KOLOKWIUM
Do hodowli bakterii beztlenowych używa się naczyń wysokich i wąskich co ma na celu ograniczenie dyfuzji tlenu. Penetrację powietrza do hodowli odcina się np. gumowym korkiem. Hodowla nie powinna być otwierana w czasie inkubacji, a próbki do oznaczeń pobiera się strzykawką przez igłę tkwiącą w korku.
1. Wady i zalety beztlenowych metod oczyszczania ścieków.
Proces beztlenowego oczyszczania w porównaniu z metodami tlenowymi.
Zalety:
- nie wymaga kosztownego napowietrzania
- tylko 2-6 % usuwanego ChZT przekształca się w osad nadmierny ( a nie 30-60% ),
- uzyskuje się od 200-1000 dm3 biogazu z 1 kg suchej masy odpadów
- połowa substancji organicznej ulega rozkładowi
Wady:
- większa wrażliwość na zmiany odczynu i temperatury
- występowanie wahań obciążeń hydraulicznych i substratowych
- częściowa biodegradacja zanieczyszczeń organicznych
-
TAK DODATKOWO Do zalet oczyszczania ścieków metodą fermentacji metanowej należy zaliczyć:
możliwość oczyszczania ścieków bez konieczności budowy stacji separacji ze ścieków zawiesin i tłuszczy (np. we flotatorach), a następnie kosztownej utylizacji w ten sposób wydzielonych osadów,
bardzo wysoką efektywność oczyszczania, sięgającą 85% - 95% w zakresie usuwania zanieczyszczeń określonych wskaźnikami chemicznego i biochemicznego zapotrzebowania tlenu (ChZT i BZT5)
otrzymywanie wysokoenergetycznego biogazu z możliwością jego wykorzystania do produkcji energii elektrycznej lub cieplnej,
znacznie mniejszy przyrost osadu beztlenowego w stosunku do tlenowego osadu czynnego,
wytworzony osad nadmierny beztlenowy zaliczany jest do osadów ustabilizowanych i może być bezpośrednio przeznaczony na rekultywację gruntów,
duża tolerancja mikroorganizmów beztlenowych na okresowe przeciążenia komory fermentacyjnej ładunkiem zanieczyszczeń bez znaczącego obniżenia efektywności oczyszczania,
możliwość szybkiego ponownego uruchomienia w przypadku okresowej pracy komory fermentacyjnej oraz brak negatywnego wpływu tego stanu na jakość technologiczną osadu beztlenowego,
prawidłowo zaprojektowany i eksploatowany układ technologiczny zapobiega rozprzestrzenianiu się aerozoli i odorów w środowisku atmosferycznym
2. Barwienie Grama fioletem krystalicznym -zasada.
o Jest przykładem barwienia złożonego gdy stosuje się co najmniej 2 barwniki, czy zaprawy(bejca)
o Sposób barwienia wynika z budowy ściany komórkowej
o Gram dodatnie wybarwiają się na fiolet, gram ujemne na różowy
o W czasie barwienia we wnętrzu komórki tworzone są nierozpuszczalne kompleksy fioletu krystalicznego z KJ(płyn Lugola pomaga w wydobyciu barwnika, jod wchodzi w miejsce chloru z fioletu)
o Kompleksy te można łatwo wyekstrahować etanolem (odbarwiacz) z wnętrza gramujemnych, gdyż mają one cienka warstwę mureiny, a etanol niszczy ich błonę zewnętrzną.
o Komórki odbarwiają się a następnie zostają dobarwione safraniną na różowo.
o Gruba warstwa mureiny bakterii gramdodatnich, nie pozwala na wypłukanie tych kompleksów.
o Fizyczna struktura ściany odpowiedzialna za sposób barwienia
Różnica:
Bakterie gramujemne:
Cienka warstwa mureiny(najczęściej 1 warstwowa)
Słabiej usieciowana 10%ściany
W peptydzie w 3 pozycji DAP
Mureina pokryta błoną zewnętrzną
Bakterie gramdodatnie
Mureina gruba,wielowarstwowa
Usieciowana, stanowi 90% składu ściany
W peptydzie na 3 pozycji zamiast DAP lizyna
Do mureiny przyłączone kwaśne polisacharydy oraz białko
W ścianie dodatkowe polimery kwasy mikolowe
3. Jakiego procesu metabolicznego należy spodziewać się podczas oczyszczania ścieków z przemysłu azotowego (lub zawierających np.fosfogips) w warunkach beztlenowych?) uzasadnij odpowiedź.
