Notowania ciągłe
System notowań ciągłych rozpoczyna się ogłoszeniem kursu otwarcia o godz.1000,
kończy ogłoszeniem kursu zamknięcia o godz.1610.
Rozpoczęcie i koniec kursu notowań muszą być ustalone z zachowaniem 3 zasad:
zasady maksymalizacji wolumenu (ilość) obrotu
minimalizacji różnicy pomiędzy liczbą papierów wartościowych w zleceniach sprzedaży i w zleceniach kupna
zasada minimalizacji różnicy pomiędzy kursem określonym a kursem odniesienia
Z chwilą ogłoszenia kursu otwarcia kurs ten staje się ceną, po której rozliczone zostają wszystkie transakcje zgłoszone w fazie przed otwarciem.
W przypadku, gdy najwyższy limit ceny w zleceniach kupna jest niższy od najmniejszego limitu ceny w zleceniach sprzedaży bądź, gdy występują wyłącznie zlecenia sprzedaży lub zlecenia kupna lub, gdy występuje brak zlecenia za kurs otwarcia lub kurs zamknięcia przyjmuje się odpowiednio kurs pierwszej lub ostatniej zawartej transakcji. Jeżeli podczas danej sesji nie została zawarta żadna transakcja kurs otwarcia i zamknięcia nie jest określony.
W systemie notowań ciągłych obowiązują ograniczenia wahań:
kurs otwarcia
kurs transakcyjny
kurs zamknięcia - nie może być wyższy tzw. górne ograniczenie kursu lub nie może być niższy tzw. dolne ograniczenie kursu w stosunku do kursu odniesienia. W przypadku akcji o 15%, w przypadku obligacji o 5 pkt procentowych
1 pkt procentowy to 0,01%
Jeżeli przy określaniu kursu otwarcia lub kursu zamknięcia powstanie rynek zleceń rozbieżny, przewodniczący sesji ogłasza rozpoczęcie ciągłych notowań bądź zakończenie, a do określenia kursu otwarcia bądź kursu zamknięcia stosuje kurs pierwszej bądź ostatniej zawartej transakcji.
Jeżeli przy określaniu kursu otwarcia bądź kursu zamknięcia kurs wykracza poza ograniczenia wahań kursu otwarcia / zamknięcia nie są ogłaszane rozpoczyna się równoważenie rynku.
W trakcie równoważenia rynku członkowie giełdy mogą anulować i modyfikować wcześniej złożone zlecenia. Z chwilą stwierdzenia, iż w wyniku równoważenia możliwym stało się określenie kursu otwarcia lub zamknięcia mieszczącego się w ograniczeniu wahań, przewodniczący kończy fazę równoważenia określając odpowiednio kurs otwarcia lub zamknięcia.
Jeżeli przewodniczący uzna, iż równoważenie nic nie daje może podjąć jedną z dwóch decyzji:
zmienić ograniczenia wahań kursu odpowiednio dla akcji ± 26,5%, dla obligacji ± 10 pkt procentowych
zakończyć notowanie ogłaszając nietransakcyjny kurs otwarcia lub zamknięcia równy górnemu ograniczeniu wahań w przypadku przewagi zleceń kupna bądź równy dolnemu ograniczeniu wahań w przypadku przewagi zleceń sprzedaży
Jeżeli w przypadku równowagi rynku powstanie rynek zleceń rozbieżny przewodniczący sesji może:
przedłużyć równoważenie
zakończyć równoważenie z jednoczesnym rozpoczęciem notowań ciągłych (ale to w przypadku równoważenia na otwarcia)
zakończyć notowanie w przypadku równoważenia na zamknięciu
Jeżeli po rozpoczęciu notowań ciągłych kurs wykracza poza widełki wahań zawieranie transakcji jest zawieszane i rozpoczyna się równoważenie rynku. Przed ogłoszeniem kursu otwarcia / zamknięcia oraz w okresie równoważenia podawany jest do publicznej wiadomości jest tzw. kurs teoretyczny.
NOTOWANIA W SYSTEMIE KURSU JEDNOLITEGO
Kurs jednolity określany jest na podstawie zleceń maklerskich zawierające limit ceny oraz zleceń maklerskich nie zawierających limitu. Z chwilą jego ogłoszenia staje się on ceną, po której rozliczane są wszystkie transakcje.
W ustaleniu kursu biorą udział zlecenia w następującej kolejności:
zlecenie PKC
zlecenie PCRO
zlecenie z limitem ceny
Kurs ten jest ustalany z zachowaniem 3 zasad:
maksymalizacji wolumenu obrotu
minimalizacji różnicy między popytem a podażą
minimalizacji różnicy między kursem określanym a kursem odniesienia
Określony kurs musi spełniać 3 warunki:
wszystkie aktywne zlecenia PKC, wszystkie aktywne zlecenia z limitem ceny wyższym od określonego kursu, oraz wszystkie aktywne zlecenia sprzedaży z limitem ceny niższym od określonego kursu muszą być zrealizowane w całości
zlecenia PCRO oraz aktywne zlecenia z limitem ceny równym określonemu kursowi mogą być realizowane całkowicie, częściowo lub niezrealizowane
wszystkie zlecenia kupna z limitem ceny niższym od określonego kursu, wszystkie zlecenia sprzedaży z limitem ceny wyższym od określonego kursu nie są realizowane
Realizacja zleceń następuje z zachowaniem:
priorytetu ceny
czasu przyjęcia
zasady minimalizacji liczby transakcji
Zlecenia realizowane są w następującej kolejności:
PKC
zlecenie kupna z limitem ceny wyższym
zlecenie sprzedaży z limitem cen niższym od określonego kursu
zlecenie PCRO
zlecenie z limitem ceny równym określonemu kursowi
wśród zleceń PKC oraz zleceń z limitem ceny równym kursowi jakie ostatnie realizowane są zlecenia z limitem aktywacji
Po zakończeniu przyjmowania zleceń, a przed ogłoszeniem kursu jednolitego następuje interwencja. W czasie interwencji członek giełdy tzw. animator rynku może dokonywać modyfikacji złożonych przez siebie zleceń w celu zwiększenia płynności danego papieru i zmniejszenia istniejącej nierównowagi. W przypadku papierów wartościowych dla których nie zawarto umowy o wykonywanie czynności animatora rynku w czasie interwencji wszyscy uczestnicy mogą dokonywać modyfikacji złożonych przez siebie zleceń maklerskich. W wyniku modyfikacji zleceń wolumen zleceń może być wyłącznie zwiększany, limit ceny w zleceniach kupna wyłącznie podwyższany, limit ceny w zleceniach sprzedaży wyłącznie obniżany.
W systemie kursu jednolitego obowiązują ograniczenia wahań:
notowania z dwoma fixingami (akcje ± 10%, obligacje ± 5 pkt. procentowych)
system notowań z jednym fixingiem (akcje ± 15%, obligacje ± 5 pkt. procentowych)
Jeżeli kurs określony zgodnie z zasadami wykracza poza widełki wahań przewodniczący sesji może:
zmienić ograniczenia wahań, ograniczenia wyniosą:
w przypadku notowań z dwoma fixingami: akcje ± 21%, obligacje ± 10 pkt. procentowych
z jednym fixingiem: akcje ± 26,5%, obligacje ± 10 pkt. procentowych
przewodniczący sesji może zakończyć notowanie ogłaszając kurs nietransakcyjny, równy odpowiednio:
w przypadku przewagi zleceń kupna- górnemu ograniczeniu wahań
w przypadku przewagi zleceń sprzedaży - dolnemu ograniczeniu wahań.
Po ogłoszeniu kursu jednolitego odbywa się tzw. dogrywka tj. składanie dodatkowych zleceń kupna i sprzedaży z limitem ceny równym określonemu kursowi. W czasie dogrywki można anulować bądź modyfikować wcześniej złożone zlecenia. Przed określeniem kursu jednolitego do publicznej wiadomości podawany jest kurs teoretyczny.