Zintegrowane systemy zarządzania jakością a jakość zdrowotna żywności
Systemy zapewnienia jakości wykazują różny stopień złożoności i zaawansowania działań na rzecz jakości oraz wzajemnie się uzupełniają. Systemy te odnoszą się zarówno do mikrobiologicznych oraz chemicznych i fizycznych zagrożeń dla zdrowia, potencjalnie mogące występować w żywności. Do najczęściej stosowanych należą:
-dobra praktyka produkcyjna-GMP
-dobra praktyka higieniczna-GHP
-HACCAP
-normy serii ISO 9000
-systemy punktów kontrol. zapewniają. jakość QACP
-kompleksowe zarządzanie jakością TQM
Systemy jakości w produkcji żywności-obszary wymagań i kolejności wdrożenia
GHP-HACCAP-ISO 9000-TQM
Etapy rozwoju: Obecny postęp w zakresie zarządzania jakością dokonał się w wyniku przejścia w okresie po II wojnie świa. Przez następujące podstawowe etapy:
1.SPRAWDZENIE-czyli oddzielenie produktów dobrych od złych. Szacuje się, że powinno takich działań, około 15% złych produktów nie udaje się wykryć. Fakt ten wymaga zmiany w podejściu systemowym do jakości.
2.KONTROLA JAKOŚCI-czyli zaplanowanie i przeprowadzenie operacji kontrolnych wcześniej, w trakcie cyklu produkcyjnego.
3GWARANCJA JAKOŚCI tzn. gł. celem działającej organizacji jest zaspokojenie wymagań klientów.
Dlaczego zajmujemy się jakością w firmie?
Zainteresowanie problematyką jakości w firmie wynika z konieczności: strategicznej, marketingowej, technologicznej, ekonomicznej, organizacyjnej, społecznej, prawnej.
Jakość wyrobu to-zdolność wyrobu lub usługi do zaspakajania potrzeb użytkowników, konsumentów. Czyli ogół właściwości i charakterystyk wyrobu lub usług nadających mu zdolność do zaspakajania potrzeb użytkowników. Jakość wymaga słuchania klienta!
6 rodzajów wstrząsów, które przechodzimy:1Światowy charakter wydarzeń,2Odwrócenie relacji między podażą a popytem, przyśpieszenie wydarzeń technologicznych,4Rewolujcja informatyczna,5Zmiana stosunków życiowych-każdy chce się realizować,6Kompleksowość, świat coraz bardziej złożony.
Cykl życia produktu
1.FAZA PLANOWANIA: marketing i badanie rynku, planowanie i opracowywanie wyrobu.
2FAZ A REALIZACJI-zakupy, produkcja lub świadczenie usług, sprawdzenie, pakowanie i przechowywanie, sprzedaż i dystrybucja, instalowanie i oddawanie do eksploatacji.
3FAZA UŻYTKOWA-pomoc tech. I serwis, dbałość o wyrób po sprzedaży, rozdysponowywanie lub przetwarzanie.
Cele jakości:1Uzyskanie i utrzymanie jakości wytwarzanego wyrobu lub wykonywanej usługi, tak aby w sposób trwały zaspakajać stwierdzone lub zakładane potrzeby odbiorcy.
2Uzyskanie odpowiedniego stopnia wiarygodności, że nie metody zarządzania zapewniają osiągnięcie i utrzymanie zamierzonej jakości.
3Uzyskania u odbiorcy odpowiedniego stopnia wiarygodności że zamierzona jakość dostarczanego wyrobu lub świadczonej usługi jest lub będzie osiągnięta .
Stare i nowe podejście do jakości
WCZORAJ: Wytwarzać dobry produkt- def.- Odpowiedzieć na potrzeby :DZISIAJ WCZORAJ: Kontrola- system- Zapobieganie: DZISIAJ, WCZO.: kontrola zew.-odpowiedzialność- Samokontrola: Dziś, Wczo.: Poziom dla przyjęcia- cel-zero defektów DZIŚ, WCZO.: Wskaźniki- ocena-zadowolenie klientów +koszt złej jakości: DZIŚ.
Ochrona konsumenta
Cel ochrony konsumenta określono jako prawo konsumenta, które powinno być gwarantowane prze system prawny kraju. 4 podstawowe prawa konsumenta: do bezpieczeństwa, do info., do wyboru, do reklamacji.
