• MÓZGOWE PORAŻENIE DZIECIĘCE

• MPD :
  - jest stanem powodującym niepełnosprawność
  dzieci,
  - dotyczy zaburzeń kontroli mięśni, które
  powodują trudności w poruszaniu się i
  utrzymywaniu pozycji ciała,
  - mięśnie otrzymują błędne instrukcje z
  uszkodzonych części mózgu (sztywność lub
  wiotkość), lecz nie jest to porażenie mięśni
  - jest uszkodzeniem trwałym, nie
  postępującym, ale objawy uszkodzenia stają
  się coraz bardziej widoczne wraz z rozwojem
  dziecka (pogłębienie lub zniekształcenie)
  - występuje w każdym kraju i w każdej rodzinie
  - 1/300 dzieci rodzi się z MPD

• Analiza czynników zagrożenia MPD:

• Wywiad rodzinny:

• -występowanie mutacji genowych,

• -choroby ośrodkowego układu

• nerwowego,

• -niska grupa socjalno-ekonomiczna,

• -nałogi,

• dziedziczne zespoły chorobowe u

• rodzeństwa,

• - pokrewieństwo rodziców,

• - stresy w rodzinie.

• Analiza czynników zagrożenia MPD cd:

• Wywiad chorobowy matki:

• -cukrzyca,

• -nadciśnienie,

• -napromienienie,

• -choroby układu krążenia, nerek,

• -choroby tarczycy,

• -samoistne plamice krwotoczne.

• Analiza czynników zagrożenia MPD cd:

• Wywiad położniczy matki:

• -zatrucie ciążowe,

• -wcześniej poronienia,

• mała-duża wielkość płodu,

• -liczne ciąże, przedłużona

• niepłodność.

• Analiza czynników zagrożenia MPD cd:

• Obecna ciąża:

• -wiek matki poniżej 15 i powyżej 40 lat,

• -mało- wielowodzie,

• -odmiedniczkowe zapalenie nerek,

• -napromienienie,

• -różyczka, toksoplazmoza u matki,

• -zatrucie ciążowe,

• -niezgodność serologiczna.

• Analiza czynników zagrożenia MPD cd:

• Poród:

• -wcześniactwo,

• - ciąża przenoszona,

• - poród nagły, powikłany, przedłużony,

• - niska liczba Apgar,

• - poród kleszczowy.

• Analiza czynników zagrożenia MPD cd:

• Noworodek:

• -pojedyncza tętnica pępowinowa,

• pępowina owinięta o szyję,

• -żółtaczka,

• -zakażenie,

• -niedotlenienie,

• -ciężkie odwodnienie,

• -drgawki,

• -wady rozwojowe.

• Zapobieganie MPD:

• Przed i podczas ciąży:

• szczepienie kobiet przeciw różyczce przed zajściem w ciążę,

• unikanie ciąży aż do ukończenia 18 lat i dopóki nie jest się dostatecznie zdrowym,

• regularne kontrolowanie stanu zdrowia w poradni K,

• kontrolowanie ciśnienia krwi i zapewnienia leczenia w razie konieczności

• odpowiednia dieta (zmniejsza ryzyko przedwczesnego porodu),

• unikanie przyjmowania zbędnych leków

• organizowanie porodu w możliwie najbezpieczniejszych warunkach i z wykwalifikowaną osobą do pomocy

• Zapobieganie MPD:

• Opieka nad dziecka po urodzeniu:

• 1. zachęcanie do karmienia piersią (mleko matki chroni

• dziecko przed infekcjami)

• 2. szczepienia przeciwko dyfterytowi, kokulszowi, tężcowi, polio (choroba Heine-Medina), odrze i gruźlicy

• 3. regularne wizyty w ośrodku zdrowia w celu regularnej kontroli diety, wzrostu i ogólnego rozwoju dziecka, aby móc jak najwcześniej wykryć jakiekolwiek opóźnienia.

• Typy MPD:

• Spastyczne

• Atetotyczne

• Ataktyczne

• Mieszane

• 11. Spastyczne
          Najczęstszy typ MPD
          sztywne lub napięte mięśnie
          powolne i niezręczne ruchy
          ciało utrzymywane jest w typowo nieprawidłowej pozycji wynikającej z błędnych instrukcji płynących z uszkodzonych części mózgu
          brak rozmaitych czynności ruchowych
          stopniowo pogłębiająca się niepełnosprawność dziecka
          sztywność mięśni zwiększa: rozdrażnienie, nadmierny wysiłek, zbyt szybkie poruszanie się

• 2. Atetotyczne
          atetoza = niekontrolowane uchy
          szarpane lub powolnie wijące ruchy ramion, rąk, nóg lub twarzy dziecka
          rozdrażnienie i podniecenie nasilają atetotyczne ruchy
          nieprawidłowa pozycja ciała pojawia się i zanika w zależności od zmian napięcia mięśni, od sztywnych do wiotkich
          deformacje nie pogłębiają się
          problemy z utrzymaniem równowagi (zmiany napięcia)
          ciało wiotkie jak niemowlę
          niekontrolowane ruchy pojawiają się w 2-3 roku życia

• 3. Ataktyczne
          ataksja - niestabilne ruchy trzęsące
          niestabilność ruchową można zaobserwować jedynie gdy dziecko próbuje utrzymać równowagę, chodzi lub robi coś za pomocą rąk (np. wyciągając ręką po zabawkę, może ją ominąć za pierwszym razem).
  

