Kompleks sorpcyjny-najbardziej rozdrobniona koloidalna czesc fazy stałej gleby,która ma zdolności wchłaniania zatrzymywania.Sorpcja-zdolność do zatrzymania w glebie różnorodnych substancji,ale elementy biorące w tym udział kompleksem sorpcyjnym.Gleba wykazuje zdolność magazynowania skł.pokarmowych roślin.Rodzaje sorpcji:

-Mechaniczna(zatrzymanie z roztworu glebowego cząstek stałych na zasadzie działania gleby jako filtra chemicznego,zalezy od składu chemicznego gleby)

-Fizyczna(zdolnośc gleby do zagęszczania i zatrzymywania na swojej powierzchni drobin innych substancji rozpuszczinych w wodzie lub występujących w fazie gazowej).

-Chemiczna(powstanie nierozpuszczalnych w wodzie związkow jakie daja jony rozpuszczonej substancji w zetknieciu z jonami roztworu glebowego i ich zatrzymaniu.Dotyczy niektórych anionów (fosforanowych)Anione fosforanowe w obecności niektórych kationów(Ca,Mg,Fe,Alitp)tworza trudno rozpuszczalne fosforany.Fosforany nie SA wypłukiwane z gleby ale przyswajalność kwasu fosforeowego z nawozów fosforowych jest mała)

-Biologiczna(pobieranie kationów i anionów oraz całych cząstek przez drobnoustroje żyjące w glebie i system korzeniowy roślin)

-fizykochemiczna(wymienna)(zdolność do wymiany kationów i anionów znajdujących się w fazie stałej na róznowazna ilośc jonów roztworu glebowego ,stykającego się z faza stałą gleby.Te rodzaj zdolności sorpcyjnych gleb wiąze się z obecnością w nich organiczno-mineralnych czastek koloidalnych o średnicy mniejszej niż 0.002mm.ZALEZY OD:właściwości próchnicznych gleby kationów aktywnych oraz od zawartości czatek koloidalnych,poniżej 00,2 mm im ich jest wiecej tym lepsza jest pojemność sorpcyjna gleby,lepsze zatrzymywanie składników.Zachodza one na powierzchni stałych cząstek(zew,i wew.powierzchnie mikrocząsteczek)

Proces wymiany jonów(przebieg)-koloidy glebowe (minerały ilaste i prochnica)SA naładowane ujemnie i maja na swojej powierzchni kationy.Kationy te wymieniaja się na kationy r-ru stykającego się z faza stałą gleby i tym samym warunkuja zjawisko sorpcji wymiennej.

Kationy wg. wzrastającej energi wejscia do kompleksu Li<Na<K<NH4<Mg<Ca<Al.<H

Rodzaje kationów:

-WYMIENNE-łatwoprzechodzące do r-ru glebowego które biora czynny udział w reakcjachoznaczenie ich polega na 2 czynnosciach:1długotrwałe wypieranie zasbsorbowanych kationów za pomoca roztworu zawierającego kation wypierający i ilościowym oznaczeniu w przesączu opartych.

-Niewymienne-kationy które zostja unieruchomione w siatce krystalicznej minerałow i nie ulegaja desorpcjilub z niewielkim trudem

Wielkość kompleksu sorpcyjnego zalezy od:

-ilosci i jakości poszczególnych komponentów tworzących kompleks

-Czesci składowych kompleksu (nieorganicznej,organicznej,mineralno-organicznej

-pojemnosci sorpcyjnej

Mikroelementy-pierwiastki chemiczne występujące w małych min.sladowych ilościach w roślinach które SA niezbędne do prawidłowego rozwoju, niedobór powoduje zakłocenia w prawidłowym funkcjonowaniu, do nich zaliczamy Fe Mn Cu Zn Mo B Co J F.Pobierane w znacznie mniejszych ilościach w stosunku do makroelementów. Reguluja procesy biochemiczne. Wzrasta znaczenie mikroelementów w uprawie polowej z powodów następujących :wprowadzenie intensywnych odmian roślin, które pobieraja wieksze ilości; znacznego udziału gleb niskiejzawartosci przyswajalności mikroelementów ; niska zawartość mikroelementów w roślinach z punktu widzenia konsumpcyjnego i paszowego.