Można wzmacniać pozycje konsumenta poprzez:
1.ochronę przed zagrożeniem dla bezpieczeństwa i zdrowia.
2ochronę przed oszukańczymi lub innymi nieuczciwymi praktykami.
3zapewnienie odpowiednich uprawnień i środków ich realizacji.
4zapewnienie info. I wykształcenia umożliwiającego rzeczywisty wybór i właściwą realizację praw kosumenckich. 5włączenia przedstawicieli konsumentów do ustanowienia przepisów lub innych elementów polityki gospodarczej, które ich dotyczą.
Program ochrony konsumenta EWG. 1. Prawo do ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. 2 Prawo do ochrony ekonomicznych interesów konsumenta. 3Prawo do odszkodowania za doznane szkody. 4 Prawo do edukacji w zakresie racjonalnej konsumpcji. 5Prawo do reprezentacji przy podejmowaniu rozstrzygnięć dotyczących konsumentów.
Specyfikacja praw ochrony konsumenta (Rezolucja ONZ).Konsument ma prawo do :
1Zaspakajania podstawowych potrzeb, 2Bezpieczeństwa w użytkowaniu towarów i usług, 3Pełnej informacji o towarach i usługach, 4 Ochrony własnych interesów ekonomicznych, 5Wpływu na decyzje w sprawach konsumenckich, 6Wnoszenie skarg i roszczeń z tyt .szkód wywołanych prze wadliwe wyroby, 7Dokształcenia się w sprawach konsumenckich, 8Korzystania z nieskażonego środowiska naturalnego.
Satysfakcja klienta
1Zrozumienie potrzeb klienta, 2Zaplanowanie sposobu realizacji tych potrzeb, 3Produkcja dla zaspokojenia tych potrzeb, 4Korzystanie z wiarygodnych dostawców, 5Gwarantowanie sprawnego działania, 6Dostarczenie zrozumiałych instrukcji, 7 Zachowanie jakości produktu, 8Zapewnienie skutecznej obsługi po sprzedaży, 9Wsłuchiwanie się w reakcje odbiorców, 10Lepsze zrozumienie potrzeb klienta.
Gwarancja jakości-wszystkie zaplanowane systematyczne działania niezbędne dla zapewnienia, że produkt lub usługa dostarczy klientowi satysfakcji przy zachowaniu optymalnych kosztów u producenta. Gwarancja jakości to nie tylko dokumentacja. Musi to być czytelny do odtworzenia rejestr wszelkich poczynań podjętych w celu wdrożenia zasad kierowania przez jakość.
Normalizacja- działalność mająca na celu uzyskanie optymalnego stopnia uporządkowania w określonej dziedzinie, poprze ustalenie postanowień przeznaczonych do powszechnego i wielokrotnego stosowania, dotyczących istniejących lub możliwych do zaistnienia problemów technicznych. Działalność ta polega w szczególności na opracowaniu, publikowaniu i stosowaniu norm. KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z NORM to:
-poprawa przydatności wyrobów, procesów i usług do celów, którym mają one służyć,
-zapobieganie powstawaniu barier handlu oraz ułatwienie współpracy technicznej,
-zapewnienie środków łączności między zainteresowanymi stronami,
-promocja gospodarności w pracy ludzkiej, materiału i energii w produkcji oraz wymianie dóbr,
-zapewnienie interesów konsumentów przez odpowiednią i konsekwentną jakość wyrobów i usług,
-promocje jakości życia, bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony środowiska,
-promocja handlu prze usuwanie barier powodujących różnice w praktykach handlowych.
Konsens-ogólne porozumienie, charakteryzujące się brakiem sprzeciwu zasadniczej części zainteresowanych w odniesieniu di istotnych zagadnień.
Norma obligatoryjna-norma, której stosowanie jest obowiązujące na mocy ogólnego prawa lub obowiązującego powołania się na nią w przepisie.
Norma-jest to dokument opracowany na zasadzie konsensusu i zatwierdzony prze uznaną organizację, udestęniający na użytek ogólny i ciągły wytyczne lub charakterystyki odnoszące się do działań lub ich wyników, gwarantujące, w danym kontekście, optymalny poziom uporządkowania.
