Rafał Stopa Kraków, 23.01.2010

Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum” w Krakowie

Wydział Filozoficzny

Studia podyplomowe „Wiedza o Kulturze, Etyka i Filozofia”

SCENARIUSZ LEKCJI ETYKI

Temat: Tolerancja i jej granice. Uprzedzenia

Cele:

-uczeń rozumie termin tolerancja, zna jej granice oraz problemy i dramaty związane z jej brakiem (współcześnie jak i w przeszłości)

- zapoznanie uczniów z zagadnieniem etycznym

-umiejętność prezentowania własnych opinii.

-kształtowanie i przygotowywanie do wyrażania swojego zdania w trakcie dojrzałych kulturalnych dyskusji

Metody: problemowa, pogadanka, dyskusja

Przebieg lekcji:

1. Sprawy organizacyjne

2. Zapisujemy termin „Tolerancja” na tablicy, uczniowie dopisują związane z tym terminem odpowiednie zachowania:

TOLERANCJA

3. Pytamy następnie uczniów, czy wszystko możemy tolerować? Oczywiście pojawia się odpowiedź, że nie wszystko, więc prosimy o przykłady:

- napad na staruszkę na ulicy, bicie młodszego kolegę przez starszego, chodzenia po klasie w czasie lekcji i przeszkadzanie uczniom i nauczycielowi, pokazywanie nagości, głośne wulgarne zachowania rówieśników, itp. (przykłady zależą od poziomu edukacyjnego klasy)

4. Pytamy więc: gdzie kończy się nasz tolerancja? Gdzie są jej granice?

(uczniowie znowu podają swoje przykłady, nauczyciel stara się rozwinąć wypowiedzi uczniów oraz ukazać niejednoznaczność tych granic, np. głośne słuchanie rapu jest tolerowane, a głośne odtwarzanie muzyki klasycznej już nie. Kto ustala te granice?)

Wspólnie ustalamy granice tolerancji w najprostszy zrozumiały sposób, tak jak w przypadku wolności: wolność i tolerancja człowieka kończy się tam, gdzie zaczyna się wolność i tolerancja drugiego człowieka.

5. Nauczyciel zapisuje na tablicy termin „uprzedzenia” i pyta czym one są: Uczniowie odpowiadają,(np. że to z góry przyjęty negatywny osąd dotyczący osoby bądź grupy ludzi) a następnie pytamy, czy oni mają jakieś uprzedzenia

(tutaj padają różne odpowiedzi, ważne aby dojść do wspólnego wniosku, że każdy człowiek w mniejszym lub większym stopniu ma uprzedzenia.

6. Nauczyciel rozdaje uczniom kartki z tekstem i ćwiczeniami (załącznik1, materiały edukacyjne na temat dyskryminacji, rasizmu i antysemityzmu , Domu Anny Frank, OBWE/ODIHR, Stowarzyszenie Polsko-Niemieckie)

Uczniowie czytają informacje znajdujące się w tekście dotyczące wielu wymienionych tam osób z różnych regionów świata.

Następnie bazując na stereotypach wymienionych w tekście uczniowie „dokładają swoje”, Niemiec blondyn, Francuz żabojad, Polak nierób, pijak, itp.

Następnie pytamy, czy stereotypy są czymś negatywnym, czy pozytywnym i czy są prawdziwe? Zastanawiamy się z czego one się biorą? (głównie np. z niewiedzy i lęku przed czymś/kimś nieznanym)

7. Zastanawiamy się wspólnie jak sobie radzić z uprzedzeniami i dyskryminacją wokół nas szkole, na podwórku, pracy, domu.

Widzimy zagrożenia jakie one rodzą (jako skrajny przykład podajemy antysemityzm w czasach II wojny światowej)

8. Na Zadanie domowe uczniowie wypełniają dołączone do tekstów ćwiczenia lub podają kilka przykładów uprzedzeń, dyskryminacji, a następnie sposoby ich zwalczania.

---