Szwedzki system gimnastycznyTwórcą systemu szwedzkiego jest Piotr Henryk Ling. Podzielił gimnastykę na: wychowawczą, wojskową, leczniczą i estetyczną. Założeniem systemu gimnastycznego P. Linga było zapewnienie prawidłowego, ogólnego rozwoju fizycznego jako podstawy do przyswajania określonych nawyków. Opracował on metodę stosowania ćwiczeń jako określonego oddziaływania na poszczególne odcinki ciała lub grupy mięśniowej. Przyrządy używane przez Linga to: tram, kładki, most szczeblowy, ławki, drabinki, linii, koń, kozioł itp.Kontynuatorem idei był jego syn - Hialmar Ling, który zajmował się głównie gimnastyką wychowawczą (szkolną). W ćwiczeniach swoich główną uwagę zwracał na ćwiczenia postawy, korygowanie jej poprzez odpowiedni dobór ćwiczeń gimnastycznych. Opracował osnowy lekcyjne w szkole, w których ćwiczenia ustawiał kolejno, w zależności od ich oddziaływania. Był twórcą koncepcji sali gimnastycznej i jej wyposażenia w ławeczki, skrzynie, drabinki przyścienne, kraty, tramy.Zasługą Lingów było oparcie ćwiczeń gimnastycznych na zasadach zgodnych z wiedzą w dziedzinie anatomii i fizjologii, a także na wprowadzaniu do lekcji gimnastyki zasady przez ćwiczenia wszystkich grup mięśniowych oraz utrzymania w lekcji krzywej natężenia wysiłku.W gimnastyce szwedzkiej panowała zasada, że prawidłowe wykonanie ruchu zależy od właściwej postawy wyjściowej i końcowej. W każdej osnowie lekcji gimnastycznej przeważały elementy statyczne i dlatego też gimnastykę szwedzką określa się jako gimnastykę postaw.Niemiecki system gimnastyczny
Niemiecki system gimnastyczny miał na celu hartowanie organizmu, kształtowanie wytrzymałości i siły. Jego twórcą był Friedrich Ludwig Jahn, w którego systemie główne miejsce zajmują ćwiczenia na przyrządach, będące bardzo istotnym elementem w przygotowaniu militarnym społeczeństwa. Uwzględniał również wspólne wycieczki, gry ruchowe, ćwiczenia porządkowe w formie musztry. W swojej książce podał definicje i systematykę ćwiczeń gimnastycznych na przyrządach, wprowadził nazwy: koń, kładka równoważna, poręcze, drążek. Gimnastyka Jahna ze względu na specyfikę ćwiczeń nie mogła znaleźć zastosowana w szkołach. Jego gimnastykę przystosował do wymagań szkoły Adolf Spiess, który rozbudował ćwiczenia w zwisie i podporze, przez co stał się współtwórcą niemieckiego systemu gimnastycznego, zwanego systemem Jahna-Spiessa. Spiess dokonał podziału ćwiczeń na: porządkowe, wolne z przyborami, ćwiczenia chodu, biegu i skoku, ćwiczenia w zwisie i podporze, równoważne, rzędowe, korowody.
POMOC I OCHRONA W GIMNASTYCE
pomoc - bezpośrednie współdziałanie nauczyciela z ćwiczącym przy pierwszych próbach wykonania nowego ćwiczenia, w celu szybszego jego opanowania i udzielenia pomocy w jego wykonaniu. Pomoc stosujemy przy nauczaniu nowych ćwiczeń, w pracy z niezaawansowanymi grupami ćwiczących podtrzymanie - bezpośrednia pomoc, przy której nauczyciel jest w stałym kontakcie z ćwiczącym, nie zatrzymując jednak jego ruchu i nie pomagając przy wykonaniu ćwiczenia. Ten rodzaj pomocy stosujemy w pracy z grupami zaawansowanymi ochrona właściwa - działalność asekuracyjna, charakteryzująca się stałą gotowością nauczyciela do udzielenia natychmiastowej pomocy w razie upadku, zerwania się ćwiczącego z przyrządu. Ochranę właściwą stosujemy w okresie doskonalenia ćwiczeń samoochrona - jest to umiejętność samozapobiegania wypadkom powstałym na skutek nieudanego ćwiczenia. Należy wyrabiać nawyki samoochrony u uczniów podczas ćwiczeń zwinnościowych (przewroty, pady, toczenia, zeskoki z dochwytem)Wybór i zastosowanie odpowiedniej pomocy lub ochrony zależy od szeregu czynników:stopnia zaawansowania