Podział normalizacji ze względu na szczeble organizacji;
1NORMALIZACJA MIĘDZYNARODOWA w której mogą uczestniczyć odpowiednie jednostki organizacyjne wszystkich krajów. 2N.REGIONALNA w której mogą uczestniczyć odpowiednie jednostki organizacyjne krajów tylko jednego geograficznego, politycznego lub ekonomicznego regionu świata. 3 N.KRAJOWA która jest prowadzona na szczeblu jednego państwa i może dotyczyć całej gospodarki albo jej sektorów. 4N.ADMINISTRACYJNO-TERYTORIALNA która jest prowadzona na szczeblu(lokalnym) jedn. Admini.- tery. Podziału kraju, w tym na szczeblu stowarzyszeń lub przeds. przemysłowych oraz w poszczególnych fabrykach zakładach.
Normy zharmonizowane (n. równoważne)-to normy dotyczące tego samego przedmiotu , zatwierdzone przez różne jednostki normalizujące, zapewniające zamienność wyrobów, procesów i usług, lub wzajemnie rozumienie wyników badań lub inf. podawanych zgodnie z tymi normami.
Normy ujednolicone to normy zharmonizowane, które są identyczne co do treści, ale nie co do sposobu prezentacji. Normy identyczne to normy zharmonizowane, które są identyczne zarówno co do treści, jak i sposobu prezentacji.
Wprowadzenie (adopcja) normy między narodowej do krajowego dokumentu normatywnego to: opublikowanie krajowego dokumentu normatywnego opartego na odpowiedniej normie międzynarodowej lub uznanie normy międzynarodowej za dok. o tym samym statusie co krajowy dok. normatywny, z zaznaczeniem wszelkich odstępstw od normy międzynarodowej.
Specyfikacja techniczna-to dok. Ustalający wymagania techniczne, które powinien spełniać wyrób, proces lub usługa. Specyfikacja ta powinna wskazywać, jeżeli jest to potrzebne, procedury za pomocą których można określić, czy dane wymagania sa spełnione. Specyfikacja może być normą, częścią normy lub może być niezależna od normy.
W Polsce wyróżnia się kilka typów norm:
1N.PODSTAWOWA obejmuje szeroki zakres zagadnień lub zawiera ogólne postanowienia dotyczące jednej, określone dziedziny.
2N.TERMINOLOGICZNA określa definicje terminów oraz w niektórych przypadkach odpowiednie objaśnienia, ilustracje, przykłady.
3N.BADAŃ opisuje metodę badań a w niektórych przypadkach zawiera ponadto postanowienia dotyczące badań.
4N.PROCESU opisuje wymagania które powinny być spełnione przez proces w celu zapewnienia jego funkcjonalności.
5N.WYROBU określa wymagania które powinny być spełniane prze wyrób lub grupę wyrobów w celu zapewnienia ich funkcjonalności. Może też dotyczyć: terminologii, pobierania próbek, badania, pakowania.
6N.USŁUGokreśla wymagania które powinny być spełniane przez usługę w celu jej funkcjonalności.
7N.INTERESUopisuje wymagania dotyczące kompatybilności wyrobów lub systemów w miejscach ich wzajemnego łączenia.
8N.DANYCHzawiera wykaz właściwości dla których powinny być podane wartości lub inne dane w celu dokładnego określenia wyrobu, procesu lub usługi.
System normalizacji międzynarodowej tworzą organizacje :
1 ISO-Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna.
2 IEC- Międzynarodowa Organizacja Elektrotechniczna.
3 ITU- Między. Unia Telekomunikacyjna.
4 WHO- Światowa Org. Zdrowia.
5FAO-M.O.Wyżywienia i Rolnictwa.
ISO z siedzibą w Genewie. Jest organizacją mieszaną, będącą stowarzyszeniem krajowych organizacji normalizowanych. Skupia: orga. Członkowskie, członków korespondentów, członków subskrybentów. ISO realizowana jest przez: komitety tech., podkomitety tech., gr. Robocze. ISO finansowana jest: ze składek członków, ze sprzedaży norm i innych publikacji. W Polsce normy ISO wprowadzone do zbioru polskich norm oznaczone są symbolem PN-ISO uzupełnione odpowiednim numerem i rikiem.
IEC- jest siostrzaną org, z ISO i na mocy porozumienia zajmuje się normalizacją z zakresu elektroniki i elektrotechniki. Symbol w Polsce PN-IEC. Opracowanie norm ISO i IEC jest procesem długofalowym, trwającym kilka lat
Proces opracowywania norm ISO i IEC można podzielić na 6 etapów:
0-etap wstępny- wstępny przedmiot pracy- PW
1-etap propozycji- propozycja nowego prze. pracy- NP.
przygotowawczy-projekt roboczy- WD
komitetu-projekt komitetu-CD
ankietowania-projekt ankietowy- DIS
ZATWIERDZENIA-KOŃCOWY PROJEKT NORMY MIĘDZY.-ISO
Publikacji-norma międzynarodowa- IEC.
