w2s6 7.03.2009

TRIADA FUNKCJI CZASU WOLNEGO

Odpoczynek

Zabawa

Praca nad soba

Zakres znaczeniowy pojęć przydatnych w definiowaniu czasu wolnego

Rekreacja (wczasy)
Wypoczynek			Praca nad sobą
Odpoczynek	Zabawa
		Rozrywka		Gra
		Hobby

Rekreacja (interpretacja szeroka) - wszelkie zajęcia podejmowanie dobrowolnie w czasie wolnym, pełniące funkcje zdrowotne, wychowawcze i kulturotwórcze, synonim słowa „wczasy” rozumianego również szeroko.

Rekreacja (interpretacja węższa) - odradzanie (odnowa , odtwarzanie) sił fizycznych i psychicznych, od Re-creo - odtwarzam, tworzę na nowo, przywracam postać pierwotną, siły itp.)

Wczasy - forma wypoczywania łub forma organizacyjna zagospodarowania urlopu w miejscu sprzyjającym regeneracji sil, synonim instytucji wypoczynkowej (domu wczasowego).

Wypoczynek - oderwanie się od wymagań dnia codziennego, obowiązków i zajęć stwarzających napięcia nerwowe, zmuszających do wysiłku i prowadzenie takiego trybu życia, który zapewnia potrzebne organizmowi odprężenie, oraz równowagę fizyczną, intelektualna i społeczną.

PRACA NA SODĄ JAKO FUNKCJA CZASU WOLNEGO

Zajęcia podejmowane dobrowolnie w czasie wolnym w celu samodoskonalenia, tj. wszechstronnego rozwoju swej osobowości - rozwoju fizycznego. społecznego i kulturalnego.

Odpoczynek - Przerwa w pracy dla nabrania sił po wysiłku. Może to być przerwa w pracy fizycznej lub też umysłowej. Pasywna forma wypoczynku - wypoczynek bierny.

Zabawa - część aktywna wypoczynku, wypoczynek czynny. Formami zabawy są rozrywka i gra, za kryterium ich rozdziału przyjmuje się zabawy regułami. Synonimy zabawy to zajęcia ludyczne.

Rozrywka - forma zabawy (wypoczynku czynnego) bez wyraźnie określonych reguł. Służy „rozerwaniu się”, odprężeniu, rozweseleniu, zadowoleniu, poprawie samopoczucia.

Hobby - (lub rzadziej hobbi) to szczególne zamiłowanie upodobanie do czegoś, ulubione zajęcie, któremu poświęca się wolny czas. Słowo to stosuje się niekiedy zamiennie ze słowami pasja lub konik.

Rekreacja (wczasy) - to pojęcie najszerzej charakteryzujące funkcje” pełnione przez poszczególne formy spędzania Czasu wolnego, wybrane przez człowieka dobrowolnie ze względu na osobiste zainteresowania i dla własnej satysfakcji.

Istota odpoczynku - polega na odreagowaniu zmęczenia i znużenia utrudniających lub uniemożliwiających prawidłowe funkcjonowanie ustroju, a tym samym zapobieganiu powstawanie szeregu niebezpiecznych Chorób.

Przyczyny przewlekłego znużenia i wyczerpania

Zanieczyszczenie środowiska	Szkodliwe substancje w atmosferze, wodzie i żywności	Tlenek węgla
				Dwutlenek węgla
				Dwutlenek siarki
				Dwutlenek azotu
				Fosfor
				Rtęć
				Ołów
				Ropa naftowa
				Pestycydy, w tym DDT
			Szkodliwe substancje w powietrzu w zamkniętym pomieszczeniu	Tlenek węgla
				Dwutlenek węgla
				Tlenki azotu
				Radon
				Lotna związki organiczne
				Dym papierosowy
				Niedobór tlenu
		Trudności współżycia	Brak życzliwości, uprzejmości i szczerości, w tym ciasnota	W pracy
				W domu
				W otoczeniu (w sklepie, na ulicy, środkach komunikacji itp.)

Odpoczynek nocny i dzienny

Rodzaj odpoczynku	Charakterystyka
Odpoczynek nocny	Podstawą odpoczynku jest sen nocny. Gruntownie odpocząć można podczas głębokiego spokojnego i dostatecznie długiego snu (7 — 8 godzin). Połowa ludzi powyżej dwudziestego roku życia nie sypia dobrze, nie tylko z braku czasu na wystarczający sen, lecz także ze względu na napięcie nerwowe Bezsenność jest poważnym problemem społecznym. Jego rozwiązanie to ciągle aktualne wyzwanie dla specjalistów z różnych dziedzin nauk (medyczmych, technicznych i społecznych) Czas snu nocnego w dobowym budżecie czasu nie należy do czasu wolnego.
Odpoczynek dzienny	Odpoczynek dzienny to spędzanie czasu w spokoju w jego różnorodnych postaciach, spędzanie czasu w samotności lub w gronie bliskich, przyjaznych. Potrzeba pełnego odpoczynku, słusznie kojarzy się często z potrzebą "nle myślenia o niczym" i "nic nie robienia" Można przy tym lezeć, wygodnie siedzieć, spacerować, zachowywać milczenie, poczytać to co jest pod ręką i na co mazię chęć lub też leniwie porozmawiać.