Powiąż to trochę z 7;)
Ścieki przemysłu azotowego
o W skład ścieków z zakładów wytwarzających nawozy azotowe wchodzą głównie ścieki z produkcji amoniaku, azotanu i siarczanu amonowego.
o W czasie produkcji powstają 3 grupy ścieków
Ścieki technologiczne
Wody powierzchniowe (80-90% powstających ścieków)
Ścieki z mycia aparatury tzw. Z czynności pomocniczych
Zawierają wysokie stężenie amoniaku(do 200mg N/L), azotanów (do 500 mg N/L) i azotynów (do 80 mg N/L)
w skład niektórych wchodzi mocznik
Biodegradacja oparta na procesie denitryfikacji, stosowany do oczyszczania ścieków zawierających azotany i azotyny.
Denitryfikacja jest bardziej wydajna energetycznie niż inne procesy beztlenowe i niewiele mniej wydajne niż procesy tlenowe
Bakterie zdolne do denitryfikacji to względne beztlenowce
Co ogranicza konieczność zapewnienia im warunków beztlenowych w początkowym okresie przemian
Eliminuje także niebezpieczeństwo, jakie grozi bezwzględnym beztlenowcom przy awaryjnym natlenieniu bioreaktora
Wykorzystywany jako trzeci stopień biologicznego oczyszczania.
Proste związki organiczne utleniają do końca
4. Metody analizy stosowane na zajęciach.
5. Zaproponować sposoby biologicznego oczyszczania dla danych ścieków w warunkach beztlenowych (np. ścieków mleczarskich i ścieków przemysłu azotowego.) Jakie analizy należy wykonać?
6. Charakterystyka ścieków stosowanych na zajęciach.
Ściekami nazywamy wody, które ulegają zanieczyszczeniu poza swoimi naturalnymi zbiornikami.
Wyróżniamy ścieki o charakterze organicznym (np. zakłady przetwórstwa owocowo-warzywnego, mięsnego, ścieki mleczarskie) zawierają związki organiczne zarówno rozkładane przez:
Mikroorganizmy (węglowodany, kwasy organiczne i białka)
Jak i trudno poddające się biodegradacji (węglowodory alifatyczne i aromatyczne, pestycydy, herbicydy, ksenobiotyki)
Jak i ścieki o charakterze nieorganicznym (np. ścieki przemysłu azotowego) zawierają takie związki nieorganiczne jak: kwas siarkowy., fosforowy, solny, wodorotlenek sodu, wodorotlenek potasu, amoniak, azotany, azotyny, siarczany, sole metali ciężkich, cyjanki, siarkowodór.
Ścieki mleczarskie
o Zawierają dużą ilość związków organicznych i charakteryzują się zazwyczaj wysokim CZT.
o Odczyn ścieków waha się na ogół od pH=7,0 do 8,8 .
o Choć ścieki powstające w wyniku produkcji kazeiny i niektórych gatunków sera mogą przyjmować pH=5,5 do 6,5.
o Głównymi składnikami zanieczyszczeń są: cukry (głównie laktoza), białka (kazeina) i tłuszcze.
o Skład przypomina wielokrotnie rozcieńczone mleko, ponieważ powyższe związki występują w ściekach w identycznym stosunku jak w mleku.
o Są to związki łatwo dostępne dla mikroorganizmów
o Chociaż występują tu również substancje trudniej rozkładane, stanowiące ogromne zagrożenie dla odbiorników naturalnych (detergenty, wody pochłodnicze)
o Mogą też wchodzić niewielkie ilości substancji smakowych,zapachowych,żelifikujacych , klarujacych czy substancji dezynfekujacych, czyszczących, odtłuszczających.
o Ze względu na zawartość cukru mlekowego łatwo ulegają fermentacji , podczas której następuję zakwaszenie środowiska i powstanie toksycznego siarkowodoru.
o Ilość ścieków odpływających z mleczarni sięga tysięcy m3/dobę.
o Na ogólną ilość ścieków składają się m.in.
Ścieki powstające podczas płukania produktów, naczyń, urządzeń, pomieszczeń
Słabo zanieczyszczone wody pochłodnicze (60-90% ogólnej ilości)
o W Polsce najmniej wody zużywają mleczarnie wytwarzające mleko w proszku, najwięcej masło.