Komisja Kodeksu Żywnościowego. Utworzona wspólnie przez FAQ i WHO. Obejmuje obecnie 144 państwa. Opracowuje normy i kodeksy praktyki. Normy kodeksu należy rozpatrywać jako międzynarodowe techniczne dokumenty związane, które mogą być brane pod uwagę prze: włączenie do międzynarodowych kontaktów w celu określenia minimalnej jakości żywności, będącej przedmiotem umowy handlowej. Oraz norm kodeksu przy opracowaniu norm lub obowiązujących przepisów technicznych.
Cele normalizacji europejskiej:
1.harmonizacja istniejących norm krajowych w krajach członkowskich CEN/CENELEC,
2wspieranie jednolitego wprowadzenia międzynarodowych norm(ISO/IEC)
3samodzielne opracowanie norm europejskich i harmonizujących.
Normalizacja europejska W krajach europejskich przepisy prawne wydawane są najczęściej w formie dyrektyw i mamy 2 rodzaje dyrektyw: POZIOME-dotyczące wszystkich produktów np. żywność oraz PIONOWE-dotyczące poszczególnych produktów np. produkty rybne.
Normy w „nowym podejściu”. Nowe podejście U.E. w zakresie ustawodawstwa kieruje się 4 zasadami:
1harmonizowanie jedynie wymagań podstawowych(zdrowie, bezpieczeństwo, środowisko).
2organizowanie norm spełniających wymagania podstawowe.
3utrzymanie dobrowolnego statusu norm.
4wolny obrót wyrobami certyfikowanymi, zgodnymi z podstawowymi wymogami dyrektyw.
Procedura informatyczna w zakresie norm, przepisów technicznych określa 3 cele:
1doprowadzić do przejrzystości, 2przeszkodzić w tworzeniu nowych przeszkód technicznych, 3popierac powstanie normalizacji europejskiej.
Wnioski Rady Ministrów Wspólnoty Europejskiej określają 4 kierunki działań:
1przerzystość norm i przepisów technicznych,
2współpraca między krajami Współ. Euro. i europejskimi organizacjami normalizacyjnymi,
3zwiększona rola norm w normach technologicznych,
4odsyłanie do norm w ramach ustawodawstwa harmonizacyjnego.
Działalność normalizacyjna obejmująca region U.E. i krajów EFTA stanowi obszar działalności:
CEN- członkami są tutaj państwa U.E. i kraje zrzeszone EFTA. Działalność normalizacyjna CEN analogiczna jest w ISO, realizowana jest przez: Komitety tech., Podmioty tech, Gr. Robocze.
CENELEC- tu członkami są jak w CEN i struktura jest ta sama. Tu opracowywane sa takie dokumenty jak: EN- są najważniejszym doku. W U.E. ICH STOSOWANIE UPRAWNIA DO STOSOWANIA ZNAKU CE. (Ento norma euro.), HD-dokument harmonizacyjny, opracowany jest analogicznie jak norma, natomiast sposób jego wprowadzenia w krajach U.E. jest bardziej elastyczny, HD mogą zawierać odstępstwaod pewnych wymagań, ENV są stosowane tam gdzie istnieje potrzeba określenia kierunku postępowania, CR raport tech.
O przyjęciu normy europejskiej decyduje głosowanie członków, przy czym w zależności od poziomu gospodarki kraju członkowskiego poszczególni członkowie CEN/CENELEC mają różna liczbę głosów.
Normalizacja Krajowa (Polski Komitet Normalizacyjny). Działa w oparciu o Ustawę o Normalizacji z 1993r. wraz ze zmianami wprowadzonymi w dniu 13 .10.2000. PKN jest krajową jednostką normalizacyjna upoważnioną do opracowywania i ustanowienia polskich norm. Obecnie PKN jest państwowa jednostką organizacyjną, a także uznaną krajową instytucją normalizacyjną upoważnioną do ustanowienia Polskich Norm.
PKN jest członkiem Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (ISO) oraz IEC.PKN jest afiliantem En, CENELEC. Pełni rolę ETSI/NO. W systemie normalizacji mogą uczestniczyć wszyscy zainteresowani.