ucznia w procesie nauczania danego ćwiczenia, rodzaju ćwiczenia, kolejności elementów o określonej trudności w układzie ćwiczeń, rodzaju chwytu, kierunku i rytmu ćwiczenia, wzrostu, wagi i płci ćwiczącej osoby, rodzaju przyrządu i jego wysokości Podstawowe zasady właściwej ochrony i pomocy:1 w podporach, woltyżach, przeskokach - chwyt za przedramię, ramię, najbliżej barku 2w zwisie (na niskim przyrządach) - chwyt za nadgarstek lub przedramię 3przy obrotach - chwyt w pasie, nadający ciału odpowiedni ruch obrotowy 4w skokach w zależności od rodzaju skoku, np. w kucznym - z boku, chwyt za przedramię i ramię ćwiczącego, w rozkrocznym - przodem do ćwiczącego, chwyt oburącz za ramiona, w późniejszej fazie nauczania za barki, przerzutem - z boku, chwyt za przedramię i pod plecy 5na poręczach - wszelkie podtrzymania od dołu pod żerdziami 6podczas upadku z przyrządu - chwyt zawsze poniżej środka ciężkości
KIERUNKI I KONKURENCJE Kierunki gimnastyki. gimnastyka podstawowa, sport gimnastyczny, gimnastyka pomocniczo-specjalnagimnastyka specjalna Sport gimnastyczny (podział) mężczyzn, kobiet, gimnastyka sportowa, akrobatyka sportowa, gimnastyka artystyczna Konkurencje w gimnastyce męskiej ćwiczenia wolne, koń z łękami, poręcze (symetryczne), kółka, drążek, skok przez konia konkurencje w gimnastyce żeńskiej ćwiczenia wolne (układ ćwiczeń), Równoważnia, Poręcze (asymetryczne), Skok przez konia Konkurencje w akrobatyce sportowej, skoki akrobatyczne, ćwiczenia dwójkowe (męskie, żeńskie, mieszane), ćwiczenia grupowe (trójki żeńskie piramidy; czwórki męskie piramidy), skoki na trampolinie (batut), ćwiczenia wolne. RODZAJE ĆWICZEŃ Ćwiczenia porządkowe Ćwiczenia musztry, Kolumny ćwiczebne, Gry i zabawy, elementy tańców, Chody, biegi, korowody Ćwiczenia kształtujące Pozycje wyjściowe, Ćwiczenia ramion, Ćwiczenia nóg, Ćwiczenia tułowia, Ćwiczenia głowy i szyi Ćwiczenia stosowane Ćwiczenia równoważne, Ćwiczenia w zwisach, Ćwiczenia w podporach, Ćwiczenia zwinnościowo-akrobatyczne, Skoki Ćwiczenia uzupełniające Elementy ćwiczeń z innych dyscyplin sportowych, np.gier zespołowych, lekkiej atletyki, tańców Polscy gimnastycy okresu powojennego Helena Rakoczy - MŚ w gimnastyce (1950r) Jerzy Jokiel - srebrny medal w ćwiczeniach wolnych (1952r) Natalia Kot - ME w wieloboju (1954r) Andrzej Szajna - medale na największych imprezach międzynarodowych (lata 60 i 70) bracia Kubicowie - czołowe miejsca na największych imprezach światowych Strzałka, Konopna - 5 zespół w świecie (z klubu Legia W-wa) Leszek Blanik - brązowy medal na IO w Sydney (2000r) SYSTEMATYKA Ćwiczenia porządkowo-dyscyplinarne
Celem tych ćwiczeń jest kształtowanie świadomości dyscypliny u ćwiczących, możliwość szybkiego formowania i organizowania grupy , usprawnienie przebiegu zajęć poprzez ekonomiczne wykorzystanie czasu.
Ćwiczenia te przyczyniają się również do wyrobienia nawyku prawidłowej postawy ciała, poprawnego marszu i biegu. Rodzaje kolumn ćwiczebnych: w rzędzie, w szeregu, w dwurzędzie, w dwuszeregu, w kolumnie trójkowej, w kolumnie czwórkowej, w kolumnie szachowej, w kole, w rozsypce. Można je rozstawiać z miejsca, z marszu i z biegu.
Ćwiczenia kształtujące:
Celem tych ćwiczeń jest kształtowanie prawidłowej postawy ciała poprzez harmonijny rozwój poszczególnych jego części.
Ruch-przemieszczenie ciała lub jego części dzieki dynamicznej pracy mięśni w skurczu i rozkurczu.
Ćwiczenie to celowo powtarzany ruch poszczególnych części ciała lub całego ciała, ograniczony pozycją wyjściową i końcową. Ćwiczenia kształtujące zawierają: pozycje wyjściowe, ćwiczenia ramion, ćwiczenia nóg , ćwiczenia tułowia, ćwiczenia głowy i szyi, połączenia ćwiczeń