Sposoby dostarczania mikro to głownie nawożenie (doglebowe-mikronawozy; dolistne-wprowadzenie małych dawek mikroelementów porównywalnie z pobieraniem przez rośliny)

Fosfor W glebach mineralnych P znajduje się w formie nieorganicznych fosforanów Ca, Fe, Al., Mg. Całkowita zawartość P w warstwie ornej wynosi 0.03 - 0,15% wyróżnia się 5 fakcji P: rozpuszczalny i wymienny, związany z Al., Fe, Ca i nierozpuszczalny. Najważniejsze formy P to aktywna, ruchoma, zapasowa. P aktywny wys w postaci jonów fosforanowych H₂PO₄^2- jest on najłatwiej przyswajalny dla roślin a na formę ruchomą składają się fosforany zabsorbowane na pow uwodnionych tlenków Al. i Fe oraz świeżo strącone bezpostaciowe formy Ca Fe Al. O przemianach zw i form P w glebie decydują procesy adsorpcji i desorpcji oraz strącania i rozpuszczania

Potas wyst jako związek mineralny o jego przemianie decyduje proces wymiany jonowej, nie wchodzi w reakcję utleniania i redukcji. Całkowita zaw K w POL wynosi od 0,8 - 2,5%. Jogo źródłem są gł min glebowe. W wyniku wietrzenia min zawarte w nich metale przechodzą do roztworu glebowego stanowiąc formę aktywną a następnie ulegają sorpcji do formy ruchomej. F aktywną stanowi jon K⁺ którego stęż jest duże. Porusza się w glebie za pomocą H2O w przypadku suszy następuje jego niedobór. F ruchoma obejmuje kationy odsorbowane jonowowymiennie przez koloidy min i org.

Magnez zawartość Mg całkowitego w pol wynosi 0,05 - 0,6%. Z gleb mineralnych najuboższe w K Ca i Mg są gleby płowe wytworzone z piasków. Źródłem wszystkich wymienionych pierwiastków są min glebowe. Aktywną formą wszystkich omawianych pierw stanowią ich jony pojedyncze K⁺ Ca²⁺ Mg²⁺ wyst w roztworze glebowym. Stężenia kationów Ca²⁺ i Mg²⁺ są duże i wystarczają na pokrycie niewielkich potrzeb pokarmowych roślin na zasadzie przepływu z wodą. Zawartość form ruchomych oznacza się przez wypieranie kationów z kompleksu sorpcyjnego gleby za pomocą soli obojętnych. Na formy zapasowe Ca i Mg składa się część Ca i Mg w formie węglanowej oraz w min typu krzemianowego. Na absorbancję Mg ma wpływ zawartość wymiennego Al³⁺

Mangan wyst w glebie jako Mn²⁺ Mn³⁺ i Mn⁴⁺. O przemianach Mn decydują procesy redukcji i utleniania. Mn aktywny wyst w rozworze glebowym w stężeniu 10^-7 - 10^-5mol*dm^-3. poniżej pH 4,5 pojawia się jon Mn²⁺ natomiast przy wzroście pH pojawiają się jony MnOH⁺ i są mało ruchliwe. Jon MnOH⁺ jest wypierany do roztw glebowego przez inne metale. Dostępność Mn zależy od stosunku Fe:Mn. Przy wzroście Fe Mn ulega ograniczeniu. Mn ruchomy wyst w postaci Mn³⁺ i Mn⁴⁺. Natomiast forma zapasowa to zw Mn trój- i czterowartościowego. Na gl kwaśnych przeważa forma ruchoma. Suma Mn ruchomego i zapasowego w gl jest stała

