Aneta Sawicka
grupa F4
Motywowanie pacjentów w różnym wieku do aktywnego uczestniczenia w procesie rehabilitacji.
Utrzymanie motywacji pacjenta do działania, to podstawa skutecznego procesu rehabilitacyjnego. Aktywna postawa pacjenta wobec własnego powrotu do zdrowia stwarza możliwość najskuteczniejszego przystosowania się do niepełnosprawności. Utrzymanie chęci do działania pacjenta, możemy osiągnąć starannie planując przebieg rehabilitacji, dostosowując go do potrzeb i wytrzymałości pacjenta. Nastawienie pacjenta do terapii może być różne i zależy od wielu czynników, np. wieku, rodzaju choroby, sytuacji życiowej pacjenta itp.
W przypadku, kiedy naszym pacjentem jest dziecko, rehabilitacja przebiega dość sprawnie. Dziecko nie rozumie jeszcze na tyle, aby uświadomić sobie co tak naprawdę dzieje się w jego życiu. A pod względem stanu zdrowia, rehabilitacja daje w większości przypadków pozytywne skutki, ponieważ organizm dziecka jest „plastyczny” i chętnie poddaje się zabiegom rehabilitacji. Jednak aby to osiągnąć jest potrzebna motywacja pacjenta. Pytanie, jak to zrobić. Trzeba bardzo ostrożnie podchodzić do terapii z dziećmi, gdyż sa one wrażliwe oraz często nie ufają obcym osobom. Motywacja pacjenta w tym wieku, głownie opiera się na zbudowaniu zaufania oraz metodzie pochwał. Dzieci myślą egoistycznie, wiec każde dobre słowo kierowane w ich kierunku, daje efekt jeszcze większego zaangażowania. Dzieci szybko się nudzą, zatem ćwiczenia muszą być tak rozplanowane, aby były atrakcyjne i zachęcały do działania. Czasem zdarza się, że rehabilitacja przebiega w sposób bardzo uciążliwy dla dziecka. Ciężkie zabiegi i ćwiczenia zniechęcają do współpracy pacjenta, który nie do końca ma świadomość tego jak wielkie może to przynieść efekty. Ważne jest także stworzenie odpowiednich warunków do zabiegów dla dzieci, np. kolorowe sale, rehabilitacja poprzez zabawy. Dzięki temu, dziecko będzie aktywnie uczestniczyło w rehabilitacji, bo nie będzie to dla niego stresujące.
W przypadku pacjentów w okresie dorastania oraz dorosłości jest znacznie trudniej. Często angażują się oni emocjonalnie w sytuacje jaka przechodzą, np. stali się niepełnosprawni lub tez przez swój stan zdrowia nie mogą normalnie uczestniczyć w życiu codziennym. Jest to dla nich wielki szok, tracą pewność siebie i ochotę do współpracy i jakiegokolwiek działania. W jednej chwili ich marzenia się załamują. W takiej sytuacji bardzo ważną rolę odgrywa tu współpraca z lekarzem. Proces rehabilitacji nie będzie sprawnie przebiegał i dawał efektów, jeśli nie będzie w niego zaangażowany pacjent. Najważniejsze w tym przypadku jest empatia i oraz próba postawienia się terapeuty na miejscu pacjenta. Terapeuta musi przekonać swojego podopiecznego, iż dzięki swojemu wysiłkowi i pracy włożonej w ćwiczenia, które sa proponowane przez rehabilitanta, może stanąć na nogi, może samodzielnie uczestniczyć w życiu codziennym lub nawet powrócić do poprzedniego stanu zdrowia. W podejściu terapeuty do pacjenta ważnym elementem jest także rozpatrzenie każdego przypadku jako indywidualnej sytuacji. Czasami nie wystarczy tylko „poklepanie po plecach” często jest potrzebne zagłębienie się w sytuację pacjenta. Aby współpraca przebiegała sprawnie, należy oprócz pochwał, wspierać pacjenta podczas każdego ćwiczenia i nie zmuszać go na siłę do wykonywania tych ćwiczeń. Czasami pomoże rozmowa, czasami pacjent potrzebuje sam przemyśleć pewne sprawy.
Równie ciężko jest motywować do rehabilitacji osoby w podeszłym wieku. Często problemy w rehabilitacji osób starszych wiążą się ze skłonnością do urazów i wypadków, procesy poznawcze także powoli ulegają upośledzeniu, oprócz tego brak motywacji ze strony pacjenta do wykonywania ćwiczeń. W takich sytuacjach terapeuta musi być bardzo ostrożny i musi wyrozumiale podchodzić do pacjenta. Osoby starsze, często nie widzą sensu w procesie rehabilitacji. Wychodzą z założenia, że już i tak się starzeją, a zabiegi nic im nie pomogą. Należy wiec przedstawić pacjentowi sytuacje, omawiając pozytywny wpływ aktywności fizycznej i rehabilitacji na jego zdrowie i samopoczucie. Proponowanie takich ćwiczeń w których pacjent czuje się najlepiej i swobodnie, bez stresu że coś mu nie wyjdzie.
Nie ważne zatem w jakim wieku jest pacjent, do każdego trzeba podejść indywidualnie, każdy z nich to odrębny przypadek. Z każdym z nich trzeba rozmawiać i zachęcać do współpracy oraz samodzielnego wysiłku. Oprócz wykonywania ćwiczeń z podopiecznym należy także postawić się w jego sytuacji i spróbować dostosować rodzaj motywacji do stanu w jakim znajduje się pacjent.