Regulacje techniczne-stosowanie. Władze państwowe każdego kraju wprowadzają na swoim terytorium obligatoryjne przepisy określające m.in. wymagania jakościowe w stosunku do pewnych towarów. Takie przepisy określa się pojęciem REGULACJI TECHNICZNYCH. Pod tym pojęciem rozumie się przepis techniczny:
-obligatoryjny „vi legis” na terytorium państwa,
-uchwalony na drodze legislacji technicznej na podstawie ustawy ograniczającej swobodę partnerów rynkowych,
-znajdujący się pod nadzorem i w administracji członka rządu, w zakresie kompetencji i odpowiedzialności którego został ustalony,
-zwalniający od odpowiedzialności karnej i cywilnej wytwórcę za szkody wywołane w procesie użytkowania wyrobu, jeśli spełnił on warunki regulacji technicznej.
Urealnieniu zakresu nadzoru nad regulacjami technicznymi służy:
1Decyzja Rady Europejskiej 90/683/EEC z 1990r. wprowadzająca MODUŁY BADAŃ i potwierdzeń zgodności wyrobów z wymaganiami bezpieczeństwa.
2Decyzja Rady U.E. 93/465/EEC z 1997r. określająca procedury oceny zgodności, które przedstawione są w postaci tzw. MODUŁÓW oznaczonych od A do H.
Dopuszczanie wyrobów na rynek U.E. Dyrektywy U.E.- MODUŁY:A(wewnętrzna kontrola produkcji)-B(badanie typu: C tj. zgodność typu, D tj. zapewnienie jakości produkcji, E tj. zapewnieni jakości wyrobu, F tj. weryfikacja wyrobu)-E(weryfikacja produkcji jednostkowej)-H(pełne zapewnienie jakości).
Wymagania związane z modułami:
1MODUŁ A-(wewnętrzna kontrola produkcji).Wytwórca oświadcza, że wyrób spełnia wymagania bezpieczeństwa. Wytwórca zamieszcza na każdym wyrobie znak CE i podpisuje oświadczenie o zgodności z wymogami dyrektywy technicznej.
2MODUŁ Ao- obejmuje on moduł A poszerzony o dodatkowe wymagania, by każdy wytworzony wyrób był zbudowany pod względem jednego lub kilku aspektów przez wytwórcę lub w jego imieniu, oraz organ modyfikowany dokonuje badań próbki wyrobów pobieranych w losowych okresach.
3MODUŁ B-(badania typu). Moduł obejmuje badanie i świadectwo badania egzemplarzy reprezentujących wytworzone wyroby, potwierdzające zgodność z odnoszącą się do nich dyrektywę techniczną U.E., wykonanie przez organ modyfikowany.
4MODUŁ C-(badanie zgodności wytworzenia z typem). Wytwórca, który uzyskał certyfikat typu Moduł B, potwierdza przez zamieszczenie znaku CE na każdym wyrobie oraz przez pisemne oświadczenia, że spełnia on wymagania ustalone w dyrektywie.
5MODUŁ D-(zapewnia jakość wykonaną). Wytwórca, który uzyskał certyfikat typu Moduł B składa deklarację, że produkty są zgodne z określonym typem. Producent musi mieć u siebie wdrożony system zapewnienia jakości wykonania oraz kontroli finalnej i badań zgodnie z EN 29002.
6MODUŁ E-(zapewnienie jakości wyrobu) wymaga aby każdy był badany celu sprawdzenia zgodności z wymaganiami. System zapewnia jakość wg. EN 29003, oceniany i weryfikowany przez organ modyfikowany.
7MODUŁ F-(weryfikacja wyrobu). Wytwórca, który uzyskał certyfikat typu Moduł B podaje swoje wyroby kontroli stuprocentowej lub kontroli statystycznej przez organ modyfikowany.
8MODUŁ G-(weryfikacja przy produkcji jednostkowej). Wytwórca składa deklarację, że wyrób jest zgodny z wymaganiami dyrektywy i nanosi na wyrób znak CE.
9MODUŁ H -(pełne zapewnienie jakości). Wytwórca ma u siebie pełny system zarządzania jakością wg EN 29001 poczynając od fazy projektowania wyrobów. Badania i weryfikację systemu przeprowadza organ modyfikowany. Wytwórca oznacza wyroby znakiem CE, zamieszczając numer identyfikacyjny organu modyfikacyjnego.