Kompleks sorpcyjny-najbardziej rozdrobniona koloidalna czesc fazy stałej gleby,która ma zdolności wchłaniania zatrzymywania.Sorpcja-zdolność do zatrzymania w glebie różnorodnych substancji,ale elementy biorące w tym udział kompleksem sorpcyjnym.Gleba wykazuje zdolność magazynowania skł.pokarmowych roślin.Rodzaje sorpcji:

-Mechaniczna(zatrzymanie z roztworu glebowego cząstek stałych na zasadzie działania gleby jako filtra chemicznego,zalezy od składu chemicznego gleby)

-Fizyczna(zdolnośc gleby do zagęszczania i zatrzymywania na swojej powierzchni drobin innych substancji rozpuszczinych w wodzie lub występujących w fazie gazowej).

-Chemiczna(powstanie nierozpuszczalnych w wodzie związkow jakie daja jony rozpuszczonej substancji w zetknieciu z jonami roztworu glebowego i ich zatrzymaniu.Dotyczy niektórych anionów (fosforanowych)Anione fosforanowe w obecności niektórych kationów(Ca,Mg,Fe,Alitp)tworza trudno rozpuszczalne fosforany.Fosforany nie SA wypłukiwane z gleby ale przyswajalność kwasu fosforeowego z nawozów fosforowych jest mała)

-Biologiczna(pobieranie kationów i anionów oraz całych cząstek przez drobnoustroje żyjące w glebie i system korzeniowy roślin)

-fizykochemiczna(wymienna)(zdolność do wymiany kationów i anionów znajdujących się w fazie stałej na róznowazna ilośc jonów roztworu glebowego ,stykającego się z faza stałą gleby.Te rodzaj zdolności sorpcyjnych gleb wiąze się z obecnością w nich organiczno-mineralnych czastek koloidalnych o średnicy mniejszej niż 0.002mm.ZALEZY OD:właściwości próchnicznych gleby kationów aktywnych oraz od zawartości czatek koloidalnych,poniżej 00,2 mm im ich jest wiecej tym lepsza jest pojemność sorpcyjna gleby,lepsze zatrzymywanie składników.Zachodza one na powierzchni stałych cząstek(zew,i wew.powierzchnie mikrocząsteczek)

Proces wymiany jonów(przebieg)-koloidy glebowe (minerały ilaste i prochnica)SA naładowane ujemnie i maja na swojej powierzchni kationy.Kationy te wymieniaja się na kationy r-ru stykającego się z faza stałą gleby i tym samym warunkuja zjawisko sorpcji wymiennej.

Kationy wg. wzrastającej energi wejscia do kompleksu Li<Na<K<NH4<Mg<Ca<Al.<H

Rodzaje kationów:

-WYMIENNE-łatwoprzechodzące do r-ru glebowego które biora czynny udział w reakcjachoznaczenie ich polega na 2 czynnosciach:1długotrwałe wypieranie zasbsorbowanych kationów za pomoca roztworu zawierającego kation wypierający i ilościowym oznaczeniu w przesączu opartych.

-Niewymienne-kationy które zostja unieruchomione w siatce krystalicznej minerałow i nie ulegaja desorpcjilub z niewielkim trudem

Wielkość kompleksu sorpcyjnego zalezy od:

-ilosci i jakości poszczególnych komponentów tworzących kompleks

-Czesci składowych kompleksu (nieorganicznej,organicznej,mineralno-organicznej

-pojemnosci sorpcyjnej

Mikroelementy-pierwiastki chemiczne występujące w małych min.sladowych ilościach w roślinach które SA niezbędne do prawidłowego rozwoju, niedobór powoduje zakłocenia w prawidłowym funkcjonowaniu, do nich zaliczamy Fe Mn Cu Zn Mo B Co J F.Pobierane w znacznie mniejszych ilościach w stosunku do makroelementów. Reguluja procesy biochemiczne. Wzrasta znaczenie mikroelementów w uprawie polowej z powodów następujących :wprowadzenie intensywnych odmian roślin, które pobieraja wieksze ilości; znacznego udziału gleb niskiejzawartosci przyswajalności mikroelementów ; niska zawartość mikroelementów w roślinach z punktu widzenia konsumpcyjnego i paszowego.

