Metody statystyczne w socjologii (W) 26.02.2008

T: Podstawowe pojęcia. Analiza struktury.

Statystyka- to nauka o metodach badania prawidłowości występujących w procesach masowych. (Nie interesują ją jednostki tylko masy).

Badanie statystyczne- to całokształt czynności mających na celu statystycznych w zakresie

1.Struktury rozkładu zjawisk

__ x1

0< X

Sposób ilościowy- w określonym momencie i czasie ,np. staż pracy

Rozkład asymetryczny prawostronny. Dominanta jest niższa niż średnia płaca w Polsce (2800zł) 2.Dynamiki zjawisk (zmiany zachodzące w czasie)

Yt - zmienia się w czasie.

x - ściśle określone lata.

Ukazuje jak dane zjawisko zmienia się w czasie, nie może być mniej niż 5 zmian. Częstym błędem jest określany procent lub punkt procentowy ,np. stopa bezrobocia jednego roku wyniosła 5%, a drugiego roku 7%; interpretowano to, iż stopa bezrobocia wzrosła o 2% i 40% (jest to indeks- nowa rzecz jest dzielona przez starą rzecz 7:5=1,4 (i-1) 100%

3.Współzależnośc związków (zachodzących pomiędzy zjawiskami w czasie lub przestrzeni).

Związki w otaczającym świecie między dwoma cechami, np. gospodarstwo domowe- wraz ze wzrostem dochodów rosną wydatki. Dodatni- wraz ze wzrostem dochodów rosną wydatki. Miary korelacji i

współczynniki korelacji.

X	Y
-	-
-	-
-	-

ANALIZA STRUKTURY

Zbiorowość statystyczna- to zbiór nieidentycznych jednostek posiadających przynajmniej jedna cechę wspólną istotną ze względu na cel badania.

Aby określić zbiorowość statystyczną należy ją jednoznacznie zdefiniować pod względem rzeczowym, czasowym i przestrzennym (kogo, kiedy, gdzie badamy), np. cecha wspólna w grupie to wzrost, liczba rodzeństwa (musimy to dobrze zdefiniować interesuje mnie jedno ,np. wzrost)

Zbiorowość musimy zdefiniować, np. 11 studentów drugiego roku SZL, dnia 26 luty 2008 roku, o godz. 10, w Sali nr32, w siedzibie uczelni przy ulicy Monte Cassino w Szczecinie.

Każda zbiorowość statystyczna składa się z jednostek statystycznych a te z kolei posiadają określone właściwości , tzw. cechy statystyczne.

Cechy statystyczne:

a)stałe:

-rzeczowe;

-czasowe;

-przestrzenne;

b)zmienne:

-jakościowe:

dwudzielne, np. Polak i obcokrajowiec;

wielodzielne, np. Polacy, Niemcy, Włosi;

-ilościowe (liczbowe):

ciągłe (liczby rzeczywiste), np. staż pracy, waga w kilogramach, wzrost w cm, punktacja na egzaminie;

skokowe (liczby całkowite), np. liczba rodzeństwa, liczba błędów na egzaminie;

quasi-ilościowe

Cechy statystyczne dzielą się na stałe i zmienne przy czym cechy stałe się tylko definiuje, a dalszej analizie podlegają cechy zmienne. Cechy stałe dzielimy na:

-rzeczowe (kogo badamy),

-czasowe (kiedy badamy),

-przestrzenne (gdzie badamy).

Cechy zmienne mogą być jakościowe lub ilościowe, przy czym jakościowe wyrażone za pomocą słów, a ilościowe za pomocą liczb. Wśród cech jakościowych wyróżnia się cechy:

-dwudzielne (czyli takie które tylko maja dwa warianty, np. płeć)

-wielodzielne (czyli takie, które mają więcej niż dwa warianty, np. wykształcenie)

Cechy ilościowe ciągłe są wyrażone za pomocą liczb rzeczywistych, a skokowe za pomocą liczb całkowitych.

Przykłady cechy ciągłej:

-staż pracy w latach

-waga w kg

-wzrost w cm

-zarobki w zł itp.

Przykłady cechy skokowej:

-liczba rodzeństwa

-liczba dzieci na utrzymaniu

-liczba błędów na teście itp.

Cechy quasi ilościowa to taka, która może być wyrażona za pomoc liczb, a opinii publicznej podawane za pomocą słów, np. kategoria wzrostu- wysoki, średni, niski.

Jednostki statystyczne badanej zbiorowości obserwuje się z uwagi na analizowana cechę wspólną istotną ze względu na cel badania celem zebrania danych statystycznych, tzw. materiału statystycznego.

W zależności od źródeł pochodzenia wyróżnia się:

-materiał pierwotny

-materiał wtórny

Zebrany materiał statystyczny można zaprezentować tabelarycznie, graficznie lub analityczne.

Szereg statystyczny- to uporządkowany zbiór wartości (ilościowe) lub wariantów (jakościowe) analizowanej cechy zgodnie z przyjętymi kryteriami porządkowania.

W analizie struktury, tzn. dokonując ilościowego opisu właściwości badanej zbiorowości statystycznej, dane statystyczne prezentowane SA najczęściej w formie:

1. Szeregu szczegółowego (dane zapisywane po przecinku, np.11 informacji. Sami zbieramy dane musi ich być mało)

2.Szeregu punktowego (tabelka. Posiada wadę, jest tylko dla cechy skokowej)

3.Szeregu przedziałowego (tabelka z przedziałami; skokowe lub ciągłe)

W celu przeprowadzenia analizy struktury należy wyznaczyć odpowiednie charakterystyki liczbowe (miary) nazywane parametrami opisowymi.

Parametrem opisowym nazywa się liczbę, która w sposób syntetyczny określa właściwości badanej zbiorowości.

Interpretacja parametrów opisowych pozwala scharakteryzować badaną zbiorowość statystyczną przy czym oczywiste jest, że im więcej miar użyje się do opisu, tym ta charakterystyka będzie szersza.

Miary	Klasyczne	Pozycje
Tendencje centrowe średnie, przeciętnego poziomu położenia	_ X średnia arytmetyczna	D- dominanta (moda) M-mediana Q1-dowolny kwartyn Q3- górny kwartyn
Zróżnicowanie dyspersji, zmien- ności rozproszenia, rozrzuta	S(x) Wariancja S(x) odchyleni standardowe Vs- współczynnik zmienności X TYP typowy obszar zmienności	Q-odchylenie ćwiartkowe VQ- współczynnik zmian X TYP- typowy obszar zmian
Asymetrii skośności	A1	A2

A3

Miary klasyczne a stosunkowe

Absolutne bezwzględne- wyrażone są w nominalnych jednostkach badanej cechy statystycznej.

---