Warunki dobrego odpoczynku

Warunki	Charakterystyka
Własne mieszkanie	Każdy powinien mieć własny kąt, możliwość urządzenia go według własnych upodobań, gdzie czułby się bezpieczny, odizolowany od wszelkich natrętów
Kontakt z przyrodą	Najwartościowszy jest odpoczynek na wolnym powietrzu. Przyjazne środowisko to: słońce, woda, zieleń, świeże powietrze i przestrzeń.
Życzliwość	Kultura codziennych kontaktów w rodzinie, zakładzie pracy, w sąsiedztwie i w miejscach publicznych, wykluczenie arogancji, nacisków i wymuszeń
Bezpieczeństwo socjalne	Brak troski o byt własny i najbliższych, który zapewnia posiadanie stabilnej pracy i zarobków, pozwalających mężczyźnie zapewnić rodzinie godziwe warunki życia
Satysfakcja z dobrze wykonanej pracy	Przesycenie początku odpoczynku atmosferą zakończonego dzieła powoduje, że zadowolenia z dobrze wykonanej pracy przenosi się w sferę odpoczynku i gwarantuje jego pomyślność

Istota zabawy

Polega na aktywności umysłowej lub fizycznej odmiennej od aktywności zawodowej ze względu na jej rodzaj i cel.

Zabawa jako funkcja aktywności rekreacyjnej

Formy spędzania czasu wolnego	Udział w zabawie elementów:
		rozrywki	gry
turystyka	2	1
sport	1	2
środki masowego przekazu	3	0
teatry, filharmonie, wystawy i muzea	3	0
samokształcenie	1	1
amatorstwo artystyczne	2	1
majsterkowanie i amatorstwo techniczne	2	1
hodowla amatorska	2	1
zabawy i kontakty towarzyskie	2	1
kolekcjonerstwo	2	1
aktywność społeczna	3	0

Praca nad sobą jako dobrowolna funkcja czynności wczasowych - to dobrowolne i samodzielne nabywanie w czasie wolnym wiadomości i umiejętności w celu samodoskonalenia, tj. wszechstronnego rozwoju osobowości.

Udział elementów pracy nad sobą w poszczególnych formach aktywności rekreacyjnej

Formy spędzania czasu wolnego	Udział
turystyka	2
sport	2
środki masowego przekazu	1
tetry, filharmonie, wystawy i muzea	1
samokształcenie	3
amatorstwo artystyczne	2
majsterkowanie i amatorstwo techniczne	2
hodowla amatorska	1
zabawy i kontakty towarzyskie	0
kolekcjonerstwo	1
aktywność społeczna	1

Znaczenie wychowawcze pracy nad sobą jako funkcji czasu wolnego

Modyfikacja cech osobowości		Charakterystyka
Wpływ pracy nad sobą na osobowość wewnętrzną jest pozytywny lecz zróżnicowany i zindywidualizowany. Jednym z wariantów mogą być zmiany:	temperamentu	zwiększenie ekstrawersji, emocjonalności, towarzyskości i wytrwałości, a zmniejszenie introwersji, impulsywności, neurotyczności i reaktywności emocjonalnej.
		inteligencji	zwiększenie zdolności logicznego myślenia i celowego działania oraz krytycznej oceny wyników własnej działalności
		potrzeb	racjonalizowanie indywidualnego systemu znaczeń przypisywanych celom kształtującym indywidualne potrzeby
		motywacji	skuteczniejsze opanowywanie popędów i przesunięcie charakteru motywacji z obszaru nieświadomych ku świadomym
		postaw	ograniczenie postaw egoistycznych i poszerzenie obszaru postaw prospołecznych, w tym altruistycznych
		wartości	zwiększenie wrażliwości społecznej, obowiązkowości, bezinteresowności, odpowiedzialności, sumienności, poczucia sprawiedliwości i sumienia
Zewnętrznej		poprawa wyglądu zewnętrznego jednostki oraz wydolności i sprawności fizycznej ustroju

Znaczenie zdrowotne pracy nad sobą jako funkcji czasu wolnego

Aktywność ruchowa	Skutki
mała	obniżenie się wydolności fizycznej organizmu i upośledzenie jego przystosowania do zmiennych warunków życia. Zmniejszenie się maksymalnej minutowej pojemności serca i tendencja do zapaści ortostatycznej (omdlenia przy przyjmowaniu pozycji pionowej). Zaburzenia w funkcjonowaniu wkładów wewnętrznych. Otyłość, która zwiększa ryzyko wielu schorzeń.

Sposoby upowszechniania i wzbogacenia kultury w pracy nad sobą w wolnym czasie

Sposoby	Charakterystyka
aktywny	Aktywność jej twórcó i odbiorcó. Rozbudza wrażliwość intelektualną i uczuciową człowieka i prowadzi do wywołanie aktu odtwarzania lub tworzenia nowych wartości kulturalnych.
społeczny	Twórczość kulturalna dotyczy znanych i powszechnie uznanych zawodowych artystów oraz szerokich kręgów społecznych, w szczególności amatorskiej bezimiennej twórczości ludowej, dzięki czemu rozszerza się krąg twórców, a ich dzieła docierają do różnych warstw społecznych - następuje upowszechnienie i wzbogacenie kultury.
zindywidualizowany	Za przyczyną pracy nad sobą w dziedzinie kultury staje się ona (kultura) sprawą osobistą jej miłośników, w niej i przez nią zaczynają realizować jakąś część swojego życia, swej osobowości.

---