Hydroliza czyli synteza soli z wodą w wyniku czego otrzymujemy kwas i zasadę.
sól + woda --> kwas + zasada ( odwrotnie do reakcji zobojętniania )
Hydrolizie ulegają sole pochodzące od słabych kwasów lub słabych zasad
1) Sól mocnej zasady i słabego kwasu:
Na2CO3 ---> 2Na + + CO3 2-
Jest to HYDROLIZA ANIONOWA - bo anion hydrolizował
Na OH - stąd od mocnej zasady
H2 CO3 - stąd od słabego kwasu
CO3 2- + H20 <--> HCO3 - + OH -
HCO3 - + H20 <--> H2CO3 + OH -
Odczyn ZASADOWY
2) Sól słabej zasady i mocnego kwasu:
FeCl3 --> Fe 3+ + 3Cl -
HYDROLIZA KATIONOWA - bo kation hydrolzował
Fe 3+ + H2O <--> FeOH 2+ + H +
FeOH 2+ + H2O <--> Fe(OH)2 + H +
Fe(OH)2 + + H2O <--> FeOH + + H +
odczyn KWAŚNY
3) Sól słabej zasady i słabego kwasu:
NH4NO2-->NH4 + + NO2 -
HYDROLIZA KATIONOWO-ANIONOWA
NH4 + + H20 <--> NH4OH + H +
NO2 - + H20 <--> HNO2 + OH -
odczyn słabokwaśny lub słabozasadowy ( niektóre książki podają obojętny )
4) Sól mocnej zasady i mocengo kwasu
NaCL --> Na + + Cl -
HYDROLIZA NIE ZACHODZI !
odczyn obojętny
HYDROLIZA SOLI
Hydroliza soli jest reakcją pomiędzy jonami pochodzącymi z dysocjacji soli i cząsteczkami wody. Jest to odwracalna reakcja wymiany podwójnej, do zajścia której wymagane jest, aby przynajmniej jeden z produktów reakcji opuścił jej środowisko. Uważa się przy tym, że fakt ten ma miejsce wówczas, gdy produktem tym jest trudnorozpuszczalny osad lub słabo zdysocjowany/a kwas/zasada. W przypadku hydrolizy soli produktami reakcji są zawsze kwas i zasada. O tym, czy taka reakcja zachodzi, powiadamia nas fakt tworzenia cząsteczek słabego kwasu, słabej zasady, bądź obydwu naraz. W zapisie reakcji hydrolizy, sól oraz mocny kwas i mocną zasadę zapisujemy w formie jonowej, natomiast wodę i tworzący się słaby kwas względnie zasadę, w formie cząsteczkowej. W ogólności:
Poniżej, na przykładach, omówimy wszystkie możliwości.
1) Sól słabej zasady i mocnego kwasu, NH4Cl:
NH4+ + Cl- + H2O
NH3·H2O + H+ + Cl-
W reakcji nie biorą udziału jony chlorkowe, a tworzące się w wyniku hydrolizy jony wodorowe nadają roztworowi soli odczyn kwaśny:
NH4+ + H2O
NH3·H2O + H+ (26)
Taki przypadek nosi nazwę hydrolizy kationowej.
2) Sól mocnej zasady i słabego kwasu, KF:
K+ + F- + H2O
K+ + OH- + HF
W reakcji nie biorą udziału jony potasowe, a tworzące się w wyniku hydrolizy jony wodorotlenkowe nadają roztworowi soli odczyn zasadowy:
F- + H2O
HF + OH- (27)
Taki przypadek nosi nazwę hydrolizy anionowej.
3) Sól słabej zasady i słabego kwasu, CH3COONH4:
CH3COO- + NH4+ + H2O
CH3COOH + NH3·H2O (28)
Produktami takiej reakcji są słaby kwas i słaba zasada. Odczyn roztworu soli jest zbliżony do obojętnego. Hydrolizie ulega zarówno kation, jak i anion soli, stąd jej nazwa - hydroliza kationowo-anionowa.
4) Sól mocnego kwasu i mocnej zasady, NaCl:
Na+ + Cl- + H2O
Na+ + OH- + H+ + Cl-
Po uproszczeniu po obydwu stronach równania identycznych jonów nie biorących udziału w reakcji otrzymujemy równanie dysocjacji wody:
H2O
H+ + OH-
Brak jonów soli w tym równaniu i jednocześnie identyczna ilość jonów wodorowych i wodorotlenkowych świadczą o tym, że reakcja hydrolizy w omawianym przypadku nie zachodzi, a roztwór jest obojętny.