• 4. Mieszane:
  - Dużo dzieci wykazuje cechy więcej niż jednego typu MPD (np. porażenie mózgowe pastyczne z ruchami atetotycznymi)

• Problemy związane z MPD:

• WZROK:

• - zez, dziecko z zezem utrzymującym się dłużej niż do 6.m.ż. Wymaga badania okulistycznego, ponieważ zachodzi możliwość używania tylko jednego oka przez dziecko.

• SŁUCH:

• może być upośledzony głównie u dzieci z atetotycznym porażeniem mózgowym  zwiększone problemy w nauce.

• Problemy związane z MPD cd:

• JEDZENIE I MÓWIENIE:

• zależą od umiejętności kontrolowania mięśni języka, warg i krtani,

• słaba kontrola  trudności w wyuczeniu żucia i przełykania

• opóźnieniu ulega umiejętność mówienia.

• WZROST:

• słabe przybieranie na wadze  trudności w jedzeniu

• dzieci szczupłe  mała aktywność ruchowa i słaba siła mięśniowa

• hemiplegia  porażone ramię i noga są cieńsze i krótsze.

• Problemy związane z MPD cd:

• NAPADY PADACZKI (epilepsja):

• mogą zacząć się w dowolnym wieku

• nie wszystkie dzieci są nimi dotknięte

• mogą dodatkowo uszkodzić mózg i obniżyć zdolność uczenia się

• dzieci mogą wymagać regularnego, długotrwałego leczenia farmakologicznego

• napady mogą być lekkie (kilka sekund) lub ciężkie (do 10-15 min)

• Napad - postępowanie:
  - odsunąć dziecko od źródła niebezpieczeństwa (ostre przedmioty, ogień)
  - rozluźnić obcisłe ubrania
  - położyć na boku, by ślina mogła swobodnie wypływać z ust i by ułatwić oddychanie
  - po napadzie pozwolić dziecko odpocząć (zasnąć).

• Wczesne objawy MPD:

• Nagłe sztywnienie - w określonych pozycjach pozycjach (leżenie na plecach), trudność, w zgięciu ciała dziecka w celu ubrania go.

• Zwiotczenie (wiotkość) - główka dziecka opada i nie może jej podnieść, ramiona i nogi zwisają w dół, gdy jest trzymane w powietrzu.

• Opóźniony rozwój - dziecko używa jednej części ciała w większym stopniu niż drugiej, uczenie się podnoszenia głowy, siadania i używania rąk zajmuje więcej czasu niż jest to przyjęte za normę.

• Wczesne objawy MPD cd:

• Trudności przy karmieniu - ssanie i połykanie utrudnione, trudności z zamykaniem ust, wypychanie pokarmu (mleka) językiem na zewnątrz.

• Nietypowe zachowanie - dziecko płaczliwe, krzykliwe, źle sypiające, lub bardzo ciche, spokojne, nazbyt senne. Brak uśmiechu do 3 miesiąca.

• Mózgowe zaburzenia ruchowe u niemowląt:

• Mózgowe zaburzenia ruchowe u niemowląt cd.:

• Mózgowe zaburzenia ruchowe u niemowląt cd.:

• Odruchy najważniejsze w diagnostyce wg Vojty

• Odruchy najważniejsze w diagnostyce wg Vojty cd

• Odruchy najważniejsze w diagnostyce wg Vojty

• Cele ćwiczeń dla dzieci z MPD poszczególnych typów:
  MPD spastyczne:
  - rozluźnienie sztywnych mięśni
  - prowokowanie ruchów z unikaniem spastycznych pozycji ciała
  - zapobieganie deformacjom
  
  MPD wiotkie:
  - pomoc w utrzymaniu właściwej pozycji
  - prowokowanie ruchów, tak by doprowadzić do wzmocnienia mięśni
  
  MPD atetotyczne:
  - uczenie trzymania rąk nieruchomo (by powstrzymać ruchy mimowolne)
  - jeśli nieprawidłowe poz. Pojawiają się i znikają, postępować jak przypadku spastycznego dziecka
  
  MPD ataktyczne:
  - polepszanie równowagi w poz. Klęcznej stojącej i podczas chodzenia
  - wyuczanie pewnego stania i chodzenia
  - kontrolowanie niepewnych, drżących i wijących ruchów (gł. rąk)

• Zasady usprawniania ruchowego dzieci z MPD:

• Stosowane metody usprawniania dzieci:

• NDT - Bobath dla dzieci
  Ośrodek Terapii NDT-Bobath
  ul. Polnej Róży 6
  02-798 Warszawa- Kabaty
  (0-22) 649-82-22, 649-82-29
  http://www.terapia-ndt.waw.pl/
  
  Terapia met. Vojty
  Centrum Diagnostyczno-rehabilitacyjne Fundacji „Promyk Słońca”
  ul. Swobodna 8a
  Wrocław
  (0-71) 367-68-49, 782-77-77
  http://promyk.wroc.pl/
  ----------------------------------------------------------------------------
  W-wa http://www.promykslonca.pl/index.php

---