie

• brak stałej liczby sylab w wersach, brak stałej liczby wersów w strofach

epitety

- aby podkreślić przynależność: „Ojczyzna moja”, „płaszcz Konrada”, „żagiew moja”, „Niewola ludów”,

- aby pokreślić rozmiar i znaczenie: „Z prawdziwym żalem”, „świecie ogromnym”, „Ojczyzna wolna”

• wykrzyknienie

- podkreśla rozgoryczenie podmiotu:

„Dosyć po polsku, dosyć pisałem”

- podkreśla entuzjazm:

„Chcę pisać po grecku!”

• alegoria

„Płaszcz Konrada” - postawa i ideały poety romantycznego

• animizacja

apostrofy