PRZYCZYNY ISTNIENIA RYNKU FINANSOWEGO

• inwestowanie

• warunek wzrostu gospodarczego, rozwoju

• wymaga środków finansowych

WARUNEK INWESTOWANIA

• istnienie mechanizmu umożliwiającego przesunięcie czasowo wolnych środków od oszczędzających do inwestujących

czyli

• ISTNIENIE RYNKU FINANSOWEGO

• źródło środków finansowych

• niewykorzystane środki finansowe zwane oszczędnościami

RYNEK FINANSOWY

• pojęcie abstrakcyjne

• nie oznacza konkretnego miejsca, lecz procesy kupna sprzedaży kapitału za koszt/wynagrodzenie, którym jest procent

• abstrakcyjne miejsce na którym dochodzi nieustannie do zawierania i wykonywania transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe

PODSTAWOWE FUNKCJE I CELE RYNKU FINANSOWEGO

• umożliwienie posiadaczowi kapitału jego zainwestowanie,
  a podmiotom zgłaszającym zapotrzebowanie na kapitał - zaspokojenie potrzeb

• regulowanie płynności systemu bankowego

• finansowanie deficytu budżetowego

• transferowanie kapitału w skali krajowej i międzynarodowej

• wycenianie kapitału

• kalkulacja stóp procentowych

• powiązanie cen towarów i usług w różnych krajach

• alokacja zasobów w skali światowej

• zabezpieczanie ryzyka

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA FUNKCJONOWANIE RYNKU FINANSOWEGO

• rynki finansowe są ze sobą bardzo silnie powiązane - skorelowane

• zmiany zachodzące na jednym rynku odczuwane są na pozostałych

• w niektórych przypadkach siła powiązań jest bardzo duża, w innych może być trudna do określenia

• podstawowy czynnik wpływający na funkcjonowanie rynków finansowych

• koniunktura gospodarcza (stan gospodarki kraju)

• deficyt/nadwyżka obrotów bieżących z zagranicą

• stan budżetu państwa

• wysokość inflacji - stopy procentowe

• cele polityki pieniężnej

• czynniki te, a przede wszystkim prognozy ich zmian wpływają na zachowania rynków finansowych

UCZESTNICY RYNKU FINANSOWEGO

• inwestor rzeczowy

• inwestujący w maszyny, czynniki produkcji, itp. w celu wytwarzania dóbr, głównie dóbr inwestycyjnych,

• potrzebuje odpowiedniej wielkości kapitału na odpowiedni czas i za odpowiednią cenę

• inwestor finansowy

• posiadający oszczędności, użyczający kapitału inwestorowi rzeczowemu w zamian za wynagrodzenie

• pośrednik

• transformuje kapitały inwestora indywidualnego na formę użyteczną dla inwestora rzeczowego

PODSTAWOWE ELEMENTY SKŁADOWE RYNKU FINANSOWEGO

• rynek pieniężny

• rynek kapitałowy

• kryterium podziału rynku finansowego

• terminu zwrotu kapitału

RYNEK PIENIĘŻNY

• rynek na którym dokonywane są operacje finansowe krótkoterminowe

• przedmiotem obrotu

• kapitał o nieprzekraczalnym terminie zwrotu 1 roku (operacje instrumentami finansowymi o terminie zapadalności poniżej 1 roku)

• obejmuje min.

• rynek lokat międzybankowych, rynek krótkoterminowych papierów wartościowych i kredyty krótkoterminowe

RYNEK KAPITAŁOWY

• rynek na którym dokonywane są operacje finansowe średnio i długoterminowe

• przedmiot obrotu

• kapitał o terminie zwrotu przekraczającym

1 rok (operacje instrumentami finansowymi o terminie zapadalności powyżej 1 roku)

• obejmuje min.

• rynek średnio i długoterminowych papierów wartościowych oraz średnio- i długoterminowych kredytów

• dostarcza kapitału dla operacji długoterminowych

• umożliwia emitentowi papierów wartościowych uzyskanie środków na planowaną przez niego działalność gospodarczą

• nabywcom papierów wartościowych stwarza możliwość zyskownej lokaty posiadanych środków finansowych lub zabezpieczenia posiadanego kapitału

• umożliwia łatwe i szybkie przenoszenie środków finansowych zarówno między różnymi sektorami rynku finansowego, jak i różnymi częściami gospodarki

• na rynku dokonywana jest bieżąca ocena działalności jednostek gospodarczych, dzięki której środki finansowe kieruje się do tych najbardziej efektywnych

PODSTAWOWE SEGMETY RYKU FINANSOWEGO WSPÓLNE DLA RYNKU PIENIĘŻNEGO I KAPIATAŁOWEGO

• rynek papierów wartościowych

• rynek instrumentów pochodnych

• rynek walutowy

• rynek depozytowo-kredytowy

• rynek pierwotny

• rynek wtórny

RYNEK PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH

• integralna cześć rynku finansowego

• rynek na którym dokonuje się obrotu papierami wartosciowymi

• papier wartościowy

• dokument reprezentujący prawa majątkowe, które z racji jego posiadania przysługuje posiadaczowi

RYNEK INSTRUMENTÓW POCHODNYCH

• pozwala na ograniczenie ryzyka występującego w inwestycjach

• ryzyko niekorzystnych zmian

• kursów akcji

• stóp procentowych

• kursów wymiany walut

RYNEK WALUTOWY

• integralna cześć rynku finansowego

• zasady funkcjonowania identyczne jak wszystkich innych rynków (np. towarowych)