Mocne kwasy: HBr, HCl, HJ, H2SO4, HNO3, HCLO4
I. Ogólne definicje
pH jest bardzo ważnym pojęciem chemicznym, i dlatego też powinno być znane wszystkim początkującym chemikom już w pierwszych latach nauki. W niniejszej pracy postarano się w prosty i klarowny sposób przedstawić główne zagadnienia związane z tym pojęciem.
pH- to ilościowe określenie kwasowości oraz zasadowości roztworu wodnego. pH możemy wyrazić za pomocą wzoru:
pH = -log10[H+]
Wartość pH to ujemny logarytm dziesiętny z aktywności jonów wodorowych. Istotne zatem jest stężenie jonów wodorowych [H+]. Jednostka- mol/dm3. Dla przykładu- wartość pH = 2 oznacza, że dm3 znajduje się 10-2 moli jonów H+. Ujemnej potęga sugeruje, że im mocniejszy jest roztwór badany, tym mniejsza musi być wartość pH. Wartość pH równa jeden świadczy o tym, że mamy do czynienia z silnym kwasem. Wartość pH równa 14 oznacza silną zasadę. Skala pH przyjmuje wartości 0-14.
R E K L A M A |
PH + pOH = 14
POH= -log[OH-]
Ujemny znak logarytmu w definicji pH przyjęto pierwotnie dla uniknięcia operowania liczbami ujemnymi.
POH to wykładnik koncentracji jonów wodorotlenowych (OH-) w badanym roztworze.
1M roztwór HCl ma pH= 0, zaś 1M roztwór NaOH ma pH=14.
Roztwory kwaśne mają zawsze pH mniejsze niż 7, zaś zasadowe większe niż 7. Woda destylowana powinna mieć pH=7, ale w rzeczywistości jest niższe, dlatego ze zawiera dwutlenek węgla - gaz zawarty w powietrzu, który wykazuje dobrą rozpuszczalność w wodzie.
Przykładowe pH roztworów;
- 1M HCl- 0;
- 1M NaOH- 14;
- Coca -Cola- 2;
- woda z ogórkami kiszonymi- 1.
IUPAC poważnie rozważa wprowadzenie oficjalnej definicji pH, która zapewne będzie zupełnym zaskoczeniem dla wielu chemików:
„pH jest to odczyt ze skali pH-metru, którego elektrody zanurzone są w badanym roztworze. pH-metr uprzednio powinien być wykalibrowany przy użyciu międzynarodowych wzorcowych roztworów buforowych”.
II. Reakcje zachodzące w roztworach
Do zrozumienia sensu skali pH należy odpowiednio zinterpretować reakcje, które zachodzą w wodzie. Cząsteczki wody destylowanej (H2O) samorzutnie ulegają reakcji dysocjacji, w wyniku której powstają jony H+ oraz OH-.
Reakcja przebiega następująco:
H2O H+ + OH-
Jak widać reakcja charakteryzuje się odwracalnością, ale równowaga jest przesunięta bardziej w lewo. Jest to strona wody niezdysocjowanej. Koncentracja jonów wodorowych (H+) w wodzie w temperaturze 200C wynosi dokładnie 10-7 mol/dm3. Czyli wstawiając do wzoru: pH = -log10[H+] otrzymamy pH wody, które wynosi 7.
W roztworze kwasu solnego zachodzi reakcja:
HCl H+ + Cl-
Dla kwasu solnego HCl, który jest bardzo silny równowaga reakcji przesuwa się w prawo. Strona prawa jest reprezentowana przez jony H+ oraz Cl-.
Gdy dodamy do jednego dm3 wody jeden mol kwasu solnego, to wówczas otrzymamy pH=0, gdyż koncentracja jonów H+ będzie równa 1 mol/dm3. Gdy dodamy do jednego dm3 wody jeden mol NaOH, to otrzymamy pH=14, gdyż koncentracja jonów H+ wynosi 10-14 mol/dm3. Jony wodorotlenowe powodują przesunięcie równowagi reakcji dysocjacji wody. Minus przy logarytmu dziesiętnym w definicji skali pH został wprowadzony, aby uniknąć liczb ujemnych. Zachodzi zależność: im jest większa kwasu tym niższe pH. Paradoksalnie pH można określić jako miarę zasadowości roztworu.
bufory
substancje występujące w roztworze, posiadające zdolność niwelowania zmian w stężeniu jonów wodorowych (pH), które zachodziłyby normalnie po dodaniu kwasów lub zasad. Stabilizują pH roztworu w komórkach.[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]