PKB w cenach czynników produkcji= PKB w cenach rynkowych- podatki pośrednie+ subsydia
PNN w cenach czynników produkcji= dochód narodowy (Y)= PNB w cenach czynników produkcji- amortyzacja.
Dochód osobisty= PNN- podatki bezpośrednie płacone przez przed.- niepodzielny zysk przed.
Dochód rozporządzalny= dochód osobisty- podatki bezpośrednie płacone przez gosp. domowe+ transfery
Automatyczne stabilizatory koniunktury: podatki od dochodów ludności, podatki od przed., podatki pośrednie,
zasiłki dla bezrobotnych i inne formy świadczeń, programy pomocy dla rolnictwa.
Dług publiczny to nominalne zadłużenie podmiotów sektora finansów publicznych zaciągnięte z następujących
Funkcje pieniądza: miernik wartości (można zmierzyć wartość dóbr i usług), środek cyrkulacji (środek obrotu,
zmienił system towar-towar), środek płatniczy, środek tezauryzacji (środek gromadzenia skarbu, kumulacji i
oszczędności, pieniądz światowy.
Popyt na pieniądz jest to ilość pieniądza, na jaką istniej zapotrzebowanie zgłaszane przez podmioty gosp.
Motywy zgłaszania popytu na pieniądz wg Keynesa: transakcyjny, przezornościowy,
spekulacyjny.
Rodzaje popytu: transakcyjny- wiąże się z posiadaniem pieniądza w celu realizacji przewidywanych zakupów
dóbr i usług, przezornościowy- wiąże się z posiadaniem pieniądza w celu realizacji nieoczekiwanych zakupów
dóbr i usług, spekulacyjny- wiąże się z posiadaniem pieniądza w nadziei na przyszłe dochody wynikające ze spadku cen
alternatywnych w stosunku do pieniądza aktywów oraz innych ewentualnych okazji do korzystnych lokat pieniądza.
Banku centralne- zwany też bankiem emisyjnym lub bankiem banków, ma pozycję
nadrzędną w stosunku do pozostałych banków, wpływa na ich działalność oraz jest odpowiedzialny za
prowadzenie bieżącej polityki pieniężnej państwa.
Funkcje banku centralnego:
posiada monopol na emisję pieniądza gotówkowego; pełni funkcję banku banków, tzn. zaopatruje banki komercyjne w
pieniądz gotówkowy, reguluje rezerwy tych banków i udziela im pożyczek, pełni funkcję banku państwa, tzn. prowadzi
rozliczenia z rządem, obsługuje budżet państwa, pokrywa zobowiązania zagraniczne państwa, utrzymuje rezerwę państwową;
stabilizuje rynki finansowe, tzn. występuje jako „kredytodawca ostatniej instancji”- wspomaga pożyczkami banki
i inne instytucje finansowe w sytuacji, gdy panika finansowa mogłaby zagrozić stabilności całego systemu finansowego
kraju; współuczestniczy w realizacji polityki pieniężnej państwa, kontroluje i reguluje podaż pieniądza i kredytu w gospodarce.
Stopy procentowe: referencyjna(interwencyjna, repo) to minimalna rentowność 7-dniowych bonów pieniężnych
emitowanych przez NBP. Określa minimalną rentowność operacji otwartego rynku. (3,75%); redyskontowa; redyskontowa-
określa cenę, po jakiej bank centralny udziela kredytów bankom komercyjnym (kupuje weksle od banków komercyjnych)
(4%); depozytowa- określa oprocentowanie jednodniowych depozytów składanych przez banki komercyjne w
banku centralnym (2,25%); lombardowa- określa cenę, po której bank centralny udziela bankom komercyjnym
Bezrobotny to osoba w wieku produkcyjnym, zdolna i gotowa do pracy na typowych warunkach występujących
w gospodarce, pozostaje bez pracy, pomimo podejmowanych poszukiwań pracy.
Rodzaje bezrobocia: frykcyjne- bez. związane z przemianami w zatrudnieniu z powodu poszukiwania lepszej,
innej pracy lub miejsca zamieszkania; strukturalne- to bez. powstające na tle strukturalnych rozbieżności między
podażą pracy i popytem na nią; cykliczne- to bez. związane z cyklicznymi zmianami produktywności gospodarczej;
sezonowe- to bez. uwarunkowane porą roku, zmianami pogodowymi czy też wegetacją roślin.
Inflacja jest procesem, mamy do czynienia z nią, wtedy gdy rosną ceny większości towarów lub gdy podwyżki niektórych
towarów są silniejsze od obniżek innych.
Negatywne skutki inflacji: zniekształcenie informacyjnej funkcji ceny; „ucieczka” od pieniądza: redystrybucja dochodów;
wzrost niepewności i aktywności gospodarczej, niekorzystne zmiany w bilansie płatniczym, wzrost kosztów obsługi działalności
gospodarczej.