W Polsce stosuje się z pewnymi odstępstwami moduły A i G.
SYSTEMY WDRAŻANIA JAKOSCI
W normie PN-ISO 8402 zdefiniowano JAKOŚĆ jako: ogół właściwości obiektu wiążących się z jego zdolnością do zaspakajania potrzeb stwierdzonych i oczekiwanych. WŁAŚCIWOŚCI to parametry wyrobu świadczące o jego przydatności, klasie, niezawodności. OBIEKTEM nazywamy podmiot naszego działania
Normy ISO z serii 9000 nie są normami technicznymi, opisującymi parametry techniczne jakie powinien spełniać produkt lub usługa. Regulują natomiast zasady organizacyjne jakie winien spełniać produkt lub usługa, które mają zapewnić odpowiednią jakość produktu lub usługi. Normy te powinny stworzyć u dostawcy taką organizację produkcji, by gwarantowała ona dobrą jakość w całym cyklu życia produktu oraz zapewnić taki sposób zarządzania przed. by jakość była możliwie najmniejsza (koszty najniższe) oraz każdy pracownik czuł się nią odpowiedzialny, a klient był zawsze zadowolony.
Zasadnicze 3 modele systemów jakości (ISO 9000:ISO 9001, ISO 9002, ISO 9003)
Norma Europejska ISO 9001:2000 zastępuje normy: EN ISO 9001:1994, EN ISO 9002:1994, EN ISO 9003:1994. NORMA EUROPEJSKA EN ISO 9001:2000 powinna: uzyskać status normy krajowej przez opublikowanie identycznego testu lub uznanie najpóźniej do czerwca 2001r., a a normy krajowe sprzeczne z daną normą powinny być wycofane do czerwca 2002.
Publikacja EN ISO 9001:2000 ma wpływ na Decyzję Rady 93/465/EWG z lipca 1993r. dotyczącą: modułów dla różnych faz procesów oceny zgodności i zasad umieszczania i stosowania oznakowania zgodności CE, stosowanie których przewidziano w dyrektywach harmonizacji technicznej.
ISO 9001:2001-System zarządzania jakością-wymagania. Zupełnie nowa struktura normy. Osiem rodzajów ujętych procesowo, w tym: odpowiedzialność kierownictwa, zarządzanie zasobami, realizacja produktu, pomiary i doskonalenie.
ISO 9004:2000-Systemy zarządzania jakością. Wytyczne dla doskonalenia, również tu zmieniono strukturę. Odpowiada ściśle normie ISO 9001.
W trzech modułach wymienionych w Decyzji Rady, tj. w module E, D, H podano wymaganie, że Wytwórca powinien działać w ramach zatwierdzonego systemu jakości. Wymagany, w ramach tych modułów, zakres systemów jakości dotyczy: kontroli końcowej i badań wyrobu (m.E), wytwarzania, kontroli i badań (m.D), projektowania, wykonania i kontroli końcowej oraz badań wyrobu (m.H).
Jeżeli organizacje pragną wykorzystać systemy zarządzania jakością zgodnie z modułami E, D lub H to mogą stosować EN ISO 9001:2000 wykazując zgodność systemów zarządzania jakością z modułami D, E lub H i mogą włyłaczyć określone wymagania. Wyłączeniom nie mającym wpływu na domniemanie zgodności podlegają jedynie wymagania podane w EN ISO 9001:2000, które odnoszą się do różnic między modułami E, D i H.
Zalety stosowania norm serii ISO 9000. Zadaniem norm jest stworzenie skutecznego sposobu zarządzania, pozwalającego na stabilną jakość wyrobu, Normy wyraźnie określają, które z tych obszarów powinny być w takim skutecznym zarządzaniu jakością uwzględnione. DO KORZYŚCI WEW. ZALICZAY:
-prawo samokontroli wśród załogi,
-wzrost odpowiedzialności za jakość wyrobów,
-wzrost odpowiedzialności za jakość pracy,
-poprawę organizacji pracy,
-ustabilizowanie procesów,
-zmniejszenie zbędnego zużycia surowców, materiałów, energii, czasu,
-zmniejszenie kosztów produkcji,
-ukierunkowanie nadzoru nad jakością w stronę np. redukowania,
-stworzenie sytuacji, w której czynniki ludzkie, techniczne, administracyjne znajdują się pod kontrolą.