Sposoby dostarczania mikro to głownie nawożenie (doglebowe-mikronawozy; dolistne-wprowadzenie małych dawek mikroelementów porównywalnie z pobieraniem przez rośliny)

Fosfor W glebach mineralnych P znajduje się w formie nieorganicznych fosforanów Ca, Fe, Al., Mg. Całkowita zawartość P w warstwie ornej wynosi 0.03 - 0,15% wyróżnia się 5 fakcji P: rozpuszczalny i wymienny, związany z Al., Fe, Ca i nierozpuszczalny. Najważniejsze formy P to aktywna, ruchoma, zapasowa. P aktywny wys w postaci jonów fosforanowych H₂PO₄^2- jest on najłatwiej przyswajalny dla roślin a na formę ruchomą składają się fosforany zabsorbowane na pow uwodnionych tlenków Al. i Fe oraz świeżo strącone bezpostaciowe formy Ca Fe Al. O przemianach zw i form P w glebie decydują procesy adsorpcji i desorpcji oraz strącania i rozpuszczania

Potas wyst jako związek mineralny o jego przemianie decyduje proces wymiany jonowej, nie wchodzi w reakcję utleniania i redukcji. Całkowita zaw K w POL wynosi od 0,8 - 2,5%. Jogo źródłem są gł min glebowe. W wyniku wietrzenia min zawarte w nich metale przechodzą do roztworu glebowego stanowiąc formę aktywną a następnie ulegają sorpcji do formy ruchomej. F aktywną stanowi jon K⁺ którego stęż jest duże. Porusza się w glebie za pomocą H2O w przypadku suszy następuje jego niedobór. F ruchoma obejmuje kationy odsorbowane jonowowymiennie przez koloidy min i org.

Magnez zawartość Mg całkowitego w pol wynosi 0,05 - 0,6%. Z gleb mineralnych najuboższe w K Ca i Mg są gleby płowe wytworzone z piasków. Źródłem wszystkich wymienionych pierwiastków są min glebowe. Aktywną formą wszystkich omawianych pierw stanowią ich jony pojedyncze K⁺ Ca²⁺ Mg²⁺ wyst w roztworze glebowym. Stężenia kationów Ca²⁺ i Mg²⁺ są duże i wystarczają na pokrycie niewielkich potrzeb pokarmowych roślin na zasadzie przepływu z wodą. Zawartość form ruchomych oznacza się przez wypieranie kationów z kompleksu sorpcyjnego gleby za pomocą soli obojętnych. Na formy zapasowe Ca i Mg składa się część Ca i Mg w formie węglanowej oraz w min typu krzemianowego. Na absorbancję Mg ma wpływ zawartość wymiennego Al³⁺

Mangan wyst w glebie jako Mn²⁺ Mn³⁺ i Mn⁴⁺. O przemianach Mn decydują procesy redukcji i utleniania. Mn aktywny wyst w rozworze glebowym w stężeniu 10^-7 - 10^-5mol*dm^-3. poniżej pH 4,5 pojawia się jon Mn²⁺ natomiast przy wzroście pH pojawiają się jony MnOH⁺ i są mało ruchliwe. Jon MnOH⁺ jest wypierany do roztw glebowego przez inne metale. Dostępność Mn zależy od stosunku Fe:Mn. Przy wzroście Fe Mn ulega ograniczeniu. Mn ruchomy wyst w postaci Mn³⁺ i Mn⁴⁺. Natomiast forma zapasowa to zw Mn trój- i czterowartościowego. Na gl kwaśnych przeważa forma ruchoma. Suma Mn ruchomego i zapasowego w gl jest stała

