Wykład 1.
Ochrona roślin:
+ entomologia stosowana - nauka o szkodnikach
+ fitopatologia - nauka o chorobach
+ metody i środki
+ herbologia - nauka o chwastach
Metody w ochronie roślin dzielimy na:
+ metody zapobiegawcze - profilaktyczne (kwarantanny, metody agrotechniczne, metody hodowlane);
+ metody bezpośredniego zwalczania ( m. chemiczna, fizyczna, biologiczna, mechaniczna);
Ochrona roślin w Polsce:
1. Międzynarodowa konwencja ochrony roślin sporządzona w Rzymie dnia 6.12.1951r., zlokalizowany tekst wszedł w życie 4.04.1991r., przyjęto w Warszawie dnia 18.05.1995r.
EPPO - Europejska i śródziemnomorska Organizacja Ochrony roślin.
2. Ustawa o ochronie roślin z 18.12.2003r.,(Dz.u.nr. II, poz. 94, 2004).
Organizmy kwarantannowe - organizmy szczególnie groźne, dotychczas nie wyst. na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej lub których występowanie nie jest szeroko rozpowszechnione.
Organizmy niekwarantannowe - organizmy szkodliwe, szeroko rozpowszechnione.
3. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa z dnia 26.03.2004 w sprawie zapobiegania wprowadzeniu i rozprzestrzenianiu się organizmów kwarantannych.(Dz.U.nr.61, poz.571,2004)
4. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa z dnia 5.03.2002r., w sprawie szczegółowych zasad wydawania zezwoleń na dopuszczenie środków ochrony roślin dla obrotu i stosowania (Dz.U.Nr.24, poz.250,2002) oraz zmiana tego rozporządzenia z 13.01.2004r.
5. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa z dnia 16.04.2004r., w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości chemicznych, środków ochrony roślin, które mogą znajdować się w środkach spożywczych lub na ich powierzchni (Dz.U.nr.85, poz.801,2004)
6. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa z dnia 30.04.2004r., w sprawie maksymalnych poziomów zanieczyszczeń chemicznych i biologicznych, które mogą znajdować się w żywności, w składnikach żywności, dozwolonych substancjach dodatkowych, substancjach pomagających w przetwarzaniu.
7. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa z 15.11.2001r., w sprawie przeprowadzenia badań opryskiwaczy (Dz.U.nr.137, poz.1544,2001r).
8. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa z 24.06.2002r., w sprawie BHP przy stosowaniu i magazynowaniu środków ochrony roślin oraz nawozów mineralnych.
Wykład 2
Formy użytkowe preparatów:
WP - proszek do sporządzania (mieszaniny) zawiesiny wodnej;
Forma użytkowa w postaci proszku do stosowania jako zawiesina do dyspersji w wodzie.
DP - proszek do opylania
GP - proszek do rozpylania. Bardzo delikatny proszek do pneumatycznego stosowania w szklarni.
GR - granule, produkt stały, gotowy do stosowania;
SU - zawiesina ultraniskoobjętościowa (ULV), zawiesina gotowa do stosowania aparaturą ulv
UL- ciecz ultraniskoobjętościowa (ULV), jednorodna ciecz gotowa do stosowania;
DS - proszek do suchego zaprawiania nasion, proszek do stosowania w stanie suchym bezpośrenio na nasiona;
ES - emulsje do zaprawiania nasion, trwała emulsja do stosowania bezpośrednio na nasiona lub po rozcieńczeniu;
FS - płynny koncentrat do zaprawiania nasion, trwała zawiesina do stosowania bezpośrednio na nasiona lub po rozcieńczeniu;
IS - roztwór do zaprawiania nasion, roztwór do stosowania bezpośrednio na nasiona lub po rozcieńczeniu;
SS - proszek rozpuszczalny, proszek do rozpuszczania w wodzie do zaprawiania przed zastosowaniem nasion;
WS - proszek do sporządzania zawiesiny wodnej, służacy do zaprawiania. Proszek do sporządzania zawiesiny o wysokim stężeniu w formie papki służący do zaprawiania nasion;
EC - koncentrat do spożądzania emulsji wodnej. Płynna jednorodna forma użytkowa do stosowania jako emulsja rozcieńczona wodą;
SC - koncentrat w postaci stężonej zawiesiny;
SG - granule rozpuszczalne w wodzie. Stosowane w postaci roztworu SBC w wodzie, mogące zawierać również nierozpuszczalne składniki obojętne;
SL - koncentrat rozpuszczalny. Płynna jednorodna forma do stosowania jako roztwór SBC po rozcieńczeniu z wodą;
SP - proszek rozpuszczalny w wodzie;
TB - tabletki (forma użytkowa stała w postaci tabletek rozpuszczalnych w wodzie);
WG - granule do sporządzania zawiesiny wodnej.
Sposoby stosowania preparatów :
Opylanie - zabieg przy pomocy opylaczy ok.15-30kg prep./ha. Wyższe dawki dla szkodników glebowych.
Opryskiwanie - zużycie wody 300-600 l/ha.
+ opr. grubokropliste - krople powyżej 100μm zajmują mniej niż 5% objętości wagowej kropel.
+ opr. średniokropliste - zajmują 5-10% objętości.
+ opr. drobnokropliste - zajmują ponad 10% objętości wagowej wszystkich wytwarzanych kropel.
Zaprawianie nasion - służą do tego zaprawiarki. Wchodzi w skład profilaktyki. Wyróżniamy:
+ zaprawianie na sucho;
+ zaprawianie na półsucho;
+ zaprawianie na mokro;
Inkrustowanie - odmiana zaprawiania polegająca na uprzednim zwilżeniu nasion wodą.
+ ochrona materiału do rozmnażania wegetatywnego;
+ dezynfekcja nasion;
+ ochrona młodej kiełkującej rosliny
Rozsiewanie - stosowane w przypadku granulatu przy użyciu specjalnych siewników;
Podlewania - najczęściej stosuje się wodne roztwory fungicydów lub insektycydów;
Aerozolowanie = Zamgławianie - wytworzenie w powietrzu aerozoli (mgieł) z kropelek cieczy nie większej niż 50μm, stosuje się w pomieszczeniach zamkniętych,
Gazowanie - wprowadzenie do pomieszczenia szczelnie zamkniętego substancji czynnej w postaci gazów lub par by przenikały do najmniejszych szczelin budynku lub materiału roślinnego. Istotna temperatura i wilgotność.
Sublimowanie - przeprowadza się ciało stałe bezpośrednio w stan gazowy.
Przynęcanie - wykładanie zatrutych przynęt w miejscach żerowania szkodników.
METODY I ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN
2