DO KORZYŚCI ZEW. ZALICZAMY;
-poprawę konkurencyjności przed.,
-poprawę wizerunku firmy,
-korzystniejszą pozycję i zdobycie atutów podczas transakcji handlowych,
-większą szansę na zdobycie nowych i utrzymanie starych klientów,
-szansę na osiągnięcie maksymalnej skuteczności w spełnianiu oczekiwań klienta,
-większą szansę zdobycia znaku jakości Q.
CERTYFIKACJA opiera się na zobowiązaniu przedsiębiorstwa do stosowania odnośnika, będącego dokładnym odbiciem własnej organizacji i metodologii. ZOBOWIĄZANIE jest to weryfikowanie przez audity przeprowadzone przez jednostkę certyfikującą. CERTYFIKACJA JAKOŚCI to:
1Predentowanie do posiadania kompetencji, organizacji, metodologii, ściśle określonych i spełniających określone wymagania(normy).
2Uzupełnine przez specyficzne dyspozycje przedsiębiorstwa.
3Sformalizowanie (księgi zapewnienia jakości i procedury jakości) zastosowane, kontrolowane, uznane na drodze oceny (auditu) przeprowadzonej przez oficjalną organizację niezależna oraz podane do wiadomości środowiska ekonomicznego(klienci-odbiorcy) dzięki uzyskaniu CERTYFIKACJI czyli uznanie zgodności.
Korzyści certyfikacji: 1 daje obiektywną gwarancję, że przed. jest zarządzane za pomocą reguł wynikających z naszych światowych praktyk menedżerskich. 2 poprawia jakość wyrobów u producenta, obniża straty prowadzone brakami-zwiększa zysk. 3 buduje zaufanie klientów do dostawcy. 4 kreuje zaufanie załogi do własnego przed. i poprawia klimat pracy. 5 łagodzi lub nawet eliminuje kontrole odbiorcze towarów. 6 ułatwia kontakty handlowe przed. z bankami. 7 pozwala różnym partnerom zbliżyć się do siebie i nawiązywać dialogi, bez względu na dzielące ich granice państwowe.
Proces certyfikacji obejmuje następujące etapy: 1 rejestracja wniosku o dokonanie oceny i certyfikację systemu jakości dostawcy. 2 zawarcie umowy pomiędzy dostawcą wnioskującym o certyfikację a jednostką certyfikującą. 3 formalna ocena dokumentacji przekazanej przez dostawcę. 4 powołanie zespołu audytorów do oceny systemu jakości dostawcy. 5 dokonanie merytorycznej oceny dokumentacji systemu jakości przekazanej przez dostawcę. 6 przeprowadzanie wizytacji wstępnej u dostawcy (na jego życzenie) w celu oceny zaawansowania we wdrożeniu systemu jakości i przygotowanie auditu. 7 przeprowadzenie auditu sytemu jakości u dostawcy. 8 organizowanie raportu z przepracowanej oceny i przedstawienie go Komitetowi wraz z wnioskiem auditora wiodącego. 9 wydanie przez Komitet orzeczenia dotyczącego wydania lub odmowy wydania certyfikatu. 10 podjęcie decyzji przez kierownika jednostki o wydaniu certyfikatu na system jakości dostawcy. 11 wydanie dostawcy certyfikatu jakości z określonym z nim zakresem certyfikacji.
Zawieszenie ważności certyfikatu następuje w przypadku: 1 stwierdzenia, że wyrób nie spełnia wymagań bezpieczeństwa. 2 negatywnych wyników badań wyrobu lub kontroli przeprowadzonych w ramach nadzoru. 3 uniemożliwienia jednostce przeprowadzenia badań lub kontroli. 4 nie wywiązania się dostawcy z zobowiązań określonych w zawartej umowie.
Cofnięcie certyfikatu następuje w przypadku: 1 nadużycia przez dostawcę uprawnień wynikających z posiadania certyfikatu. 2 niespełnienia w ustalonym terminie warunków postawionych przez jednostkę przy zawieszeniu ważności certyfikatu, chyba że dostawca uzgodnił z jednostką zmianę terminu.
Przedłużenie ważności certyfikatu może nastąpić na wniosek posiadacza certyfikatu na podstawie: 1 pozytywnych wyników badań i kontroli, przeprowadzonych w ramach nadzoru. 2 przeprowadzenia przez jednostkę procesu certyfikacji lub uproszczonego procesu certyfikacji.