Ścieki komunalne
o Stanowią je wody zawierające zanieczyszczenia będące wynikiem działalności życiowej i produkcyjnej, spływu wód opadowych (deszczu), topniejącego śniegu, i szeregu innych pochodzących z terenów zagospodarowanych.
o Komunalne to głównie ścieki miejskie stanowiące mieszaninę związków organicznych (białka, aminokwasy, fosfolipidy, saharydy, tłuszcze i oleje) i nieorganicznych (sole amonowe, fosforany i chlorki), obecne są także w nich wirusy i bakterie chorobotwórcze.
o Wraz z fekaliami do ścieków bytowych są odprowadzane odpady kuchenne, detergenty, papier.
o Środki piorące zawierają znaczne ilości fosforanów, które mogą spowodować niekorzystny rozwój glonów.
Ścieki rafineryjno-petrochemiczne
o Rodzaj ścieków przemysłowych
o Zasadniczą grupą ścieków rafineryjnych stanowią zużyte wody chłodnicze oraz kondensaty zanieczyszczone produktami naftowymi, druga grupa to ścieki poprodukcyjne, silnie zanieczyszczone produktami naftowymi, katalizatorami, produktami pośrednimi i końcowymi
o Silnie zaolejone są ścieki opadowe z terenu zakładu
o Najbardziej zanieczyszczone są ścieki z elektroodsalania
o Np. w Petrochemii Płock S.A. w zakładzie o przerobie 12 mln ton ropy rocznie powstaje ok.800 m3/h ścieków silnie zanieczyszczonych.
o Głównym źródłem powstawania ścieków petrochemicznych są procesy przemywania, płukania,chłodzenia.
7. Charakterystyka grup fizjologicznych bakterii denitryfikacyjnych i BRS (bakterie redukujące siarczany)
Oddychanie beztlenowe
Oddychanie azotanowe (redukcja dysymilacyjna azotanu)
-warunkowe tlenowce(tlen jest preferowanym przez nie akceptorem elektronów)
-azotany lub azotyny są ostatecznym akceptorem elektronów (zamiast tlenu)
-przy braku tlenu, w obecności azotanów, dochodzi do syntezy reduktazy azotanowej, która zastępuje oksydazę cytochromową w łańcuchu transportu elektonów i przenosi elektrony z cytochromu na azotan, redukując go do azotynu
-łańcuch oddechowy jest krótszy niż w oddychaniu tlenowym, stąd mniejszy zysk energetyczny
-denitryfikacja-proces oddychania azotanowego, w którym powstają produkty gazowe.
-bardzo różnorodne (biochemicznie i taksonomicznie)
-większość heterotrofy, niektóre autotrofy
-posiadają reduktazy dysymilacyjne
-Bakterie odgrywają kluczową rolę w krążeniu azotu w przyrodzie, uwalniając go w formie wolnej do atmosfery.
Skutki denitryfikacji:
-zubożenie środowiska
-kwaśne deszcze(N2O jest przekształcany przez światło słoneczne w NO, który reaguje z ozonem w górnych warstwach atmosfery, w wyniku czego powstają azotyny)
-zwiększanie efektu szklarniowego wskutek utraty ozonu
Przykłady:Paracoccus, Pseudomonas, niektóre gramdodatnie np. niektóre Bacillus i Streptomyces
Oddychanie siarczanowe (dysymilacyjna redukcja siarczanów)
-grupa fizjologiczna nie taksonomiczna
-bezwzględne beztlenowce, wykorzystują siarczany jako końcowe akceptory elektronów
-żyją w osadach dennych, w ściekach zanieczyszczonych zw. organicznymi w przewodzie pokarmowym ludzi i zwierząt np. przeżuwaczy
-występują gdzie dostępne są substancje organiczne i siarczany: wody kopalniane, bogate w siarczany ścieki przemysłowe , bioreaktory, przemysł ropopochodny naturalne ujęcia gazu, osady siarki,słone zbiorniki.
-ich nazwy zaczynają się od przedrostka Desulfo-, np. Desulfovibro, Desulfomaculum.
Bakteryjna redukcja siarczanów umożliwia : usunięcie ze ścieków siarczanów poprzez przeprowadzenie ich do H2S usunięcie toksycznych stężeń metali ciężkich zmniejszenie stopnia zakwaszenia ścieków siarczany : to sole mocnego kwasu, powstające sole węglanowe są słabsze, pozwala to na zalkalizowanie roztworu nawet o 3-4 jednostki) usuwanie związków organicznych