Globalizacja stała się wynkiem m.in. postępu technologicznego, międzynarodowizacji reform rynkowych Stałej realizacji reform rynkowych większości past oraz rowoju nowych technologii informatycznych. Nowa gospodarka i rewolucja naukowo-technologiczna formolują społeczeństwo ery informacyjnej, społeczeństwo globalne. Można powiedzien, ze swiat jest skazany na globalizację, spośród wielu wątpliwości dotyczących globalizacji za najważniejsze uznaje się w dotychczasowej literaturze cztery:

1. czy proces globalizacji stanowi kontynuacje gospodarki rynkowej, czy tez prowadzi do utworzenia nowej formacji ekonomicznej

2. jakie konsekwencje powodują procesy globalizacyjne, dla rozwiązywania podstawowych problemów świata takich jak: bieda, głód, zacofanie cywilizacyjne znacznych obaszró ziemi, zniszczenie środowiska naturalnego, terror, wojny,

3. czy jest możliwe sterowanie, lub chociaż wpływanie na przebieg procesów globalizacji

4. w którą z głoszonych obecnie teorii ekonomicznych najlepiej wpisują się problemy globalizacyjne.

Wątpliwości o charakterze znaczącym, brak jednoznacznych odpowiedzi.

Globalizacja jest problemem nie uchłonnym w obecnym świecei i większe korzycie osiągną ci którzy się szybciej dołączą aprobując zasady na rynku.

Po stronie pozytywów można odnotować:

-zdynamizowania wzrostu gospodarczego

-rozwój postępu technologicznego

-zwiększenie efektywności gospodarowania

W wielu publikacjach podkreśla się, że idea globalizacji wiąże się z promowanie przedsiębiorczości i wiązaniem wiedzy łączącej nową technologię, oraz że sprzyja tworzeniu się podstaw kreatywnych, a te sprzyjają rozwojowi

Po stronie negatywów

-powtarzające się kryzysy finansowe,

-wzrost różnić w dochodach wewnątrz krajów i między krajami

-unifikację wielu sfer życia społeczno-gospodarczego

Globalizacja gospodarki, to nie tylko bardziej zaawansowany etap umiędzynarodowienia działalności gopsdarczej, ale także potrzeba powiązania tego procesu ze standardami określającymi warunki pracy i prawa człowieka oraz ich poszanowanie zarówno przez rządy państ jak i podmioty gospodarcze w tym korporacje międzynarodowe. Ponad to prymat mechanizów międzynarodowych coraz częściej przyjmowanych w roziwiazywaniu złożonych problemów w gospodarce światowej, wymaga od podmiotów gopsodraczych policzenie wpsołodpowiedzialności za powistanwanie negatywnych efektów zewnętrznych będących konsekwencjami tych działań. Procey globalizacyjne w gospodarce światowej wskazują ze przed gospodarkami narodowymi pojawiają się nie tylko wyzwania mające przynieść wielkoarkie korzycie lecz także i zagrozenie. Wymagają one aktywnych dostosowań ze strony państwa, oraz polityki gposdrodarczej i spoełczenej. Dotychczasowe doświadczenia poszczególnych krajów wskazują, że udział w korzyściach i kosztach globalizacji jest zróżnicowany zarówno dla gospodarek jak i grup społecznych. Kraje wysoko rozwinięte dysponują zdolnościami szybkiego dostosowania się od wyzwań i mają znacznie większe szanse na osiągnięcie korzyści. Z kolei kraje opóźnione w rozwoju nie maja w krótkim okresie szans wykreowania odpowiednich możliwości, aby korzystnie włączyć swoje gospodarki w te procesy. Pozostają na uboczy dokonywających się zmian, a często ulegają marginalizacji.

W obecniej gospodarce globalnej obserwuje się różne sposoby gospodarowania, z jednej strony sukces gospodarczy, technologiczny i polityczny USA przekonuje do modelu amerykańskiego, z drugiej strony kraje Azji wschodniej wraz z Japonią systematycznie umacniają swoją pozycję w gospodarce światowej. W ostatnich latach także kraje unii europejskiej przeprowadzają znaczące dostosowania strukturalne swoich gospodarek. UE uznaje, że mechanizmom rynkowym trzeba pomóc, bo nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Dzięki m.in. funduszom strukturalnym UE stymuluje wzrost gospodarczy i przemiany strukturalne, a także podnosi poziom innowacyjności i wydajności pracy. Kolejne rozszerzenia UE w 2004 i 2007 komplikują przyśpieszenie zmian strukturalnych. Kraje postsocjalistyczne są najbiedniejszymi w UE, które gwałtownie potrzebują nie tlyko zmian strukturalnych, ale dobrze funkcjonujących instytucji w gospodarce rynkowej. Stąd te nowe kraje UE stoją przed innymi wyzwaniami strategicznymi, niż kraje starej piętnastki i dostosowanie ich do funkcjonowaniu ich w globalnej gospodarce są znacznie trudniejsze i poważniejsze niż dla gospodarek dobrze rozwijających się.