Kompleks sorpcyjny-najbardziej rozdrobniona koloidalna czesc fazy stałej gleby,która ma zdolności wchłaniania zatrzymywania.Sorpcja-zdolność do zatrzymania w glebie różnorodnych substancji,ale elementy biorące w tym udział kompleksem sorpcyjnym.Gleba wykazuje zdolność magazynowania skł.pokarmowych roślin.Rodzaje sorpcji:

-Mechaniczna(zatrzymanie z roztworu glebowego cząstek stałych na zasadzie działania gleby jako filtra chemicznego,zalezy od składu chemicznego gleby)

-Fizyczna(zdolnośc gleby do zagęszczania i zatrzymywania na swojej powierzchni drobin innych substancji rozpuszczinych w wodzie lub występujących w fazie gazowej).

-Chemiczna(powstanie nierozpuszczalnych w wodzie związkow jakie daja jony rozpuszczonej substancji w zetknieciu z jonami roztworu glebowego i ich zatrzymaniu.Dotyczy niektórych anionów (fosforanowych)Anione fosforanowe w obecności niektórych kationów(Ca,Mg,Fe,Alitp)tworza trudno rozpuszczalne fosforany.Fosforany nie SA wypłukiwane z gleby ale przyswajalność kwasu fosforeowego z nawozów fosforowych jest mała)

-Biologiczna(pobieranie kationów i anionów oraz całych cząstek przez drobnoustroje żyjące w glebie i system korzeniowy roślin)

-fizykochemiczna(wymienna)(zdolność do wymiany kationów i anionów znajdujących się w fazie stałej na róznowazna ilośc jonów roztworu glebowego ,stykającego się z faza stałą gleby.Te rodzaj zdolności sorpcyjnych gleb wiąze się z obecnością w nich organiczno-mineralnych czastek koloidalnych o średnicy mniejszej niż 0.002mm.ZALEZY OD:właściwości próchnicznych gleby kationów aktywnych oraz od zawartości czatek koloidalnych,poniżej 00,2 mm im ich jest wiecej tym lepsza jest pojemność sorpcyjna gleby,lepsze zatrzymywanie składników.Zachodza one na powierzchni stałych cząstek(zew,i wew.powierzchnie mikrocząsteczek)

Proces wymiany jonów(przebieg)-koloidy glebowe (minerały ilaste i prochnica)SA naładowane ujemnie i maja na swojej powierzchni kationy.Kationy te wymieniaja się na kationy r-ru stykającego się z faza stałą gleby i tym samym warunkuja zjawisko sorpcji wymiennej.

Kationy wg. wzrastającej energi wejscia do kompleksu Li<Na<K<NH4<Mg<Ca<Al.<H

Rodzaje kationów:

-WYMIENNE-łatwoprzechodzące do r-ru glebowego które biora czynny udział w reakcjachoznaczenie ich polega na 2 czynnosciach:1długotrwałe wypieranie zasbsorbowanych kationów za pomoca roztworu zawierającego kation wypierający i ilościowym oznaczeniu w przesączu opartych.

-Niewymienne-kationy które zostja unieruchomione w siatce krystalicznej minerałow i nie ulegaja desorpcjilub z niewielkim trudem

Wielkość kompleksu sorpcyjnego zalezy od:

-ilosci i jakości poszczególnych komponentów tworzących kompleks

-Czesci składowych kompleksu (nieorganicznej,organicznej,mineralno-organicznej

-pojemnosci sorpcyjnej

Mikroelementy-pierwiastki chemiczne występujące w małych min.sladowych ilościach w roślinach które SA niezbędne do prawidłowego rozwoju, niedobór powoduje zakłocenia w prawidłowym funkcjonowaniu, do nich zaliczamy Fe Mn Cu Zn Mo B Co J F.Pobierane w znacznie mniejszych ilościach w stosunku do makroelementów. Reguluja procesy biochemiczne. Wzrasta znaczenie mikroelementów w uprawie polowej z powodów następujących :wprowadzenie intensywnych odmian roślin, które pobieraja wieksze ilości; znacznego udziału gleb niskiejzawartosci przyswajalności mikroelementów ; niska zawartość mikroelementów w roślinach z punktu widzenia konsumpcyjnego i paszowego.

