Nowotwory żołądka:

Nowotwory żołądka

• Złośliwe 95%

• Łagodne 5%

Polip

Mięśniak

Nerwiak

Włókniak

Tłuszczak

Polipy żołądka

 

Polipy żołądka. 
Po prawej polip hiperplastyczny (najczęstszy rodzaj polipów żołądka), po lewej polip gruczolakowaty (ryzyko wystąpienia raka w przylegającej ścianie żołądka wynosi 30%) - różnicowanie możliwe tylko na podstawie badania histopatologicznego wycinków pobranych z polipa podczas gastroskopii lub niekiedy dopiero po pobraniu całego polipa.

• Złośliwe

• gruczolakorak 95%

• chłoniak 4%

Nowotwór (chłoniak) żołądka - część guza zlokalizowana podśluzówkowo (po lewej), część w postaci owrzodzenia (po prawej).

• mięśniakomięsak gładkokomórkowy 1%

Rak żołądka - epidemiologia

• zmniejszanie się częstości w krajach rozwiniętych cywilizacji zachodnich

• 2-gi na świecie pod względem umieralności

• największa zapadalność w Azji, Ameryce Południowej i Europie Środkowo-Wschodniej

• częściej mężczyźni M:K 2-3:1

• 2/3 chorych powyżej 65 roku życia

Rak żołądka-epidemiologia

• Polska na 5-tym miejscu w świecie pod względem zapadalności i zgonów

• słabsza tendencja spadkowa

• pod względem częstości 2-gi u mężczyzn - 3-ci u kobiet

• zmniejszenie częstości zachorowań na raka części dystalnej na rzecz części bliższej

Objawy kliniczne:

Często przebiega z niejasnymi dolegliwościami w nadbrzuszu. Nowotwory złośliwe żołądka są bardziej podatne na leczenie chirurgiczne. Odpowiednie badania przesiewowe i wcześniejsze rozpoznanie poprawiają wyniki zabiegu, a chemioterapia może wydłużyć okres przeżycia .

Objawy:

• niejasne dolegliwości brzuszne

• brak apetytu, utrata masy ciała

• wymioty fusowate

• dysfagia

• bezkwaśność.

Do ustalenia rozpoznania niezbędne jest wykonanie gastroskopii, licznych biopsji i badania cytologicznego.

Klasyfikacja raka żołądka
wg Laurena

• Typ jelitowy

• przewaga mężczyzn

• część dalsza żołądka

• zmiany przednowotworowe

• dieta i czynniki zakaźne

• lepsze rokowanie

• Typ rozlany

• obie płci

• najczęściej część wpustowa

• u młodszych, nie obciążonych czynnikami ryzyka

• czynniki genetyczne

Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka żołądka

• konsumpcja wędzonych pokarmów

• konsumpcja potraw z dużą zawartością soli

• konsumpcja jasnego pieczywa

• konsumpcja alkoholu ?

• palenie papierosów

• kwas acetylosalicylowy

Czynniki zmniejszające ryzyko zachorowania na raka żołądka

• konsumpcja świeżych warzyw i owoców

• konsumpcja serów

• konsumpcja świeżych przetworów mięsnych

• mrożenie żywności

• unikanie palenia i picia alkoholu

Helicobacter pylori a rozwój raka żołądka

• karcynogen I klasy

• ryzyko 3-6 razy większe

• wzrasta wraz z długotrwałością zakażenia do 9 razy po 15 latach

• uznana rola w klasycznym schemacie karcynogenezy wg Correa

Schemat karcynogenezy
wg Correa

• prawidłowa błona śluzowa Helicobacter pylori

• przewlekłe zapalenie żołądka

• zanik błony śluzowej

• metaplazja jelitowa

• dysplazja

• rak żołądka

Wskazania do eradykacji Hp jako działania prewencyjnego

• zapalenie błony śluzowej żołądka ze zmianami histopatologicznymi (zanik, metaplazja)