Często w literaturze wskazuje się, że zjawisko globalizacji nie funkcjonuje na jednym poziomie, lecz na dwóch, trzech. Pierwszy z nich to ten oficjalny, czyli swobodny przepływ kapitału, dostęp do wolnych rynków, komunikacja, ponadnarodowe firmy i korporacje, masowa kultura, masowe towary, masowa konsumpcja.

Drugi z nich to poziom bardzo silnej, negatywny, dezintegrujący. Jest to globalizacji świata podziemnego, przestępczego, mafii, dragów, masowego handlu bronią. Ten drugi poziom też korzysta ze swobody i środków komunikacji elektronicznej. Coraz trudniej ten poziom kontrolować, ze względu na coraz większe osłabienie państwa. Kiedyś na walkę z przemocą monopol miało państwo, tylko ono mogło mieć odpowiednie służby(policja, wojsko) teraz wszystko się prywatyzuje i pod przykrywką globalizacji mamy też tę drugą - globalizację swiatowego podziemia.

Trzeci - obejmuje formy życia społecznego - są no międzynarodowe NGO, ruchy, sekty. Ta globalizacja świadczy o tym, że starych tradycyjnych strukturach, tj państwo, kościół, naród, ludzie już nie znajdują odpowiedzi na swoje potrzeby i szukają czegoś nowego. O ile na początku XXw istanały silne państwa i instytucje, to początek XXIw cechuje osłabienie państwa i wielki rozwój różnego typu małych, pozapaństwowych, pozarządowych form i cywilnych i religijnych. Zmienia się kontekst i struktura w jakiej żył człowiek. Coraz większego znaczenia zawiera słowo wspólnota. Ludzie organizują się wobec potrzeb i zainteresowań. Patryiotyzm rozwija się w skali małej wspólnoty, a nie regionu, państwa. Co charakterystyczne, że tego typu działań nie sposób kontrolować. To nie zwykła okoliczność, dla zrozumienia wydarzeń 9/11 i 11 marca 2004(Madryt), bo ona ukazuje że możemy mieć z siłami nad którymi nikt nie panuje i które będą trudne do opanowania w przyszłości. W XXw wróg był zdefiniowany, były nimi faszyzm, komunizm z liderami, itd. Teraz są konflikty innego typu. Na siłę próbujemy wynaleźć wroga, zdefiniować go, ale poruszamy się na oślep. Dzisiejszy świat jest trudny do zrozumienia i sterowania, bo globalizacji nie towarzyszy żadna hierarchia, ład, władza. 100% rozwiązanie problemów jest nierealne. Bo żyjemy i będziemy żyć w świecie niezwykle złożonym.

Należy postawić pytanie, w jakim stopniu kraje korzystają ze zdobyczy globalizacji?

Od 2000r przygotowuje się tzw index globalizacji, mierzący stopień integracji krajów ze światem. Ranking ten powstaje z zmierzenia 12 parametrów

Integracja ekonomiczna

Kontakty społeczne

Połączenia technologiczne

Zaangażowanie polityczne

Uwzględnia się także takie elementy jak BIZ, handel zagraniczny, liczbę użytkowników Internetu, zaangażowanie w organizacjach międzynarodowych, czy udział w misjach międzynarodowych. Dodatkowo uwzględnia się poziom turystyki, sumę transferów pieniężnych, przyjazdy i wyjazdy biznesowe. Wartości odnoszone są do poziomu ludności w danym kraju, lub do wielkości PKB i przeliczane są na liczbę pkt w rankingu. W 2000 sklasyfikowano 50 państw i 1. Singapur, czołówka to Holandia, Szwecja, Finlandia, 12. USA, a z EŚW na 17. Węgry, 23. Czechy, 25. Polska. W 2006r na 72 kraje zajeliśmy 41 miejsce miedzy Marokiem a Ukrainą. 1. Singapur, 2. Hong-kong, 3. Holandia, 4. Szwajcaria i Irlandia. Z kolei w 2007r opublikowano ranking najbardziej zglobalizowanych krajów na świecie. 1. Singapur, 2. Irlandia, 3. Szwajcaria, 4. USA, z krajów EŚW 8. Czechy, 13. Węgry, 19. Polska, 23. Słowacja. Aby Polacy stali się elementem światowej układanki, żeby mogli korzystać z zewnętrznych kontaktów potrzebne jest:

-poprawa warunków dla inwestorów zagranicach - uproszczenie prawa i zwiększenie swobody działalności gospodarczej,