Sposoby dostarczania mikro to głownie nawożenie (doglebowe-mikronawozy; dolistne-wprowadzenie małych dawek mikroelementów porównywalnie z pobieraniem przez rośliny)

Fosfor W glebach mineralnych P znajduje się w formie nieorganicznych fosforanów Ca, Fe, Al., Mg. Całkowita zawartość P w warstwie ornej wynosi 0.03 - 0,15% wyróżnia się 5 fakcji P: rozpuszczalny i wymienny, związany z Al., Fe, Ca i nierozpuszczalny. Najważniejsze formy P to aktywna, ruchoma, zapasowa. P aktywny wys w postaci jonów fosforanowych H₂PO₄^2- jest on najłatwiej przyswajalny dla roślin a na formę ruchomą składają się fosforany zabsorbowane na pow uwodnionych tlenków Al. i Fe oraz świeżo strącone bezpostaciowe formy Ca Fe Al. O przemianach zw i form P w glebie decydują procesy adsorpcji i desorpcji oraz strącania i rozpuszczania

Potas wyst jako związek mineralny o jego przemianie decyduje proces wymiany jonowej, nie wchodzi w reakcję utleniania i redukcji. Całkowita zaw K w POL wynosi od 0,8 - 2,5%. Jogo źródłem są gł min glebowe. W wyniku wietrzenia min zawarte w nich metale przechodzą do roztworu glebowego stanowiąc formę aktywną a następnie ulegają sorpcji do formy ruchomej. F aktywną stanowi jon K⁺ którego stęż jest duże. Porusza się w glebie za pomocą H2O w przypadku suszy następuje jego niedobór. F ruchoma obejmuje kationy odsorbowane jonowowymiennie przez koloidy min i org.

Magnez zawartość Mg całkowitego w pol wynosi 0,05 - 0,6%. Z gleb mineralnych najuboższe w K Ca i Mg są gleby płowe wytworzone z piasków. Źródłem wszystkich wymienionych pierwiastków są min glebowe. Aktywną formą wszystkich omawianych pierw stanowią ich jony pojedyncze K⁺ Ca²⁺ Mg²⁺ wyst w roztworze glebowym. Stężenia kationów Ca²⁺ i Mg²⁺ są duże i wystarczają na pokrycie niewielkich potrzeb pokarmowych roślin na zasadzie przepływu z wodą. Zawartość form ruchomych oznacza się przez wypieranie kationów z kompleksu sorpcyjnego gleby za pomocą soli obojętnych. Na formy zapasowe Ca i Mg składa się część Ca i Mg w formie węglanowej oraz w min typu krzemianowego. Na absorbancję Mg ma wpływ zawartość wymiennego Al³⁺

Mangan wyst w glebie jako Mn²⁺ Mn³⁺ i Mn⁴⁺. O przemianach Mn decydują procesy redukcji i utleniania. Mn aktywny wyst w rozworze glebowym w stężeniu 10^-7 - 10^-5mol*dm^-3. poniżej pH 4,5 pojawia się jon Mn²⁺ natomiast przy wzroście pH pojawiają się jony MnOH⁺ i są mało ruchliwe. Jon MnOH⁺ jest wypierany do roztw glebowego przez inne metale. Dostępność Mn zależy od stosunku Fe:Mn. Przy wzroście Fe Mn ulega ograniczeniu. Mn ruchomy wyst w postaci Mn³⁺ i Mn⁴⁺. Natomiast forma zapasowa to zw Mn trój- i czterowartościowego. Na gl kwaśnych przeważa forma ruchoma. Suma Mn ruchomego i zapasowego w gl jest stała

