EGZAMIN Z PODSTAW SOCJOLOGII - I ROK, ZAOCZNA SOCJOLOGIA UWM.

12 czerwca 2010r.

.

Imię i nazwisko………………………………………………………………………………

Należy zakreślić właściwą odpowiedź po uważnej lekturze treści pytania i możliwych odpowiedzi. W niektórych pytaniach tylko jedna odpowiedź jest prawdziwa, w innych bywa różnie. Niektóre pytania mają odpowiedź, że wszystkie poprzednie są prawdziwe, co nie zawsze jest prawdą. Zastanów się więc dobrze przed ostateczną odpowiedzią.

1. Jakie zasady decydują o tym, że mamy do czynienia z ustrojem demokratycznym?

Wskaż zasady bezwarunkowo obowiązujące w demokracji:

1. Władza w państwie jest wybierana w ogólnospołecznych wyborach;

2. Obywatele mają zagwarantowane równe i jednakowe prawa;

3. Obywatele różnych kategorii są reprezentowani proporcjonalnie w organach przedstawicielskich (np. młodzież - starsi, kobiety - mężczyźni itp.)

4. Władza państwowa jest podzielona na trzy rodzaje;

5. Konieczna jest konstytucja państwowa.

2. W Polsce jak i w większości krajów europejskich obowiązuje tzw, pięcioprzymiotnikowe prawo wyborcze. Jakie to przymiotniki?

1. Bezpośrednie tak - nie

2. Powszechne tak - nie

3. Tajne tak - nie

4. Proporcjonalne tak - nie

5. Równe tak - nie

6. Dodał(a)bym jeszcze: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Jeśli zostałby w Polsce wprowadzony system wyborczy, to która cecha prawa wyborczego nie obowiązywałaby wtedy?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...

4. Antysemityzm nowoczesny to:

Wskaż właściwą odpowiedź:

1. antysemityzm, oparty na tradycyjnych przesądach;

2. antysemityzm, który opiera się na politycznej ideologii doby nowoczesnej;

3. antysemityzm, wynikający z cech tradycyjnej umysłowości narodowej;

4. antysemityzm, który wynika z ideologii nacjonalistycznej;

5. wszystkie stwierdzenia są właściwą odpowiedzią.

;

5. Jakie funkcje w życiu grupy spełniają stereotypy?

1. Integrują grupę

2. Podnoszą samoocenę członków grupy

3. Wzmacniają poczucie wartości grupy własnej

4. Wyznaczają stosunek do mniejszości i marginalizują niektórych członków

5. Wszystkie stwierdzenia są prawdziwe.

6. Jakie ważne wartości społeczne przypisuje się klasie średniej?

1. Klasa średnia stanowi podstawę gospodarki rynkowej;

2. Klasa średnia tworzy i wyraża etos obywatelski;

3. Klasa średnia daje wzór zaangażowania politycznego;

4. Klasa średnia jest najliczniejszą klasą nowoczesnej demokracji rynkowej;

5. Wszystkie określenia są prawdziwe.

.

7. Które z grup zawodowych można w Polsce zaliczyć do klasy średniej?

1. Urzędnicy wyższego szczebla (ministerstwa, urzędy wojewódzkie itp.);

2. Lekarze;

3. Grupy wolnych zawodów (prawnicy, niektórzy inżynierowie, weterynarze itp.);

4. Robotnicy;

5. Przedsiębiorcy;

6. Rzemieślnicy.

8. Czy w Polsce po 1989 roku wzrosły, czy zmalały różnice między dochodami kobiet i mężczyzn?

1. wzrosły;

2. najpierw wzrosły, a potem zmalały;

3. systematycznie zaczęły maleć;

4. pozostały mniej więcej na takim samym poziomie.

9. Czy pojęcie struktury społecznej jest tożsame z pojęciem struktury klasowej?

1. w zasadzie tak;

2. nie, te pojęcia się zupełnie nie pokrywają;

3. nie, bo struktura społeczna jest szerszym pojęciem niż struktura klasowa;

4. to zależy od koncepcji teoretycznych, bo w niektórych można postawić znak równości.

10. Wg jakiej koncepcji teoretycznej struktura społeczna oznacza strukturę klasową?

1. Funkcjonalnej koncepcji systemu społecznego;

2. Wg teorii symbolicznego interakcjonizmu;

3. Wg koncepcji marksistowskich;

4. Wszystkie koncepcje tak uważają.

11. Wymień fazy socjalizacji dziecka w koncepcjach Meada.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

12. Czy ideologia może spełniać pozytywne funkcje w grupie?

a. tak; b. nie

13. Jeśli odpowiedziałaś(łeś) „nie” - uzasadnij to krótko.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

14. Jeśli odpowiedziałaś(łeś) „tak” - proszę wymienić, jakie pozytywne funkcje może pełnić ideologia.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………...