• przedmiot handlu waluta, czyli instrumentami finansowy o najwyższym stopniu płynności

• obejmuje operacje wymiany jednej waluty na inne oraz kształtowanie kursów walutowych

• działa bez przerw

• 90% operacji odbywa się między bankami bez jakiegokolwiek pośrednictwa, pozostałe 10% t to transakcje banków z ich klientami

• największy rynek finansowy na świecie - dzienne obroty około 1,5 biliona dolarów

• rynek międzynarodowy, umożliwia m.in. przepływ kapitału na różne rynki regionalne i poszczególnych państw

RYNEK DEPOZYTOWO-KREDYTOWY

• pokrywa lokowanie w bankach zasobów pieniężnych przez podmioty niebankowe

• udostępnia podmiotom niebankowym kapitał przeznaczony w sektorze bankowym na działalność kredytową

RYNEK PIERWOTNY

• przedmiotem transakcji są rzeczywiste kapitały

• emitent zbiera kapitał sprzedając nowe papiery wartościowe

• cena nabycia papierów wartościowych to cena emisyjna, stała do końca okresu subskrypcyjnego (emisji)

• tworzy prawa majątkowe, które mogą być przedmiotem obrotu na rynku wtórnym

• istota rynku pierwotnego

• kupno papieru wartościowego bezpośrednio od jego emitenta

RYNEK WTÓRNY

• pozwala na zmianę posiadacza praw majątkowych, powstałych na rynku pierwotnym

• obrót odbywa się pomiędzy inwestorami

• emitent nie zwiększa wielkości swojego kapitału

• pozwala na dostęp do rynku podmiotów, które nie miały dostępu do rynku pierwotnego

• koncentruje małe kapitały

• weryfikuje wartość praw majątkowych

• ważne źródło informacji dla emitenta

• niezbędne przy podejmowania decyzji o rozwoju firmy, wielkości i cenie emisji nowych akcji, obligacji, itp.

PODZIAŁY RYNKU FINANSOWEGO KRYTERIA

• Zasięg terytorialny rynku

• krajowy

• regionalny

• ogólnoświatowy

• Moment rozliczenia transakcji

• natychmiastowy (spot)

• terminowy - forward, futures, opcje

• Forma organizacyjna

• giełdowy

• pozagiełdowy

• RODZAJ INSTRUMENTU

• rynek pieniężny

• Rynek lokat międzybankowych

• Rynek bonów skarbowych

• Rynek bonów komercyjnych

• Rynek certyfikatów depozytowych

• rynek kapitałowy

• rynek akcji

• rynek obligacji - skarbowych, komunalnych, przedsiębiorstw

• rynek instrumentów pochodnych

• rynku transakcji terminowych bezwarunkowych (forward, futures)

• rynku transakcji terminowych warunkowych (opcje)

• rynek walutowy

• rynek transakcji natychmiastowych (spot)

• rynek transakcji przyszłych (forward)

• rynek depozytowo-kredytowy

• rynek lokat bankowych

• rynek kredytów i pożyczek

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE SEGMENTÓW RYNKU FINANSOWEGO

• Rozmiar transakcji/charakter rynku:

• rynek pieniężny

• dominacja operacji hurtowych dokonywanych przez podmioty o charakterze instytucjonalnym

• rynek kapitałowy

• transakcje hurtowe jak i detaliczne

• Płynność instrumentów

• rynek pieniężny

• wysoka i bardzo wysoka

• rynek kapitałowy

• w większości wysoka

• Miejsce operacji:

• rynek pieniężny

• rynek nieregulowany

• rynek kapitałowy

• rynek regulowany

• Bezpieczeństwo

• rynek pieniężny

• bardzo wysokie

• rynek kapitałowy

• bardzo wysokie

• Uczestnicy obrotu

• rynek pieniężny

• Skarb Państwa, Bank Centralny, banki, instytucje finansowe i niefinansowe, osoby fizyczne

• rynek kapitałowy

• Skarb Państwa, Bank Centralny, banki, instytucje finansowe i niefinansowe, osoby fizyczne

UCZESTNICY RYNKÓW FINANSOWYCH

• Sektor Publiczny

• skarb państwa

• władze lokalne

• bank centralny

• Instytucje Finansowe

• Banki Inwestycyjne i Komercyjne

• Otwarte Fundusze Emerytalne

• Fundusze Inwestycyjne

• Firmy Ubezpieczeniowe

• Domy Maklerskie

• Giełda Papierów Wartościowych

• Centralna Tabela Ofert

• Komisja Papierów Wartościowych i Giełd

• Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych

• Przedsiębiorstwa

• Gospodarstwa Domowe

RYNEK PIENIĘŻNY

• Podstawowe funkcje rynku pieniężnego

• regulacja płynności systemu bankowego

• realizacja celów polityki pieniężnej

• określenie wysokości stóp procentowych

• pozyskiwanie krótkoterminowych kapitałów

• finansowanie deficytu budżetowego

• możliwość lokowania nadwyżek w płynne i bezpieczne inwestycje

UCZESTNICY RYNKU PIENIĘŻNEGO

• banki

• państwo

• instytucje ubezpieczeniowe

• przedsiębiorstwa

• samorządy terytorialne

• instytucje wspólnego inwestowania

• osoby fizyczne