• dysplazja błony śluzowej

• stan po resekcji żołądka z powodu raka

• inne zmiany uznane za przedrakowe

• rak żołądka w rodzinie

Czynniki warunkujące rozwój zakażenia Hp w kierunku raka

• czynniki genetyczne

• (grupa krwi A, inne-niezidentyfikowane)

• czynniki środowiskowe

• (wczesny wiek nabycia infekcji, dieta uboga w witaminy o właściwościach przeciwutleniaczy, nadmierne spożycie soli)

• patogenność szczepów Hp

Stany przedrakowe w żołądku

• choroba Addisona-Biermera

• choroba Menetriera

• polipy żołądka-polipektomia jako działanie prewencyjne?

• stan po częściowej resekcji żołądka z powodu choroby wrzodowej

• wrzody żołądka ?

Zmiany przednowotworowe błony śluzowej żołądka

• Zapalenie zanikowe

• a. rozlane trzonu

• b. wieloogniskowe

• Metaplazja jelitowa

• typ I (kompletna)

• typ II (niekompletna)

• typ III (niekompletna +sulfomucyny)

Zmiany przednowotworowe błony śluzowej żołądka

• Dysplazja

• - I, II, III stopnia

• Podział dwustopniowy:

• a. niska (II stopnia)

• b. wysoka (III stopnia) 85 % - rozwój raka w ciągu 15 miesięcy; operować? częste kontrole endoskopowe (co 3-y miesiące)

Zmiany przednowotworowe błony śluzowej żołądka

• Kontrola endoskopowa:

• dysplazja I stopnia ( co 12 miesięcy)

• dysplazja II stopnia ( co 6 miesięcy)

• dysplazja III stopnia ( co 3 miesiące)

• - obowiązuje kontrolne pobranie wycinków i ocena przez drugiego patologa

Wykrywanie wczesnego raka żołądka

• ograniczony do błony śluzowej i podśluzowej niezależnie od wielkości i przerzutów do węzłów chłonnych

• Japonia 55%, USA 10-15%, Polska 5%

• Japonia (masowe badania przesiewowe)

• u 50% chorych objawy kliniczne

• wyleczalność powyżej 90%

Klasyfikacja TNM raka żołądka

GUZ PIERWOTNY (T)

T1 nacieka błonę śluzową / błonę podśluzową

T2 nacieka mięśniówkę / warstwę podsurowiczą

T3 nacieka błonę surowiczą

T4 nacieka otaczające narządy

WĘZŁY CHŁONNE (N)

N0 nie stwierdza się przerzutów

N1 przerzuty w węzłach okołożołądkowych w odległości do 3 cm

N2 przerzuty w węzłach chłonnych w odległości ponad 3 cm ( lub w węzłach położonych wzdłuż tętnicy żołądkowej lewej śledzionowej, pnia trzewnego, i tętnicy wątrobowej wspólnej )

PRZERZUTY ODLEGŁE (M)

M0 nie ma przerzutów odległych

M1 stwierdza się przerzuty odległe

Stopień zaawansowania raka żołądka

STOPIEŃ TNM

• IA T1 N0 M0

• IB T1 N1 M0 T2 N0 M0

• II T1 N2 M0 T2 N1 M0 T3 N0 M0

• IIIA T2 N2 M0 T3 N1 M0 T4 N0 M0

• IIIB T3 N1 M0 T4 N1 M0

• IV T4 N2 M1

Leczenie wczesnego raka żołądka

• Leczenie chirurgiczne

• prawie całkowite górne lub dystalne wycięcie żołądka z lymfangiectomią

• w wybranych przypadkach endoskopowe wycięcie błony śluzowej żołądka

• ablacja laserowa u chorych z dużym ryzykiem operacyjnym

Leczenie zaawansowanego raka żołądka

• poszukiwanie schematu optymalnego leczenia skojarzonego

• podstawą jest leczenie chirurgiczne

• tzw. poszerzone wycięcie żołądka z poszerzoną radykalną lymfangiektomią

• chemioterapia uzupełniająca ?

• chemioterapia przedoperacyjna

• chemioterapia paliatywna

---