Kompleks sorpcyjny-najbardziej rozdrobniona koloidalna czesc fazy stałej gleby,która ma zdolności wchłaniania zatrzymywania.Sorpcja-zdolność do zatrzymania w glebie różnorodnych substancji,ale elementy biorące w tym udział kompleksem sorpcyjnym.Gleba wykazuje zdolność magazynowania skł.pokarmowych roślin.Rodzaje sorpcji:1.Mechaniczna(zatrzymanie z roztworu glebowego cząstek stałych na zasadzie działania gleby jako filtra chemicznego,zalezy od składu chemicznego gleby)2.Fizyczna(zdolnośc gleby do zagęszczania i zatrzymywania na swojej powierzchni drobin innych substancji rozpuszczinych w wodzie lub występujących w fazie gazowej).3.Chemiczna(powstanie nierozpuszczalnych w wodzie związkow jakie daja jony rozpuszczonej substancji w zetknieciu z jonami roztworu glebowego i ich zatrzymaniu.Dotyczy niektórych anionów (fosforanowych)Anione fosforanowe w obecności niektórych kationów(Ca,Mg,Fe,Alitp)tworza trudno rozpuszczalne fosforany.Fosforany nie SA wypłukiwane z gleby ale przyswajalność kwasu fosforeowego z nawozów fosforowych jest mała)4.Biologiczna(pobieranie kationów i anionów oraz całych cząstek przez drobnoustroje żyjące w glebie i system korzeniowy roślin)5.fizykochemiczna(wymienna)(zdolność do wymiany kationów i anionów znajdujących się w fazie stałej na róznowazna ilośc jonów roztworu glebowego ,stykającego się z faza stałą gleby.Te rodzaj zdolności sorpcyjnych gleb wiąze się z obecnością w nich organiczno-mineralnych czastek koloidalnych o średnicy mniejszej niż 0.002mm.ZALEZY OD:właściwości próchnicznych gleby kationów aktywnych oraz od zawartości czatek koloidalnych,poniżej 00,2 mm im ich jest wiecej tym lepsza jest pojemność sorpcyjna gleby,lepsze zatrzymywanie składników.Zachodza one na powierzchni stałych cząstek(zew,i wew.powierzchnie mikrocząsteczek)

Proces wymiany jonów(przebieg)-koloidy glebowe (minerały ilaste i prochnica)SA naładowane ujemnie i maja na swojej powierzchni kationy.Kationy te wymieniaja się na kationy r-ru stykającego się z faza stałą gleby i tym samym warunkuja zjawisko sorpcji wymiennej.

Kationy wg. wzrastającej energi wejscia do kompleksu Li<Na<K<NH4<Mg<Ca<Al.<H

Rodzaje kationów:

1.WYMIENNE-łatwoprzechodzące do r-ru glebowego które biora czynny udział w reakcjachoznaczenie ich polega na 2 czynnosciach:1długotrwałe wypieranie zasbsorbowanych kationów za pomoca roztworu zawierającego kation wypierający i ilościowym oznaczeniu w przesączu opartych.2.Niewymienne-kationy które zostja unieruchomione w siatce krystalicznej minerałow i nie ulegaja desorpcjilub z niewielkim trudem

Wielkość kompleksu sorpcyjnego zalezy od:

-ilosci i jakości poszczególnych komponentów tworzących kompleks

-Czesci składowych kompleksu (nieorganicznej,organicznej,mineralno-organicznej

-pojemnosci sorpcyjnej

Mikroelementy-pierwiastki chemiczne występujące w małych min.sladowych ilościach w roślinach które SA niezbędne do prawidłowego rozwoju, niedobór powoduje zakłocenia w prawidłowym funkcjonowaniu, do nich zaliczamy Fe Mn Cu Zn Mo B Co J F.Pobierane w znacznie mniejszych ilościach w stosunku do makroelementów. Reguluja procesy biochemiczne. Wzrasta znaczenie mikroelementów w uprawie polowej z powodów następujących :wprowadzenie intensywnych odmian roślin, które pobieraja wieksze ilości; znacznego udziału gleb niskiejzawartosci przyswajalności mikroelementów ; niska zawartość mikroelementów w roślinach z punktu widzenia konsumpcyjnego i paszowego.

