SULFONAMIDY

• Pochodne kw. sulfanidowego

• Trudno rozpuszczalne w wodzie

• Mało toksyczne

• Bakteriostatyki

Zakres działania:

• Gramm+ (paciorkowce, dwoinki zapalenia płuc, gronkowce)

• Gramm- (dwoinki rzeżączki, zapalenia opon mózgowych)

• Laseczki: tężsca, zgorzeli gazowej

• Przeciwko cholerze

• Pałeczki: dżumy, okrężnicy

• Promieniowce

Mechanizm działania:

1. Sulfonamidy zajmują w bakteriach, miejsca witaminy bakteryjnej tzw. kwasu PABA (p-aminobenzoesowego). Jest to element niezbędny bakteriom do namnażania.

2. Zmniejszenie przepuszczalności otoczki komórki bakteryjnej dla kw. glutaminowego, który jest niezbędny do syntezy kw. nukleinowych.

Działania niepożądane:

1. zaburzenia ze strony uk. pokarmowego

2. uszkodzenie miąższu wątrobowego

3. wydalając się w połączeniu z kw. octowym jako pochodne acetylowi, mogą czopować kanaliki nerkowe, co jest powodowane przez krystalizację w drogach moczowych, w konsekwencji może to doprowadzić do uszkodzenia cewek moczowych i bezmoczu

4. silnie alergenotwórcze

5. niekiedy mogą dawać uszkodzenie szpiku

Wskazania do zastosowania:

1. typy drobnoustrojów

2. ogólne infekcje dróg oddechowych (zapalenia oskrzeli, płuc)

3. infekcje dróg moczowych

4. infekcje skórne

5. infekcje przewodu pokarmowego

6. stany zapalne oczu

7. w anginach, wrzód ropny

8. jako leki 2. rzutu, ponieważ dają szczepy oporne

Przeciwwskazania:

1. nie stosować u małych dzieci

2. u osób z uszkodzoną wątrobą

3. u kobiet w ciąży

4. u osób z uszkodzonym układem moczowym

5. u osób z alergią na sulfonamidy

Dodatkowe informacje:

1. Przyjmowaniu sulfonamidów powinna obowiązywac dieta jarzynowa i duże ilości wody.

2. Podaje się lek w dawce uderzeniowej, by utrzymać stały poziom- dawki podtrzymujące.

3. Krótkodziałające: dawkuję się doustnie co ok. 4-6h a następnie co 3-4h po ok. 3g.

4. Długodziałające: 2x dziennie

5. Doustnie zawsze po jedzeniu!

6. Podane doustnie są w większości dobrze resorbowane przez śluzówkę żołądka i jelita cienkiego. Maksymalne stężenie w osoczu osiągają po 2-6 h. Są wiązane w różnym stopniu przez albuminy krwi. Sulfonamidy, które wiążą się w dużym stopniu i silnie z białkami osocza, utrzymują długotrwałe stężenie w osoczu, przy stosunkowo niskim stężeniu wolnych sulfonamidów.

Przegląd preparatów:

• BACTRIM kotrimoksazol, Biseptol, Duoseptol, Groseptol, Apo-sulfatrim

- trimetoprin (nie jest sulfonamidem)

- sulfometoksazol

• Ponieważ synteza kwasu tetrahydrofilowego jest hamowana w dwóch etapach, działanie przeciwbakteryjne jest lepsze niż każdego ze składników z osobna

• Objawy niepożądane odpowiadają objawom obu składników.

• URENIL sulfakarbamid

• w infekcjach bakteryjnych dróg moczowych

• LONGUM sulfalen

• Sulfonamid o przedłużonym i długim czasie działania

• ARGOSULFAN sól srebrowa sulfatiazolu

• krem 2%

• stos. w zew. w oparzeniach wszystkich stopni oraz owrzodzeniach podudzi

• SULFASALAZIN salazosulfapirydyna

• stos. we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, chorobie Leśniewskiego-Crohna i zapaleniu odbytnicy

• początkowo 1,0g co 4-6h, po uzyskaniu poprawy 0,5g co 6-8h

---