15. Czym jest naród?

1. Narodem nazywamy wspólnotę historyczną, spojoną wspólnym językiem i tradycją;

2. Naród to rodzaj „wspólnoty wyobrażonej”, bo nigdy nie jest tak jednolita, jak uważają jej członkowie;

3. Naród wyrasta ze wspólnoty etnicznej, na którą składają się wspólne dzieje, język, religia i jej formy, wyobrażenia o własnej grupie;

4. Naród to grupa o wspólnej historii i kulturze, która tworzy własne państwo;

5. Wszystkie powyższe określenia są prawdziwe.

16. Która z wymienionych cech odróżnia naród od grupy etnicznej?

1. przekonanie o wspólnym pochodzeniu;

2. poczucie kulturowej tożsamości;

3. poczucie potrzeby własnego państwa (upolitycznienie grupy);

4. związek z określonym terytorium.

17. Jakie cechy nacjonalizmu czynią go groźnym zjawiskiem?

1. Uważa się, że w każdej chwili człowiek musi być bezwzględnie lojalny wobec własnego narodu, a inne zobowiązania są drugorzędne;

2. Szowinizm, czyli przekonanie, że własny naród góruje moralnie nad innymi i nie ma żadnych cech nagannych;

3. Bezkrytycyzm wobec własnych dziejów - przedstawiciele narodu zawsze postępowali słusznie i moralnie;

4. Kolektywizm - konieczność podporządkowania się obowiązującej opinii wszystkich członków narodu;

5. Wszystkie powyższe określenia są prawdziwe.

18. Co wyznacza pozycję społeczną jednostki?

1. pozycję jednostki może wyznaczać pochodzenie społeczne

2. przede wszystkim pozycja społeczna zależy od losu, ale i od wysiłków indywidualnych;

3. pozycja społeczna wyznaczana jest przez wykształcenie, dochody i prestiż jednostki;

4. pozycja społeczna jednostki zależna jest od roli zawodowej, jaką jednostka wybrała;

5. Wszystkie są właściwą odpowiedzią.

19. W jakich społeczeństwach pozycja społeczna jednostki wyznaczana jest przez pochodzenie?

1. W społeczeństwie kastowym;

2. We współczesnych nowych demokracjach (po transformacji ustrojowej);

3. W społeczeństwach feudalnych;

4. W społeczeństwach merytokratycznych;

5. Wszystkie są właściwą odpowiedzią.

20. Rolą społeczną nazywamy:

1. sposób usytuowania jednostki w zbiorowości;

2. zespół praw i obowiązków związanych z pełnieniem określonej roli społeczno - zawodowej;

3. schemat zachowania, związanego z pozycją, zajmowaną w instytucji;

4. miejsce jednostki w strukturze społecznej.

21. Czy sądzisz, że:

1. rola społeczna wpływa na osobowość;

2. osobowość wpływa na wybór i pełnienie roli społecznej;

3. rozsądne jest mówić o wzajemnym uwarunkowaniu roli i osobowości.

22. Kiedy można mówić o prawomocnej władzy?

1. Wtedy, kiedy rządzący dochodzą do władzy słuszną drogą;

2. Wtedy, gdy prawo do rządzenia jest zaakceptowane społecznie, przebiega według ustalonych zasad;

3. Wtedy, gdy rządzący zdobywają sympatię rządzonych;

4. Wtedy, gdy władza ustanawia obowiązujące prawa.

23. Jakie typy prawomocnej władzy stworzył Weber?

Wymień je z nazwy.

.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………

24. Dlaczego prasę i media elektroniczne nazywa się współcześnie „czwartą władzą?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………

25. Co oznacza termin „tyrania większości”?

1. Sytuacja, kiedy większość decyduje;

2. Sytuacja, w której większość nie stosuje równych praw wobec mniejszości;

3. Sytuacja zagrożenia demokracji, bo niektórzy nie są wysłuchani;

4. Sytuacja, kiedy większość podejmująca decyzję zarzuca mniejszości niemoralność za odmienne poglądy i wyklucza ją ze wspólnoty.

26. „Fasada” w koncepcji Goffmana:

1. dostarcza obserwatorom definicji sytuacji;

2. zależy od określonej roli lub tożsamości społecznej;

3. tworzona jest ze znanych symboli i stereotypowych wyobrażeń;

4. składa się z dekoracji, znaczącej powierzchowności, wyrazistego wyglądu

i sposobu bycia;

5. wszystkie powyższe stwierdzenia są prawdziwe.

27. „Inżynieria społeczna” to inaczej:

1. socjologia

2. socjotechnika

3. socjalizacja

4. jedna z metod badań socjologicznych

2