System w Polsce przewiduje certyfikację ogólną: 1 Krajowy system przewiduje dobrowolną i obowiązkową certyfikację wyrobów. 2 certyfikacja jest organizowana i nadzorowana poprzez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji. 3 certyfikacja nie zwalnia dostawcy z odpowiedzialności za wyrób.
Certyfikacja obowiązkowa dotyczy certyfikacji na ZNAK BEZPIECZEŃSTWA. Objęte są nimi wyroby krajowe i importowane mogące stanowić zagrożenie zdrowia, życia lub środowiska. Wykaz wyrobów podlegających certyfikacji obowiązkowej ustala dyrektor PCBiC, wydając stosowne zarządzenie, publikowane w Monitorze Polskim. Podstawą certyfikacji obowiązkowej są wymagania dotyczące bezpieczeństwa ustalone w Polskich Normach wprowadzonych do obowiązkowego stosowania. Wprowadzenie do obrotu ujętych w w/wym wykazie wymaga oznakowania znakiem bezpieczeństwa. Jednostkami upoważnionymi do rozstrzygania, czy dany wyrób podlega obowiązkowi zgłoszenia do certyfikacji na znak bezpieczeństwa i oznaczenia tym znakiem, są akredytowane przez Centrum jednostki certyfikujące wyroby.
Certyfikacji obowiązkowej na znak bezpieczeństwa NIE STOSUJE SIĘ DO: 1 wyrobów dostarczanych producentowi wyrobu finalnego jako części, podzespoły i zespoły, wykorzystywane do produkcji tego wyrobu finalnego, który podlega certyfikacji, jeżeli inne przepisy prawne nie stanowią inaczej. 2 wyrób produkowanych jednostkowo na indywidualne zamówienie użytkownika, pod warunkiem wystawienia przez dostawcę deklaracji zgodności wyrobów z wymogami bezpieczeństwa oraz posiadania przez niego zamówienia indywidualnego użytkownika.
Certyfikacja dobrowolna obejmuje: 1 certyfikację zgodności z wymaganiami norm. 2 certyfikację zgodności z Polską Normą. 3 certyfikację na zastrzeżony znak ekologiczny. 4 certyfikację na znak jakości Q.
3 podstawowe formy certyfikatów: 1 certyfikat na wyrób, 2 certyfikat na system zapewnienia jakości, 3 certyfikat na proces.
CERTYFIKAT NA WYRÓB-wydany przez niezależną jednostkę certyfikującą. Potwierdza, że produkt spełnia ustalone wymagania jakościowe. Aby uzyskać ten certyfikat przeprowadza się audit wyrobu, którego celem jest stwierdzenie skuteczności działań w systemie zapewnienia jakości w odniesieniu do wyrobu, na ustalonych etapach wytworzenia, wyłączając badania towarzyszących dokumentów technicznych. W odniesieniu do niektórych wyrobów stosuje się warunki specjalne np. do pojazdów objętych obowiązkową certyfikacją za równoznaczne z certyfikatami na znak bezpieczeństwa uznaje się świadectwo homologacji typu pojazdów, wydawane przez ministra transportu i gos. Morskiej.
Warunkiem rozpoczęcia certyfikacji obowiązkowej środków kosmetycznych, wyrobów chemii gospodarczej, opakowań do żywności i innych przedmiotów mających kontakt z ciałem człowieka oraz z żywnością przeznaczoną dla człowieka jest uzyskanie ATESTU z mocy prawa Państwowego Zakładu Higieny lub numeru rejestracyjnego Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej, stwierdzającego dopuszczalność stosowania tych produktów z punktu widzenia ochrony zdrowia człowieka.
Certyfikacja ma zastrzeżony przez Centrum jakości znak „Q”. Znak jakości „Q” mogą otrzymać wyroby krajowe, które: 1 spełniają wymagania dotyczące bezpieczeństwa użytkownika i ochrony środowiska, 2 charakteryzują się znacznie wyższymi niż przeciętne i niezawodnością, walorami użytkowymi, zdrowotnymi oraz znacznie niższą niż przeciętna materiało i energochłonnością, 3 są produkowane seryjnie, 4 są publikowane przez dostawcę posiadającego system jakości certyfikowany przez Centrum lub inną jednostkę certyfikującą systemy jakości akredytowaną przez Centrum lub uznaniu systemu jakości.
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl