Tezy ułatwiające przygotowanie się do egzaminu z Metod badania osobowości:

1. Diagnoza psychologiczna i jej zakres, co jest konieczne w diagnozie i dlaczego. Profesjonalne kompetencje diagnostyczne, rodzaje diagnoz i orzeczeń psychologicznych, diagnoza osobowości - elementy.

2. Podejścia w badaniach i diagnozie, podejście ilościowe i jakościowe, nomotetyczne i idiograficzne.

3. Diagnozowanie według J. Paluchowskiego. Postępowanie diagnostyczne według Maloneya i Warda, wnioskowanie diagnostyczne według T. szutrowej.

4. Problemy psychometrycznej i kulturowej adaptacji metod. Cele i procedury adaptacji.

5. Skale szacunkowe - rodzaje, problem rzetelności, trafności, obiektywności skal ocen.

6. Specyfika badania osobowości w zależności od okresu rozwojowego.

7. Swobodne techniki diagnostyczne - wywiad i obserwacja.

8. Rodzaje i technika wywiadu, mikroumiejętności.

9. Wywiad Historii Życia McAdamsa - teoria z jakiej wyrasta, specyfika, struktura.

10. Kwestionariusze Temperamentu: PTS, FCZ-KT, EAS-TS - autorzy, podstawy teoretyczne, struktura metody, wymiary temperamentu jakie ujmuje, porównanie metod.

11. Diagnoza struktury osobowości I: EPQ-R, NEO-FFI, NEO-PI-R - autorzy, teorie z jakich metody wyrastają, konstrukcja kwestionariusza - w ramach jakiego podejścia, struktura kwestionariusza (wymiary jakie ujmuje, skale/Podskale), podobieństwa i różnice, zastosowanie.

12. Diagnoza struktury osobowości II: Test Przymiotnikowy ACL jako wielkoskalowy test osobowości - historia testu, sposoby grupowania przymiotników, konstrukcji skal testowych. Struktura testu - części i skale testu, zastosowanie, rewizja testu z 1980/83r. (czego dotyczyła, jakie zmiany wprowadzono).

13. Współczesne metody stosowane w diagnostyce osobowości I: Kwestionariusz Osobowości 16 PF Catella, wyd. V. ; Wersje kwestionariuszy dla dzieci i młodzieży - konstrukcja kwestionariuszy - w ramach jakiego podejścia, struktura testu - skale, skale kontrolne, czynniki II rzędu, zastosowanie.

14. Współczesne metody stosowane w diagnostyce osobowości II: California Psychological Inventory (CPI) Gougha - struktura, skale testowe i sposoby konstrukcji skal, skale kontrolne, zastosowanie, rewizja testu z 1987r ( na czym polegała?)

15. Diagnoza wybranych aspektów osobowości: metody do oceny lęku, niepokoju i neurotyczności - Skala Niepokoju „Jaki jesteś”, Inwentarze STAI, STAIC, Skale EMAS - autorzy, podstawy teoretyczne, koncepcja lęku, budowa metody, skale,

podobieństwa i różnice, zastosowanie.

16. Pomiar stanów i cech emocjonalnych: Inwentarze STDS, SPI, TPI, STPI Spielbergera.

17. Metody pomiaru agresji: Kwestionariusz Bussa i Perry'ego - podstawy teoretyczne, budowa.

18. Diagnoza poziomu przystosowania I: Test Zdań Niedokończonych RISB Rottera - budowa, wersje (3), zastosowanie.

19. Diagnoza poziomu przystosowania II: Kwestionariusz do badania inteligencji emocjonalnej Schutte i in. (INTE).

20. Diagnoza koncepcji siebie: Skala Samooceny Rosenberga SES; Wielowymiarowa Skala Samooceny MSEI Epsteina; Inwentarz Poczucia Własnej Wartości Coopersmitha - budowa skal, wskaźniki, podobieństwa i różnice, zastosowanie.

21. Metody do badania wartościowania i preferencji wartości: Skala Wartości Schelerowskich (SWS) Brzozowskiego; Skala Wartości Rokeacha (SW); Skala Wartości Schwartza (SVS); Kwestionariusz do Badania Kryzysu w Wartościowaniu (KKW) Olesia - podstawy teoretyczne, struktura metody, skale/wskaźniki, podobieństwa i różnice, zastosowanie.

22. Metody projekcyjne w diagnozie psychologicznej - założenia, podziały, rodzaje, specyfika.

23. Techniki obrazkowe - TAT Murraya; CAT Bellaka i Bellak ( CAT-A i CAT-H).

24. Techniki rysunkowe - Rysunek Rodziny, Postaci Ludzkiej Machower, Dom-Drzewo-Człowiek Von Bucka, Test Drzewa Kocha, Technika Wartegga; Test Malowania 10 palcami Napoliego.

25. Techniki zabawowe - Test Świata Büchler, Test Sceny von Staabs;

26. Technika mozaikowa - Test Barwnych Piramid Schaie i Heissa - materiał testowy, wskaźniki, zastosowanie.

27. Diagnoza wolna od wpływów kulturowych lub bez udziału języka: Test Preferencji Figur Geometrycznych Welsha - skale testowe, zastosowanie.

28. Problem inwazyjności badań psychologicznych - badania osobowości. Umiejętności, błędy i mocne strony diagnosty.

29. Naczelne wartości zawodu psychologa. Podstawowe zasady etyczne zawodu psychologa, model META. Wymóg tajemnicy zawodowej i jego ograniczenia.

Literatura:

1. Paluchowski, W.J. (2007). Diagnoza psychologiczna. Proces - narzędzia - standardy. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

2. Stemplewska-Żakowicz K. (2009). Diagnoza psychologiczna. Diagnozowanie jako kompetencja profesjonalna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

3. Zawadzki B. (2006). Kwestionariusze osobowości. Strategie i procedura konstruowania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.

4. Rembowski J. (1986). Metoda projekcyjna w psychologii dzieci i młodzieży. Warszawa: PWN.

5. Stemplewska-Żakowicz, K., Paluchowski, W. J. (2008). Podstawy diagnozy psychologicznej. W. J. Strelau, D. Doliński (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, (s. 23-94). Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

6. Anastazi A., Urbina S. (1999). Testy psychologiczne. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

7. Brzeziński J. (1996). Metodologia badań psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

8. Brzozowski P., Drwal R. Ł. (1995). Kwestionariusz Osobowości Eysencka: Polska adaptacja EPQ-R. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

9. Fecenec D. (2008). Wielowymiarowy Kwestionariusz Samooceny MSEI. Polska adaptacja. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych.

10. Gough H. G. (1987). Manual for the California Psychological Inventory. Palo Alto: Consulting Psychologist Press.

11. Jaworowska A., Matczak A. (1998). Test Niedokończonych Zdań Rottera RISB: Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

12. Stemplewska-Żakowicz K., Krejtz K. (red.). (2005). Wywiad psychologiczny 1. Wywiad jako postępowanie badawcze. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

13. Stemplewska-Żakowicz K., Krejtz K. (red.). (2005). Wywiad psychologiczny 2. Wywiad jako spotkanie z człowiekiem. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

14. Siuta J. (2006). Inwentarz Osobowości NEO-PI-R Paula Costy i Roberta R. McCrae. Adaptacja polska. Podręcznik. Pracownia Testów Psychologicznych.

15. Stemplewska-Żakowicz K., Krejtz K. (red.). (2005). Wywiad psychologiczny 3. Wywiad w różnych kontekstach praktycznych. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

Plus : podręczniki do omawianych testów (polskich lub adaptacji polskich), nie wymienione w powyższym spisie.