-pomoc dla firm z PL chcących inwestować zagranicą,

-trzeba zwiększyć inwestycje w postęp naukowy i technologiczny,

-dostęp do Internetu,

W skali miedzynarodwej dokonuje się globalnego rankingu systemów podatkowych, oceniających uciążliwość rozwiązań podatkowych dla biznesu. W 2006r na 178 państw ocenianych Polska 125. Autorzy tego raportu sugerują PL uproszczenie systemu podatkowego, zmniejszenie kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwa, obniżenie stawek podatkowych. Z pośród krajów UE na 6. Irlandia, 12. UK, 13. Dania, z nowych krajów UE 127. Węgry, 134. Rumunia, reszta ponad PL. Pierwsze trzy miejsca 1. Maledywy, 2. Singapur, 3. Hong-Kong. Ostatnie miesca to Ukraina i Białoruś. W 2007r PL spadła o 17 miejsc na 142/181. Najlepiej wypadały 40,2% -całkowita stawka podatków 82 miejsce, a 13. Dania z 29,9% całkowitą stawką podatkową, a formalności związane z podatkami zajmują przedsiębiorcom 139h, a w PL 418h. Przedsiębiorcy bardziej niż obniżenia podatków, oczekuja przyjaznego systemu podatkowego, czyli klarownych i stabilnych przepisów, transparentności wydatków budżetowych, oraz prostej sprawozdawczości, dopiero na 4. redukcja stawek. Szef Polskiej agencji informacji i inwestycji zagranicznych zwraca uwagę, że mało przejrzystu system podatkowy odstrasza inwestorów zagranicznych. Maleje bowiem atrakcyjność PL dla inwestycji w high-tech. W PL inwestycje zagraniczne w produkcje stanowią 80%, a tylko 20% w usługi. W UE proporcje odpowiednie 40 do 60%.

Ocena konkurencyjności gospodarek. Konkurencyjność niema jednakowej definicji. Instytut w Lozannie bada.

-skuteczność rządu

-skuteczność przedsiębiorstw

-infrastruktura

W 2006r na 61państ i regionów krajem nr1 były USA. PL 58, przed Chorwacją, Indonezją i Wenezuelą. Czechy - 31. Słowacja 39. Węgry 41.

Innym ośrodkiem Śwatowe forum ekonomiczne

1. Szwajcaria

2. Finlandia

3. Szwecja

6. USA

Na 126 krajów PL - 48, Słowacja -33, Czechy-29,

Jaki jest wpływ PL na kształtowanie się światowej koninktury - minimalny. W 2006r udział PL w PKB świata wynosił 0,5% a w eksporcie światowym 0,9%, produkcji światowej(2004r-22miejsce), a produkcji-Europie - 3,85%(7miejsce)

Obserwując gospdoarke światową na początku XXIw moża dostrzec kilka trendów i zagrożeń. Nikt nie jest wstanie przewidzieć jak szybko one wpłyną na gospodarke w UE, a w szczególności w PL. Ciągle odsuwamy, ale przecież zbliżający się kryzys energetyczny już teraz powoduje przetasowania w gospodarce śiwatowej, wzmacniaj jednych, osłabiając drugich. Łańcuchy rzywnosciowe są zagrożeniach.. a brak bezpieczeństwa powoduje strach i chwianie się rynków. Ciągły rozwój telekomunikacji i przepływu informacji powoduje rozbicie dotychczasowych rynków przemysłowych, a kapitał się przenosi na niespotykaną wcześniej skalę, przewidywalne natomiast nie ubłagalne są natomiast procesy demograficzne, m.in. starzenie się społeczeństwa. Gospodarka PL i tworzące ją przedsiębiorstwa starają się włączyć w sieć powiązań globalnych, są to powiązania technologiczne, więzy dostawcze oraz rynkowe. Jak w każdej gospodarce te sieci mają swoją określoną trwałość i wymagają ciągłych inwestycji. Poddawane są też ciągłej presji konkurencyjnej z różnych stron, w zależnośći od rodzaju działalności. Gospodarka globalna jest gospodarką typu sieciowego. A jej centralnymi systemami są system informacji i system finansowy. Jej przedmiotem stają się coraz w większym stopniu usługi, rozumiane szeroko, jako fragmenty procesów wytwarzania, dystrybucji i konsumpcji. Jest to gospodarka wymieniająca przedmioty, a coraz bardziej wiedzę i informację. Charakterystyczne jest to, że w odróżnieniu od gospodarki przedmiotu w gospodarce usług nie występują zapasy. Charakterystyczne jest również to że źródłem wartości jest trwałość relacji z dostawcą bądź klientem, a w mniejszym stopniu środki produkcji i zbudowaniu tylko na własne potrzeby umiejętności wytwarzania. Udział sektora usług w PKB wskazuje, że na przełomie XX/XXI powstały znacznie dysproporcje. Obecnie sektor usług stanowi ok. 80% PKB w USA, w krajach UE15 60-70%, a w EŚW 40-55%.

---