Sposoby dostarczania mikro to głownie nawożenie (doglebowe-mikronawozy; dolistne-wprowadzenie małych dawek mikroelementów porównywalnie z pobieraniem przez rośliny)

Fosfor W glebach mineralnych P znajduje się w formie nieorganicznych fosforanów Ca, Fe, Al., Mg. Całkowita zawartość P w warstwie ornej wynosi 0.03 - 0,15% wyróżnia się 5 fakcji P: rozpuszczalny i wymienny, związany z Al., Fe, Ca i nierozpuszczalny. Najważniejsze formy P to aktywna, ruchoma, zapasowa. P aktywny wys w postaci jonów fosforanowych H₂PO₄^2- jest on najłatwiej przyswajalny dla roślin a na formę ruchomą składają się fosforany zabsorbowane na pow uwodnionych tlenków Al. i Fe oraz świeżo strącone bezpostaciowe formy Ca Fe Al. O przemianach zw i form P w glebie decydują procesy adsorpcji i desorpcji oraz strącania i rozpuszczania

Potas wyst jako związek mineralny o jego przemianie decyduje proces wymiany jonowej, nie wchodzi w reakcję utleniania i redukcji. Całkowita zaw K w POL wynosi od 0,8 - 2,5%. Jogo źródłem są gł min glebowe. W wyniku wietrzenia min zawarte w nich metale przechodzą do roztworu glebowego stanowiąc formę aktywną a następnie ulegają sorpcji do formy ruchomej. F aktywną stanowi jon K⁺ którego stęż jest duże. Porusza się w glebie za pomocą H2O w przypadku suszy następuje jego niedobór. F ruchoma obejmuje kationy odsorbowane jonowowymiennie przez koloidy min i org.

Magnez zawartość Mg całkowitego w pol wynosi 0,05 - 0,6%. Z gleb mineralnych najuboższe w K Ca i Mg są gleby płowe wytworzone z piasków. Źródłem wszystkich wymienionych pierwiastków są min glebowe. Aktywną formą wszystkich omawianych pierw stanowią ich jony pojedyncze K⁺ Ca²⁺ Mg²⁺ wyst w roztworze glebowym. Stężenia kationów Ca²⁺ i Mg²⁺ są duże i wystarczają na pokrycie niewielkich potrzeb pokarmowych roślin na zasadzie przepływu z wodą. Zawartość form ruchomych oznacza się przez wypieranie kationów z kompleksu sorpcyjnego gleby za pomocą soli obojętnych. Na formy zapasowe Ca i Mg składa się część Ca i Mg w formie węglanowej oraz w min typu krzemianowego. Na absorbancję Mg ma wpływ zawartość wymiennego Al³⁺

Mangan wyst w glebie jako Mn²⁺ Mn³⁺ i Mn⁴⁺. O przemianach Mn decydują procesy redukcji i utleniania. Mn aktywny wyst w rozworze glebowym w stężeniu 10^-7 - 10^-5mol*dm^-3. poniżej pH 4,5 pojawia się jon Mn²⁺ natomiast przy wzroście pH pojawiają się jony MnOH⁺ i są mało ruchliwe. Jon MnOH⁺ jest wypierany do roztw glebowego przez inne metale. Dostępność Mn zależy od stosunku Fe:Mn. Przy wzroście Fe Mn ulega ograniczeniu. Mn ruchomy wyst w postaci Mn³⁺ i Mn⁴⁺. Natomiast forma zapasowa to zw Mn trój- i czterowartościowego. Na gl kwaśnych przeważa forma ruchoma. Suma Mn ruchomego i zapasowego w gl jest stała

---